استفاده از فیس بوک به عنوان یک سلاح انتخاباتی در غرب موضوع تازه ای نیست.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، خبرگزاری فرانسه گزارش داد: با رسوایی کمبریج آنالیتیکا، استفاده از اطلاعات فیس بوک برای هدف قرار دادن رای دهندگان خشم جهانی را برانگیخت. اما این مفهوم، چیز جدیدی نیست. «باراک اوباما» رئیس جمهور پیشین هم در سال 2008 از این شبکه اجتماعی استفاده زیادی کرده بود و در انتخاب مجدد در سال 2012 هم تلاش ها در این رسانه را برای کسب پیروزی خود، تشدید کرده بود.
شبکه فیس بوک متهم شده که به شرکت انگلیسی کمبریج آنالیتیکا اجازه داده است از داده های ده ها میلیون کاربر این شبکه بدون اطلاع آنها استفاده کند. گفته می شود این شرکت انگلیسی با استفاده از تجزیه و تحلیل داده ها و مدل سازی های ریاضی تلاش کرده است بر مبارزات انتخاباتی در آمریکا تاثیر بگذارد و به این طریق خود را مطرح کند.
طی یک هفته ارزش فیس بوک به میزان 58 میلیارد دلار سقوط کرده است. میلیون ها کاربر و بنگاه اقتصادی، غول فضای مجازی را ترک می کنند؛ دو کمپانی بزرگ تسلا و اسپیس ایکس صفحات فیس بوک خود را تعطیل کردند. هریک از صفحات فیس بوکی دو شرکت یادشده صدها هزار عضو داشتند.
از زمانی که رسوایی سوءاستفاده از اطلاعات کاربران فیس بوک فاش شد، اشخاص حقیقی و حقوقی بی شماری این بزرگ ترین شبکه آنلاین را ترک کرده اند.
بسیاری از بنگاه های بزرگ مانند موزیلا، که سرور فایرفاکس را عرضه می کند، گفته اند که دیگر هیچ تبلیغی به فیس بوک نخواهند داد. این در حالی است که فیس بوک با میلیون ها کاربر در سطح جهان، درآمد اصلی خود را از تبلیغ برای شرکت های تجاری و مالی به دست می آورد.
یکی از کمیته های کنگره آمریکا رسما خواستار توضیح «مارک زاکربرگ» رئیس فیس بوک درباره این ماجرا و تخلفات احتمالی این شبکه شده است.
همه این جنجال ها در حالی است که این اتفاق چیز تازه ای نیست. به گفته اکثریت قریب به اتفاق کارشناسان دنیای شبکه مجازی وشاهراه های اطلاعاتی الکترونیک، گذرگاه مبادله اطلاعات چنان جایگاهی در زندگی دموکراسی های مدرن یافته است که می تواند انتخابات ریاست جمهوری در کشورهای غربی را به طور چشم گیری تحت تاثیر خود قراردهد.
این کارشناسان می گویند که بررسی سه دوره انتخابات ریاست جمهوری درآمریکا، دو باردر مورد باراک اوباما و یک بار در مورد دونالد ترامپ نشان می دهد که فیسبوک و توئیتر و دیگرشبکه های اجتماعی، نقش مهمی در این انتخابات داشته اند.
یک سامانه بررسی های شبکه های اجتماعی به نام «بازفید نیوز» (Buzzfeed news) اعلام می کند که اطلاعات اغفال کننده منتشر شده بر روی صفحات فیس بوک در مورد متن و حاشیه انتخابات گذشته آمریکا، بیش از هر موضوع جدی دیگری توجه مراجعه کنندگان را جلب کرده است. (در فیس بوک امکان شمارش و دادن ارقام مراجعه کننده همیشه امکان پذیر بوده است، از این رو، پژوهشگران می توانند تمایل مراجعه کنندگان را تشخیص داده و جمع بندی نمایند.)
بازفید در بررسی خود به این نتیجه رسیده است که 20 موضوع غیرواقعی انتشار یافته از سوی یک سامانه خبری که خود را رسما سامانه متخصص خبرهای «اغواگر» می نامد، در دوره کوتاه مبارزات انتخاباتی اخیر توانسته بیش از 8 میلیون و 700 هزار بیننده را به خواندن مطالب خود ترغیب کند. این سامانه، برخی از بلاگ های فردی غیر واقعی را منتشر کرده است.
در مقام مقایسه، در همین برهه زمانی، 20 مقاله جدی که در روزنامه معتبر نیویورک تایمز انتشار یافته، فقط توانسته 7 میلیون و 400 هزار بازدید داشته باشد.
موضوع متهم کردن «هیلاری کلینتون» به ارتکاب قتل، یا مسلمان بودن اوباما و در مورد اخیر، یک نقل قول ساختگی از ترامپ که وی طی سخنانی در 1988 اعضای حزب جمهوری خواه را «احمق» دانسته بود، از جمله این گونه اخبار جعلی و غیر واقعی هستند که در شبکه فیس بوک رد یابی شده اند.
با این حال در برهه زمانی کنونی انتشار خبر دخالت فیس بوک در انتخابات 2016 آمریکا تا مدتی بر عملکرد این رسانه تاثیرگذار خواهد بود.
