کودتاها در آفریقا از دیرباز خشونت آمیز و مرگبار بوده اند اما اکنون کودتای زیمبابوه متمایز از این کودتاها در جریان است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، گاردین در گزارشی نوشت: این یک کودتای مانند یک فیلم بود: یک کاروان از خودروهای زرهی، رئیس جمهور تحت بازداشت خانگی و یک ژنرال در صفحه تلویزیون که در مورد «بازگشت ثبات» در ساعات اولیه صبح سخن می گوید.
اما از زمان به دست گرفتن قدرت توسط ارتش در زیمبابوه در هفته گذشته، حوادث از این اسکریپت خارج شده است. «رابرت موگابه» حداقل از لحاظ نظری، آسیبی ندیده و در قدرت باقی مانده است. زمانی که او در روز یکشنبه در سخنرانی زنده تلویزیونی از استعفا دادن طفره رفت، این سخنان او عواقبی نداشت. برای برکناری او، پارلمان این کشور از یک فرایند سخت گیرانه برای اسیضاح استفاده می کند.
این کودتا با کودتاهایی که آفریقا در طول سال ها شاهد آن بوده تفاوت شدیدی دارد. در آن کودتاها اغلب ارتش در تلاش برای غصب قدرت، دست به درگیری های سنگینی می زد و بعضی اوقات حتی مرگ رهبر حاکم را نیز در پی داشت.
«دیوید کلتارت» یکی از سیاستمداران ارشد مخالف در زیمبابوه گفت: «من فکر می کنم این موضوع تا حدی به مسئله زیمبابوه مربوط می شود و بسیار به شخصیت رابرت موگابه ارتباط دارد. علیرغم اینکه موگابه آسیب های عظیمی به کشورش وارد کرده است، او به عنوان یک قهرمان آزادی شناخته شده است و اکثر کشورهای آفریقایی احترام ویژه ای برای او قائل هستند؛ بنابراین ارتش می داند صدمه زدن به او خشم بسیاری از آفریقایی ها را به دنبال خواهد داشت.»
از سال 1960 بیش از 200 کودتای نظامی در آفریقا رخ داده است که بسیاری از آنها منجر به تغییرات گسترده در تاریخ آن کشورها و مناطق و نیز خونریزی شدید شده است. ژنرال «ایدی امین» در سال 1971 با کودتایی نظامی حکومت را در دست گرفت و «میلتون اوبوته» را سرنگون کرد و حکومتی سرشار از رعب و وحشت را تشکیل داد که هنوز هم از خاطر نمی رود. کودتای سال 2012 در مالی در حدی این کشور را بی ثبات کرد که به ستیزه جویان مسلح اجازه داد تا بخش زیادی از نیمه شمالی این کشور را به کنترل درآورد که دخالت نیروهای فرانسوی در جهت بازگرداندن نظم را در پی داشت. نیجریه 8 بار شاهد کودتای نظامی بوده است.
برخی از رهبران نیز در حالی که هنوز در قدرت بودند، ترور شدند. به عنوان مثال «لورن کابیلا» رئیس جمهور جمهوری دموکراتیک کنگو در سال 2001 کشته شد.
سال های جنگ سرد باعث شد بیشترین میزان کودتا و بیشترین خشونت را در پی داشته باشد.
به گفته «نیک چیزمن» استاد دموکراسی در دانشگاه بیرمنگام در انگلیس، «در 15 سال اخیر رویکرد ضدکودتا تقویت شده است. رهبران انگیزه کافی برای تشویق انتخابات های آزاد و عادلانه ندارند اما کودتا همه را تهدید می کند، بنابراین ساده تر می شود اگر که به جای هنجارهای دموکراتیک، هنجارهای ضد کودتایی را از برآورده کنیم ... مردم برای پیشگیری از کودتا هوشمندانه تر عمل می کنند.»
این به این معنا است که رهبران کودتاچی بیش از پیش نسبت به گذشته در مدیریت عقاید داخلی و بین المللی مراقبت می ورزند. اگر انتقال قدرت غیرقانونی اعلام شود، می تواند به تعلیق این کشور از اتحادیه آفریقا منجر شود و عواقب قابل ملاحظه ای در مورد جذب کمک های مالی و سرمایه گذاری داشته باشد.
اگر اجماع بین المللی بر این باشد که کودتا در زیمبابوه غیرقانونی بوده است، هر دولت جدیدی در این کشور فرصت کمی برای جذب بودجه عظیم لازم برای بازسازی اقتصاد در حال سقوط این کشور خواهد داشت.
چه اتحادیه آفریقا و چه انجمن توسعه منطقه ای آفریقای جنوبی (SADC) در بیانیه های خود در مورد وضعیت زیمبابوه محتاطانه عمل کرده اند و از هر گونه حمایتی از کودتا سر باز زده اند.
