هر روز که آفتاب مشرق زمین با گرمای روح بخش خود به سرزمین چنارها سلام می کند زنان بافنده دهستان اسفندقه، سکوت سحرگاه را با صدای ابزار کار خود گره زده و با نوای دل انگیز و گوش نواز دف به استقبال صبح می روند.
رقص انگشتان دست بر روی دار قالی، آوایی گوش نواز است که با چرخش نخ ها و شهر آشوبی رنگها همراه شده و سمفونی عشق را می سرایند و بدین ترتیب زیباترین هنر ایرانی و شورانگیز ترین صنعت دستی در دیار پر گهر کریمان پا به عرصه وجود می گذارد.
فرش، ناب ترین هنر ایرانی و زیباترین شاهکار انسانی به شمار می رود که چشم جهانیان را خیره کرده و زبان تحسین هنرمندان و هنر دوستان را برانگیخته است، هنری است که ذوق و خلاقیت هنرمند را از فرش تا به عرش پرواز داده و کالبد او را با تار و پود فرش پیوند زده است تا آنجا که قالیبافی نه تنها یک هنر بلکه اینک به یک صنعت و حرفه با قابلیت اشتغال زایی بسیار بالا تبدیل شده است.
حکایت های فرش معروف گل سرخ بهانه ای شد تا به اسفندقه سفر کنیم، جایی که لحظه لحظه زندگی مادران قالی باف با تار و پود قالی در هم تنیده است و این مادران زحمتکش و هنرمند، نقش‌ می‌بافند به امید روزی که بافته هایشان با بهایی واقعی به فروش برسد تا شاید پولش مرحمی بر هزاران زخم زندگیشان باشد.
آری اینجا اسفندقه است، منطقه ای مملو از رنج مادرانی نان آور که از صبح خروس خوان تا شام سیاه بر دار قالی تاری را به پودی گره می‌زند و فرشی رنگارنگ از تلخ و شیرین های روزگار می بافند، اما مساله اینجاست که آنچه بیش از هنرشان خودنمایی می‌کند، درد و رنج زندگی آنهاست.
چرا که حاصل این هنر اصیل را افرادی به یغما می برند که حتی کوچکترین زحمتی برای شکل گرفتن این اثر فاخر متحمل نشده اند و مردم سختکوش اسفندقه که هنر قالی بافی میراث اجداد و نیاکانشان است از سر ناچاری و اجبار، شاهکار هنری خود را به بهایی ناچیز در اختیار دلال های قالی می گذارند تا قوتی برای خانواده خود تهیه کنند.
اسفندقه و جایگاه آن در هنر قالی بافی و صنعت فرش بر کسی پوشیده نیست و کرمانی ها خوب می دانند اهالی اسفندقه آنچه می بافند زاده ذهن خلاقشان است و دربافت فرشهای خود از نقشهای ویژه ای استفاده می کنند .
آری دهستان اسفندقه صاحب سبکی در فرشبافی است که محصول خارج شده از زیر دست فرشبافان را لایق کسب عنوان کرده و بافته ای به زیبایی طبیعت راهی بازار فرش می کند.
در این نوع قالی 10 تا 12 رنگ همچون قرمز گلی، عنابی، سبز، نارنجی، سفید، نخودی، آبی، صورتی، قهوه ای و مشکی به کار برده می شود و این نوع رنگ بندی ریشه در آداب و رسوم اهالی اسفندقه دارد و به زعم نگارنده، طرح افسانه ای قالی گل سرخ با روح و جان مردمان اسفندقه عجین شده است چرا که ‌در گذشته معیار و ملاک هنرمندی دختران دم بخت و نو عروسان بر اساس توانمندی آنها در بافت قالی یا طرح ها و نقشه های زیبا و پر فروش سنجیده می شد.
اما امروز قالی گل سرخ حتی در داخل استان کرمان دچار بی توجهی شده و در خارج از استان محکوم به گمنامی است.
در دیداری که با قالی بافان اسفندقه داشتیم نکاتی دستمان آمد همچون اینکه اگر برای پرداخت تسهیلات به این قالی بافان سخت گرفته نمی شد و تسهیلات کم بهره ای برای آنان اختصاص داده شده بود امروز با این وضعیت اسفناک مواجه نبودیم، وضعیتی که اقتصاد منطقه اسفندقه را دستخوش ناملایمات عجیبی کرده است.
امروز که دولت تدبیر و امید با شعار توسعه به میدان سازندگی و پیشرفت کشور وارد شده است فرصتی مهیا شده تا مظلومیت هنر و هنرمندان اسفندقه را به گوش مجموعه مدیریتی دولت در استان کرمان برسانیم تا بیش از این شاهد نابودی هنر گل سرخ نباشیم.
البته اگر دانش اقتصادی مطلوبی در این منطقه وجود داشت شاید بگویم وضعیت به گونه ای دیگر بود چرا که با ابتکار استاندار کرمان زنان و مردان بسیاری از مناطق محروم این استان، تنها با راه اندازی چندین صندوق خرد توانمند شده و مسیر زندگی خود را به خوبی تغییر دادند.
اما این موضوع چیزی از مسئولیت دولت در قبال حمایت از یک هنر اصیل کم نمی کند و می طلبد که مسئولان دولت تدبیر و امید با یک سری از اقدامات حمایتی، تولید و احیای قالی گل سرخ اسفندقه را در ردیف دیگر طرح های اقتصاد مقاومتی به شمار بیاورند و با شناسایی موانع پیش روی پیشرفت این هنر بومی، دیگر بار رونق را به تلاش مردمان زحمتکش اسفندقه برگردانند.
پر واضح است که طرحی مشابه آنچه که در قلعه گنج (شهر نمونه اقتصاد مقاومتی) اجرا شد، راه نجات قالی گل سرخ است و به تبع آن شاهد اشتغال و ازدواج شمار زیادی از جوانان اسفندقه خواهیم بود.
امید است با تدابیر ویژه دولتمردان دولت تدبیر و امید بتوانیم قالی گل سرخ اسفندقه را در سطح کشور و دنیا معرفی و از مزایای آن در راستای ایجاد اشتغال جدید استفاده کنیم.
*خبرنگار ایرنا در جیرفت
انتشار : بهنام احمدی
7450/ 5054
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند

موضوعات داغ

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.