در صورت وقوع جنگ در جنوب سوریه اردن از بزرگترین زیان دیده ها خواهد بود زیرا اگر در عمل خود را در آن گرفتار نکند و این تقریبا غیرممکن است زیرا بی طرفی ممنوع است، حداقل ده ها هزار پناهنده به مرزهایش روانه می شوند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، «عبدالباری عطوان» نویسنده و تحلیلگر مشهور عرب در تحلیلی درروزنامه فرامنطقه ای رأی الیوم به آخرین تحولات سوریه پرداخت و نوشت: به نظر می رسد اخباری که مرتب درباره گسیل نیروهای نظامی گارد ریاست جمهوری و تیپ چهارم سوریه به شکل گسترده از طریق بزرگراه بین المللی دمشق به سمت درعا منتشر می شود اشاره به این دارد که نبرد آینده در اراضی سوریه در جبهه جنوب خواهد بود و هدف از آن بازپس گیری کامل منطقه«سهل حوران» و بازگشایی گذرگاه بین المللی در مرزهای سوریه با ارادن و اعمال حاکمیت کامل دولت سوریه بر آن با استفاده از زور و به هر قیمت ممکن است.
گروه های مسلح در این مناطق که بارزترین آنها نیروهای عشایری هستند و در طول مرزهای سوریه با اردن متمرکز هستند اعلام حالت آماده باش کامل کرده اند به ویژه پس از سخنان «سرگئی لاوروف» وزیر خارجه روسیه در کنفرانس مطبوعاتی در پایان دیدارش با آقای« ایمن الصفدی» وزیر خارجه اردن در «سوچی». لاوروف در این کنفرانس نگرانی خود را نسبت به وجود تحرکات«غرب» در این مرزها بر خلاف و در تناقض با توافقنامه های آتش بس ابراز و اشاره کرد که نبرد آینده برای از بین بردن این گروه های مسلح و پایان سیطره آنها بر مناطق مرزی در راه است.
این بالا گرفتن تنش با تحولات مهمی در عرصه جبهه جنوبی همزمان شده است که مهمترین آنها رزمایش نظامی «شیر آماده» است که به مدت سه هفته در طول مرزهای اردن با سوریه با نظارت آمریکا و مشارکت نیروهایی از 17 کشور برگزار شد. همچنین این بالا گرفتن تنش با سفر«مایک پومپئو» وزیر خارجه آمریکا به اردن و سرایت برخی اخبار به بیرون درباره وجود طرح آمریکایی برای ایجاد سه منطقه مستقل در اراضی سوریه همزمان شده است که اولین آنها منطقه مستقل کرد در شمال شرقی(الحسکه، القامشلی،عین العرب و دیگر مناطق کرد نشین)، دومی منطقه عشایری سنی در طول ساحل شرق فرات تا محل ذخایر گاز و نفت شرق دیرالزور و سومین منطقه نیز در جنوب است که به مثابه یک امارت به شمار می رود و «القنیطره، السویداء و درعا» را در بر می گیرد.
برای تسهیل ایجاد این مناطق مستقل، ایالات متحده آمریکا برای خود پایگاه های نظامی در شمال سوریه یعنی در «الرقه» پایتخت ادعایی سابق داعش یا در منطقه«التنف» در نزدیکی مرزهای اردن به طول 55 کیلومتر ایجاد کرد و از نیروهای دموکراتیک سوریه و ارتش عشایر جنوب سوریه که از حمایت و نظارت اردن برخوردار است، با سلاح های سنگین پیشرفته شامل توپخانه،زره پوش و خودروهای شاسی بلند و موشک های ضد تانک« تاو»حمایت کرده است.
آقای ایمن الصفدی وزیر خارجه اردن نگرانی و ترس خود را از فروپاشی توافقنامه آتش بس و در نهایت آرامش در مناطق جنوبی ابراز کرد و در سخنانی در سوچی گفت که هیچ مصلحتی در بالا گرفتن تنش وجود ندارد لیکن جلوگیری از نیروهای ارتش سوریه و گروه های وابسته به آن از نزدیک شدن به منطقه التنف و مناطق ذخایر نفت و گاز توسط آمریکا و تلاش ارتش سوریه برای شکستن این قاعده و بازپس گیری این منطقه حساس و مهم به لحاظ استراتژیک چه بسا همه برگه برنده ها را به هم بریزد و اردن را در موضع بسیار بدی قرار دهد.
ایالات متحده آمریکا خواسته اسرائیلی را برای جلوگیری از حضور هر گونه نیروی سوری یا ایرانی یا یگان هایی از حزب الله در جبهه جنوبی و در نزدیکی جبهه«جولان» در پیش گرفته است اما این بدین معنا نیست که ائتلاف سوریه،روسیه و ایران جنگ را پس از موفقیت اش در بازپس گیری منطقه «الغوطه شرقی» و پیش از آن «حلب»،«دیرالزور»،«تدمر» و دیگر شهرهای سوریه، به جبهه جنوبی منتقل نکند.
ارتش عربی سوریه امکان ندارد که ایجاد امارت حوران در جنوب سوریه را و قطع مرزهای زمینی اش با اردن که دروازه سوریه برای صادرات به عربستان ، کشورهای حاشیه خلیج فارس و مصر می شود را بپذیرد زیرا پیامدهای آن خسارت های اقتصادی و سیاسی استراتژیکی است.مساله اکنون برای فرماندهان ارتش مساله اولویت هاست و باور حاکم این است که گزینه آینده این ارتش روی آوردن به جنوب است و این یعنی برخورد با ارتش رژیم اسرائیل و چه بسا نیروهای آمریکایی و نیز برخورد با برخی گروه هاست که از حمایت اسرائیل برخوردار هستند.در هر صورت این ارتش در اراضی خودش تحرک دارد و برای تأمین امنیت مرزهای کشورش دست به اقدام می زند.
پرسشی که اکنون کارشناسانی که این تحولات را دنبال می کنند مطرح کرده اند این است که دولت اردن چه نقشی را در صورت فروپاشی توافقنامه آتش بس و آغاز جنگ در مرزهای شمالی اش«مجبور است» بازی کند؟
این روزها از دولت اردن چیزی به جز تکذیب صادر نمی شود.دکتر«محمد المومنی» سخنگوی دولت ارن این روزها سرگرم صدور بیانیه های تکذیب در این زمینه است که آخرین آنها تکذیب شلیک موشک های«ناشناس»است که اهدافی نظامی در حلب و «حماه» هدف قرار داد و بنابر برخی روایت ها از اراضی اردن شلیک شده است.
مساله مهم تر که اردن حداقل تا کنون درباره آن سکوت کرده است موضع اش درباره درخواست «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا برای ارسال نیرو به سوریه برای جایگزین شدن نیروهای آمریکایی در آن جا یا جنگیدن در کنار آمریکا برای ایجاد این سه منطقه مستقل کرد،سنی و عشایری حورانی است. عربستان به این درخواست پاسخ مثبت داد و مصر اول موافقت کرد اما بعد رد کرد. قطر نیز استقبال کرد اما اردن موضع گیری واقعی خود را اعلام نکرد اگر چه باور حاکم این است که احتمالا موافقت خواهد کرد زیرا نمی تواند با درخواست آمریکایی ها در سایه اوضاع اقتصادی دشواری که در آن به سر می برد و در سایه توقف کمک های مالی کشورهای حاشیه خلیج فارس و رسیدن این کمک ها از آمریکا، مخالفت کند. علاوه بر آن آمریکا به شکل بزرگی روی شایستگی و مهارت بسیار بالای نیروهای ویژه اردن حساب باز کرده است.
در صورت وقوع جنگ در جنوب سوریه اردن از بزرگترین زیان دیده ها خواهد بود زیرا اگر در عمل خود را در آن گرفتار نکند و این تقریبا غیرممکن است زیرا بی طرفی ممنوع است، حداقل ده ها هزار پناهنده به مرزهایش روانه می شوند.علاوه بر آن که افکار عمومی اردن این روزها همبستگی بیشتری با محور سوریه،روسیه و ایران دارند به ویژه پس از تصمیم ترامپ برای انتقال سفارت آمریکا به قدس اشغالی و واضح شدن طبیعت طرح آمریکا برای تجزیه کشورهای منطقه.
منطق حکم می کند که اردن خود را از طرح های آمریکا و پیامدهای بی ثباتی در سوریه و همه منطقه خاورمیانه به دور کند به ویژه آن که این طرح ها در هفت سال گذشته شکست خورده است و دیدیم که چندین کشور دست خود را از این طرح شستند و آخرین آنها قطر بود و چه بسا عربستان نیز این کار را بکند زیرا ارتش سوریه قدرت غیرعادی خود را ثابت کرد و همه معادله ها را با ایستادگی اش و بازپس گیری بیشتر اراضی سوریه ثابت کرد.ما بر این باور نیستیم که این طرح های آمریکا فرصت هایی عاقلانه برای موفقیت داشته باشند.
نصحیت ما به مسئولان اردنی این است که نگذارند آتش جنگ جنوب سوریه که در راه است به لبه لباس شان که مهیای آتش گرفتن است، برسد زیرا عناصر وجود اردن،امنیت و ثباتش در «صفر کردن مشکلات» به ویژه با کشورهای عربی همجوارش و دور شدن تا حد امکان از سیاست های آمریکایی خلاصه می شود به ویژه آن که سیاست هایی که دولت ترامپ دنبال می کند نژادپرستانه و کینه توزانه نسبت به هر مسلمان و عرب و گروکشی از آنهاست . همچنین ترامپ خارومیانه و جهان عرب را فقط از عینک تکبر و توسعه طلبی اسرائیلی می بیند.حالا آیا این نصیحت های ما گوش شنوایی پیدا می کند؟
