نیروی دریایی روسیه درازترین زیردریایی شناخته شده جهان را تحویل گرفته است، چیزی که سازنده آن به عنوان یک کشتی تحقیقاتی معرفی می کند - اما آنچه دیگران می گویند سکویی برای جاسوسی و احتمالاً سلاح های هسته ای است.
به گزارش جماران به نقل از سی ان ان، به گفته بزرگترین شرکت کشتی سازی کشور، کشتی سازی سومش Sevmash، کشتی بلگورود Belgorod اوایل ماه جاری در بندر سورودوینسک به نیروی دریایی روسیه تحویل داده شد. کارشناسان می گویند طراحی آن یک نسخه اصلاح شده از زیردریایی های موشک هدایت شونده کلاس اسکار II روسیه است که طولانی تر شده است تا در نهایت اولین اژدرهای رادارگریز مجهز به سلاح هسته ای جهان و تجهیزات جمع آوری اطلاعات را در خود جای دهد.
اگر بلگورود بتواند با موفقیت آن قابلیت‌های جدید را به ناوگان روسیه اضافه کند، می‌تواند در دهه آینده زمینه را برای بازگشت به صحنه‌های جنگ سرد در زیر اقیانوس فراهم کند و زیردریایی های آمریکایی و روسی در برخوردهای تنش آمیز یکدیگر را ردیابی و شکار می کنند.
بلگورود با بیش از 184 متر (608 فوت)، طولانی ترین زیردریایی اقیانوس امروز است -- حتی از زیردریایی های بالستیک و موشک های هدایت شونده کلاس اوهایو نیروی دریایی ایالات متحده که با ارتفاع 171 متر (569 فوت) وارد می شوند.
به گزارش خبرگزاری دولتی روسیه تاس، ناو بلگورود در سال 2019 شناور شد و انتظار می‌رفت در سال 2020 پس از آزمایش و آزمایش به نیروی دریایی روسیه تحویل داده شود، اما به دلیل همه‌گیری ویروس کرونا این کار به تاخیر افتاد. هیچ جدول زمانی برای اولین استقرار زیرساخت ارائه نشده است.
اژدرعظیم
آنچه بلگورود را از هر یک از زیردریایی های هسته ای در ناوگان روسیه - یا در واقع از هر یک از زیردریایی های هسته ای که در هر نقطه از جهان کار می کنند - متمایز می کند، مأموریت آن است. تاس گزارش داده است که این زیردریایی اژدرهای در حال توسعه پوزیدون با قابلیت حمل اتمی را حمل خواهد کرد که برای پرتاب از صدها مایل دورتر و عبور مخفیانه از سدهای دفاعی ساحلی با حرکت در امتداد کف دریا طراحی شده اند.
H. I. Sutton، کارشناس آمریکایی زیردریایی در ماه مارس در وب‌سایت Covert Shores خود نوشت: این «مگا اژدر هسته‌ای» در تاریخ جهان بی‌نظیر است. ساتون نوشت: " پوزیدون یک دسته کاملاً جدید از سلاح است. برنامه ریزی دریایی هم در روسیه و هم در غرب را تغییر می دهد و منجر به الزامات جدید و ضد سلاح های جدید می شود." مقامات آمریکایی و روسی هر دو گفته اند که اژدرها می توانند کلاهک های چند مگاتونی را حمل کنند که باعث ایجاد امواج رادیواکتیو می شود که بخش هایی از خط ساحلی هدف را برای دهه ها غیرقابل سکونت می کند.
در نوامبر 2020، کریستوفر فورد، دستیار وزیر امور خارجه در امور امنیت بین‌الملل و عدم اشاعه، گفت که پوزیدون‌ها برای «آب‌گرفتن شهرهای ساحلی ایالات متحده با سونامی‌های رادیواکتیو» طراحی شده‌اند. در گزارش سرویس تحقیقات کنگره آمریکا (CRS) در آوریل آمده است که پوزیدون ها به عنوان سلاح های تلافی جویانه طراحی شده اند که پس از حمله اتمی به روسیه، به دشمن حمله می کنند. بر اساس گزارش CRS، بلگورود می‌تواند تا هشت پوزیدون را حمل کند، اگرچه برخی از کارشناسان تسلیحات می‌گویند محموله آن احتمالاً شش اژدر است.
ساتون در سال 2019 نوشت که پوزیدون که انتظار می‌رود 2 متر (6.5 فوت) قطر و بیش از 20 متر (65 فوت) طول داشته باشد، "بزرگترین اژدری است که تا به حال در هر کشوری ساخته شده است." ساتون نوشت: این اندازه «سی برابر یک اژدر «سنگین» معمولی است.
CRS گزارش داد که ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه در یک سخنرانی در سال 2018، پوزیدون‌ها را تبلیغ کرد و گفت: «آنها ساکت هستند، بسیار قابل مانور هستند و به سختی هیچ آسیب‌پذیری برای سوءاستفاده دشمن دارند». به گفته پوتین، در صورت مسلح شدن به کلاهک‌های معمولی، پوزیدون‌ها می‌توانند علیه اهدافی «از جمله گروه‌های ناو هواپیمابر، استحکامات ساحلی و زیرساخت‌ها» استفاده شوند. اما در مورد این سلاح و اینکه آیا در نهایت به زرادخانه روسیه اضافه خواهد شد تردیدهایی وجود دارد.
هانس کریستنسن، مدیر پروژه اطلاعات هسته ای در فدراسیون دانشمندان آمریکایی، گفت: این هنوز یک فناوری در حال توسعه است، هم اژدر و هم پلت فرم.
او گفت که انتظار نمی رود پوزیدون تا نیمه دوم این دهه برای استقرار آماده شود. CRS گفت که انتظار نمی رود اژدرهای پوزیدون تا سال 2027 مستقر شوند. و کریستنسن اشاره می‌کند که بلگورود خود واقعاً یک کشتی آزمایشی برای زیردریایی‌های هسته‌ای کلاس خاباروفسک است که اولین آن می‌تواند امسال به فضا پرتاب شود.
سپس عملکرد ضعیف ارتش روسیه در جنگ با اوکراین وجود دارد که تحلیلگران بخشی از آن را به دلیل طراحی بد تسلیحات و فساد می‌دانند که باعث نادیده گرفته شدن تعمیر و نگهداری سخت‌افزار نظامی روسیه شده است.
اوکراین یادآوری می کند که سلاح های پیشرفته روسی گلوله های نقره ای نیستند بلکه از مشکلات قابلیت اطمینان رنج می برند. کریستنسن گفت: دلایل زیادی وجود دارد که باور کنیم یک اژدر هسته‌ای با برد بین قاره‌ای سهم مناسبی از مشکلات خود را خواهد داشت.
اما کارشناسان دیگر در برابر هر گونه فرضی که ممکن است اژدرهای فرعی یا پوزیدون آن چیزی نباشد که تبلیغ می شود، هشدار می دهند.
انتقال برداشت‌های نیروی هوایی زمینی و تاکتیکی روسیه به نیروهای زیردریایی و هسته‌ای روسیه - به‌ویژه، برداشت‌های مبتنی بر تماشای اجرای یک طرح بسیار بد در اوکراین - می‌تواند منجر به دست کم گرفتن خطرناک صلاحیت و صلاحیت نیروهای استراتژیک روسیه شود.
توماس شوگارت، کاپیتان سابق زیردریایی نیروی دریایی ایالات متحده و اکنون یک تحلیلگر در مرکز امنیت جدید آمریکا، می گوید.
این امر به نوعی مانند مشاهده خروج آشفته ایالات متحده از افغانستان و سپس زیر سوال بردن توانایی زیردریایی های موشک بالستیک این کشور برای اجرای ماموریت هسته ای خود خواهد بود - نتیجه ای که دشمنان ایالات متحده تنها با خطر بزرگ خود به آن خواهند رسید.
بازی موش و گربه زیر آب
به گفته سی آر اس، بلگورود ممکن است تنها اولین در ناوگان چهار زیردریایی باشد که می تواند اژدرهای پوزیدون را حمل کند، دو زیردریایی برای خدمت در ناوگان اقیانوس آرام روسیه و دو زیردریایی در ناوگان شمالی آن.
ساتون، از Covert Shores، در سال 2020 نوشت که سه زیردریایی بعدی مجهز به پوزیدون، کلاس خاباروفسک ذکر شده، "احتمالاً زیردریایی تعیین کننده دهه 2020 خواهند بود زیرا آنها یک دشمن بدیع و دشوار را نشان می دهند."
ساتون در مورد کلاس خاباروفسک گفت: "بعید است سایر نیروی دریایی از آن تقلید کنند، اما می خواهند با آن مقابله کنند." تجدید قوا کرد. او نوشت که ممکن است جنگ سرد جدیدی در قطب شمال، اقیانوس اطلس شمالی و اقیانوس آرام شمالی در راه باشد.
در حالی که بلگورود می تواند پرتابگر آزمایشی پوزیدون آینده باشد، ساتون گفت که این زیردریایی احتمالاً به عنوان یک سکوی جمع آوری اطلاعات نیز عمل خواهد کرد. ساتون نوشت: «این توسط نیروی دریایی روسیه خدمه خواهد شد، اما زیر نظر GUGI، اداره اصلی مخفی سازمان تحقیقات در اعماق دریا، عمل می‌کند و طیفی از زیردریایی‌ها و زیردریایی‌های کوچک را برای انجام مأموریت‌های ویژه مخفی حمل می‌کند.
در اوایل ماه جاری، کشتی‌ساز روسی بر قابلیت‌های غیرکشنده بلگورود تاکید کرد و گفت که "فرصت‌های جدیدی برای روسیه" برای انجام "اکتشافات علمی و عملیات نجات در دورافتاده‌ترین مناطق اقیانوس جهان" ایجاد می‌کند.
شایان ذکر است: درازترین زیردریایی جهان با قابلیت حمل اژدرهای دوربرد و غول‌پیکرِ مجهز به هوش مصنوعی و کلاهک و موتور هسته‌ای، اکنون در خدمت نیروی دریای روسیه است.
این زیر دریایی ۱۸۴ متری با ۱۴ هزار و ۷۰۰ تن وزن «بلگورود کی۳۲۹» نام دارد و روز جمعه در مراسمی در کارخانه کشتی‌سازی «سِومَش» در شهر سورودوینسک رونمایی شد.
رونمایی از این کشتی پس از تهدید مسکو که گفت اگر کشتی‌های جنگی بریتانیایی در آبهای شبه جزیره کریمه اوکراین پرسه بزنند آنها را هدف خواهد گرفت، صورت می‌گیرد.
خود روس‌ها می‌گویند بلگورود شناوری «تحقیقاتی» است که قادر به انجام ماموریت‌های علمی متنوع و عملیاتهای گوناگون نجات در دورافتاده‌ترین مناطق و اعماق آبهای اقیانوس‌هاست. اما بلگورود در واقع شهری کوچک و شناور در اعماق دریاها و مجهز به مجموعه‌ای از سلاح‌های عظیم ویرانگر است.
بلگورود دو نیروگاه هسته‌ای ۶۵۰ ولتی دارد و هر نیروگاه می‌تواند ۱۹۰ مگاوات انرژی تولید کند و ظاهراً اولین شناوری خواهد بود که به اژدرهای هسته‌ای بین قاره‌ای به نام 2M39 Status-6 یا همان «پوسیدون» مجهز می‌شود، اژدرهایی دوربرد با هوش مصنوهی و مجهز به کلاهک و موتور هسته‌ای که غول‌پیکرِند و شش فروند از این سلاح ویرانگر در درون این زیردریایی جای می‌گیرد.
اژدر «پوسیدون» یکی از شش سلاح موسوم به ابر سلاح ولادیمیر پوتین که با سخنرانی سال ۲۰۱۹ وی مورد توجه قرار گرفت می‌تواند تاسیسات ساحلی دشمن را نابود کند، اژدری که کلاهک هسته‌ای ویژه آن حاوی مواد منفجره متعارف نیز است. این ویژگی کلاهک، یعنی داشتن مواد منفجره متعارف و اتمی، نه تنها باعث آسیب فوری به اهداف می‌شود بلکه می‌تواند با ایجاد سونامی رادیواکتیوتیه‌ای، منطقه فرضی را با تشعشعات آلوده کند و ابتکار عمل عملیاتی و بازیابی را از دشمن بستاند.
اژدر یا سلاح «پوسیدون» پایداری بسیار بالایی دارد. برخوداری از این پایداری کم‌نظیر، کنترل طولانی آن از هزاران کیلومتر دورتر و بعد از شلیک و قبل از اصابت به هدف را ممکن می‌سازد. پوسیدون در واقع سامانه‌ای اتمی است که برای درهم شکستن قابلیت‌های دفاع موشکی آمریکا و ناتو طراحی شده است.
بلگورود همچنین قادر به حمل پهپادهای دریایی است، پهپادها یا در واقع مینی-زیردریایی‌های هسته‌ای که می‌توانند از شکم زیردریایی مادر، بلگورود،ِ خارج شوند و برای انجام ماموریت‌های مختلف تا عمق زیاد دریاها و اقیانوس‌ها سرک بکشند.
زیردریایی بلگورود همچنین قادر است اشیای نسبتا کوچک را از اعماق دریاها بردارد. از این دست قابلیت این زیردریایی بزرگ می‌توان به قطع یا استراق سمع از کابل‌های ارتباطی در کف دریاها و اقیانوس‌ها اشاره کرد. انجام چنین کاری مستلزم حرکات، مانور ظریف و شناوری نسبتاً پایدار در زیر آب است، قابلیتی که ظاهرا بلگورود از آن برخوردار است و می‌تواند بر کف دریاها بنشیند.
این زیردریایی همچنین ابزار دیگری در دست روسیه برای تسلط به قطب شمال است، جایی که اگر یخ‌های آن آب شوند، مسیرهای دریایی بین قاره‌ای جدید و کوتاه‌تر از مسیر کانال سوئز ایجاد و به منطقه مهمی برای رقابت قدرت‌های جهانی تبدیل خواهد شد.
روسیه حالا پس از چندین دهه کار و تلاش روی این زیردریایی توانسته به یکی از همه‌کاره‌ترین و مخوف‌ترین سلاح‌های خود دست یابد و در نتیجه با بلگورود به شکل قابل توجهی به قدرت اطلاعاتی و عملیاتی نیروی دریایی خود در انجام حملات از زیردریاها و نابودی شهرها از راه دور بیافزاید.
ارتش روسیه به تازگی طولانی‌ترین زیردریایی جهان موسوم به "بلگورود"(Belgorod) را که می‌تواند اژدرهای قاره‌پیمای خودران مجهز به کلاهک هسته‌ای را حمل کند و تمام فناوری‌های روز را در اختیار دارد، تحویل گرفته است.
زیردریایی "بلگورود" با نام کامل "K-۲۳۹ Belgorod" که حامل پهپادهای قاره‌پیمای هسته‌ای خودران موسوم به "دومزدی"(doomsday) به معنی "آخر الزمان" است، به تازگی به ارتش روسیه تحویل شده است و پیش از آن که در اقیانوس آرام عملیاتی شود، در یک عملیات مورد آزمایش قرار خواهد گرفت.
نیروی دریایی روسیه اکنون طولانی‌ترین زیردریایی جهان را که به هوش مصنوعی مجهز است و قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای دارد، در اختیار دارد. این زیردریایی ۱۸۴ متر(۶۰۰ فوت) طول دارد و وزن آن در روی آب ۱۴ هزار و ۷۰۰ تن و زیر آب ۲۴ هزار تن است.
سیستم پیشران "بلگورود"
"بلگورود" دارای یک سیستم پیشران رآکتور دوقلو برای انجام تحقیقات زیردریایی با قابلیت حمل شش اژدر مجهز به سلاح هسته‌ای موسوم به "پوزایدون"(Poseidon) طراحی شده است که آن را به سنگین‌ترین کشتی تحقیقاتی در جهان نیز تبدیل می‌کند.
هر کدام از رآکتورهای دوقلوی این زیردریایی ۱۹۰ مگاوات انرژی تولید می‌کنند.
زیردریایی تحقیقاتی
مقامات روسی در اظهار نظر در مراسم تحویل، توانایی‌های علمی و نوآورانه این زیردریایی را ستودند.
به ادعای کارخانه کشتی‌سازی "سومش"(Sevmash) که مسئولیت ساخت این زیردریایی را بر عهده داشته است، این زیردریایی برای حل مسائل مختلف علمی و انجام عملیاتهای جستجو و نجات طراحی شده است و همچنین می‌تواند به عنوان یک حامل برای وسایل نقلیه بدون سرنشین خودران و وسایل نقلیه امداد و نجات در اعماق دریا استفاده شود.
این بیانیه با تاکید بر کار تحقیقاتی و علمی که اکنون می‌تواند توسط نیروی دریایی روسیه در اقیانوس‌های جهان انجام شود، اضافه می‌کند که این زیردریایی می‌تواند برای عملیات جستجو و نجات در آبهای عمیق استفاده شود، زیرا زیردریایی‌های بدون سرنشین خودران را حمل می‌کند.
این وسایل نقلیه می‌توانند شامل زیردریایی جاسوسی مخفی "لوشاریک"(Losharik) باشند که گمان می‌رود برای دستکاری کابل‌های ارتباطی زیر دریا استفاده می‌شود.
البته هیچ چیزی در این بیانیه به قابلیت حمل سلاح "پوزایدون" اشاره نکرده است.
دریاسالار "نیکلای اومنوف" فرمانده کل نیروی دریایی روسیه می‌گوید: زیردریایی "بلگورود" فرصت‌های جدیدی را برای روسیه در انجام مطالعات مختلف ارائه می‌کند و امکان کاوش‌های علمی و عملیاتهای مختلف نجات در دورافتاده‌ترین مناطق اقیانوس جهان را فراهم می‌کند.
همانطور که گفته شد "بلگورود" طولانی‌ترین زیردریایی است که تا به حال تولید شده است و از کلاس "تایفون" در دوران شوروی است که البته از آن پیشی گرفته است. مانند "تایفون"، برجسته‌ترین ماموریت "بلگورود" حمل کلاهک هسته‌ای است.
حمل اژدرهای خودران هسته‌ای
"بلگورود" اولین زیردریایی است که قابلیت حمل اژدرهای قاره‌پیمای هسته‌ای"پوزایدون" را که در نوع خود منحصر به فرد هستند، دارد. این اژدر برای حرکت تا ۵۰۰۰ مایل دریایی(۹۲۶۰ کیلومتر) با سرعت ۵۰ تا ۱۰۰ گره دریایی(۹۳ تا ۱۸۵ کیلومتر بر ساعت) و منفجر کردن کلاهک هسته‌ای طراحی شده است.
اثرات فوری چنین انفجاری، شدید و وخیم خواهد بود، اما هدف واقعی، پوشش مناطق وسیعی از خط ساحلی با تشعشعات رادیواکتیو خواهد بود که یک خطر پایدار و غیرقابل جبران بر اثر انفجارهای هسته‌ای زیر آب است.
گفتنی است که روش شلیک این سلاح توسط زیردریایی "بلگورود" می‌تواند قابلیت‌های دفاع موشکی آمریکا را دور بزند.
شبهات در مورد "بلگورود"
"بلگورود" برای پیشبرد مأموریت علمی خود همچنین به عنوان یک کشتی مادر برای زیردریایی‌های تحقیقاتی، احتمالاً از جمله زیردریایی‌های سرنشین‌دار که روسیه برای دستکاری کابل‌های فیبر نوری زیر دریا استفاده می‌کند، مجهز شده است.
فعالیت روسیه در نزدیکی کابل‌های زیر دریا در سال‌های اخیر افزایش یافته است و نگرانی‌هایی را در مورد امنیت زیرساخت داده‌ای که ۹۵ درصد از ترافیک اینترنت بین قاره‌ای را حمل می‌کند، افزایش داده است.
با توسعه سیستم دفاع موشکی ضد بالستیک ایالات متحده، روسیه شروع به توسعه قابلیت‌های زیر آب خود کرد. "پوزایدون" یک اژدر به طول ۲۴ متر است که برد تخمینی آن ۱۰ هزار کیلومتر است و می‌تواند با سرعت ۱۰۰ گره دریایی در حداکثر عمق ۱۰۰۰ متر حرکت کند. نیروی این اژدر توسط یک رآکتور هسته‌ای کوچک تامین می‌شود و می‌تواند به یک کلاهک هسته‌ای مسلح شود.
طراحی "بلگورود"
"بلگورود" بر روی اسکلت آنچه در ابتدا قرار بود زیردریایی چند منظوره کلاس "Oscar-II" باشد، ساخته شده است. پایه ساخت این زیردریایی در سال ۱۹۹۲ گذاشته شد، اما اولین بار ۲۰ سال بعد در سال ۲۰۱۲ بود که وزارت دفاع روسیه تصمیم گرفت از این بدنه برای ساخت یک کشتی غول پیکر استفاده کند.
اکنون "بلگورود" با بدنه‌ای با عرض ۲۹ متر و طول ۱۸۴ متر، یک شناور بی‌نظیر و طولانی‌ترین زیردریایی جهان است.
بر اساس اطلاعاتی که در ویکی‌پدیا در مورد این زیردریایی به ثبت رسیده است، سرعت این زیردریایی روی آب به 32 گره دریایی معادل 59 کیلومتر بر ساعت می‌رسد و دارای بردی بی‌نهایت است و می‌تواند تا 120 روز زیر آب بماند.
"بلگورود" تاکنون در اعماق 500 تا 520 متری زیر آب آزمایش شده است و تا 110 نفر گنجایش دارد.
این زیردریایی در آوریل ۲۰۱۹ رونمایی شد و آزمایشات دریایی آن از تابستان گذشته در دریای سفید آغاز شده است.
در پایان شایان ذکر است که هنوز هیچ بیانیه عمومی در مورد محل استقرار و عملیات "بلگورود" منتشر نشده است.
