پایگاه خبری جماران: تراز دریاچه ارومیه در ۱۳ خرداد ۱۴۰۲، کمترین تراز ثبت شده در این روز برای دریاچه ارومیه از سال ۱۳۴۳ تاکنون بوده است و حالا حجم آب از سال ۹۴ هم کمتر شده است، و این شرایط به شدت بحرانی این روز‌های بزرگ‌ترین دریاچه داخلی ایران و یکی از ۲۵ دریاچه بزرگ دنیا را نشان می‌دهد!
در این خصوص محمد باقری بنابی نماینده مردم آذربایجان شرقی (بناب) و عضو کمیسیون کشاورزی به خبرنگار جماران گفت: با توجه به وضعیت دریاچه ارومیه که در سالیان متمادی اتفاق افتاد؛ از سدسازی‌هایی که دوران سازندگی انجام شد و در دولت نهم و دهم احمدی نژاد کارهای غلطی که صورت گرفت و چاه‌های غیرمجازی که به هر دلیلی خواستند کشاورزی را ترویج کنند، به شدت به دریاچه ارومیه آسیب رساند و امروز نیز همه از وضعیت آن مطلع هستند و این در حالی است که در حال خشک شدن و عملا حیات در دریاچه ارومیه از بین رفته است و آبی که قرار بود از زاب بیاید با توجه به این که کشاورزی در آن منطقه به شدت افزایش پیدا کرده است و به دریاچه ارومیه نرسید و با مشکل جدی مواجه شد.
وی ادامه داد: همه‌ی این اتفاقات نشات از آن دارد که توسعه کشور ما باید در دولت‌های مختلف به خصوص در دوره سازندگی و بعد از آن به صورت تخصصی باشد که انجام نشد و ناپایدار و نامتوازن بود و محیط زیست را با این کار از بین بردیم و حق‌آبه‌ای که باید برای تالاب‌ها و دریاچه ارومیه باشد، پشت سدهایی که در حوزه دریاچه ارومیه ساخته شده است نگهداری کردیم. برای این که بتوانیم کشاورزی و باغات خود را آبیاری کنیم و اکنون با توجه به شرایط موجود باغات ما در حال از بین رفتن است و نیز دریاچه را خشکاندیم و با توجه به نبود بارندگی‌ها و باروری ابرها که خیلی تأثیرگذار است، در حال حاضر خبری از دریاچه و توسعه کشاورزی نداریم.
باید سدها را مدیریت کنند
باقری درباره احیاء دوباره دریاچه ارومیه، افزود: لذا واقعیت امر این است اگر می‌خواهند دریاچه ارومیه را مدیریت کنند و دریاچه حیاتی دوباره پیدا کند؛ باید بحث سدها را مدیریت کنند و سدهایی که در حوزه ارومیه در حال ساخت و یا در گذشته ساخته شده است را متوقف کنند؛ برای نجات دریاچه ارومیه و آذربایجان شرقی و غربی و حتی قسمتی از زنجان و آبی که در پشت سدها نگه داشتیم را باید مدیریت کنیم و برای دریاچه ارومیه بفرستیم.
احیای دریاچه ارومیه را سیاسی کردند
نتوانستند آن گونه که باید برای احیای دریاچه کاری انجام دهند
این نماینده در پاسخ به این سوال که وظیفه کارگروه‌ها تا امروز چه بوده است؟ گفت: در دوره‌های مختلف کارگروه‌ها تشکیل شدند؛ کارگروه‌ها برای خودشان به دنبال نان درآوردن بودند و امروز نیز همین کار را ادامه می‌دهند که به نان و نوایی برسند. تحقیق و تفحصی نیز در مجلس انجام می‌شود و واقعیت این است که دریاچه ارومیه خشکیده و مرده است. این کارگروه‌ها خود یکی از عوامل خشک شدن دریاچه بودن و هستند؛ کارگروه‌هایی که در دوره‌ی روحانی و دوره‌های قبل شکل گرفته بود. به نظر می‌رسد چون در عمل افرادی که آن جا حضور داشتند افراد سیاسی بودند و متخصص نبودند و به صحبت‌های متخصصان محیط زیست را گوش نمی‌دادند، عملا با مشکل جدی مواجه شدند و مصوباتی که کارگروه‌ها باید اجرایی می‌کردند به دلیل اینکه افراد متخصص نبودند، با مشکل جدی مواجه شدیم و احیاء دریاچه ارومیه را سیاسی کردند و نتوانستند آن گونه که باید برای احیای دریاچه کاری انجام دهند.
نماینده مردم آذربایجان شرقی با بیان اینکه قبل از این که از ترکیه آب بیاورند خود ما آب داشتیم و داریم و سدهایی که برای آب شرب ساخته شده است، ادامه داد: برای آب شرب برخی از شهرها خوب است، ولی اگر می‌خواهند دریاچه احیاء شود آبی را که در دراز مدت و میان مدت پشت سدها نگه داشته اند را باید برای دریاچه ارومیه رها کنند. هر چند برخی از باغاتی که در چند سال گذشته ایجاد کردند، شاید آنها هم در صورت آب رساندن با مشکل مواجه شوند. شهرستان‌ها ۵ الی ۶ میلیون متر مکعب آب شرب می‌خواهند، اما به غیر از این، همه آب را باید برای دریاچه ارومیه رها کنند. سدهای مختلفی که در آذربایجان غربی ایجاد کردند و از آن طرف صنایع بزرگی در اطراف دریاچه ارومیه زده شده است که آب دریاچه را برای آن صنایع بزرگ دادند. آنها را هم باید مدیریت کنند و از آب فاضلاب شهرها استفاده کنند.
هر گونه انتقال آب از یک حوضه به حوضه‌ی دیگری حتما با مشکلات محیط زیستی مواجه است
باقری انتقال آب از دریای خزر را یکی از مشکلات محیط زیستی دانست و تصریح کرد: هر گونه انتقال آب از یک حوضه به حوضه‌ی دیگری حتما با مشکلات محیط زیستی مواجه است؛ متخصصین از ابتدا در این خصوص شعارهایی داشتند و می‌گفتند که می‌خواهیم خلیج فارس را به دریای خزر متصل کنیم، ولی بعد متوجه شدند جزو مسائلی است که زیست محیطی را بر هم می‌زند. انتقال آب از یک حوضه‌ی دریایی به حوضه‌ی دریایی دیگر حتما با مشکلات زیست محیطی مواجه است. طبیعت کار خود را انجام می‌دهد و بهترین کارکرد را خود طبیعت دارد و ما باید بگذاریم آبی که در حوضه دریاچه ارومیه وجود دارد به دریاچه برسد و انتقال آب از دریای خزر مشکل را به طور اساسی حل و فصل نمی‌کند. از طرفی هم برخی می‌گویند کیفیت آب دریای خزر با کیفیت آب دریاچه ارومیه سازگاری نخواهد داشت. هر حوضه آبریز برای خود آب دارد و اگر ما انسان‌ها آنها را مدیریت کرده و طبیعت را به حال خود واگذار کنیم، خود را احیاء می‌کنند.
باید سدسازی متوقف شود
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس، احیاء دریاچه ارومیه را با وجود افراد متخصص و متبحر دانسته و گفت: متخصصان می‌گویند، سدسازی، توسعه کشاورزی و ایجاد صنایع سنگین در اطراف دریاچه ارومیه صحیح نبوده است. افرادی باید باشند که این پیشنهادها را عملی کنند. باید سدسازی متوقف شود و ذخایر آبی پشت سدها رها سازی شود و احداث صنایع سنگین و آب‌بر که در اطراف دریاچه ارومیه شکل گرفته است، متوقف شوند. از سوی دیگر به روش‌های کشاورزی و الگوی کشت باید از شیوه‌ی دیمی یا آبی که ۵۰ سال قبل رواج داشت، تغییر کند. چرا که نمی‌توانیم توسعه کشاورزی را با وجود صنایع سنگین و کاشت محصولات کشاورزی پر آب دنبال کنیم و هم‌زمان به احیاء دریاچه ارومیه فکر کنیم، این کار عملا امکان پذیر نیست و باید تصمیمات عاقلانه برای احیای دریاچه ارومیه گرفته شود تا مردم و مسئولان قبول کنند و این تصمیمات را با قدرت اجرایی کنند، اما با وضعیت فعلی که با توجه به شرایطی که در کشور وجود دارد، امیدوار نیستم که این تصمیمات را جدی بگیرند.
