با گذشت بیش از سه هفته از آغاز جنگ، نیروهای روسیه بر خلاف پیش‌بینی‌ها و آنچه از یک ابرقدرت نظامی انتظار می‌رفت، کماکان در بسیاری از جبهه‌های شمال و شمال شرق با چالش‌های جدی میدانی دست‌وپنجه نرم می‌کنند.
به گزارش جماران به نقل از سى ان ان ، پس از درگیری شدید، نیروهای اوکراینی کنترل ماکاریف، شهری در غرب کی یف را که توسط حملات هوایی روسیه هدف قرار گرفته بود، به دست گرفتند.
وسوسه‌انگیز است که این پیروزی کوچک برای نیروهای اوکراینی را به‌عنوان تغییر حرکت در نبرد برای کیف بدانیم: در زمان‌های بهتر، این حومه تنها یک ساعت با ماشین تا Khreshchatyk، بلوار مرکزی پایتخت فاصله دارد.
زمانی به نظر می رسید که کی یف هدف اصلی چیزی است که کرملین باید به عنوان یک عملیات تغییر رژیم سریع تصور می کرد. پایتخت در روزهای اخیر شاهد انفجارهایی بوده است، اما هنوز محاصره نشده است.
در دریای آزوف، شهر محاصره شده ماریوپل در جنوب شرقی - علیرغم محاصره و کوبیدن بی رحمانه، بلوک به بلوک، توسط نیروی آتش روسیه - هنوز از کنترل روسیه دور است. مدافعان آن اولتیماتوم مبنی بر تسلیم شدن تا صبح دوشنبه را رد کردند و تلاش روسیه برای نهایی کردن پل زمینی که کریمه را به جمهوری های جدایی طلب منطقه شرقی دونباس متصل می کند، ناکام گذاشتند.
نزدیک به یک ماه پس از آغاز حمله روسیه به اوکراین، ارتش اوکراین پیام‌های خود را تغییر داده است. اوکراینی‌ها می‌گویند که پیشرفت‌های ارتش روسیه متوقف شده و تاکتیک‌های روسیه را تغییر داده است.
به دلیل عدم موفقیت مرحله زمینی عملیات، دشمن با استفاده از هواپیماهای عملیاتی و تاکتیکی، سلاح‌های موشکی با دقت بالا و مهمات بی‌رویه به حملات موشکی و بمباران زیرساخت‌های مهم نظامی و غیرنظامی ادامه می‌دهد. نیروهای مسلح اوکراین روز سه شنبه در بیانیه ای اعلام کردند.
شواهد فراوانی وجود دارد که نشان می‌دهد روس‌ها بیشتر از یک رویکرد بن‌بست استفاده می‌کنند و موشک‌هایی را از خارج از حریم هوایی اوکراین پرتاب می‌کنند.
وزارت دفاع روسیه در بیانیه‌ای که روز یکشنبه منتشر کرد، گفت: کشتی‌های جنگی در دریای خزر موشک‌های کروز کالیبر و هواپیماها سامانه‌های موشکی مافوق صوت کینژال را از حریم هوایی کریمه پرتاب کردند.
این موشک ها آنچه را که روس ها به عنوان یک پایگاه بزرگ ذخیره سوخت و روان کننده های ارتش اوکراین در نزدیکی شهرک کوستیانتینیوکا، در منطقه میکولایف جنوبی توصیف کردند، هدف قرار دادند.
به طور جداگانه، ارتش روسیه اعلام کرد که موشک های کروز کالیبر از دریای سیاه شلیک شده و کارگاه تعمیر خودروهای زرهی اوکراینی را هدف قرار داده است. موشک‌های دقیق روسیه همچنین آنچه را که روسیه به عنوان یک مرکز آموزشی نظامی اوکراینی در نزدیکی شهرک اوروچ در شمال منطقه ژیتومیر توصیف کرد، هدف قرار داد.
یک عنصر روابط عمومی در چنین نمایش پرهزینه ای از قدرت آتش وجود دارد: روسیه مایل است نسخه ای از کالیبر را صادر کند و کینژال را به عنوان قادر به فرار از سیستم های دفاع موشکی معرفی کرده است. برای مثال، وزارت دفاع بریتانیا ادعاهای روسیه در مورد اولین حضور رزمی کینژال را رد کرد و گفت که استفاده از آن "به احتمال زیاد به منظور کاهش عدم پیشرفت در عملیات زمینی روسیه بوده است." بعید است که استقرار کینژال تأثیر مادی بر نتیجه کارزار روسیه در اوکراین داشته باشد.
با این حال، چنین ارزیابی‌هایی به کسی آرامش چندانی نمی‌دهد که قدرت آتش روسیه را دریافت کند.
ده‌ها نفر روز جمعه در حمله موشکی به پادگانی در میکولایف کشته شدند، و حملات از راه دور روسیه به مناطقی دور از خطوط مقدم حمله کرد.. دست کم 35 نفر در حملات روز 13 مارس علیه زمین آموزشی نظامی یاووریف در منطقه لویو در غرب اوکراین، نه چندان دور از مرز لهستان کشته شدند. بیش از 30 موشک شلیک شده از هواپیماهای جنگی بر فراز دریای سیاه و آزوف به این پایگاه اصابت کرد.
با این حال، روسیه تاکنون هیچ شهر مهم اوکراینی را در عملیات تهاجمی تصرف نکرده است.. نه خارکف در شمال شرقی و نه اودسا در جنوب غربی. حتی سومی و چرنیهیو در شمال، که هر دو درست در آن سوی مرز از مناطق اصلی استقرار نظامی در داخل روسیه قرار دارند، همچنان تحت کنترل اوکراین هستند. و در خرسون، یک شهر متوسط در جنوب که تحت کنترل روسیه است، نیروهای روسی با مشکل طولانی دیگری مواجه شده اند: مردم محلی عصبانی که هر روز در میدان مرکزی جمع می شوند تا به سربازان روسی بگویند به خانه بروند. یکی از این تظاهرات روز دوشنبه با مجروح شدن شدید یک مرد پس از استفاده نیروهای روسی از تیراندازی و نارنجک های شوکر آشکار برای متفرق کردن جمعیت به پایان رسید.
تحلیلگران نظامی نگران پیامد دیگری از این مرحله در حال ظهور جنگ هستند: از آنجایی که نیروهای زمینی روسیه در تنگنا قرار می گیرند و پیشرفت چندانی ندارند، رهبران آنها بیشتر به استفاده بی رویه و تنبیهی از قدرت آتش علیه شهرهای اوکراین متوسل می شوند.
ارزیابی 19 مارس توسط مؤسسه مطالعات جنگ دقیقاً چنین پیش‌بینی بدی را ارائه کرد.
در این ارزیابی آمده است: اگر جنگ در اوکراین به بن بست برسد، نیروهای روسیه به بمباران و بمباران شهرهای اوکراین، ویران کردن آنها و کشتن غیرنظامیان ادامه خواهند داد، حتی اگر نیروهای اوکراینی به مهاجمان روسی خسارات وارد کنند و حملات متقابلی را انجام دهند.
روس‌ها می‌توانند امیدوار باشند که اراده اوکراینی‌ها برای ادامه جنگ در چنین شرایطی را با نشان دادن ناتوانی کی یف در بیرون راندن نیروهای روسی یا توقف حملات آنها حتی اگر روس‌ها به وضوح قادر به تصرف شهرهای اوکراین نباشند، بشکنند.
بنابراین شکست اوکراین از کمپین اولیه روسیه ممکن است شرایطی را برای طولانی شدن ویرانگر درگیری و دوره خطرناک جدیدی ایجاد کند که عزم اوکراین و غرب را آزمایش می کند.
علاوه بر این پیش‌بینی غم‌انگیز، مقامات اوکراینی شروع به هشدار درباره وجود یک جبهه جدید بالقوه در جنگ کرده‌اند و ستاد کل این کشور یکشنبه بدون ارائه جزئیات بیشتر، اعلام کرد که تهدید حمله بلاروس به سمت شمال غرب اوکراین "بالا" است.
منطقه شمال غربی اولین اوکراین از شمال با بلاروس و از غرب با لهستان، متحد ناتو همسایه است. از نظر تئوری، این می‌تواند به عنوان دروازه‌ای برای حمله به نیروهای شمال برای نزدیک شدن به لووو، شهری استراتژیک در غرب اوکراین که مرکز تدارکات دولتی و تلاش‌های امدادی است و همچنین یک نقطه ترانزیت برای بسیاری از غیرنظامیانی باشد که به دنبال آن هستند. از جنگ در سایر نقاط کشور فرار کنید.
روسیه قبلاً از خاک بلاروس به عنوان سکوی پرتاب برای تهاجم خود استفاده کرده است و نیروهای روسی از جنوب بلاروس به سمت کی یف و اوکراین مرکزی حمله می کنند.
مشخص نیست که آیا بلاروس فعالانه به جنگ خواهد پیوست یا خیر. اما ستاد کل اوکراین در حال حاضر هشدار داده است که روسیه اکنون به دنبال آوردن نیروهای ذخیره به مرزهای اوکراین است.
اگر درست باشد، گویای این موضوع است. این نشان دهنده هزینه بالایی است که ارتش روسیه قبلاً از نظر جانی پرداخته است - حتی اگر کرملین مجموع تلفات را از 2 مارس فاش نکرده باشد. به خرج کردن خون و گنج در اوکراین ادامه دهید.
شایان ذکر است نیروهای روسیه به دنبال محاصره کی‌یف و قطع ارتباط آن با دیگر مناطق کشور هستند اما همچنان بخش‌های بزرگی از اطراف پایتخت، مخصوصا در نواحی جنوبی، تحت کنترل نیروهای اوکراینی است.
در محور حمله کی‌یف، نیروهای روسی مستقر در شمال غرب این شهر بی‌آن‌که پیشروی ملموسی داشته باشند، به‌تناوب نقاط مختلف شهر را می‌کوبند و ترس از بمباران باعث شده است که بسیاری از مردم شهر را ترک کنند.
در غرب کی‌یف، تلاش نیروهای روسیه برای کنترل شهر ایرپین (در ۲۰ کیلومتری غرب کی‌یف) و بخش‌های اطراف آن ادامه دارد و روس‌ها می‌خواهند با تثبیت خود در این نواحی، شهر کی‌یف را در برد توپ‌های خود مانند هویتزر قرار دهند.
در محور شرق کی‌یف نیز نیروهای روسیه پیشرفتی نداشته‌اند و حالت دفاعی دارند. هدف غایی از این دو محور که در واقع در شرق و غرب رودخانه دنیپر است که از وسط کی‌یف می‌گذرد، محاصره کی‌یف و قطع ارتباط آن با دیگر شهرهاست.
در محور شهرهای سُومی (شمال شرق اوکراین، ۵۰ کیلومتری مرز روسیه) و چرنیهِف (شمال بخش مرکزی اوکراین به طرف بلاروس) هم روسیه حالت دفاعی دارد. سُومی در محاصره است و مسیر تدارکاتی آن قطع شده است. نیروهای روسیه هنوز نتوانسته‌اند شهر چرنیهف را تحت کنترل خود در آورند.
در جبهه خارکیف، دومین شهر اوکراین، حملات بدون تبعیض و یکسره یگان‌های روسیه با آتشباری از هوا و زمین ادامه دارد و بر پایه پیش‌بینی ستاد ارتش اواکراین، به نظر می‌رسد نیروهای روسیه پس از کوبیدن هر چه بیشتر این شهر، بخشی از نیروهای خود را به جنوب به طرف شهرهای دنیپرو و زاپوریژیا اعزام کنند.
در لوهانتسک نیز تلاش یگان‌های روسی و نیروهای نیابتی‌شان در این جمهوری خودخوانده، برای پیشروی به طرف شمال به سوی خارکیف ادامه دارد و نیروهای اوکراینی کماکان به مقاومت خود در این بخش ادامه می‌دهند.
در جنوب اوکراین، محورهای حمله به سوی شرق و غرب است. در محور جنوب شرقی در امتداد سواحل دریای آزوف، نیروهای روسیه به شهر بندری ماریوپل رسیده‌اند و با آتشباری همه‌جانبه و بدون تمایز، زیرساخت‌های حیاتی این شهر را ویران کرده‌اند؛ این شهر فاقد آب، برق، غذا و دارو است. در امتداد این محور، یگان‌های روسی تاکنون نتوانسته‌اند که شهر ولنوواخا را که بین ماریوپل و دونتسک قرار دارد، تصرف کنند، و یورش‌های مدام آنها تا به حال، بوسیله نیروهای اوکراین دفع شده است. هدف نهایی حمله در این محور، تصرف شهرها و اراضی در امتداد سواحل دریای آزوف و اتصال آن به جمهوری خودخوانده دونتسک است.
همچنین، در همین محور، شماری از یگان‌های روسی به طرف ژاپوریژیا و شهر استراتژیک دنیپرو در حرکت‌اند تا به نیروهایی که از شمال می‌آیند، ملحق شوند.
در محور جنوب غربی، به گفته ستاد ارتش اوکراین، بخشی از شهر خِرسون به تصرف نیروهای روسیه در آمده است و نیروهای مهاجم خود را به نزدیک شهر میکولایف رسانده‌اند. شهر میکولایف (با ۵۰۰ هزار نفر جمعیت) در دلتای رودخانه «بوگ جنوبی» قرار دارد، و تصرف و عبور از آن به طرف بندر اودسا بسیار مشکل خواهد بود.
در حال حاضر نشانه‌ای از حرکت نیروهای روسیه به طرف بندر اودسا دیده نمی‌شود. ولی این بندر توسط یگان‌های ناوگان روسیه در دریای سیاه که مقر آن سواستوپل در شبه‌جزیره کریمه است، در محاصره دریایی قرار دارد و در واقع خطوط مواصلات دریایی اوکراین، چه در دریای سیاه و چه در دریای آزوف قطع شده است.
در این میان، روسیه مرکز آموزشی «یا وُریف» اوکراین را در ۲۵ کیلومتری مرز لهستان با موشک هدف قرار داده است. این مرکز آموزشی در ارتباط با برنامه «مشارکت برای صلح» ناتو مورد استفاده قرار می‌گرفت؛ برنامه‌ای که در چهارچوب آن ناتو با شماری از کشورهای غیر عضو ناتو همکاری می‌کند.
خسارات و تلفات
همان‌گونه که در بالا اشاره شد، پیش‌بینی‌های ارتش روسیه که با یک حمله برق‌آسا و در زمانی کوتاه به اهداف نظامی خود در اوکراین خواهد رسید، محقق نشده است. این ارتش در عمل، کاستی‌های زیادی را از نظر طرح‌ریزی عملیاتی، عملکرد میدانی و لجستیکی نشان داده است.
نیروهای روسیه همچنین در مواردی با کمبود سوخت، مهمات و آذوقه مواجه بوده‌اند.
تاکنون روسیه حدود ۱۹۰ هزار نفر از نظامیان خود را در جبهه‌های مختلف مستقر کرده است. روسیه بر آن است که با کاهش نیروهای خود در ارمنستان، قره‌باغ، تاجیکستان و همچنین فراخوان شماری از یگان‌هایش در شرق کشور، نیازمندی‌های عملیاتی خود را تأمین کند. اعزام یگان‌هایی از اوستیای جنوبی و به خدمت گرفتن چند هزار تن از داوطلبان سوری نیز برای جنگ در اوکراین در دستور کار است.
بر پایه برخی گزارش‌ها، روسیه از بلاروس خواسته است که شماری از یگان‌های خود را در عملیات‌های مختلف شرکت دهد و همچنین مسکو از چین تقاضای کمک‌های نظامی کرده است. چین البته مطرح شدن چنین تقاضایی را انکار می‌کند.
آمارهای گوناگونی درباره خسارات و تلفات ارتش روسیه منتشر شده است. یک هفته پس از آغاز جنگ، ژنرال ایگور کوناشنوکوف، شمار کشته‌شدگان نیروهای روسیه را ۴۹۸ نفر و شمار زخمی‌شدگان را یک هزار و ۵۹۷ نفر اعلام کرد.
از آن زمان تاکنون، روسیه آمار دیگری را به اطلاع عموم نرسانده است، اما بر پایه آمار ستاد ارتش اوکراین، روسیه تا تاریخ ۱۵ مارس، ۴۰۴ تانک، ۱۲۷۹ خودروی زرهی، ۱۵۰ توپ، ۶۴ پرتابگر راکت، ۶۴۰ خودرو، ۶۰ خودروی حامل سوخت، ۳۶ سامانه ضد هوایی، ۸۱ هواپیما، ۹۵ هلی‌کوپتر، و ۹ پهپاد از دست داده است.
آمار کشته‌شدگان روسی، از جمله سه سرلشگر، به برآورد اوکراین، ۱۲ هزار نفر است. اما کارشناسان آمریکایی شمار کشته‌شدگان روسی را پنج تا شش هزار نفر تخمین زده‌اند که این رقم در مقایسه با ۱۵ هزار کشته نیروهای شوروی در عرض ۹ سال جنگ در افغانستان، بسیار بالاست.
