ممکن است شکست ایالات متحده - در گزارش و جلوگیری از حمله اخیر - دولت قطر را به تشدید اتکای روزافزون به خود برای تضمین امنیت و آینده خود سوق دهد.
به گزارش جماران، مرکز پژوهش های الجزیره در گزارشی نوشت: اسرائیل به مناطق مسکونی در پایتخت قطر، از جمله مقر موقت رهبران ارشد جنبش مقاومت اسلامی (حماس) در زمان نشست برنامهریزیشده آنها برای بررسی طرح پیشنهادی رئیسجمهور آمریکا برای حل و فصل جنگ جاری در نوار غزه، حمله کرد.
این حمله -که منجر به شهادت تعدادی شد- توسط دولت قطر محکوم شد و آن را خیانت و تروریسم دولتی دانست، زیرا از زمینههای معمول خارج میشود، زیرا دوحه رهبری میانجیگری برای پایان دادن به جنگ را بر عهده دارد و طرف درگیری نیست، و یک مرکز مورد اعتماد برای ذینفعان است، و تلاشهای ای کشور قبلاً در دستیابی به توافق برای توقف جنگ و آزادی برخی از اسرای اسرائیلی موفق شده بود.
در تحلیلی که در وبسایت مرکز پژوهش های الجزیره با عنوان "شکست اسرائیل: پیامدهای حمله به دوحه" توسط الحواس تقیا منتشر شده است، پیامدهای حمله، شکست آن، موضع ایالات متحده در قبال آن و سطوح اقدام احتمالی قطر علیه اسرائیل را بررسی میکند.
حمله بدون نتیجه
اگرچه اسرائیل بارها در ترور رهبران در کشورهای دیگر، مانند رهبران حزبالله در لبنان، فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران، رئیس دفتر سیاسی جنبش حماس اسماعیل هنیه در تهران و اعضای ارشد دولت حوثیها در یمن، به اهدافش رسید، اما در ترور رهبران جنبش حماس در قطر ناکام ماند.
به هر دلیلی که اطلاعات اسرائیل در اجرای حمله به دوحه موفق بوده است، در اجرای مأموریت شکست خورد، برخلاف موفقیتهایش در چندین کشور دیگر که در آن توانست رهبران ارشد را از بین ببرد.
تقیا اشاره کرد که بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، ممکن است از طریق این حمله ناموفق، به دنبال دستیابی به مجموعهای از دستاوردها بوده باشد که مهمترین آنها عبارتند از: ادامه انفجار بحرانها تا اسرائیل در وضعیت استثنایی باقی بماند که به او اختیارات بزرگی میدهد که او را از پاسخگویی و محاکمه به اتهام فساد که به دلیل سوءمدیریت یا شکست در جلوگیری از "طوفان الاقصی" در 7 اکتبر 2023، او را تعقیب میکند، محافظت کند.
از جمله دستاوردهایی که نتانیاهو از طریق گسترش حملاتش به دنبال دستیابی به آن است: تشدید عملیات و ترورهای نظامی برای تقویت ائتلاف خود با جناح راست افراطی در ائتلاف خود، و دادن دستاوردهایی به آن که بتواند آن را برای گسترش و تقویت پایگاه انتخاباتی خود بازاریابی کند.
نخستوزیر اسرائیل معتقد است که ترور رهبران حماس در خارج ممکن است به او پیروزی بدهد که با آن شکست ناشی از جنگ علیه غزه را جبران کند، زیرا که او نتوانست حماس را متلاشی کند و اسرا را بازگرداند.
موضع آمریکا
در اظهارات رسمی، دولت قطر اعلام کرد که ایالات متحده 10 دقیقه پس از وقوع حمله، آن را مطلع کرده است، در حالی که تعدادی از مقامات آمریکایی گفتند که دولت آنها از این حمله تنها لحظاتی قبل از اجرای آن مطلع شده است.
کاخ سفید اعلام کرد که رئیسجمهور ترامپ از طریق فرماندهان نظامی خود از این حمله مطلع شده است و نه از طریق اسرائیلیها، که به این معنی است که اسرائیل حمله ناموفق خود به دوحه را با واشنگتن هماهنگ نکرده است.
در این زمینه، ترامپ گفت که از حمله به دوحه خوشحال نیست، اما نکته قابل توجه این است که دولت آمریکا مانند بسیاری از کشورها و دولتهای جهان آن را محکوم نکرد.
موضع آمریکا تحت تأثیر تعدادی از ملاحظات است، در حالی که قطر یک متحد مورد اعتماد است - میزبان بزرگترین پایگاه العدید در منطقه است و از سال 2022 به عنوان یک متحد اصلی خارج از ناتو طبقهبندی شده است - به نظر میرسد که ترامپ به شدت در کنار اسرائیل ایستاده است و پوشش لازم را برای عملیات نظامی نتانیاهو چه در غزه و چه در خارج از آن فراهم میکند.
پژوهشگر مرکز پژوهشهای الجزیره گفت که انکار آمریکا از اطلاع قبلی از حمله به قطر یک سؤال مهم را مطرح میکند: آیا اسرائیل در نظر دارد که حمله به منطقهای که عملیات فرماندهی آمریکا در آن قرار دارد بدون اطلاع آن میتواند منجر به برخورد ناخواسته در هوا یا رهگیری اجسام ناشناس توسط نیروهای آمریکایی شود که وارد محدوده عملیات آنها میشوند؟
ادامه میانجیگری
دولت قطر حمله انجام شده در خاک خود را تروریسم دولتی دانست و آن را موضوعی دانست که تنها به آن مربوط نمیشود، بلکه پژواک آن کل جامعه بینالمللی را در بر میگیرد.
دوحه به یک کمیته حقوقی مأموریت داده است تا اقدامات لازم را بررسی و اجرای آنها را پیگیری کند، و ممکن است این موضوع را در داخل راهروهای سازمان ملل متحد و در برابر شورای امنیت بینالمللی مطرح کند، که این امر ایالات متحده را در وضعیت بسیار دشواری قرار میدهد.
در این زمینه، قطر تأکید کرد که با وجود حمله محکوم شده، به میانجیگری خود در جنگ علیه غزه ادامه میدهد و اشاره کرد که گزینه میانجیگری یک اصل اساسی در استراتژی آن است و تحت تأثیر حوادث موقت قرار نمیگیرد، زیرا منافعی را برای قطر و کشورهای منطقه به طور کلی به همراه دارد.
پیامدها و بازنگریها
حمله اسرائیل به دوحه با هدف ترور رهبران حماس، تأثیرات منفی بر پرونده مذاکرات مربوط به پایان دادن به جنگ غزه و آزادی زندانیان اسرائیلی خواهد داشت، زیرا کانالهای ارتباطی بین دوحه و اسرائیل تا اطلاع ثانوی متوقف خواهند شد.
انتظار میرود قطر پس از حملهای که طرف آمریکایی تنها 10 دقیقه پس از وقوع آن گزارش داد، برای بازنگری در ترتیبات امنیتی خود زمان نیاز داشته باشد.
در مورد پیامدها و پیچیدگیهای آینده، رهبران حماس ممکن است روشهای مشارکت در مذاکرات آینده را بازبینی کنند، که میتواند مشکلات دولت اسرائیل را که با فشار داخلی خانوادههای اسرا مواجه است، افزایش دهد.
در خصوص پرونده مذاکرات، انتظار میرود که طرف قطری پس از آنکه اسرائیل از پیشنهادات مذاکره آمریکا برای انجام حملات علیه رهبران مخالف خود استفاده میکند، در پیشنهادات مذاکره آمریکا تجدید نظر کند.
این پژوهشگر اشاره کرد که ممکن است شکست ایالات متحده - در گزارش و جلوگیری از حمله اخیر - دولت قطر را به تشدید اتکای روزافزون به خود برای تضمین امنیت و آینده خود سوق دهد.
