پایگاه خبری جماران: استاد دانشگاه کابل به عنوان مهمان ستاد خارجی مراسم سی و ششمین سالگرد بزرگداشت امام خمینی(س) با تأکید بر اینکه پیامهای اجتماعی و فرهنگی امام خمینی(س) برای تمام مردم جهان راهگشا است، گفت: بیشک امام خمینی(س)، بهعنوان یک رهبر بزرگ مذهبی، در تمام ابعاد شخصیتی ممتاز بودند. شجاعت ایشان در ایستادگی برابر استکبار جهانی مثالزدنی است. در ایمان راسخ ایشان هیچ تردیدی نیست؛ ایشان رهبری باایمان و مؤمن بودند که وارد عرصه سیاست شدند. علاوه بر این، ویژگیهایی چون سخاوت، علم، حلم، دانش، شایستگی و کیاست سیاسی ایشان، الگوهایی هستند که نهتنها برای من، بلکه برای هر فردی در افغانستان، ایران، تاجیکستان، ازبکستان و هر مسلمانی در جهان میتواند الهامبخش و قابلاستفاده باشد.
مشروح گفتوگوی خبرنگار جماران با مرتضی حامد را در ادامه میخوانید:
به نظر شما پیامهای اصلی امام خمینی(س) در زمینههایی چون استقلال، عدالتخواهی و مبارزه با استکبار برای جهان، بهویژه برای مردم افغانستان چیست؟
بدون شک امام خمینی(س)، به عنوان یکی از چهرههای شاخص جهان اسلام، در تمام حوزههای اجتماعی و فرهنگی، به ویژه در زمینههای آزادی، استقلال و عدالتخواهی، پیامهای روشنی برای جهان دارند. این پیامها برای مردم افغانستان اهمیت ویژهای دارد؛ زیرا آنان در سال ۱۳۵۷ همزمان با انقلاب اسلامی ایران، در برابر تجاوز شوروی قیام کردند و به جهاد پرداختند. در همان دوران، امام خمینی(س) با رهبری خردمندانهشان، جمهوری اسلامی ایران را بنیان نهادند و نظام دیکتاتوری و مستبد شاه را سرنگون کردند؛ بنابراین، پیام امام خمینی(س) در حوزههای عدالت، آزادی و استقلال، نهتنها برای مردم افغانستان، بلکه برای تمام مردم جهان راهگشاست و اندیشههای ایشان میتواند تأثیر بزرگی بر جهان اسلام داشته باشد.
بهعنوان یک چهره فرهنگی، کدامیک از ویژگیهای امام خمینی(س) مانند ایمان راسخ، سادهزیستی، شجاعت، رهبری مردمی و... را بیشتر تحسین میکنید؟
بیشک امام خمینی(س)، بهعنوان یک رهبر بزرگ مذهبی، در تمام ابعاد شخصیتی ممتاز بودند. شجاعت ایشان در ایستادگی برابر استکبار جهانی مثالزدنی است. در ایمان راسخ ایشان هیچ تردیدی نیست؛ ایشان رهبری باایمان و مؤمن بودند که وارد عرصه سیاست شدند. علاوه بر این، ویژگیهایی چون سخاوت، علم، حلم، دانش، شایستگی و کیاست سیاسی ایشان، الگوهایی هستند که نهتنها برای من، بلکه برای هر فردی در افغانستان، ایران، تاجیکستان، ازبکستان و هر مسلمانی در جهان میتواند الهامبخش و قابلاستفاده باشد.
به نظر شما چگونه میتوان از میراث فکری امام خمینی(س) برای گسترش روابط فرهنگی و علمی دو کشور استفاده کرد؟
همانطور که میدانید، ایران در حوزههای مختلف علمی و فرهنگی جایگاه بسیار والایی در منطقه دارد. اگر امام خمینی(س) امروز در قید حیات بودند، قطعاً پیام ایشان برای همه ما، به ویژه مردم افغانستان، این بود که دروازههای دانشگاهها باید به روی همگان، از جمله دختران افغان، گشوده شود تا از دانش و علم بهرهمند گردند. متأسفانه، به دلایلی خاص و تا فراهمشدن زمینه مساعد، امروز این دروازهها در افغانستان بسته شده است. یقیناً اگر امام زنده میبودند، چنین پیامی را برای مردم افغانستان و جهان میداشتند.
اولین باری که با نام یا اندیشههای امام خمینی(س) آشنا شدید، چه حسی داشتید و یا چه خاطرهای دارید؟
خوشبختانه، من در سال ۱۳۵۷ مبارزات جهادی خود را آغاز کردم، زیرا در سال ۱۳۵۵ به عضویت نهضت اسلامی افغانستان درآمده بودم. در آن زمان، جهاد در افغانستان و انقلاب در ایران تقریباً همزمان بود. در ایران، امام خمینی(س) رهبری را بر عهده داشتند و در افغانستان، شخصیتهایی چون پروفسور برهانالدین ربانی فعال بودند. در همان دوران بود که با نام و آوازه امام خمینی(س) به عنوان بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران آشنا شدم و دریافتم که ایشان شخصیتی است که در برابر استبداد ایستادگی میکند. ایشان برای سرنگونی یک نظام مستبد وارد میدان شدند، در حالی که به عنوان یک عالم دینی، کمتر کسی چنین نقش پیشرویی را از یک روحانی انتظار داشت. اما امام خمینی(س) توانستند این پیام را به همه جهانیان برسانند که یک رهبر مذهبی میتواند در برابر بزرگترین جریانهای استکباری جهان بایستد.
ما، همه افغانهایی که در افغانستان بودیم، شجاعت امام خمینی(س) را تحسین میکردیم که در چنان شرایط حساسی، چنین اقدام سرنوشتسازی انجام دادند. امروز، پس از بیش از چهار دهه، شاهد هستیم که در جمهوری اسلامی ایران، نظامی مبتنی بر الهام از آموزههای قرآن و سنت حاکم است.
بنابراین، در آن روزها که با نام امام آشنا شدم، امید داشتم که انشاءالله ایران و افغانستان به الگوهایی برای صدور ارزشهای انقلاب اسلامی به سراسر جهان تبدیل شوند.
آیا تمایل دارید بهعنوان سفیر فرهنگی مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س) در کشور خودتان فعالیت کنید و سفیر اندیشه امام در افغانستان باشید؟
بدون شک، هر اندیشمند مسلمانی که علاقهمند به فعالیتهای فرهنگی مبتنی بر قرآن و سنت باشد، چنین احساسی خواهد داشت و چنین آمادگیای را نشان خواهد داد. من یقین دارم که در هر زمینهای، انشاءالله آمادهام تا برای ترویج ارزشهای والای اسلامی خدمت کنم.
اکنون بزرگترین دغدغه شما چیست؟ احساس میکنید جهان اسلام با چه مشکل اساسی مواجه است که باید برطرف شود؟
مهمترین دغدغه من در جهان اسلام، مسأله فلسطین است. فلسطین باید آزاد شود و این آزادی، راهی جز وحدت جهان اسلام و رفع اختلافات ندارد. این دغدغه نهتنها دغدغه من، بلکه دغدغه قریب به دو میلیارد مسلمان جهان است که قبله اول مسلمانان باید آزاد گردد.
فراتر از جایگاه فیزیکی قبله، آزادی فلسطین چه تأثیرات و فوایدی برای جهان اسلام دارد که اینچنین بر آن تأکید میشود؟
فلسطین نمادی برای اتحاد جهان اسلام است، زیرا قبله اول مسلمانان محسوب میشود. از آنجا که قبله اول جهان اسلام است، میتواند نماد و تجلیگاه وحدت امت اسلامی باشد. به همین دلیل، ما توجه ویژهای به این مسأله داریم. زیرا در مسأله فلسطین، شیعه و سنی، همگی یک هدف واحد را دنبال میکنند؛ بنابراین، بسیار مهم است که در راستای آزادی فلسطین، به اتحاد جهان اسلام نیز توجه خاصی داشته باشیم.
ارزیابی شما از وضعیت کنونی ایران و جمهوری اسلامی در عرصه بینالمللی چیست؟ نگاه جهانیان به ایران چگونه است و تبلیغات آمریکایی و ضدایرانی تا چه حد در تقویت ایرانهراسی و اسلامهراسی مؤثر بوده است؟
در مورد ایران، دو دیدگاه عمده وجود دارد: نخست، دیدگاه غربی است که ایران را قدرتی ضداستکباری و ضدآمریکایی میشناسد. از این منظر، هر جا منافع آمریکا و غرب مطرح باشد، آنها ایران را چالشی برای منافع و متحدان خود تلقی کرده و در صدد مقابله با آن بر میآیند. اما دیدگاه دوم که در جهان اسلام و میان مسلمانان استقلالطلب رایج است، ایران را نماد اقتدار جهان اسلام میداند. برایناساس، ایران جایگاهی دارد که ایجاب میکند همه مسلمانان جهان متحد شده و از منافع مشروع جمهوری اسلامی ایران در برابر استکبار جهانی دفاع و حراست کنند.
به نظر شما، تلاشها برای تخریب چهره امام در جهان به نتیجه رسیده است یا نام و یاد ایشان همچنان زنده و پویاست؟
موضوع امامستیزی، عمدتا از جانب مستشرقین، کمونیستها و لیبرالها دنبال میشود؛ اما این تلاشها به نتیجه نمیرسد. زیرا مسأله امامت و رهبری اسلامی با اندیشه و فرهنگ اسلامی عجین شده است؛ بنابراین، هرگونه ستیز با امام خمینی(س)، بهنوعی ستیز با اسلام تلقی میشود. در نتیجه این رویکرد راه به جایی نخواهد برد و اینگونه توطئهها و دسیسهها، یقیناً با شکست مواجه خواهند شد.
