پژوهشگران به بهبود دستگاه بینایی پس از آسیبهای مغزی دست یافتند.
به گزارش جماران، یک مطالعه جدید نشان داده است که مغز دارای سازوکارهای جبرانی غیرمنتظرهای است که به آن کمک میکند پس از آسیبهای تروماتیک، بخشی از عملکردهای خود را بازیابد؛ حتی با وجود این باور رایج که سلولهای عصبی توان بازسازی ندارند.
این پژوهش که توسط محققان دانشگاه جانز هاپکینز در ایالات متحده و با استفاده از مدلهای حیوانی انجام شده و در نشریه Journal of Neuroscience منتشر شده است، مسیرهای عصبی انتقالدهنده سیگنال از چشم به مراکز بینایی مغز را پس از بروز آسیب مغزی بررسی کرده است.
تیم تحقیق دریافت که سلولهای عصبیِ سالممانده پس از آسیب، با ایجاد شاخههای جدید عصبی، فقدان سلولهای آسیبدیده را جبران میکنند؛ شاخههایی که به آنها امکان میدهد با تعداد بیشتری از نورونها در مغز ارتباط برقرار کنند.
این مطالعه توضیح داد که این «جوانهزنی عصبی» تا حدی گسترده بوده است که تعداد ارتباطات میان چشم و مغز به سطحی نزدیک به وضعیت پیش از آسیب بازگشته است.
اندازهگیریهای عملکردی نشان داد که این ارتباطات جدید صرفاً ساختاری نیستند، بلکه توانایی انتقال مؤثر سیگنالهای عصبی را نیز دارند.
این پژوهش همچنین تفاوتهای آشکاری میان دو جنس مشاهده کرد؛ بهطوریکه موشهای ماده در مقایسه با نرها، بهبود کندتر یا ناقصتری را نشان دادند.
پژوهشگران بر این باورند که این نتایج با مشاهدات بالینی در انسانها همخوانی دارد؛ زیرا زنان اغلب پس از ضربه مغزی یا آسیبهای مغزی، علائم طولانیمدتتری را تجربه میکنند.
آتاناسیوس الکساندریس، پژوهشگر اصلی این مطالعه، گفت که تیم تحقیق انتظار مشاهده تفاوتهای مرتبط با جنسیت را نداشت. او توضیح داد که درک سازوکارهای نهفته در پس این جوانهزنی عصبی و اینکه چرا این فرایند در مادهها کندتر یا ضعیفتر است، میتواند در آینده راه را برای راهبردهای نوین جهت تقویت بهبود پس از آسیبهای مغزی یا دیگر انواع آسیبهای عصبی هموار کند.
پژوهشگران قصد دارند به بررسی عوامل زیستی مؤثر بر این سازوکارهای جبرانی ادامه دهند، به این امید که بتوان این دانش را به درمانهایی تبدیل کرد که به بهبود روند ترمیم عصبی در بیماران کمک کند.
