به گزارش ایرنا، طبیعت خشک و نیمه خشک فلات ایران از گذشته ها تاکنون با خود رنج کم آبی را به مردمانش چشانده، وضعیتی که مردم را برای جستجوی آب به اعماق زمین یا حفر قنات ها کشانده است اما با این حال امروز با گذشته تفاوت فراوان دارد زیرا میزان برداشت از آب های زیر زمینی به خاطر کشاورزی آب بر و مصارف دیگر به مراتب بیشتر شده و سفره ها تهی هستند.
با آنکه در گذشته ها پایانی بر دوره های خشکسالی و ترسالی ایران متصور شد لیکن وضعیت موجود نشان می دهد که دوره خشکسالی جدید پا را از مدت تجربه شده گذشته فرا گذاشته است.
طبق تجارب، دوره خشکسالی یا تر سالی درگذشته ایران حدود30 سال بوده اما آنطور که مسئولان سازمان هواشناسی و سایر دستگاه های مسئول در این خصوص اظهار نظر می کنند، به ظاهر بایستی ایرانیان زمان طولانی تری در انتظار ترسالی باشند.
اگر خدای ناکرده این اتفاق عینیت پیدا کند بنا به پیش بینی کارشناسان، بخش عمده ای از اراضی ایران بیابانی خواهد شد.
از این موضوع که بگذریم آنچه منظور نگاشتن این گزارش است، پیامدهای مشکل کم آبی در مناطقی مانند شهرستان ساوجبلاغ استان البرز است که به گفته برخی کارشناسان علت آن را باید در مدیریت نشدن بحران از گذشته تا به حال جستجو کرد.
در کنارکمبود آب آنچه بیش ازهرچیز خودنمایی می کند، مدیریت ضعیف منابع آبی و استفاده بی رویه از این منابع در بخش های مختلف مانند کشاورزی است ، موضوعی که گاهی به تاراج آب های موجود می انجامد.
با این شهرستان ساوجبلاغ استان البرز درسال های اخیر به عنوان دشت ممنوعه معرفی شده و بحران کم آبی
بر سر این شهرستان سرسبز و زیبا سایه شوم انداخته است ، پدیده ای که باید علت آن را در کاهش بارندگی ها و حفاری های بی رویه چاه ها دانست .
اگر چه در سال های کم بارش گذشته، موضوع آب در تابستان بیشتر خودنمایی می کرد اما امروزه حتی در فصل بارش هم این مشکل بسیاری از مناطق شهری و روستاهای ساوجبلاغ را درگیر خود کرده است .
از سویی افزایش جمعیت به واسطه ساخت مسکن مهر و ویلاسازی و از سوی دیگر کشاورزی سنتی بر با کاشت محصولات آب بر سبب نابودی آب های سطحی و سفره های زیر زمینی دشت و دامن سرسبز ساوجبلاغ شده است.
در سال های اخیر رشد روز افزون ساخت و ساز غیرمجاز در اراضی کشاورزی و نقش بنگاه های ملکی در فروش باغات و از همه مهم تر قطعه قطعه شدن باغات و اراضی به واسطه قانون ارث و در جاهایی عدم خرید مناسب سردرختی توسط میادین میوه و تره بار و کاهش در آمد خانوارهای کشاورز سبب شد تا بخش عمده ای از زمین های شهرستان ساوجبلاغ به ویلا تبدیل تبدیل شود پدیده ای که با خود حفر بی رویه چاه های آب را رقم زد.
با این وضعیت بحرانی آب ، نکته قابل توجه این است که عمده اراضی کشاورزی ساوجبلاغ زیر بار کشت محصولات آب بر همچون انواع سبزی مانند کاهو و صیفی می رود و موتورهای برقی و گازوئیلی، آب های زیر زمینی را مکش می کنند .
احمد مظفری از کشاورزان روستای سلطان آباد شهرستان ساوجبلاغ می گوید: بسیاری از افراد غیر بومی و مهاجر خارجی با اجاره اراضی کشاورزی و حفر چاه مبادرت به کشت می کنند که آسیب جدی به سفره های زیر زمینی وارد کرده اند.
امیر فرهنگ رنجبر از ساکنان روستای سعید آباد ساوجبلاغ با اشاره به کمبود آب در این روستا گفت : در سال های اخیر معادن شن و ماسه نیز بر مشکلات کم آبی منطقه افزوده اند .
فرماندار ساوجبلاغ دراین خصوص به ایرنا گفت: با تمام دغدغه‌های فراوان و کاهش بارندگی، کم آبی را تاحدودی مدیریت کرده ایم اما مردم باید بیشتر همراهی کنند.
ابوالقاسم پالیزگیر افزود: حل مشکل کم آبی در ساوجبلاغ نیازمند همکاری مردم و صرفه جویی در مصرف آب است.
وی گفت: اکنون دربخشی از مسکن مهر شهرجدید هشتگرد ، شهر کوهسار و بخش چهارباغ مشکل کم آبی داریم که با مصرف صحیح می توان تابستان امسال را با مشکل کمتری پشت سر گذاشت.
فرماندار ساوجبلاغ بیان داشت: در زمینه آبرسانی به روستاها اقداماتی انجام شده ضمن اینکه بخش زیادی از محلات حاشیه ای شهر به خصوص مسکن مهر از آب سد طالقان بهره مند شده اند.
پالیزگیر اظهار داشت: مشکل آب مسکن مهر شهر جدیدهشتگرد با تخصیص آب سد طالقان تا حدودی حل شده و تنها بحث تصفیه خانه آب باقی مانده که به علت کمبود اعتبار از 150 لیتر تنها 50 لیتر آن آماده تحویل است.
وی افزود: در سال زراعی جاری برای ذخیره آبی و تقویت سفره های زیر زمینی مبادرت به هدایت سیلاب ها به حفاری های معادن شن و ماسه کردیم .
پالیزگیر با بیان اینکه حفظ و ذخیره سازی آب با بارش برف تامین می شود، تاکید کرد: منابع آبی ساوجبلاغ جزء آب های سطحی و جاری است و کاهش برف در پائیز و زمستان سال آبی جاری سبب پائین آمدن سطح آب های جاری و زیر زمینی شد.
وی یکی از مهمترین مشکلات روستاهای شهرستان را کمبود آب شرب دانست و یادآور شد: در این زمینه اقداماتی انجام شده است .
فرماندارساوجبلاغ گفت: طولانی شدن فرآیند اداری صدور مجوز برای حفر چاه و نصب تجهیزات از مشکلات تامین آب روستایی در ساوجبلاغ است.
پالیزگیر اضافه کرد: اکنون نیاز اصلی شهرستان ساوجبلاغ تامین آب شرب است که باید اعتباراتی برای تامین آب داشته باشیم.
وی یکی از ضعف های شهرستان را عدم ترویج مصرف بهینه آب دانست و از رسانه ها و فعالان مدنی خواست مردم را به صرفه جویی در مصرف بهینه آب تشویق کنند چرا که کمبود آب در شهرستان یک مشکل جدی است.
فرماندار ساوجبلاغ گفت: روستاهای بالا دست اتوبان کرج - قزوین به جهت سطح شیب و ذخیره ی اندک آبهای زیرزمینی، دچار تنش آبی بیشتری هستند که باید با فرهنگسازی صرفه جویی و توجیه کشاورزان برای آبیاری قطره ای و تغییر الگوی کشت، مصرف آب را مدیریت کرد.
وی بازچرخانی پساب ها را برای آبیاری مزارع کشاورزی و بخش صنعت در این شهرستان ضروری دانست.
مدیر امور منابع آب شهرستان ساوجبلاغ نیز اظهار داشت: در زمان حاضر از مهمترین اقدامات وزارت نیرو در سطح کشور و استان البرز اجرای طرح احیاء‌ و تعادل بخشی دشت ها است.
غلامرضا احمدی افزود: متاسفانه در چند سال اخیر سفره های زیر زمینی به شدت تخلیه شده و سطح آب زیرزمینی بسیار پایین رفته است.
احمدی گفت: از اهم مشکلات شهرستان ساوجبلاغ برداشت غیر مجاز آب از طریق حفاری چاه ها است که بیشتر از پروانه صادر شده آب مصرف می کنند .
وی افزود: براین اساس در‌ سال 96 در دشت پایلوت هشتگرد 355 حلقه چاه به کنتور هوشمند مجهز شد و با برنامه ریزی انجام شده در سال های97 و 98 تمام چاه های موجود در سطح شهرستان مجهز به کنتور هوشمند خواهند شد و می توان برداشت و حجم آب را پایش کرد.
مدیر امور منابع آب شهرستان ساوجبلاغ اظهار داشت: از مشکلات حفر چاه های غیرمجاز آسیب به آبخوان های شهرستان است که در سنوات گذشته با همکاری دادستانی و دادگستری ساوجبلاغ چاه های زیادی
مسدود شد.
احمدی گفت: متاسفانه میزان بهره برداری معدن داران ساوجبلاغ از آب شرب با میزان مصرف آب شرب در شهر هشتگرد برابری می کند، این در حالی است که حفاری ناشی از برداشت شن و ماسه آسیب جدی به سفره های زیر زمینی وارد کرده است.
وی به سکونت خوش نشین ها و باغ ویلاهای ساخته شده در بیشتر مناطق شهرستان ساوجبلاغ اشاره کرد و گفت: درهر باغ ویلا یک چاه وجود دارد که این خود باعث برداشت آب و تخلیه سفره های آبخوان می شود.
مدیر امور منابع آب شهرستان ساوجبلاغ اظهار داشت: از ابتدای سال97 تاکنون 13 حلقه چاه غیرمجاز
در این شهرستان مسدود و تعداد 14 دستگاه حفاری توقیف شده است.
احمدی افزود: امسال نیز با تخریب 12 ساخت و ساز غیرمجاز در حریم رودخانه کوهسار و کردان 6 هزار مترمربع زمین آزاد سازی شد.
با این حال اگر چه طرح های اجرایی برای تامین آب شرب ساکنان شهرستان 250 هزارنفری ساوجبلاغ با سرعت در حال انجام است اما محدودیت منابع آبی سبب شده تا برای تامین این شهرستان به سد طالقان مراجعه شود.
این درحالی است که ساوجبلاغ با داشتن رودخانه های خروشان کردان و شاهرود در گذشته خود یکی از منابع تامین آب استان البرز بوده است اما اکنون با بحران کم آبی دست و پنجه نرم می کند به طوریکه طرح های ضربتی تامین آب در ساوجبلاغی در برنامه کاری قرار گرفته است.
نمونه این طرح ها ، آبرسانی به شهرک 12 هزار نفری مسکن مهر ابریشم و شهر جدید هشتگرد است.
همچنین با تکمیل و واگذاری بیش از 70 هزار واحد مسکن مهر در ساوجبلاغ به مردم ، جمعیت این شهرستان در سال های آینده از 500 هزار نفر فراتر می رود که تامین آب این جمعیت ، نیاز به تعریف و اجرای پروژه های جدید آبی دارد.
7411/ 6155
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند

موضوعات داغ

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.