نسخه آنلاین لغتنامه دهخدا رونمایی شد
نسخه آنلاین لغتنامه دهخدا در وبگاه جدید موسسه لغتنامه دهخدا و مرکز بینالمللی آموزش زبان فارسی با حضور رئیس دانشگاه تهران رونمایی شد.
جی پلاس، در مراسم رونمایی از نسخه آنلاین لغت نامه دهخدا که امروز(سه شنبه ۲۱ ) در وبگاه جدید موسسه لغتنامه دهخدا و مرکز بینالمللی آموزش زبان فارسی با حضور رئیس دانشگاه تهران رونمایی شد نیلی احمدآبادی، رئیس دانشگاه تهران، لغتنامه دهخدا را یکی از ثروتهای بزرگ ملی برشمرد و گفت: «مرحوم علامه دهخدا با تدوین این لغتنامه کار بسیار ارزشمند و بزرگی را محقق کرده و با تدبیر و تلاش یک اثر جاویدان را برای آیندگان به امانت گذاشته است. امروزه بهرغم توسعه زبان فارسی اما همچنان لغتنامه دهخدا بهعنوان پایه اصلی برای وحدت ملی و یک مرجع رسمی برای زبان فارسی است.»
نیلی احمدآبادی، با تاکید اینکه باید تلاش شود تا این نسخه آنلاین از لغتنامه دهخدا در رتبه نخست جستجو قرار گیرد، افزود: «همچنین قابلیتهای جستجو در این لغتنامه باید به نحو مطلوبی ارتقا پیدا کند تا مراجعهکنندگان بتوانند به سهولت کلمات مورد نظر خود را جستجو کنند و در کنار آن نیز باید این امکان فراهم آید تا ادیبان و دانشمندان بتوانند نظریات خود را در خصوص نحوه ارائه لغتنامه بازگو کنند، دریافت این نقطهنظرات یقیناً ارزشافزوده و ثروت بزرگی را برای موسسه به همراه خواهد داشت.»
بیجنخان، ضمن تقدیر از تلاشهای علی درزی، رئیس پیشین و همکاران موسسه جهت اقدامات صورت گرفته است گفت: «در بخش پژوهش، تالیف لغتنامه بزرگ فارسی در حال انجام است. اثری که بعد از اتمام لغتنامه دهخدا در دستور کار مؤسسه قرار گرفت. تا کنون تمام حرف (آ و الف) در سی جزوه و هفت مجلد و همچنین قسمتی از حرف «ب» در ۹ جزوه و در قالب هشت مجلد منتشر شده است و بقیه در دست تالیف است.»
رئیس موسسه لغتنامه دهخدا، با بیان اینکه تا کنون هشت عنوان کتاب آموزش زبان فارسی به غیر فارسیزبانان از سوی این مرکز منتشر شده است، گفت: «این کتابهای منتشر شده، بسیار مورد استقبال قرار گرفته است و در حال حاضر تالیف کتابهای آموزشی جدید در دستور کار است. در بخش آموزش نیز مرکز بینالمللی آموزش زبان فارسی بهعنوان اولین مرکز دانشگاهی آموزش زبان فارسی مشغول آموزش زبان فارسی به غیر فارسیزبانان است.»
در بخش دیگری از این مراسم اکرم سلطانی، سرپرست بخش تالیف موسسه، در خصوص ارائه لغتنامه دهخدا در چاپها و اشکال گوناگون، گفت: «موسسه لغتنامه دهخدا، بعد از به پایان رسیدن تالیف لغتنامه دهخدا در سال ۱۳۵۹ این اثر بزرگ ملی را که به شیوه چاپ سربی منتشر شده بود، بعد از انجام ویرایش، ابتدا در قالب چهارده جلد در سال ۱۳۷۲ و سپس در پانزده جلد به همراه مقدمه در سال ۱۳۷۷ با حروفچینی کامپیوتری با کیفیت بسیار مطلوب توانست منتشر کند.»
او ادامه داد: «بعد از آن با توجه به پیشرفت تکنولوژی، این موسسه توانست در سال ۱۳۷۹ لوح فشرده این اثر را در دسترس عموم قرار دهد که تا کنون ۶ روایت آن توسط انتشارات دانشگاه تهران منتشر شده است. همچنین خلاصهای از لغتنامه با عنوان فرهنگ متوسط دهخدا در دو جلد در سال ۱۳۸۵ نیز به چاپ رسیده است، بنابراین میتوان گفت طی این مدت موسسه همراه با روند تکنولوژی پیش رفته است. پیشنهاد بارگذاری لغتنامه دهخدا در وبگاه مؤسسه از سالهای قبل ارائه شده بود و دکتر علی درزی رئیس پیشین موسسه هم درصدد انجام آن بود ولی به دلیل نبود امکانات و مشکلات دیگر این امر به تأخیر افتاد.»
مهدی تجلی، مدیر روابط عمومی و بینالملل موسسه، نیز با تأکید اینکه از نظر قانونی تمام حقوق این لغتنامه متعلق به موسسه دهخدا است، گفت: «متاسفانه ما شاهد انتشار لغتنامه دهخدا در وبگاهها و اپلیکیشنهایی بودیم که بدون کسب مجوز از این موسسه صورت گرفته است. از نظر قانونی تمام حقوق این لغتنامه متعلق به موسسه دهخدا است. علامه علیاکبر دهخدا در سال ۱۳۲۴ این اثر را به مردم ایران تقدیم کرد و انتشار و حفظ و صیانت از آن را به مجلس شورای ملی واگذار کرد و مجلس شورای ملی نیز با تاسیس سازمان لغتنامه دهخدا، در سال ۱۳۳۶ این سازمان را به دانشگاه تهران واگذار کرد.»
وی در ادامه گفت: «برخی از وبگاهها و اپلیکیشنها بهصورت غیر قانونی نسخه دیجیتال این لغتنامه را که بهصورت لوح فشرده منتشر شده بود، پس از هک و استخراج دیتای آن، غالباً به شکل نامناسب در فضاهای غیرعلمی مجازی با اهداف سودجویانه و تجاری مورد استفاده قراردادند که علاوه بر غیرقانونی بودن این عمل، چون شناختی نسبت به محتوای لغتنامه نداشتند، آن را بهصورت ناقص عرضه کردند. این نقص شاید در جستجوی یک لغت مشهود نباشد، اما اشکالات فراوانی دارد که همگان متوجه آن نخواهند شد. البته موسساتی هم وجود دارند که در حال همکاری با موسسه لغتنامه دهخدا هستند.»
تجلی در پایان گفت: «بنابراین حکم کلی این است که هر انتشار بدون مجوز کتبی این مؤسسه غیر قانونی است. ما شکایاتی را از طریق اداره حقوقی دانشگاه تهران مطرح کردهایم که تا کنون چند حکم به نفع مؤسسه نیز صادر شده است، اما تعداد این وبگاهها و یا نرمافزارها زیاد است. در هر صورت این دین را بر گردن خود داریم تا از دستاورد علامه دهخدا و یاران او صیانت کنیم، بنابراین اداره حقوقی دانشگاه تهران پیگیر موضوع خواهد بود. همچنین از سایر مراجع مرتبط برای حفظ این اثر ملی، درخواست کمک و همکاری داریم.»
موسسه لغتنامه دهخدا بهعنوان نخستین سازمان در ایران برای تالیف فرهنگ لغت یا واژهنامه در سال ۱۳۲۴ و مرکز بینالمللی آموزش زبان فارسی بهعنوان نخستین نهاد دانشگاهی با هدف گسترش و ترویج زبان و ادبیات فارسی در سال ۱۳۶۸ زیر نظر دانشگاه تهران تاسیس شدند. این دو مجموعه پیوسته، در مکانی که دکتر محمود افشار یزدی، استاد دانشگاه تهران، قسمتی از باغ خود را برای سازمان لغتنامۀ دهخدا و گسترش زبان و ادبیات فارسی و ایرانشناسی وقف کرده، قرار گرفتهاند.
دیدگاه تان را بنویسید