مذاکرات ژنو برای حل بحران سوریه کند است.ازتش سوریه در میدان نبرد در تحرک است و پیشروی می کند. این عنوان اصلی رخدادها در مشرق عربی در حال حاضر و آینده نزدیک است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، روزنامه لبنانی البناء در گزارشی نوشت:مذاکرات کند است زیرا گروه های مسلح سوری با یکدیگر به لحاظ نظامی درگیر هستند و به این دلیل که هم پیمانان منطقه ای آنها به لحاظ سیاسی با یکدیگر درگیر هستند. گروه معارضان ریاض خودش را مذاکره کننده اصلی می داند و پیشنهاد تشکیل یک هیأت سوری معارض مذاکره کننده را رد کرد زیرا از موضع گیری های گروه های معارضان مسکو و قاهره راضی نیست. همچنین حاضر به پیوستن هیچ گروهی که با این گروه به لحاظ سیاسی و اجرایی در تعارض باشد، نشد.
بخشی از اظهارنظرها و دیدگاه های مطرح شده توسط هیأت ریاض ناشی از طرز تفکر اعضای آن است. برخی دیگر از اظهار نظرها و دیدگاه های این گروه نیز تلقین شده توسط هم پیمانان منطقه ای آن است. گروه های مسکو و قاهره در افکار و تدابیر یعنی در مسائل سیاسی و نیز مسائل اجرایی با هیأت ریاض دچار اختلاف هستند؛ افکار و تدابیری که در نهایتا به یکدیگر می رسند و آنها دو مساله اساسی هستند: تروریسم و دولت انتقالی.
گروه ریاض رایزنی درباره مساله تروریسم را به موازات دیگر مسائل رد کرد. گروه های مسکو و قاهره با گروه ریاض مخالفت کرده و موضع گیری هیأت مذاکره کننده سوریه که رویارویی با تروریسم را خطرناک ترین چالش در این مرحله می دانند که کشور و حتی منطقه با آن مواجه است را تایید کردند. مساله مورد اختلاف در موضع گیری هیأت مذاکره کننده دولت و موضع هیأت ریاض عدم توافق بر سر تعیین گروه های تررویستی فعال در سوریه از یک سو و از سوی دیگر تکیه هیأت ریاض و حامیان منطقه ای اش به لحاظ میدانی بر برخی گروه هایی است که بر سر قرار دادن آنها در فهرست گروه های تروریستی اختلاف است.
از سوی دیگر، هیأت مذاکره کننده ریاض می خواست پیش از رایزنی درباره هر گونه مساله دیگر، مساله دولت انتقالی را مورد رایزنی قرار دهد.هیأت مذاکره کننده دولت سوریه مانعی در رایزنی در این زمینه نمی بیند لیکن به موازات رایزنی درباره مسائل دیگر. چرا هیأت ریاض بر رایزنی درباره دولت انتقالی و تعیین تکلیف آن پیش از رایزنی درباره مسائل دیگر اصرار کرد؟ زیرا از این می ترسد که در حالی که مدت مذاکرات دارد طولانی می شود، ارتش سوریه و هم پیمانانش پیشروی سریعی در زمین می کنند؛امری که جایگاه دولت سوریه را در مذاکرات تقویت و جایگاه دشمنانش را تضعیف می کند.
همه وقایع و بهانه ها باعث می شود که میدان نبرد و نه مذاکرات تبدیل به عامل اول و حیاتی در تعیین سرنوشت وحدت سوریه شود.همین مساله به نوبه خود دلیل اصرار دمشق بر رایزنی درباره مساله تروریسم پیش از رایزنی درباره هر گونه مساله دیگری تفسیر کند و حتی دمشق بر از بین بردن تروریسم و تضمین پاک سازی اش از همه مناطقی که در اشغال خود دارد به منظور تحقق وحدت جغرافیایی و سیاسی سوریه اصرار کند.در پایان دور نخست از کنفرانس ژنو نیز هیأت مذاکره کننده دولت سوریه توانست که بند مبارزه با تررویسم را در دستور العمل مذاکرات بگنجاند که «استفان دی میستورا» فرستاده ویژه سازمان ملل به سوریه نیز توافق بر سر آن را اعلام کرد.
چندین عامل موضع دمشق در این زمینه را مورد حمایت قرار می دهد. ارتش سوریه و هم پیمانانش شهر«حلب» و حومه آن را آزاد کردند و سپس به سرعت بخشی از شمال آن را تا نزدیکی شهر الباب آزاد کردند و آزادی این شهر فقط چند روز لازم داشت اما اتفاق مشکوکی افتاد و عناصر گروه تروربستی داعش با سرعت چشمگیری از مواضع خود داخل شهر عقب نشینی کردند و شهر را به نیروهای «سپر فرات» مورد حمایت ارتش ترکیه تحویل دادند که در صفوف خود بقایای گروه موسوم به ارتش آزاد، در شمال سوریه را در بر می گیرد. پیش از این واقعه اخباری منتشر شد مبنی بر اینکه مسکو و آنکارا بر سر باز کردن راه برای ارتش سوریه و هم پیمانانش برای آزادی شهر و بازپس گیری آن به دلیل آن که جنگنده های روسی تشکیلات سپر فرات را در نزدیکی الباب پیش از آن که داعش نمایش عقب نشینی از آن و تحویلش به این تشکیلات را بازی کند، به توافق رسیدند.
از آن جایی که از سخنان سابق «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور ترکیه مشخص شد که ترکیه قصد دارد نیروهای کرد سوریه را از منطقه الباب بیرون کند و سپس به سمت شرق برای اشغال شهر«منبج» برود تا بتواند«منطقه امن» در شمال سوریه ایجاد کند لیکن رخدادهای میدانی که متعاقبا رخ داد باعث شد که طمع ورزی های رئیس جمهور ترکیه غیرممکن گردد؛ زیرا دولت جدید آمریکا به ریاست «دونالد ترامپ» نیروهای کرد سوریه را با تانگ ها و سلاح های سنگین مجهز کرد امری که اشاره به این دارد که واشنگتن به آنکارا اجازه در هم کوبیدن هم پیمانان کرد آمریکا را در شمال شرق سوریه نمی دهد. تحول مهم تر از آن این است که ارتش سوریه از جنوب شهر الباب به سمت رود فرات پیشروی کرد و بر منطقه وسیعی از جنوب آن تا نزدیکی منبج را بازپس گرفت و راه نیروهای ترکیه برای حرکت به سمت الرقه را قطع کرد؛ اردوغان و ارکان دولتش بارها اعلام کردند که در نبرد آزادی الرقه از دست داعش شرکت می کنند که با پیشروی ارتش سوریه راه آنها برای هر گونه حرکتی به سمت الرقه قطع شد.
علاوه بر آن، ارش سوریه توانست شهر«تدمر»،فرودگاه و اطراف اش را از داعش بازپس گیرد و اکنون می تواند به سمت شمال برای آزادی بخشی از شهر«دیرالزور» و حومه اش که در اشغال داعش است حرکت کند. علاوه بر آن الان می تواند به سمت شمال شرق حرکت کند تا در آزادی شهر الرقه و حومه اش شرکت کند.
همه این تحولات باعث شده است که اردوغان سطح طمع ورزی هایش را با این گفته کم کند که ترکیه آماده مشارکت در آزادی الرقه است به شرط آن که مسکو و واشنگتن بر سر آن توافق کنند. این یعنی اینکه آنکارا دیگر نمی تواند به تنهایی با داعش در الرقه مقابله کند. علاوه بر آن،واشنگتن به آنکارا اجازه نمی دهد که موضعی میدانی در آن منطقه بگیرد که هم پیمانان کرد سوریه اش را از بین ببرد. لیکن مسکو نیز راضی به هر گونه تحرک ترکیه نیست که همپیمان اساسی روسیه یعنی دمشق را تحت فشار قرار دهد به ویژه پس از تبانی ترکیه با داعش در شهر الباب.
بدین ترتیب رویاهای اردوغان برای ایجاد منطقه امن در شمال سوریه محدود می شود و شانس ارتش سوریه برای آزادی مناطق بیشتری که اکنون در شرق کشور در دیرالزر و الرقه در اشغال داعش است و نیز در غرب در «ادلب» و در جنوب در «جولان» و «درعا» در اشغال جبهه النصره است، بیشتر می شود. اگر چه چنین چیزی تا حدودی هم بر اقدامات واشنگتن در شمال شرق سوریه و در عراق مرتبط است به ویژه پس از آن که هواپیماهای ائتلاف بین المللی آمریکا پل «المیادین» روی رود فرات در جنوب دیرالزور را منهدم کردند تا همکاری عراق و سوریه در منطقه مرزی علیه داعش صورت نگیرد.
به همان اندازه که ارتش سوریه بتواند مناطق بیشتری را از داعش و جبهه النصره بازپس گیرد به همان اندازه نیز میدان تبدیل به عامل اول و سرنوشت ساز در تعیین نتایج مذاکرات ژنو به ویژه در جهت احیای وحدت جغرافیایی و سیاسی سوریه می شود.
