به گزارش ایرنا، از 9.7 میلیون هکتار وسعت استان سمنان، 55 درصد نواحی بیابان و خشک، 38.5 درصد مراتع، 2 درصد اراضی کشاورزی و 3.6 درصد جنگل است.
سمنان با وجود جمعیت بیش از 700 هزار نفری، هفتمین استان کشور از حیث وسعت محسوب می شود که باید بدون نگاه جمعیتی برای حفظ و احیای این عرصه های ملی تدابیری اصولی اتخاذ شود.
این روزها به دلیل مشکل تنش آبی در کشور و این استان، فرونشست زمین و قاچاق بی رویه تاغ در مناطق بیابانی، وضعیت عرصه های طبیعی سمنان به مرز هشدار رسیده است و باید با تلاش و انسجام ملی و استانی و با تخصیص اعتبار لازم برای رفع این معضل اقدام کرد.
در استان سمنان 22 کانون بحران فرسایش بادی وجود دارد که حدود یک میلیون و 263 هزار هکتار از اراضی استان را تشکیل داده است، از سویی دیگر، متوسط بارندگی سالانه در استان کمتر از 90 میلی متر است و باید برنامه ریزی ویژه ای اتخاذ شود تا بهترین بهره از آب در این استان گرفته شود تا از رشد پدیده بیابانزایی کاسته شود.
به باور کارشناسان ، نابودی پوشش های گیاهی به یکی از مشکلات اصلی استان سمنان تبدیل شده است که لزوم مدیریت مصرف بهینه آب، معضلات تولید و کاهش محصولات کشاورزی، خالی شدن روستاها از سکنه، مهاجرت روستاییان به شهر، از بین رفتن پوشش گیاهی مناطق کویری و رخداد پدیده گرد وغبار، برخی از مشکلات برای استان سمنان در عرصه برنامه ریزی ایجاد کرده است.
در سال های گذشته تغییرات اقلیمی و خشکسالی های پیاپی و بلند مدت، نبود مدیریت مصرف آب در بخشهای مختلف وحذف حق آبه های زیست محطیی موجب شد تا بخش قابل توجهی از منابع آبی خشک شود و افت سطح سفره های زیر زمینی را در بسیاری از مناطق کشور به همراه داشته باشد.
به اعتقاد کارشناسان ،بسیاری از طرح هایی که برای حفظ واحیا عرصه های طبیعی سمنان در دستور کار قرار دارد به دلیل تخصیص نیافتن به موقع اعتبار مسکوت مانده و برخی از برنامه های آبخیزداری، بیابانزدایی و به روزرسانی تجهیزات مهار آتش در چند سال گذشته اجرایی نشده است.
**کمبود اعتبار چالش اساسی منابع طبیعی سمنان
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان در گفت و گو با ایرنا افزود: کمبود اعتبارات دلیل اصلی اجرا نشدن طرح های منابع طبیعی آبخیزداری در بیش از 9 میلیون هکتار از عرصه های طبیعی استان است.
علینقی حیدریان افزود: براساس برنامه پنجم و ششم توسعه باید در بیش از پنج میلیون هکتار از عرصه های بیابانی سمنان طرح آبخیزداری به منظور جلوگیری از پیشروی سیلاب ها در اراضی کشاورزی و فرسایش بادی انجام بشود که اکنون به دلیل کمبود اعتبار فقط در 200 هزار هکتار از این عرصه اجرا شده است.
وی با بیان این که برای اجرای طرحهای مختلف در سمنان بیش از 900 میلیارد ریال اعتبار نیاز است، اظهارداشت: حجم سرعت تبخیر آب در استان در مقایسه با سایر استان های کشور بسیار قابل توجه است و طرح های آبخوان داری در جلوگیری از تشدید پدیده خشکسالی در عرصه های طبیعی این استان بسیار تاثیرگذار است.
وی ادامه داد : 13 دشت از مجموع 26 دشت موجود این استان به دلیل کاهش محسوس پوشش گیاهی در شرایط فرا بحرانی قرار دارد و در 10 سال گذشته بیش از یکصد هکتار از اراضی کشاورزی سمنان به دلایل مختلف از بین رفته است و ادامه این روند به افزایش مهاجرت از مناطق روستایی سمنان می انجامد.
حیدریان تصریح کرد: تخصیص نیافتن به موقع اعتبارات همواره یکی از دغدغه های اساسی این اداره کل بوده و رفع معضل فرسایش بادی و کم آبی در عرصه های طبیعی استان نیازمند توجه ویژه مدیران کشوری است.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری سمنان ادامه داد: برای اجرای منابع طبیعی در عرصه های طبیعی استان علاوه بر کمک دولت و مجلس، باید از مشارکت مردم، نیکوکاران، نهادها، مسوولان نظام، دولت و دستگاه های اجرایی در اجرای طرح بهره مند شد.
**منابع طبیعی سمنان در حال نابودی است
جواد قاسمی از اهالی روستای رامه پایین در شهرستان آرادان در گفت وگو با ایرنا افزود: به دلیل ضعف مدیریت، سالانه شاهد تخریب تاغزارها در مناطق بیابانی این منطقه هستیم.
وی خاطرنشان کرد: در 10 سال پیش 250 خانوار در 2 روستای رامه پایین و رامه بالا زندگی می کردند اما به دلیل افزایش فرسایش بادی و تنش بیابانزایی اکنون بیشتر این روستانشینان به مناطق شهری کوچ کردند.
قاسمی اظهارداشت: بخش قابل توجه از اراضی کشاورزی آرادان به دلیل تشدید بادهای شدید و پخش نمک زارها غیرقابل کشت شدند و ادامه روند کشاورزی در این منطقه از استان را نابود می کند.
وی اضافه کرد: باید برای افزایش پوشش گیاهی در نقاط مختلف استان به خصوص آرادان دولت تدابیری را اتخاذ کند و اگر این روند ادامه یابد در چند سال آینده زندگی در این مناطق غیرممکن است.
وی با بیان این که کویر نعمت خداوند است اما باید با کاشت تاغزارها از افزایش بیابانزایی جلوگیری کرد، بیان داشت: سالانه هزاران متر به اراضی بیابانی این منطقه از استان به دلیل خشک شدن و یا قاچاق تاغ‌ها اضافه می شود.
قاسمی تصریح کرد: در چند سال گذشته رونق کشاورزی به دلیل شورشدن زمین ها از منطقه رامه رخت بربسته است.
وی ادامه داد: یگان های حفاظت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان به دلیل کمبود نیروی انسانی کمتر در مناطق بیابانی آرادان حضور می یابند و باید با افزایش نیروی انسانی از این عرصه های ملی بیشتر حفاظت شود.
**ریزگرد زندگی مردم را مختل می کند
رییس اداره امور بیابان اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری سمنان در گفت وگو با ایرنا افزود: خشک شدن کویر ، پیشروی کویر ، افزایش کانون های فرسایش بادی از جمله مشکلات مهم پیش روی استان در زمان حاضر است.
علی ترابی افزود: براساس مطالعات سال 89 بیش از یک میلیون و 300 هزار هکتار از مناطق استان تحت تاثیر فرسایش بادی و477 هزار هکتار کانون بحرانی فرسایش بادی شناخته شده که این کانونهای بحرانی به استان خسارت وارد می کند.
وی ادامه داد: براساس مطالعاتی که در حال انجام است سطح کانون های بحرانی فرسایش بادی در استان در حال افزایش است.
به گفته وی جاده تاریخی سنگ فرش جنوب گرمسار که برای عبور از باتلاق ساخته شده بود اکنون به دلیل کاهش آب ورودی به کویر درخطر فرسایش بادی است. ترابی اظهارداشت: در حالت طبیعی کویر به دلیل بالابودن سطح رطوبت به هیچ عنوان نباید کانون های فرسایش بادی وجود داشته باشد ولی در نواحی کویری استان اینطور نیست و کانونهای فرسایش بادی به شدت در حال افزایش است.
رییس اداره امور بیابان اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری سمنان ،جنوب آرادان و جنوب غربی سرخه را از دیگر مناطق کویری برشمرد که اکنون تبدیل به مناطق کانون فرسایش بادی شده و با وزش باد در این مناطق گرد و غبار نسبتا شدیدی قابل مشاهده است.
وی خاطرنشان کرد: با توجه به خشک شدن کویر و سرعت پیشروی احتمال تغییر جهت وزش باد دور از انتظار نخواهد بود و بیشترین تاثیر این تغییر بر شهرستان های سمنان ، سرخه ، آرادان و گرمسار است.
ترابی تصریح کرد: استان سمنان دارای اقلیم بیابانی است و در حدود 5.2 میلیون هکتار از مساحت این استان را بیابان تشکیل می دهد و کانون های بحرانی فرسایش بادی که موجب خسارت می شود در مراتع درجه چهار قرار دارد.
**روند فرسایش بادی در سمنان نگران کننده است
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری سمنان در گفت وگو با ایرنا افزود: خسارت سالانه کانون های فرسایش بادی به زیرساخت های استان مانند جاده، ریل راه آهن ، منازل مسکونی و محیط زیست نگران کننده است.
علینقی حیدریان اظهارکرد: بر اساس مطالعات انجام شده 477 هزار هکتار از مساحت بیابان سمنان را مناطق بحرانی تحت تاثیر فرسایش بادی تشکیل می دهد.
به گفته وی در 20 نقطه از استان سمنان کانون بحرانی فرسایش بادی وجود دارد و سالانه این کانون ها 32 میلیارد ریال به زیرساخت های سمنان خسارت وارد می کند.
وی اظهارداشت: از 9 میلیون و 700هزار هکتار مساحت استان سمنان در حدود پنج میلیون و 200 هزار هکتار را عرصه های بیابانی تشکیل می دهد و سمنان سومین استان بیابانی کشور و دارای اقلیم خشک و نیمه خشک است.
وی ادامه داد: سال گذشته در بیش از 10 هزار هکتار از اراضی ملی استان سمنان عملیات بیابان زدایی انجام شد و نهال کاری در سه هزار و 500 هکتار و در 50 منطقه استان، بذر پاشی، کنترل هرز آب در 6 هزار و500 هکتار ، احداث بادشکن به طول یکصد کیلومتر با مشارکت مردمی و اجرای طرح ترسیب کربن با هدف توانمند سازی جوامع مناطق بیابانی انجام شد.
وی نابودی پوشش گیاهی و ازبین رفتن منابع تولید علوفه دام، افزایش روان آب و خطر سیل، شور شدن اراضی، افزایش گرد و غبار، نابودی منابع آبی و کاهش سطح آب های زیر زمینی، افزایش بیماری های تنفسی تنها بخشی از خطرات افزایش بیانزایی برشمرد.
وی تصریح کرد: اثرگذارترین برنامه ما برای مقابله با بیابانزایی کاشت نهال و به خصوص درخت هایی نظیر تاغ در مناطق در خطر استان است که این کار نیاز به صرف هزینه ها و زمان زیاد دارد.
حیدریان با بیان این که مقابله با این مهم با اعتبارات دولتی زمان زیادی می برد، اضافه کرد: برای کار جدی تر در این بخش نیازمند مشارکت های مردمی و به خصوص جوامع محلی حاشیه های مناطق کویری و بیابانی هستیم که طرح هایی در این خصوص در استان آغاز شده است.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری سمنان با بیان این که سالانه با بسیج همه امکانات و اعتبارات دولتی، بین 2 تا سه هزار هکتار از این مناطق تاغ کاری می شوند، خاطرنشان کرد: این رقم در مقابل 470 هزار هکتار مناطق بحرانی سمنان، رقم بسیار کوچکی است و چنانچه مساحت مناطق بحرانی استان افزایش نداشته باشد، با این روند کنونی، برای مقابله با بیابانزایی در این 470 هزار هکتار به بیش از 200 سال زمان نیاز داریم.
**بررسی فرونشست زمین نیازمند اعتبار
رییس سازمان زمین شناسی و اکتشاف معدنی استان سمنان در گفت وگو با ایرنا گفت: مطالعات و بررسی های صحرایی پدیده فرونشست دشت های شهرستان های سمنان و دامغان به 6 میلیارد ریال اعتبار نیاز دارد.
یاسر وکیل زاده افزود: بیشینه نرخ فرونشست در دشت های سمنان و دامغان 14 سانتی متر است که این مهم به بررسی و مطالعات گسترده تر در این دشت ها برای جلوگیری از مخاطرات و تهدیدهای پدیده فرونشست زمین نیاز دارد.
وی با بیان این که با تامین اعتبارات لازم در این حوزه، مطالعات در برنامه ای یک ساله انجام می شود، اظهارداشت: ابتدا بررسی دشت سمنان و سپس مطالعات دشت دامغان در برنامه کاری سازمان زمین شناسی و اکتشاف معادن استان سمنان است.
وی بیان کرد: مطالعات بر اساس حوزه آبریز دشت های سمنان و دامغان انجام می شود که شامل مناطقی مختلفی چون روستای اعلاء سمنان، جاده نظامی، حاشیه فرودگاه و مناطق جنوبی شهرستان دامغان است.
به گفته رییس سازمان زمین شناسی و اکتشاف معدنی استان سمنان، پدیده فرونشست در 209 دشت از دشت های کشور از جمله تهران،مشهد، کاشان و رفسنجان رخ داده که بررسی های مقدماتی و شواهد عینی، نشان از رخداد پدیده نشست زمین در دشت های استان هست.
وکیل زاده تصریح کرد: پدیده فرونشست زمین می تواند در اثر پدیده های طبیعی زمین شناسی یا فعالیت های انسانی ایجاد شود، اما کاهش شدید سطح آب های زیرزمینی در اثر برداشت بی رویه از این منابع ، مهمترین دلیل فرونشست زمین در ایران است.
وی خاطرنشان کرد: با توجه به این که دشت های استان سمنان از این امر مستثنی نیست، بنابراین بعد از بررسی های مقدماتی، مطالعات و بررسی های دقیق تر جهت مشخص کردن میزان و گستره این پدیده در دشت های استان و سپس اتخاذ راهکارهای اساسی و علمی برای جلوگیری از روند آتی و کاهش خسارات لازم است.
وکیل زاده ادامه داد: بررسی های مقدماتی آثاری از گسترش آثار فرونشست زمین در نواحی مختلف مانند شکاف ها و فروچاله های اطراف سمنان در حاشیه خط ریل قطار، دامغان، سرخه و جنوب شاهرود را نشان می دهد.
وی اضافه کرد: روند افزایشی این پدیده در استان سمنان زنگ خطری برای مسوولان و متولیان امر جهت پیگیری و اتخاذ تدابیر در پیشگیری و کنترل فرونشست زمین است.
رییس سازمان زمین شناسی و اکتشاف معدنی استان سمنان تاکید کرد: زمانی که پدیده فرو نشست در منطقه ای رخ داد امکان بازگشت زمین به حالت قبل از آن وجود ندارد، بنابراین اگر امروز چاره ای برای جلوگیری از این پدیده زیان بار انجام نشود، در آینده شاهد معضلات و آسیب های جدی در حوزه های زیستی و اقتصادی خواهیم شد.
** تجهیزات مهار آتش جنگلهای سمنان به روز نیست
فرمانده یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری سمنان در گفت وگو با ایرنا افزود: تامین تجهیزات به روز مهار آتش با توجه به آتش سوزی سالانه 30 هکتار جنگل در سمنان اجتناب ناپذیر است چرا که این معضل فراگیر اکنون آسیب های جبران ناپذیری را به منابع طبیعی کشور وارد می کند.
سرهنگ علی رضا ابوطالبی افزود: به طور متوسط، 30 درصد آتش سوزی ها در عرصه های جنگلی و 70 درصد در مراتع سمنان روی می دهد.
وی اظهارداشت : در سال گذشته 29 هکتار از جنگل ها و مراتع سمنان در آتش سوخت و حدود 70 درصد آتش سوزی های رخ داده در استان به صورت غیرعمد و سهوی اتفاق می افتد.
وی ادامه داد : در بیش از 95 درصد آتش سوزی در عرصه های منابع طبیعی استان عامل انسانی نقش دارد و استفاده از ظرفیت های مردمی و تشکل های مردم نهاد نقش مهمی در پیشگیری و مقابله با آتش سوزی در جنگل ها و عرصه های منابع طبیعی خواهد داشت.
فرمانده یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی سمنان گفت: باتوجه به گستردگی و پهناوربودن عرصه های طبیعی استان، تجهیزات مهار آتش کفایت نمی کند.
**کاهش پوشش گیاهی در آرادان نگران کننده است
رییس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری آرادان در گفت وگو با ایرنا گفت: شرایط کانون فرسایش خاک در منطقه ده نمک در شهرستان آرادان بحرانی و نیازمند توجه است.
امیرحسین شاه حسینی با بیان این که آرادان در مجاورت کانون بادی قرار دارد که اگر این کانونهای مخرب طبیعی مهار نشود، مشکلات متعددی را برای مردم به وجود می آورد، گفت: با تخصیص اعتبار و کاشت تاغ در پنج هزار هکتار از کانون های بادی، می توان از فرسایش خاک در شهرستان آرادان جلوگیری کرد.
وی گفت: در سال گذشته 63 هکتار از عرصه های بیابانی این شهرستان تاغ کاری شد که برای مهار بیابانزایی در این عرصه های مخاطره آمیز باید طرح های تاغ کاری بیشتری اجرا شود.
شاه حسینی با بیان این که با نبود اعتبار کافی برای مهار کانون های بادی و فرسایش خاک، برنامه های بیابانزدایی درعرصه های شهرستان آرادان ادامه دارد، اضافه کرد: درسال 96 در 150 هکتار دیگر از این عرصه ها تاغ کاری انجام می شود.
وی خاطرنشان کرد: کمبود نیروی انسانی یکی از دغدغه های اساسی در اداره منابع طبیعی شهرستان آرادان است و تنها 2 نیروی حفاظتی در عرصه های طبیعی شهرستان آرادان وجود دارد.
شاه حسینی افزود: 2 نیرو از نیروهای حفاظتی و اداری این اداره در سال 95بازنشسته شدند که جذب نیروی های متخصص در اداره منابع طبیعی شهرستان آردان برای ادامه فعالیت های مؤثر اجتناب ناپذیر است.
وی ادامه داد: تاکنون هیچ‌گونه اعتباری برای اداره منابع طبیعی شهرستان آرادان تخصیص نیافته است که این امر بسیار نگران کننده است و برای اجرای برنامه های محافظتی در عرصه های طبیعی، تامین اعتبار مالی نیاز اصلی در این حوزه است.
از 9.7 میلیون هکتار وسعت استان سمنان، 55 درصد نواحی بیابان و خشک، 38.5 درصد مراتع، 2 درصد اراضی کشاورزی و 3.6 درصد جنگل است.
6026/7339
انتهای پیام سمنان با وجود جمعیت بیش از 700 هزار نفری، هفتمین استان کشور از حیث وسعت محسوب می شود که باید بدون نگاه جمعیتی برای حفظ و احیای این عرصه های ملی تدابیری اصولی اتخاذ شود.
این روزها به دلیل مشکل تنش آبی در کشور و این استان، فرونشست زمین و قاچاق بی رویه تاغ در مناطق بیابانی، وضعیت عرصه های طبیعی سمنان به مرز هشدار رسیده است و باید با تلاش و انسجام ملی و استانی و با تخصیص اعتبار لازم برای رفع این معضل اقدام کرد.
در استان سمنان 22 کانون بحران فرسایش بادی وجود دارد که حدود یک میلیون و 263 هزار هکتار از اراضی استان را تشکیل داده است، از سویی دیگر، متوسط بارندگی سالانه در استان کمتر از 90 میلی متر است و باید برنامه ریزی ویژه ای اتخاذ شود تا بهترین بهره از آب در این استان گرفته شود تا از رشد پدیده بیابانزایی کاسته شود.
به باور کارشناسان ، نابودی پوشش های گیاهی به یکی از مشکلات اصلی استان سمنان تبدیل شده است که لزوم مدیریت مصرف بهینه آب، معضلات تولید و کاهش محصولات کشاورزی، خالی شدن روستاها از سکنه، مهاجرت روستاییان به شهر، از بین رفتن پوشش گیاهی مناطق کویری و رخداد پدیده گرد وغبار، برخی از مشکلات برای استان سمنان در عرصه برنامه ریزی ایجاد کرده است.
در سال های گذشته تغییرات اقلیمی و خشکسالی های پیاپی و بلند مدت، نبود مدیریت مصرف آب در بخشهای مختلف وحذف حق آبه های زیست محطیی موجب شد تا بخش قابل توجهی از منابع آبی خشک شود و افت سطح سفره های زیر زمینی را در بسیاری از مناطق کشور به همراه داشته باشد.
به اعتقاد کارشناسان ،بسیاری از طرح هایی که برای حفظ واحیا عرصه های طبیعی سمنان در دستور کار قرار دارد به دلیل تخصیص نیافتن به موقع اعتبار مسکوت مانده و برخی از برنامه های آبخیزداری، بیابانزدایی و به روزرسانی تجهیزات مهار آتش در چند سال گذشته اجرایی نشده است.
**کمبود اعتبار چالش اساسی منابع طبیعی سمنان
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان در گفت و گو با ایرنا افزود: کمبود اعتبارات دلیل اصلی اجرا نشدن طرح های منابع طبیعی آبخیزداری در بیش از 9 میلیون هکتار از عرصه های طبیعی استان است.
علینقی حیدریان افزود: براساس برنامه پنجم و ششم توسعه باید در بیش از پنج میلیون هکتار از عرصه های بیابانی سمنان طرح آبخیزداری به منظور جلوگیری از پیشروی سیلاب ها در اراضی کشاورزی و فرسایش بادی انجام بشود که اکنون به دلیل کمبود اعتبار فقط در 200 هزار هکتار از این عرصه اجرا شده است.
وی با بیان این که برای اجرای طرحهای مختلف در سمنان بیش از 900 میلیارد ریال اعتبار نیاز است، اظهارداشت: حجم سرعت تبخیر آب در استان در مقایسه با سایر استان های کشور بسیار قابل توجه است و طرح های آبخوان داری در جلوگیری از تشدید پدیده خشکسالی در عرصه های طبیعی این استان بسیار تاثیرگذار است.
وی ادامه داد : 13 دشت از مجموع 26 دشت موجود این استان به دلیل کاهش محسوس پوشش گیاهی در شرایط فرا بحرانی قرار دارد و در 10 سال گذشته بیش از یکصد هکتار از اراضی کشاورزی سمنان به دلایل مختلف از بین رفته است و ادامه این روند به افزایش مهاجرت از مناطق روستایی سمنان می انجامد.
حیدریان تصریح کرد: تخصیص نیافتن به موقع اعتبارات همواره یکی از دغدغه های اساسی این اداره کل بوده و رفع معضل فرسایش بادی و کم آبی در عرصه های طبیعی استان نیازمند توجه ویژه مدیران کشوری است.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری سمنان ادامه داد: برای اجرای منابع طبیعی در عرصه های طبیعی استان علاوه بر کمک دولت و مجلس، باید از مشارکت مردم، نیکوکاران، نهادها، مسوولان نظام، دولت و دستگاه های اجرایی در اجرای طرح بهره مند شد.
**منابع طبیعی سمنان در حال نابودی است
جواد قاسمی از اهالی روستای رامه پایین در شهرستان آرادان در گفت وگو با ایرنا افزود: به دلیل ضعف مدیریت، سالانه شاهد تخریب تاغزارها در مناطق بیابانی این منطقه هستیم.
وی خاطرنشان کرد: در 10 سال پیش 250 خانوار در 2 روستای رامه پایین و رامه بالا زندگی می کردند اما به دلیل افزایش فرسایش بادی و تنش بیابانزایی اکنون بیشتر این روستانشینان به مناطق شهری کوچ کردند.
قاسمی اظهارداشت: بخش قابل توجه از اراضی کشاورزی آرادان به دلیل تشدید بادهای شدید و پخش نمک زارها غیرقابل کشت شدند و ادامه روند کشاورزی در این منطقه از استان را نابود می کند.
وی اضافه کرد: باید برای افزایش پوشش گیاهی در نقاط مختلف استان به خصوص آرادان دولت تدابیری را اتخاذ کند و اگر این روند ادامه یابد در چند سال آینده زندگی در این مناطق غیرممکن است.
وی با بیان این که کویر نعمت خداوند است اما باید با کاشت تاغزارها از افزایش بیابانزایی جلوگیری کرد، بیان داشت: سالانه هزاران متر به اراضی بیابانی این منطقه از استان به دلیل خشک شدن و یا قاچاق تاغ‌ها اضافه می شود.
قاسمی تصریح کرد: در چند سال گذشته رونق کشاورزی به دلیل شورشدن زمین ها از منطقه رامه رخت بربسته است.
وی ادامه داد: یگان های حفاظت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان به دلیل کمبود نیروی انسانی کمتر در مناطق بیابانی آرادان حضور می یابند و باید با افزایش نیروی انسانی از این عرصه های ملی بیشتر حفاظت شود.
**ریزگرد زندگی مردم را مختل می کند
رییس اداره امور بیابان اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری سمنان در گفت وگو با ایرنا افزود: خشک شدن کویر ، پیشروی کویر ، افزایش کانون های فرسایش بادی از جمله مشکلات مهم پیش روی استان در زمان حاضر است.
علی ترابی افزود: براساس مطالعات سال 89 بیش از یک میلیون و 300 هزار هکتار از مناطق استان تحت تاثیر فرسایش بادی و477 هزار هکتار کانون بحرانی فرسایش بادی شناخته شده که این کانونهای بحرانی به استان خسارت وارد می کند.
وی ادامه داد: براساس مطالعاتی که در حال انجام است سطح کانون های بحرانی فرسایش بادی در استان در حال افزایش است.
به گفته وی جاده تاریخی سنگ فرش جنوب گرمسار که برای عبور از باتلاق ساخته شده بود اکنون به دلیل کاهش آب ورودی به کویر درخطر فرسایش بادی است. ترابی اظهارداشت: در حالت طبیعی کویر به دلیل بالابودن سطح رطوبت به هیچ عنوان نباید کانون های فرسایش بادی وجود داشته باشد ولی در نواحی کویری استان اینطور نیست و کانونهای فرسایش بادی به شدت در حال افزایش است.
رییس اداره امور بیابان اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری سمنان ،جنوب آرادان و جنوب غربی سرخه را از دیگر مناطق کویری برشمرد که اکنون تبدیل به مناطق کانون فرسایش بادی شده و با وزش باد در این مناطق گرد و غبار نسبتا شدیدی قابل مشاهده است.
وی خاطرنشان کرد: با توجه به خشک شدن کویر و سرعت پیشروی احتمال تغییر جهت وزش باد دور از انتظار نخواهد بود و بیشترین تاثیر این تغییر بر شهرستان های سمنان ، سرخه ، آرادان و گرمسار است.
ترابی تصریح کرد: استان سمنان دارای اقلیم بیابانی است و در حدود 5.2 میلیون هکتار از مساحت این استان را بیابان تشکیل می دهد و کانون های بحرانی فرسایش بادی که موجب خسارت می شود در مراتع درجه چهار قرار دارد.
**روند فرسایش بادی در سمنان نگران کننده است
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری سمنان در گفت وگو با ایرنا افزود: خسارت سالانه کانون های فرسایش بادی به زیرساخت های استان مانند جاده، ریل راه آهن ، منازل مسکونی و محیط زیست نگران کننده است.
علینقی حیدریان اظهارکرد: بر اساس مطالعات انجام شده 477 هزار هکتار از مساحت بیابان سمنان را مناطق بحرانی تحت تاثیر فرسایش بادی تشکیل می دهد.
به گفته وی در 20 نقطه از استان سمنان کانون بحرانی فرسایش بادی وجود دارد و سالانه این کانون ها 32 میلیارد ریال به زیرساخت های سمنان خسارت وارد می کند.
وی اظهارداشت: از 9 میلیون و 700هزار هکتار مساحت استان سمنان در حدود پنج میلیون و 200 هزار هکتار را عرصه های بیابانی تشکیل می دهد و سمنان سومین استان بیابانی کشور و دارای اقلیم خشک و نیمه خشک است.
وی ادامه داد: سال گذشته در بیش از 10 هزار هکتار از اراضی ملی استان سمنان عملیات بیابان زدایی انجام شد و نهال کاری در سه هزار و 500 هکتار و در 50 منطقه استان، بذر پاشی، کنترل هرز آب در 6 هزار و500 هکتار ، احداث بادشکن به طول یکصد کیلومتر با مشارکت مردمی و اجرای طرح ترسیب کربن با هدف توانمند سازی جوامع مناطق بیابانی انجام شد.
وی نابودی پوشش گیاهی و ازبین رفتن منابع تولید علوفه دام، افزایش روان آب و خطر سیل، شور شدن اراضی، افزایش گرد و غبار، نابودی منابع آبی و کاهش سطح آب های زیر زمینی، افزایش بیماری های تنفسی تنها بخشی از خطرات افزایش بیانزایی برشمرد.
وی تصریح کرد: اثرگذارترین برنامه ما برای مقابله با بیابانزایی کاشت نهال و به خصوص درخت هایی نظیر تاغ در مناطق در خطر استان است که این کار نیاز به صرف هزینه ها و زمان زیاد دارد.
حیدریان با بیان این که مقابله با این مهم با اعتبارات دولتی زمان زیادی می برد، اضافه کرد: برای کار جدی تر در این بخش نیازمند مشارکت های مردمی و به خصوص جوامع محلی حاشیه های مناطق کویری و بیابانی هستیم که طرح هایی در این خصوص در استان آغاز شده است.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری سمنان با بیان این که سالانه با بسیج همه امکانات و اعتبارات دولتی، بین 2 تا سه هزار هکتار از این مناطق تاغ کاری می شوند، خاطرنشان کرد: این رقم در مقابل 470 هزار هکتار مناطق بحرانی سمنان، رقم بسیار کوچکی است و چنانچه مساحت مناطق بحرانی استان افزایش نداشته باشد، با این روند کنونی، برای مقابله با بیابانزایی در این 470 هزار هکتار به بیش از 200 سال زمان نیاز داریم.
**بررسی فرونشست زمین نیازمند اعتبار
رییس سازمان زمین شناسی و اکتشاف معدنی استان سمنان در گفت وگو با ایرنا گفت: مطالعات و بررسی های صحرایی پدیده فرونشست دشت های شهرستان های سمنان و دامغان به 6 میلیارد ریال اعتبار نیاز دارد.
یاسر وکیل زاده افزود: بیشینه نرخ فرونشست در دشت های سمنان و دامغان 14 سانتی متر است که این مهم به بررسی و مطالعات گسترده تر در این دشت ها برای جلوگیری از مخاطرات و تهدیدهای پدیده فرونشست زمین نیاز دارد.
وی با بیان این که با تامین اعتبارات لازم در این حوزه، مطالعات در برنامه ای یک ساله انجام می شود، اظهارداشت: ابتدا بررسی دشت سمنان و سپس مطالعات دشت دامغان در برنامه کاری سازمان زمین شناسی و اکتشاف معادن استان سمنان است.
وی بیان کرد: مطالعات بر اساس حوزه آبریز دشت های سمنان و دامغان انجام می شود که شامل مناطقی مختلفی چون روستای اعلاء سمنان، جاده نظامی، حاشیه فرودگاه و مناطق جنوبی شهرستان دامغان است.
به گفته رییس سازمان زمین شناسی و اکتشاف معدنی استان سمنان، پدیده فرونشست در 209 دشت از دشت های کشور از جمله تهران،مشهد، کاشان و رفسنجان رخ داده که بررسی های مقدماتی و شواهد عینی، نشان از رخداد پدیده نشست زمین در دشت های استان هست.
وکیل زاده تصریح کرد: پدیده فرونشست زمین می تواند در اثر پدیده های طبیعی زمین شناسی یا فعالیت های انسانی ایجاد شود، اما کاهش شدید سطح آب های زیرزمینی در اثر برداشت بی رویه از این منابع ، مهمترین دلیل فرونشست زمین در ایران است.
وی خاطرنشان کرد: با توجه به این که دشت های استان سمنان از این امر مستثنی نیست، بنابراین بعد از بررسی های مقدماتی، مطالعات و بررسی های دقیق تر جهت مشخص کردن میزان و گستره این پدیده در دشت های استان و سپس اتخاذ راهکارهای اساسی و علمی برای جلوگیری از روند آتی و کاهش خسارات لازم است.
وکیل زاده ادامه داد: بررسی های مقدماتی آثاری از گسترش آثار فرونشست زمین در نواحی مختلف مانند شکاف ها و فروچاله های اطراف سمنان در حاشیه خط ریل قطار، دامغان، سرخه و جنوب شاهرود را نشان می دهد.
وی اضافه کرد: روند افزایشی این پدیده در استان سمنان زنگ خطری برای مسوولان و متولیان امر جهت پیگیری و اتخاذ تدابیر در پیشگیری و کنترل فرونشست زمین است.
رییس سازمان زمین شناسی و اکتشاف معدنی استان سمنان تاکید کرد: زمانی که پدیده فرو نشست در منطقه ای رخ داد امکان بازگشت زمین به حالت قبل از آن وجود ندارد، بنابراین اگر امروز چاره ای برای جلوگیری از این پدیده زیان بار انجام نشود، در آینده شاهد معضلات و آسیب های جدی در حوزه های زیستی و اقتصادی خواهیم شد.
** تجهیزات مهار آتش جنگلهای سمنان به روز نیست
فرمانده یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری سمنان در گفت وگو با ایرنا افزود: تامین تجهیزات به روز مهار آتش با توجه به آتش سوزی سالانه 30 هکتار جنگل در سمنان اجتناب ناپذیر است چرا که این معضل فراگیر اکنون آسیب های جبران ناپذیری را به منابع طبیعی کشور وارد می کند.
سرهنگ علی رضا ابوطالبی افزود: به طور متوسط، 30 درصد آتش سوزی ها در عرصه های جنگلی و 70 درصد در مراتع سمنان روی می دهد.
وی اظهارداشت : در سال گذشته 29 هکتار از جنگل ها و مراتع سمنان در آتش سوخت و حدود 70 درصد آتش سوزی های رخ داده در استان به صورت غیرعمد و سهوی اتفاق می افتد.
وی ادامه داد : در بیش از 95 درصد آتش سوزی در عرصه های منابع طبیعی استان عامل انسانی نقش دارد و استفاده از ظرفیت های مردمی و تشکل های مردم نهاد نقش مهمی در پیشگیری و مقابله با آتش سوزی در جنگل ها و عرصه های منابع طبیعی خواهد داشت.
فرمانده یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی سمنان گفت: باتوجه به گستردگی و پهناوربودن عرصه های طبیعی استان، تجهیزات مهار آتش کفایت نمی کند.
**کاهش پوشش گیاهی در آرادان نگران کننده است
رییس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری آرادان در گفت وگو با ایرنا گفت: شرایط کانون فرسایش خاک در منطقه ده نمک در شهرستان آرادان بحرانی و نیازمند توجه است.
امیرحسین شاه حسینی با بیان این که آرادان در مجاورت کانون بادی قرار دارد که اگر این کانونهای مخرب طبیعی مهار نشود، مشکلات متعددی را برای مردم به وجود می آورد، گفت: با تخصیص اعتبار و کاشت تاغ در پنج هزار هکتار از کانون های بادی، می توان از فرسایش خاک در شهرستان آرادان جلوگیری کرد.
وی گفت: در سال گذشته 63 هکتار از عرصه های بیابانی این شهرستان تاغ کاری شد که برای مهار بیابانزایی در این عرصه های مخاطره آمیز باید طرح های تاغ کاری بیشتری اجرا شود.
شاه حسینی با بیان این که با نبود اعتبار کافی برای مهار کانون های بادی و فرسایش خاک، برنامه های بیابانزدایی درعرصه های شهرستان آرادان ادامه دارد، اضافه کرد: درسال 96 در 150 هکتار دیگر از این عرصه ها تاغ کاری انجام می شود.
وی خاطرنشان کرد: کمبود نیروی انسانی یکی از دغدغه های اساسی در اداره منابع طبیعی شهرستان آرادان است و تنها 2 نیروی حفاظتی در عرصه های طبیعی شهرستان آرادان وجود دارد.
شاه حسینی افزود: 2 نیرو از نیروهای حفاظتی و اداری این اداره در سال 95بازنشسته شدند که جذب نیروی های متخصص در اداره منابع طبیعی شهرستان آردان برای ادامه فعالیت های مؤثر اجتناب ناپذیر است.
وی ادامه داد: تاکنون هیچ‌گونه اعتباری برای اداره منابع طبیعی شهرستان آرادان تخصیص نیافته است که این امر بسیار نگران کننده است و برای اجرای برنامه های محافظتی در عرصه های طبیعی، تامین اعتبار مالی نیاز اصلی در این حوزه است.
از 9.7 میلیون هکتار وسعت استان سمنان، 55 درصد نواحی بیابان و خشک، 38.5 درصد مراتع، 2 درصد اراضی کشاورزی و 3.6 درصد جنگل است.
6026/7339
کپی شد
