پایگاه خبری جماران: یکی از روزنامهنگاران باسابقه کشورمان با تأکید بر اینکه رژیم صهیونیستی همیشه تلاش کرده با زورگویی نیات خودش را بر مردم فلسطین و کل منطقه تحمیل کند، گفت: این برای ملت عرب مایه امیدواری شده که اگر قدرتهای منطقه واقعا و صادقانه بخواهند علیه اسرائیل اقدام کنند، میتوانند اسرائیل را سر جایش بنشانند. قدرتهایی که پشتیبان اسرائیل هستند، هرچه زور، امکان و نیرو داشتند، در این مدت به پای اسرائیل ریختند و از او حمایت کردند. در مجامع بینالمللی و تریبونها از اسرائیل حمایت کردند و انواع و اقسام اسلحهها را به او دادند. اما در نهایت آنچه اتفاق افتاد این بود که «ایران» در این مقطع تاریخی یک پدیده جدید بود و مایه امید خیلی زیادی برای ملتهای عرب شد.
مشروح گفتوگوی خبرنگار جماران با علی حکمت را در ادامه میخوانید:
تحلیل شما از اوضاع منطقهای ایران پس از آتش بس با اسرائیل چیست؟
اجازه بدهید برای فهم بهتر موضوع کمی به عقب برگردیم؛ یعنی قبل از معلولها به علت بپردازیم. خصومت، جنگ یا درگیریهایی که در منطقه خاورمیانه از دیرباز شروع شده، معلول پیدایش رژیم اسرائیل در منطقه است. کسانی که با تاریخ آشنا هستند میدانند، صدها سال در سرزمین فلسطین مسلمانها، یهودیان و مسیحیان در کنار هم با صلح و صفا زندگی میکردند؛ و یکی از بزرگترین دلایل این همزیستی مسالمتآمیز این بود که در سرزمین فلسطین همچنان که مسجد الاقصی و قبة الصخره هست، کلیسای دیانت، زادگاه حضرت عیسی(ع) و در کنار دیوار ندبه هم هست.
اما از 80 سال قبل که استعمارگران تصمیم گرفتند دولت اسرائیل را در سرزمین مقدس فلسطین به وجود بیاورند، کشمکشها شروع شد. در این 80 سال همیشه، گاهی به صورت خیزشهای مردمی اندک و گاهی گسترده، این کشمکشها علیه اشغالگران به وجود آمد؛ و مردم فلسطین احساس کردند که عنصر بیگانه یا غریبه توسط استعمار در اینجا کاشته شده است. گاهی گروههای مسلح اسلامی بودند و بعد به جنگ ارتشها در 1967 کشیده شد. تمام این جنگها و کشمکشها حول یک محور وجود داشته و آن مسأله این رژیم اشغالگر غاصب بوده؛ که حاضر نبود نه به قطعنامههای سازمان ملل تن بدهد و نه واسطهها و میانجیگریهایی که در طول این 80 سال به صورتهای مختلف پیگیری میشد.
رژیم صهیونیستی همیشه تلاش کرده با زورگویی نیات خودش را بر مردم فلسطین و کل منطقه تحمیل کند. بنابراین، اگر از این زاویه نگاه کنیم، در حقیقت کانون اصلی تنش و درگیری معطوف به موجودیت اسرائیل است. چون تاکنون هیچ طرحی به ثمر نرسیده و دلیل اصلی آن سرسختی، توسعهطلبی و افزونطلبی اسرائیل بوده است. جنگ ایران و اسرائیل هم در پرتو این موضوع قابل فهم است که ایران موجودیت اسرائیل را به رسمیت نشناخته، خط قرمز سیاست خارجی ایران مثل خیلی دیگر از کشورهای منطقه به رسمیت شناختن اسرائیل است، و به تمام مبارزات با سرسختیها و زیادهخواهیهای اسرائیل و تحقق اهداف فلسطینیها کمک کرد.
البته به نظر من «نیروهای نیابتی» تعبیر غلطی است. این طور نیست که مثلا حماس، جهاد اسلامی یا حتی حزبالله نیروی نیابتی ایران باشند؛ مسأله اصلی حماس این است که بتواند در وطن خودش زندگی کند؛ آنها مردم این سرزمین هستند و صدها سال در این سرزمین زندگی کردهاند. مسأله مبارزه علیه اشغالگری و تجاوز است که در تمام قوانین بینالمللی به عنوان یک امر قانونی شناخته میشود. ولی به دلیل اینکه اسرائیل زورگویی دارد و قدرتهای بزرگ جهانی از او حمایت میکنند، همیشه میخواسته مشکل موجودیت و توسعهطلبی خودش را با زور حل کند.
حماس در هفتم اکتبر حمله غافلگیرانهای به شهرکهای صهیونیست داشت و بعد عکس العمل اسرائیل شروع شد. در این مدت طولانی، اسرائیل نتوانسته حماس و جهاد اسلامی را از بین ببرد یا نیروهای رزمنده را سرکوب کند. خیلی از سران و نیروهای حماس و جهاد کشته شدند، ولی تا مسأله احقاق حق فلسطینیها تا به صورت منصفانه و قانونی حل نشود، امر مبارزه وجود خواهد داشت و روز به روز هم گسترش پیدا خواهد کرد. فراز و نشیب دارد، اما اعتقاد جازم من این است که تا مسأله فلسطین به صورت عادلانهای حل نشود، همچنان در منطقه دچار بحران، جنگ و خشونت خواهیم بود.
در رابطه با ایران، آنچه که خیلی باید مورد توجه قرار بگیرد این است که هم آمریکاییها و هم اسرائیلیها دچار یک خطای محاسباتی شدند. آنها فکر میکردند که با یک یورش غافلگیرانه به ایران، میتوانند در داخل کشور ما ایجاد بحران کنند. مشکل اصلی آمریکا و دستگاههای اطلاعاتی و امنیتی غربی و به خصوص اسرائیل این است که یک سری آدمهای خودفروخته اطلاعات غلط به آنها میدهند؛ و این اطلاعات غلط مبنایی میشود برای تصمیمگیریهایی که به هر حال غلط از آب در میآید. آنها تصور نمیکردند که ایران بتواند با یک مقاومت دلیرانه در مقابل تجاوز اسرائیل و آمریکا ایستادگی کند.
آنچه در مجموع اتفاق افتاد این بود که در طول این 12 روز ما حدود چهار هزار نفر شهید و مجروح داشتیم؛ اما وحدت ملی که بین مردم ایران به وجود آمد، ستایش برانگیز بود. خلاف چیزی که آنها تصور میکردند، مردم به یک همبستگی ملی، همیاری و همدلی رسیدند که پایههای استقلال و مقاومت ایرانیها را زیادتر کرد. درست است که ما سرداران و مردم عزیزی را از دست دادیم و بیگناهان زیادی اعم از زن و مرد و بچه شهید هستند، اما به هر حال جزء ذات امر مبارزه است.
ما نمیتوانیم هم بخواهیم با اسرائیل مبارزه کنیم و هم بگوییم آسیبی به ما نرسد. ولی ثمره این آسیبها این بود که ملت ما را یکپارچه و متحد کرد؛ و مهمتر از هر چیزی، دست یک سری عناصر خودفروخته را رو کرد. یکی از خوبیهای جنگ در طول تاریخ همین بوده که جبههها را مشخص میکند. معلوم میشود چه کسانی سر در آخور دشمن این کشور و ملت دارند و چه کسانی دلسوز این آب و خاک هستند.
من با رژیمها کار ندارم؛ چون یا در مقابل آمریکا و اسرائیل واداده هستند و یا پنهانی با آنها رابطه دارند. اما ملتهای عرب در سراسر کشورهای عربی، لحظه به لحظه از طریق رسانههای عرب زبان، وقایع و اتفاقات ایران را رصد میکردند و با وجد و شعف فوقالعادهای از مردم، رهبری، ارتش و سپاه ایران راضی و خوشحال بودند و برای اینها دعا میکردند. الآن هم تصورم این است، چیزی که اتفاق افتاده، باعث واکنشی شده که در کشورهای مختلف برای ایران جشن گرفتند. یعنی فهم، درک و تلقی آنها از کل ماجرا این است که ایران پیروز شده و پیروزی ایران را جشن گرفتند. تحلیل من این است که در افکار عمومی دنیای عرب، ایران با سرافرازی و سربلندی از این مخمصه بیرون آمد.
آیا این ذهنیت افکار عمومی دنیای عرب میتواند باعث افزایش محبوبیت ایران در میان این ملتها شود؟
اصلا این امر محقق شده؛ تظاهراتی که در کشورهای عربی صورت گرفت، شاهد این مسأله است. در جاهایی که امکان حضور مردم بوده، یعنی دولتها یا توانایی جلوگیری از تظاهرات به نفع ایران را نداشتند و یا اینکه نیروهای مقاومت طرفدار ایران در آنجا قوی بودند، به صورت علنی جشن و پایکوبی برگزار و از ایران اعلام حمایت شد. ولی این یک روی سکه است. اگر رسانههای عربی را ببینید یا فضای مجازی کشورهای عربی و مردم عرب را رصد کنید، میبینید که سرشار از تحسین و آفرین گفتن به ایران و ملت ایران است.
آنچه که اتفاق افتاده دقیقا همین است؛ یعنی برای اولین بار طی این 80 سال یک کسی آمده و دارد اسرائیل را سر جایش مینشاند و میگوید اگر هواپیمای شما ما را بزند، موشک ما هم آنجا را میزند و مقابله به مثل میکند. تا به حال در هیچ مقطعی از مقاطع تاریخی این 80 ساله اسرائیل به این صورت وجود نداشته است. در جنگ شش روزه ژوئن 1967 یا در جنگ 1973 ارتشهای عربی درگیر با ارتش اسرائیل شدند، اما صدماتی که به سرزمینهای اشغالی وارد شد، طی این 80 سال بیسابقه بوده و برای اولین بار مردم سرزمینهای اشغالی متوجه شدند که اگر بخواهند دست از پا خطا کنند و به توسعهطلبی و جنگافروزی ادامه بدهند، از ایران کسانی هستند که جواب آنها را بدهند.
این برای ملت عرب مایه امیدواری شده که اگر قدرتهای منطقه واقعا و صادقانه بخواهند علیه اسرائیل اقدام کنند، میتوانند اسرائیل را سر جایش بنشانند. قدرتهایی که پشتیبان اسرائیل هستند، هرچه زور، امکان و نیرو داشتند، در این مدت به پای اسرائیل ریختند و از او حمایت کردند. در مجامع بینالمللی و تریبونها از اسرائیل حمایت کردند و انواع و اقسام اسلحهها را به او دادند. اما در نهایت آنچه اتفاق افتاد این بود که «ایران» در این مقطع تاریخی یک پدیده جدید بود و مایه امید خیلی زیادی برای ملتهای عرب شد.
