زندگی مردم موصل در سایه اشغالگری داعش

با وجود آن که عراقی ها به صحنه های جنگ و گریز و حوادث امنیتی در پی اشغال کشورشان توسط آمریکا در سال 2003 عادت کردند اما خبر سقوط شهر«موصل»به دست عناصر گروه تروریستی داعش یکی از رخدادهای پر سر و صدا و دردناک نه فقط برای عراقی ها بلکه برای همه ملت های عرب است.

به گزارش پایگاه خبری و اطلاع رسانی جماران،روزنامه السفیر لبنان در گزارشی نوشت:اکنون روشن شده است و شکی در آن نیست که سقوط شهر موصل و تبدیل آن به عنوان مرکز «دولت خلافت»صحنه ای به وجود می آورد که در آن شاهد تغییر چهره همه منطقه خواهیم بود.

پس از گذشت یک سال از سقوط پر سر و صدای ریشه دارترین شهر عراق، حوادث پیش و پس از ورود داعش به این شهر همچنان تا به امروز در هاله ای از ابهام فرو رفته و هنوز نمی توان آنها را از هم مجزا کرد.

با وجود آغاز کار کمیته تحقیقات پارلمانی که از چندین ماه پیش مکلف شده است که تحقیقات خود را درباره طرف هایی که به عمد و با آگاهی در وقوع این فاجعه و سقوط موصل به دست داعش دست داشتند انجامدهد و پاسخ های روشن به مردم عراق بدهد و نیز دستاوردها و قراردادهایی که در این زمینه منعقد گشته،را تبیین کند اما گزارش پارلمانی در این زمینه هنوز ارائه نشده است.

حوادث سیاسی که از یک سال پیش مشاهده شده، نشان می دهد که برخی از طرف ها به دنبال بهره برداری از سقوط موصل که دومین پایتخت عراق به شمار می رود،هستند.شهری که یک وزنه سیاسی و مردمی است و نیز دارای موقعیت جغرافایی خاص و ممتازی است.

این طرف ها همچنین به دنبال بهره برداری از عملیات«آزادسازی»آن همزمان با آماده شدن ارتش و دیگر نیروهای عراقی که در پادگان های اطراف شهر مستقر شدهاند،هستند.همچنین به گفته مسئولان عملیات آزاد سازی موصل، قرار است که نیروهای مردمی(الحشد الشعبی)نقش اصلی را در این عملیات بازی کنند.

در بحبوبه آمادگی ها برای آزادی شهر و شرایطی که ساکنان موصل در داخل و خارج آن به سر می برند روزنامه «السفیر» تلاش کرد اسناد و شواهد و تصاویر زنده و دقیقی را از این شهر که از یک سال پیش توسط داعش اشغال شده است،به دست آورد و به نمایش بگذارد.

«خالد الجبوری»یکی از شیوخ عشایر موصل و یکی زا بزرگان این شهر اشغال شده توسط داعش را «روز سیاه»توصیف می کند و این را یادآوری کرد که اشغال موصل همچنان در عقل و حافظه عراقی حک شده است.

الجبوری به السفیر گفت که اشغال موصل توسط داعش در این روز سیاه نتیجه ای جز این نداشت که موصلی ها از این اشغال توسط گروه مجرم و تروریست که هیچ ارتباطی با اسلام ندارد،رنج فراوان ببرند.

الجبوری این را یادآوری می کند که چگونه داعش هزاران نفر از اهالی موصل را کشته و اعدام کرد و آنها را وادار به مهاجرت کرد و چگونه به عمد اقشار مختلف این شهر مانند مسیحی ها،ایزدیها،شبک ها و ترکمن را که سال های طولانی با هم در این شهر همزیستی داشتند،مجبور به ترک این شهر کرد.

به گفته الجبوری برخی از این اقلیت ها ترجیح دادند که در شهر بمانند اما این شمار قابل ذکر نیست و بیشتر آنها دارای روابط قوی با حزب منحل شده «بعث»هستند و این خانواده های بعثی از همان ابتدا با داعش همکاری داشتند.

الجبوری تشریح کرد که داعش یک رویکرد دیگری را در پیش گرفت و آن اینکه همه اهالی موصل که در اشغال عراق در سال 2003 نقش داشته و با آن همبستگی کرده و از تغییر در عراق حمایت کردند را یا اعدام یا وادار به مهاجرت کرد.

وی تصریح کرد که اکنون جز اندکی از مردم فقیر و مستضعف در این شهر کسی باقی نمانده است.

الجبوری در ادامه درباره اوضاع ساکنان موصل تاکید کرد:«زندگی در موصل ارزرشی ندارد و نمی شود در آن دیگر زندگی کرد زیرا داعش همانند اسیران با ساکنان رفتار می کند.»

وی گفت که به جز مجرمانی که داعش را تایید کردند و از همان ابتدا از این گروه تروریستی حمایت کردند،بقیه موصلی ها به طور قاطع به سر بردن زیر یوغ اشغالگری داعش را نمی پذیرند و با آن مخالف هستند.

در تنگنا قرار دادن موصلی ها و تحمیل برخی شرایط توسط عناصر«حسبه»(پلیس امر به معروف و نهی از منکر داعش)تبدیل به امری روزانه و روتین شده است.

الجبوری افزود که داعش به طور کامل استفاده از سیستم های ارتباطی و موبایل را برای ساکنان موصل ممنوع کرده و برخی از خانواده ها به دلیل استفاده از موبایل و به دلیل ترس از داعش به طور کامل از چشم ها ناپدید شدند.

علاوه بر آن الجبوری تاکید کرد که داعش از کشیدن سیگار جلوگیری می کند و مردان را وادار به گذاشتن ریش می کند و از خروج زن بدون محرم به تنهایی جلوگیری می کند و به آنها اجازه کار را به جز در مواردی که ضروری است مانند تدریس و بهداشت آن هم در لباسی متحد الشکل و با نقاب،نمی دهد.

این شیخ عشیره ای در موصل به اوضاع اقتصادی این شهر اشاره کرد و افزود که خانواده ها در این شهر از اوضاع اقتصادی و معیشتی بسیار دشواری رنج می برند؛امری که باعث شد برخی از آنها با داعش همکاری کنند و برخی از آنها به دلیل شرایط معیشتی اسفبار مجبور به پیوستن به این گروه تروریستی شدند.

در همین حال،«جمیله العبیدی»یکی از نمایندگان موصل در پارلمان در گفت و گو با السفیر اوضاع در موصل را بسیار وخیم توصیف کرد و تاکید کرد که سطح معیشتی در این شهر بسیار پایین آمده است زیرا حقوق بیشتر شهروندان قطع شده و به دلایل امنیتی کامیون های حامل مواد غذایی به این شهر وارد نمی شوند؛ امری که باعث افزایش چشمگیر بهای مواد غذایی شده است.

العبیدی افزود که فقر در این شهر گسترش پیدا کرده و به دلیل نبود آب شرب مناسب بیماری های مختلف شیوع پیدا کرده است.

به گفته یکی از ساکنان موصل که با السفیر گفت و گو کرد داعش از خروج شهروندان عراقی از شهر به شدت جلوگیری می کند و ایست های بازرسی زیادی را در جاده های اصلی و فرعی به وجود آورده است و هر کس تلاش کند که از شهر خارج شود را اعدام می کند،اما برخی از خانواده ها با استفده از کامیون های بزرگ حامل وسایل و با پنهان شدن داخل این وسایل از شهر خارج می شوند.

این شهروند موصلی درباره تدابیری که داعش برای مقابله با عملیات آزاد سازی موصل اتخاذ کرده نیز گفت که داعش بر این باور است که آزادی موصل محال است زیرا قصد دارد از شهروندان به عنوان سپر انسانی استفاده کند و این آخرین برگ برنده ای است داعش برای فشار بر نیروهای امنیتی و دولت عراق که از آن استفاده می کند.

از طرفی دیگر،الجبوری تاکید کرد که ساکنان شهر موصل با سرلشکر«نجم الجبوری»فرمانده جدید عملیات نینوا در تماس هستند و مقدمات آزادی شهر را «خوب»توصیف کرد،به ویژه آنکه نیروهای «ائتلاف بین المللی»ضد داعش نیز تمایل خود برای حمایت هوایی از نیروهای و بیشتر کردن بمباران مواضع داعش پیش از آغاز عملیات آزاد سازی اعلام کرد.امری که اخیرا ائتلاف بین المللی آن را زیاد تکرار می کند.

الجبوری به این مساله نیز اشاره کرد که شمار زیادی از ساکنان موصل به گروه هایی پیوستند که در راستای آزادی شهر عمل می کنند.

وی به همکاری گسترده مردم استان نینوا و الحشد الشعبی اشاره کرد و گفت که شمار زیادی از ساکنان استان نینوا به الحشد الشعبی ملحق شدند و برخی نیز به سازمان«بدر»ملحق شدند و از چندین ماه پیش تا کنون با داعش در جنگ هستند.

وی تاکید کرد که 700 نفر از ساکنان استان نینوا به سازمان بدر،300 نفر به گروه«عصائب اهل الحق»و 500 نفر نیز به گرادن های«امام علی»(ع)ملحق شدند.

الجبوری در ادامه گفت که یک لشکر کامل از ساکنان نینوا در گردان های «سید الشهدا»که از اقلیت های الشبک و ترکمن هستند و نیز 500 مسیحی عضو گردان های کلدانی آشوری زیر چتر گردان های امام علی با داعش می جنگند و همه این مبارزان از جمله الحشد الشعبی هستند.

علاوه بر آن،اردوگاه های بسیج ملی(الحشد الوطنی)که «اسامه النجیفی»معاون رئیس جمهوری عراق و «اثیل النجیفی»برادرش تشکیل دادند، با حمایت آنکارا آموزش ساکنان شهر موصل را ادامه می دهند.

الجبوری تاکید کرد که خانواده النجیفی و ترک ها هماهنگی کامل دارند به طوری که دولت ترکیه چهار زره پوش را برای انتقال افراد به این اردوگاه ها فرستاده است.

آمریکا مراکز آموزش نیروهای عراقی را افزایش می دهد

«مارتن دمپسی»رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا اعلام کرد که «باراک اوباما»رئیس جمهوری این کشور برخی اقدامات برای حمایت از عراق در جنگ با داعش از جمله افزایش مراکز آموزش نیروهای عراقی را بدون تغییری در استراتژی آمریکا،مورد بررسی قرار می دهد.

سخنان دمپسی یک سال پس از اشغال موصل توسط داعش و ایجاد ائتلاف بین المللی متشکل از 60 کشور برای رویارویی با داعش،بیان می شود.

یک مسئول بلندپایه آمریکایی که نخواست نامش فاش شود نیز گفت که هر گونه تصمیمی برای افزایش چارچوب آموزش نیروهای عراقی چیزی به جز افزایش اندک در شمار مربیان نظامی و تیم های حمایت کننده لازم ندارد.

روزی که چهره عراق تغییر کرد

در چنین روزهایی داعش شهر موصل مرکز نینوا را به اشغال خود درآورد،این رخداد زنجیره ای از رخدادهای سیاسی و امنیتی را در پی داشت.داعش با اشغال این شهر حیاتی در شمال عراق توانست شهرها و استان های مختلف دیگری را طی ماه های ژوئن و جولای سال گذشته به اشغال خود درآورد و ماه پیش نیز وارد شهر «الرمادی»شد.

برخی رخدادهای مهم در سال گذشته اینها هستند:

9ژوئن:آغاز حمله داعش به موصل.

10ژوئن:سقوط موصل و برخی مناطق دیگر در نینوا و عقب نشینی ارتش عراق و اعلام آماده باش و مسلح کردن داوطلبان مایل به جنگ داعش توسط «نوری المالکی»نخست وزیر سابق عراق.

11 ژوئن:سقوط شهر «تکریت» مرکز استان «صلاح الدین».

13 ژوئن:«آیت الله سید علی سیستانی»مرجع عالی قدر شیعیان عراق فتوای «جهاد کفائی»صادر کرد و از عراقی ها برای حمل سلاح و جنگ دعوت کرد.

29 ژوئن:داعش خلافت اسلامی را در مناطق تحت سیطره خود در سوریه و عراق اعلام کرد و «ابوبکر البغدادی»را به عنوان خلیفه منصوب کرد.

2آگوست:داعش حمله جدیدی را در شمال عراق انجام داد و هزاران نفر از اقلیت ایزدی را کوه های «سنجار»به محاصره در آورد.

8آگوست:آمریکا مواضع داعش را پیش از تشکیل ائتلاف بین المللی ضد داعش برای همین منظور بمباران کرد.

14 آگوست:کناره گیری نوری المالکی و جانشینی «حیدر العبادی»به جای وی.

25 اکتبر:العبادی نخستین پیشروی نیروهای عراقی در جنگ با داعش را با بازپس گیری منطقه«جرف الصخر»در جنوب بغداد اعلام کرد.

29 اکتبر:داعش صدها نفر از اعضای عشیره«البونمر»را اعدام کرد.

14 نوامبر:نیروهای عراقی شهر«بیجی»در شمال بغداد را آزاد کرده و محاصره بزرگترین پالایشگاه نفت این کشور را پایان دادند.

سال 2015

25 ژانویه:آزادی استان«دیالی»

2مارس:نیروهای عراقی حمله گسترده ای را برای بازپس گیری شهر تکریت آغاز کردند.