به گزارش ایرنا، این همایش دومین پیش نشست کنفرانس حقوق بین‌الملل و یک جانبه گرایی تلقی می شود. این کنفرانس قرار است دی ماه امسال به سفارش معاونت حقوقی ریاست جمهوری با همکاری موسسه ابرار معاصر ایران در تهران برگزار شود.

** برجام، توافق بین المللی است
عضو هیات علمی حقوق بین‌الملل دانشگاه خوارزمی در سخنرانی باعنوان 'خروج از برجام نقض قطعنامه 2231؟' گفت: برخی نظریه‌پردازان و مقامات برای آنکه عمل وقیحانه آمریکا را در خروج از برجام برجسته کنند، ادعا دارند برجام سندی است که هر زمان بخواهیم می‌توانیم از آن بیرون بیاییم و بنابراین، اتفاقی نیفتاده است؛ اما چنین نیست.
هادی آذری افزود: اقدامی که ایالات متحده انجام داد، در حقوق بین‌الملل از سه زاویه ایجاد مسئولیت می‌کند چراکه نقض تلقی می‌شود؛ ‌مقوله اول این است که برجام توافقی است که ضمیمه قطعنامه 2231سازمان ملل شده است؛ از همین رو آنچه طرفین در وین توافق کردند یک توافق بین‌المللی تلقی می‌شود.
وی با بیان اینکه مساله هسته‌ای ایران قبل از توافق وین در شورای امنیت سازمان ملل مطرح بود، تاکید کرد: لازم بود این مساله به شورای امنیت بازگردد تا تایید شود و به تبع آن، قطعنامه‌های قبل را پایان ‌بخشد و الزام آن را تقویت کند.
آذری خاطرنشان کرد: توافق 2231 هم‌اکنون قطعنامه‌ای تحت شمول فصل 7 منشور ملل متحد است و براساس ارجاعات آن، بسیاری از کشور‌ها بعد از این قطعنامه بیانیه دادند که تعهدات یادشده در این قطعنامه را عملی خواهند کرد؛ ‌مثلاً این قطعنامه در استرالیا در قوه مقننه به قانون بدل شد.

** برجام موافقت‌نامه‌ای نیست که بتوان از آن خارج شد
این استاد دانشگاه اظهار داشت: برجام موافقت‌نامه‌ای نبود که بتوان از آن خارج شد، نکته مهم‌تر در این مقوله این است که در 16 جولای 2018 پس از خروج آمریکا از برجام علیه امریکا در دیوان بین‌المللی دادگستری اقامه دعوا کردیم و ادعا کردیم با تحریم‌های آمریکا،‌ عهدنامه مودت 1955 نقض شده است و از دیوان درخواست دستور موقت برای تعلیق اقداماتش تا صدور رای نهایی کردیم که میسر شد.
وی ادامه داد: تمام دفاعیات آمریکا که در تبادل لوایح دستور موقت مطرح شد این بود که ایران نقض منشور را با رنگ و لعاب عهدنامه 1955 آورده است و فریبکار است. این موضوع تله بسیار بزرگی بود؛ اما برجام خود سیستم حل اختلاف دارد و نمی‌توان از این عهدنامه استفاده کرد.
آذری افزود: با این تفاسیر دیوان کار سختی در پیش داشت؛ اما ما از این گردنه عبور کردیم، چراکه دیوان اعلام کرد سیستم حل اختلاف برجام انحصاری نیست؛ لذا ایران می‌تواند درخواست رسیدگی به نقش عهدنامه مودت کند و امیدواریم بتوانیم در ماهیت هم بازگرداندن تحریم‌های قبلی را به عنوان نقض عهدنامه مطرح کنیم.

** یک‌جانبه‌گرایی در سیاست مدرن از ابداعات آمریکا
عضو هیات علمی حقوق بین الملل دانشگاه شیراز نیز در ادامه این نشست با ارائه مقاله ای با عنوان 'واکاوی منطق یک‌جانبه‌گرایی آمریکا برای خروج از برجام' اظهار داشت: یک‌جانبه‌گرایی به شکلی ابداع ایالات متحده در سیاست مدرن محسوب می‌شود؛ هرچند امپراتوری رم و بریتانیا هم نوعی از یک جانبه گرایی را در سیاست‌های خود دنبال می‌کردند.
مسعود زمانی افزود: هرچه جلوتر می‌آییم یک‌جانبه‌گرایی آمریکا جلی‌تر و شدید‌تر می‌شود. یک‌جانبه‌گرایی فقط یک نوع تکروی نیست؛ بلکه انواع گوناگونی از انحصار‌طلبی، انزوا‌طلبی، انضباط‌ طلبی و اقتدار‌طلبی را دربر می‌گیرد و یک‌جانبه‌گرایی آمریکا در برجام نوعی از یک‌جانبه‌گرایی انزواطلب به شمار می‌رود.
وی عنوان کرد: شاخصه ماموریت خروج از برجام برای ایالات متحده بسیار ارزان تمام شده است؛ بدون آنکه دلاری روی قیمت نفت برود و اگرچه عواطف عمومی از این تصمیم حمایت نمی‌کند، این تصمیم با اولویت های منطقه‌ای او همخوان است.
زمانی راه حل بازگشت آمریکا به برجام یا توافقی غیر از آن را کاملا سیاسی دانست و ادامه داد: حقوق بین‌الملل در این میان تنها، به عنوان یک ابزار کوچک به کار می‌آید و نه یک راهکار کامل و مانع.

** برجام نماد موفقیت تاریخی ایران است
دانشیار دانشکده حقوق و الهیات و علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات نیز در این همایش با موضوع 'نظریه جامعه بین‌المللی: برجام دستاوردی برای ایران و صلح جهانی' به ایراد سخنرانی پرداخت.
مهدی ذاکریان با بیان اینکه دنیای ما مبتنی بر ثروت و قدرت است، گفت: در دنیای امروز هر کشوری ثروت و قدرت فراوان‌تری داشته باشد، دستاورد‌های بیشتری خواهد داشت و جنگ و نزاع و درگیری نتیجه‌ای جز ضعیف شدن کشور‌ها ندارد.
وی عنوان کرد: در نظام بین‌الملل با مجموعه ای از دولت‌ها مواجهیم و باید کمک کنیم این دولت‌ها با ایجاد نظمی که با پذیرش بازیگران اصلی ممکن شود، به قانون گردن نهند.
دانشیار دانشکده حقوق و الهیات و علوم سیاسی دانشگاه آزاد خاطرنشان کرد: برجام در شرایطی رخ داد که جامعه بین‌الملل به این نتیجه رسیده بود که ایران برای امنیت و صلح بین‌المللی تهدید و خطر است و 6 قطعنامه تحریمی از سوی شورای امنیت صادر شده بود.
وی با بیان اینکه در چنین وضعیتی وارد تعامل و گفت و گو با 6 قدرت اصلی دنیا و اتحادیه اروپا شدیم، ادامه داد: وقتی وارد مذاکره می‌شویم، باید انتظار این را داشته باشیم که آن 6 قدرت جهانی از ما نظم خاص خودشان را طلب کنند و ما هم متقابلاً نظم خودمان را طلب کنیم. ذاکریان ابراز داشت: مذاکره‌کنندگان ما فقط درباره مساله هسته‌ای سخن گفتند و وارد هیچ بحث دیگری نشدند؛ نه موضوع منطقه، نه موشک، نه اعراب و اسرائیل و نه دیگر چالش‌های موجود و خواستیم به دنیا عنوان کنیم ما علاقه‌مند به ادامه فعالیت صلح‌آمیز هسته‌ای هستیم؛ در نهایت برجامی که به نتیجه رسید درراستای تضمین همین نظم براساس مسائل هسته ای بود.
این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: از همین رو است که آنچه در برجام رخ داد، اتفاقی بزرگ بود و اینکه امروز می‌بینیم تیم ترامپ همگی از برجام آزرده هستند، نشان‌دهنده آن است که برجام خود یک دستاورد محسوب می‌شود.
وی برجام را قراردادی درست خواند و افزود: این دستور موقت برای همیشه در حقوق بین الملل باقی می‌ماند و از آن به مثابه موفقیتی برای ایران یاد می‌شود؛ چراکه هیچ‌یک از 191 کشور دیگر عضو سازمان ملل به غیر از اسرائیل و امارات و عربستان خروج از برجام را تأیید نکردند.

** برجام و صلح
در ادامه این نشست، کارشناس ارشد وزارت امور خارجه در موضوع 'برجام و سایه جنگ' سخن گفت و خاطرنشان کرد: باید احساسات را کنار بگذاریم و در کشورداری منطق را غلبه دهیم و با توجه به ظرفیت و جایگاه در امر دیوانی به جایی برسیم که شایسته آن هستیم.
صادق ملکی با اشاره به اینکه تاکنون از برجام دفاع کرده است و از این پس نیز چنین خواهد کرد، اظهار داشت: ما با برجام سایه جنگ را از کشور دور کردیم؛ اما آن دور شدن آنقدر نبود که از آن امید صلح و رویش برآید.
ملکی با تاکید بر اینکه اگر حتی اختلاف ما با آمریکا حل شود، بسیاری از مشکلات ما حل نخواهد شد، بیان داشت: ترکیه متفق استراتژیک آمریکا است؛ اما مشکلات بسیاری دارد ولی نوع مشکلاتش به واسطه نوع نگاهش به دنیا در مراوداتش با ما فرق دارد.
وی با بیان اینکه راه برجام و نگاه برجامی نگاهی است که می‌تواند مسبب صلح باشد، تاکید کرد: ما به دهه‌ها صلح نیاز داریم تا قدرتمند شویم و در این زمینه باید به تجربه مشترک بشر نگاه کنیم و تجربه کشور‌هایی همچون ژاپن، آلمان و ویتنام را در پیش رو داشته باشیم که به واسطه رفتار آمریکا تنفر بیشتری از این کشور دارند؛ اما آن را به عنوان یک واقعیت پذیرفته اند.
این کارشناس وزارت امور خارجه ابراز داشت: باور و اعتماد به آمریکا ساده‌لوحی است؛ اما نادیده گرفتن واقعیتی به نام آمریکا ساده‌لوحی بزرگتری است که پیامد خوبی ندارد.
ملکی با بیان اینکه خط قرمز همه ما باید کیان ایران باشد، گفت: برجام همچنان قابل دفاع است و باید با تداوم نگاه برجامی به سویی حرکت کنیم که با توجه به ظرفیت، کارهای ممکن را انجام دهیم.
این دیپلمات بیان داشت: آمریکایی‌ها هنوز بر تجزیه ایران متمرکز نشده‌اند. آنها ایران هسته ای را نمی‌خواستند چون توازن در خاور‌میانه تغییر می‌کرد؛ اما ایران ضعیف هم نمی خواهند چون مایل به حاکمیت وهابی یا نفوذ ترکیه هم نیستند؛ لذا عقلانیت ایجاب می‌کند راه صلح را بپذیریم و در دوگانه جنگ یا تسلیم خطوطی را انتخاب کنیم که وزیر امور خارجه مطرح کرده است؛ همچون مبادله زندانی‌ها زیرا اگر این خطوط میانه تدوین شود می‌توان راه سومی را پیاده کرد.

** انتخاباتی که رفراندوم برجامی بود
سخنران بعدی این همایش، رئیس دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه شیراز بود که با موضوع 'خروج آمریکا از برجام و تاثیر آن بر تحولات منطقه ای آسیای جنوبی: مطالعه موردی ایران و افغانستان' به ایراد سخن پرداخت.
ابراهیم عباسی با بیان اینکه برجام را می‌توان با عهدنامه زهاب قصر شیرین در سال 1639 در زمان صفوی و گاه با قرارداد 1937 رضاخان مقایسه کرد، گفت: از این رو این موضوع را مطرح می‌کنم که برجام توانست واکنش بسیاری از قدرت‌های جهانی را به همراه داشته باشد.
عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه شیراز بیان داشت: برجام هم بازتاب‌های منطقه‌ای داشت، هم بین‌المللی و هم جامعه داخلی از آن حمایت کرد و انتخابات اخیر ریاست جمهوری به نوعی رفراندوم برجامی بود.
وی در ادامه با انتقاد از سیاست‌ خارجی ایران در قبال کشور‌های آسیای جنوبی همچون افغانستان، پاکستان و هند گفت: همیشه سیاست خارجی ایران نسبت به آسیای جنوبی پرستیژی بوده یا فرهنگی و چندان اقتصادی نبوده؛ از همین رو کاری بنیادی صورت نگرفته است.
عباسی افزود: باید در افکار روابط خارجه ایران دگردیسی صورت گیرد و روابط با این کشور‌ها تجدیدنظر شود؛ چراکه آن‌ها بازار اقتصادی بزرگی به شمار می‌روند و افزون بر این بنیاد های فرهنگی قوی نیز دارند.
این استاد دانشگاه اظهار داشت: دیده می‌شود ایالات متحده از آمریکا به آسیای جنوبی وارد شده؛ چراکه برایش مصالحی در پی دارد؛ درحالیکه این کشور‌ها به ما نزدیک هستند، اما مورد غفلت واقع شده‌اند.
رئیس دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه شیراز گفت: این کشور‌ها از برجام بسیار استقبال کردند و برجام را نویدی برای پذیرفته شدن قدرت منطقه‌ای ایران دانستند.
وی ادامه داد: از سال 1395 که برجام امضا شد 3میلیارد و 200 میلیون دلار با افغانستان صادرات داشتیم که 700 میلیون دلار آن مربوط به بعد از اجرای برجام است که نشان می‌دهد بازار افغانستان پذیرای ایران است و مردم این کشور هم به ایران علاقه‌مندند.
عباسی با بیان اینکه بعد از اجرای برجام 255 پروژه سرمایه‌گذاری خارجی در ایران کلید خورد‌، عنوان کرد که از این تعداد 277 میلیون دلار آن را افغانستانی‌ها در ایران سرمایه‌گذاری کردند.
این استاد دانشگاه، دیگر فایده برجام را آغاز فرایند کاهش پایگاه‌های ایالات متحده در افغانستان دانست.
برنامه جامع اقدام مشترک با عنوان توافق نهایی هسته‌ای وین یا برجام 23 تیرماه 1394 با تدبیر دستگاه سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و در تعامل و مذاکره با گروه 5+1 منعقد شد، دستاوردی که به عنوان الگوی حل و فصل مسائل بین المللی تعبیر و تفسیر شد.
به گزارش ایرنا، دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا شامگاه سه شنبه 18 اردیبهشت 1397 با تکرار اتهامات بی اساس خود علیه ایران و توافق هسته ای، اعلام کرد این کشور دیگر در برجام نخواهد ماند.
7375 / 2027
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند

موضوعات داغ

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.