در حوزه سینمای جنگ کارهای خوبی شد ولی به نظر می‌آید که کارهای درخور تحسین یا در شأن انقلاب نداریم از جنس رمان‌هایی مثل رمان بینوایان؛ آنچه این رمان را شاهکار ادبی قرار می‌دهد مغز این رمان است که انقلاب فرانسه است یا کارهایی که در جریان انقلاب روسیه شده، یا در انقلاباتی که در جهان سوم مثل الجزایر و ویتنام شد. ما متاسفانه در انقلاب ایران خلق نکردیم سینماگران ما یا گرفتار روزمرگی شدند یا موضوع جنگ با اینکه در جای خودش بسیار ارزشمند است. کاملا ضرورت دارد که در حوزه انقلاب کارهای فاخر و ارزشمندی را سینما به خصوص به خاطر ابعاد جهانی که نسبت به تلویزیون دارد و قوی‌تر است انجام دهد ولی فکر می‌کنم که خیلی در این کار موفق نبودیم بنابراین بسیار ضروری است که به این حوزه توجه کنیم.
روز سوم دی ماه اختتامیه ششمین دوره جشنواره آیینه و آفتاب در تالار سوره حوزه هنری برگزار خواهد شد. عبدالحمید ارجمند فیلمساز و تهیه کننده عضو هیات داوران بخش فیلم این جشنواره بوده است. عبدالحمید ارجمند مدیر گروه تاریخ شبکه دوسیما و کارگردان مستند به سوی فرار و تهیه کننده و مشاور فیلم 116روز نوفل لوشاتو بوده است. با ارجمند در رابطه با تاریخ انقلاب و اهمیت و نقش سینما در معرفی ارزش های انقلاب گفتگویی داشته ایم که در ادامه می خوانید:
آقای ارجمند از دیدگاه شما به عنوان یک هنرمند ضرورت پرداختن به شخصیت امام و انقلاب اسلامی در چیست؟
پیروزی انقلاب در سال 1357 نتیجه زحمات بیش از یک قرن ایرانیان است برای رسیدن به جامعه‌ای که در آن آداب و احکام اسلامی و مقررات دینی در جامعه حاکم باشد است. سال‌ها تلاش و مبارزه و شکنجه و زندان منجر به انقلاب شد و پرچم این مبارزه از مدت‌ها پیش در اختیار حضرت امام(س) بود و ایشان برای رساندن مردم به آمال و آرزوهایشان از همه موقعیت‌ها و آرامشی که می‌توانست برای ایشان فراهم باشد گذشت. بعد از صد سال نتیجه تلاش‌های یک ملت به بار نشست و کاملا ضروری است که ما به‌عنوان یک اتفاق بسیار مهم تاریخی مملو از شور و شهادت و شعور مردمی به آن بپردازیم.انقلاب اسلامی ایران نقطه بسیار درخشانی در تاریخ است. شاید امروز که بیش از 30 سال از انقلاب گذشته هنوز انقلاب ایران به تاریخ نپیوسته که ما بخواهیم با عنوان تاریخ از آن یاد کنیم برای اینکه حادثه‌ای است که هنوز شعله‌هایش در حال زبانه کشیدن است و هر روز نسیم بیداری را به گوش‌های شنوا و دل‌های شیفته می‌رساند. بانی و بنیانگذار و معمار این انقلاب بزرگ که در تاریخ همیشه جاودان خواهد بود کسی غیر از امام(س) نبود. به همین دلیل من فکر می‌کنم که انقلاب اسلامی جزو انقلابهای بزرگ و نادر قرن است و چه‌بسا در دنیا انقلابی به این وسعت که بتواند در پیروی از یک رهبر برانگیختگی در مردم به وجود بیاورد در آینده هم در دنیا با این ابعاد و شیفتگی نسبت به رهبراتفاق نخواهد افتاد. یعنی اتفاق بسیاربسیار قدرتمند که امواج انسانی را از سر تسلیم و اعتقاد عمیق به آرمان‌های دینی به صحنه انقلاب و مبارزه علیه حکومتی که بیش از پنجاه سال حکومت کرد بکشاند و مشت آهنین غرب را که قدرت آن را در ایران نمایندگی می‌کرد از بین ببرد، ساواک و قدرت نظامی آمریکا را تا حالا که هستیم برای همیشه و تا آخر را از پا درآورد.
سینما و فیلمسازی می تواند چه نقشی در معرفی چهره انقلاب اسلامی و حضرت امام(س) داشته باشد؟
کار هنر و رسانه می‌تواند به انتقال و انعکاس مفاهیم و ارزش‌ها و عمق دادن و معنای صحیح بخشیدن به حادثه‌ای که اتفاق افتاده کمک بسیاری کند. در همه کشورهایی که انقلاب رخ داده، هنر و ازجمله هنر سینما به خصوص در عصرجدید موثر بوده است، در گذشته رمان‌ها و داستان‌ها و نوشته‌ها به کار می آمدند ولی امروز رسانه سینما، تلویزیون و رادیو به خاطر تاثیر عمیقی که می‌گذارد و به خاطر گستردگی‌اش به کار می‌آید. اگر منصفانه بگویم باید تاسف خورد که بجز کارهایی که در ابتدای انقلاب در سینما و حتی در تلویزیون انجام شد این کار به خوبی ادامه پیدا نکرد شاید یک دلیلش این بود که موضوعی به نام جنگ تحمیل شد و ما مقداری از انقلاب فاصله گرفتیم. من همیشه به‌عنوان کسی که در تاریخ کار کرده‌ام به خصوص در تاریخ انقلاب انتقاد داشته‌ام که ما نبایستی جنگ را در نگاه هنرمندان چه در حوزه سینما و چه در حوزه‌هایی که با تصویر و نگارش و تولید همراه است به هیچ‌وجه دست‌کم بگیریم. در کشور جنگ تحمیلی تقریبا صاحب و متولی دارد، ولی در مورد انقلاب تقریبا احساس می‌کنیم یک متولی و کسی که بتواند بر ارزش‌های انقلاب که آن دوران متولد شدند وجود ندارد. به نظر می‌رسد که ضعیف عمل کرده‌ایم. حتی وقتی به بهشت‌زهرا می‌رویم شهدای انقلاب را که در جریان انقلاب در راه پایداری و مقاومت جانشان را از دست داده‌اند یک کم غریب می‌بینیم سنگ قبرشان را غریب می‌بینیم، چیزی که نسبت به شهدای جنگ داریم آنجا به نظر می‌رسد که یک کمی نسبت به شهدای انقلاب کم‌توجهی شده است. اجر همه اینها در نزد خدا محفوظ است و شکی در آن نیست. این کم‌توجهی در کارهای سینمایی هم دیده می‌شود. جز چند کار خوب در اول انقلاب دیگر کار ارزشمندی در این موضوع سراغ نداریم. در حوزه سینمای جنگ کارهای خوبی شد ولی به نظر می‌آید که کارهای درخور تحسین یا در شأن انقلاب نداریم از جنس رمان‌هایی مثل رمان بینوایان؛ آنچه این رمان را شاهکار ادبی قرار می‌دهد مغز این رمان است که انقلاب فرانسه است یا کارهایی که در جریان انقلاب روسیه شده، یا در انقلاباتی که در جهان سوم مثل الجزایر و ویتنام شد. ما متاسفانه در انقلاب ایران خلق نکردیم سینماگران ما یا گرفتار روزمرگی شدند یا موضوع جنگ با اینکه در جای خودش بسیار ارزشمند است. کاملا ضرورت دارد که در حوزه انقلاب کارهای فاخر و ارزشمندی را سینما به خصوص به خاطر ابعاد جهانی که نسبت به تلویزیون دارد و قوی‌تر است انجام دهد ولی فکر می‌کنم که خیلی در این کار موفق نبودیم بنابراین بسیار ضروری است که به این حوزه توجه کنیم. شاید جشنواره‌هایی از این دست بتواند شعله‌هایی را که باید همیشه زنده باشد و ارزش‌های معنوی و روحی و انسانی انقلاب را بتواند توضیح دهد.
برای اینکه جشنواره‌ای مثل آیینه و آفتاب بتواند موفق باشد چه ضرورت‌هایی وجود دارد؟
جشنواره آیینه و آفتاب با سابقه چند سالهای که دارد راه طولانی را پیش رو دارد و توجهات ویژه‌ای باید بکنیم به خطوط اصلی انقلاب و چگونگی شکل‌گیری و تاریخ انقلاب و به رنجی که مردم در سالهای سال تا پیروزی انقلاب کشیدند تا آن را به ثمر برسانند باید توجه کند. همان‌طور که عرض کردم جنگ بخشی از انقلاب و در ادامه انقلاب است بنابراین جنگ هم به همان میزان باید مورد توجه قرار بگیرد. توجه به زندگی امام و کار بسیار مهمی را که ایشان در به پیروزی رساندن انقلاب انجام داد. این ازجمله وظایفی است که جشنواره آیینه و آفتاب می‌تواند به آن توجه کند. به غیر از اینها کاملا ضروری است که این انقلاب و ارزش‌های وجودی‌اش بیش از هر چیز به آیندگان ما، فرزندان ما و جوانان انقلاب معرفی شود. به کسانی که در جریان انقلاب حضور فیزیکی نداشتند و به واسطه و به نقل از دیگران و از طریق رسانه‌ها جریان انقلاب را شناخته‌اند. اما متوجه ابعادی مثل استقلال نشدند که استقلال چه گوهری است و چقدر آزادی ارزشمند است که انسان‌های زیادی برای آن خودشان را فدا می‌کنند.
چیزهایی که جشنواره آیینه و آفتاب باید به‌صورت گلچین به آن بپردازد و بر تفهیم‌شان به دور از شعار و روزمرگی با پرداخت‌های بسیار زیبا با زنده کردن روح انسانی که همیشه به آن نیاز داریم انجام دهد. ما همیشه به استقلال و آزادی نیاز داریم. راه شکوفایی و رشد کشور از همین مفاهیم می‌گذرد. کشوری که استقلال و آزادی‌اش را از دست بدهد کشوری است که از بسیاری از کارهای توسعه و آثار مثبت توسعه باز می‌ماند. تبیین این نوع دستاوردها و این موضوع که چقدر استقلال ضروری است و چقدر آزادی ضروری است و چقدر پاسداری از میراث جمهوری اسلامی که یک ملت سالیان سال برای به دست آوردن آن تلاش کرده‌اند ضروری است. طرح این مسائل برای نسل جوان اهمیت دارد و ما باید تمرکز کنیم روی همین مسائل نه روی جنبه‌های انحرافی یا بهتر است بگویم غیرضروری. برخی از کارها که در سینما و حتی تلویزیون می‌بینیم واقعا نه به درد دنیا می‌خورد و نه به درد آخرتمان.
ارزیابی کلی تان از آثاری که بررسی کردید چیست؟
امسال نسبت به دو سال قبل که به‌عنوان داور حضور داشتم خوشبختانه آثار از نظر کیفی و هم از نظر کمی رشد خوبی کرده است. بیش از هر چیز به نظرم تلاش دست‌اندرکاران جشنواره که هدایت‌های خوبی کردند و موضوع را در یک مسیر بهتری انداختند و کارهای قدیم را تکمیل کردند. دوستان قبل از ما که در برپایی جشنواره زحمت کشیدند، همه تلاش‌شان قابل ارزش است ولی به نظرم می‌آید از نظر کمی و کیفی کارها وارد مرحله بهتر و جدیدتری شده و صدایی که از طرف جشنواره به گوش بسیاری رسیده و بسیاری هم با علاقه‌مندی آثار خودشان را ارائه کردند. من کارهای خوبی دیدم، کارهای خیلی خوبی دیدم که بسیار ارزشمندند و امیدوارم تمام کسانی که زحمت کشیدند، نه فقط در داخل جشنواره، همه کسانی که آثارشان را داده‌اند پاداش معنوی‌شان را بگیرند.
آنچه که خیلی مهم است از نظر من در خروجی جشنواره این است که این آثار نشان داده شود. آثار خوب به خصوص در تلویزیون نمایش داده شود. چون کار خوب همیشه باید جلوی چشم مردم باشد. نه اینکه در پشت اتاق‌های در بسته یک کار خوب ارزیابی شود و جایزه‌ای بگیرد آن خالق اثر بیش از هر چیز وقتی اقناع می‌شود پیام‌اش به دست مردمی که برایشان خواسته کار کند برسد. من آرزوی موفقیت می‌کنم برای دست‌اندرکاران جشنواره و توصیه می‌کنم برای سالهای آینده با فراغ بال و دقت بهتر و تمرکز بر نکاتی که عرض کردم، امیدوارم کارهای بهتر و قوی‌تر از آنچه امسال ارائه دادند بدهند.
کپی شد
