گروه اقتصادی: ناترازی انرژی، یکی از مهم ترین و در عین حال پرچالشترین مسائل اقتصادی کشور است و گفته می شود برای رفع بحران انرژی، طرحی به سفارش دولت شهید رئیسی آغاز شده و قرار بوده در سال پایانی دولت سیزدهم اجرا شود. اما به دلایل متعدد، اجرای آن به تعویق افتاد و اکنون نیز ادامه مطالعات و مقدمات اجرایی آن زیر نظر رئیس دفتر رئیسجمهور در دولت جدید پیگیری میشود. در شرایطی که زمزمههای آزادسازی قیمت انرژی، افزایش نرخ برق و گاز، ارائه انرژی در بورس، و حذف یارانههای پنهان مطرح می شود، در مصاحبه ای با رمضانعلی سنگدوینی، نایب رئیس کمیسیون انرژی مجلس، ابعاد مختلف این طرح مورد بررسی قرار گرفت و این نماینده مجلس نیز بر ضرورت آمادهسازی زیرساختها، شکلگیری سازمان تخصصی بهینهسازی انرژی، و تدریج در اجرای اصلاحات تاکید کرد و به تشریح اهداف، الزامات و چالشهای پیشروی اجرای این طرحها پرداخت.
رمضانعلی سنگدوینی، نایب رئیس کمیسیون انرژی مجلس در گفت و گو با جماران، با بیان اینکه کمیسیون انرژی «طرح رفع ناترازی انرژی» را به لحاظ نظارتی دنبال می کند، اظهارداشت: ماده 46 قانون برنامه هفتم توسعه، بهینه سازی مصرف انرژی را به عنوان بحثی بسیار حائز اهمیت عنوان کرده است. اگر بهینه سازی مصرف انرژی انجام شود، برای کشور عایدی زیادی خواهد داشت و متخصصان انرژی این عایدی را تا سالانه 100 میلیارد دلار برای کشور برآورد کرده اند.
وی افزود: در برنامه هفتم مصوب کردیم که «سازمان بهینه سازی و مدیریت راهبردی انرژی»، از محل منابع حساب بهینه سازی انرژی شکل گیرد. آیین نامه تشکیل این سازمان هم در دولت و کارگروه اقتصادی در حال بررسی و برنامه ریزی است. آنچه که مجلس پیشنهاد داده، شکل گیری این سازمان در سطح معاونت است.
این عضو کمیسیون انرژی مجلس با یادآوری اینکه سازمانها و بخش های بهینه سازی انرژی اکنون هم در وزارت نفت و وزارت نیرو وجود دارند، اما از آنجا که اینها خودشان تولیدکننده و مصرف کننده هستند، نمی توانند مسائل مهم را کنترل و رعایت کنند، گفت: باید با شکل گیری سازمان بهینه سازی و مدیریت راهبردی انرژی، کنترل و نظارتی، برای مجموعه های تولیدکننده و مصرف ایجاد شود.
صرفهجویی مردم باید به درآمد تبدیل شود؛ فروش انرژی در بورس راهگشا است
سنگدوینی ضمن اشاره به طرح ارائه انرژی در بورس انرژی و تعیین قیمت انرژی در چارچوب این سازوکار، اضافه کرد: بحث واریز سهمیه بنزین بر اساس کارت ملی افراد و فروش انرژی صرفه جویی شده در بورس، راهکارهایی است که می تواند مورد توجه قرار گیرد، البته بورس انرژی در شرکت ملی گاز ایران ایجاد شد و مثلا یک متر مکعب گاز کسی که صرفه جویی کرده بود، در این سازوکار، حدود 12500 تومان خرید و فروش شد، این موضوع بسیار مهمی است. بعضی از صنایع بزرگ و پتروشیمی ها این گاز را خریداری کردند. بنابراین ما می توانیم این مسیر را برویم. افراد می توانند انرژی که صرفه جویی کرده اند را در بورس عرضه کنند و از این طریق منافع ناشی از انرژی، وارد سفره مردم می شود. اگر مصرف کننده بداند که حتما می تواند از صرفه جویی خود درآمد داشته باشد و انرژی مصرف نکرده اش را در معرض فروش قرار دهد و به سفره خودش برگرداند، و خریدار هم بداند اگر وقتی این انرژی را خرید کرده، می تواند در زمان پیک مصرف، از آن در صنعتش استفاده کند، برخی از مشکلات در این حوزه حل خواهد شد. یعنی عملا آنکه مصرف کننده خانگی است، صرفه جویی کند و آنکه مصرف کننده صنعتی است در زمانی که در پیک مصرف به این انرژی نیاز دارد، می تواند از آن استفاده کند. این بسیار حائز اهمیت است.
در کشور ما انرژی قیمت پایینی دارد
نماینده مردم گرگان و آققلا در مجلس درباره نظر نمایندگان مجلس درخصوص افزایش قیمت برق و گاز و آزادسازی قیمتها نیز گفت: باید درنظر داشت در کشور ما انرژی قیمت پایینی دارد، اما اگر بخواهیم افزایش قیمتی هم داشته باشیم، معیشت مردم را تحت تاثیر قرار می دهد و این موضوعی است که برای طبقات پایین جامعه چالشهایی را ایجاد می کند که باید فکری برای آن کرد. بنابراین باید اقلام و تجهیزات را با بازدهی بالا در اختیار مردم قرار دهیم و این موضوعات باید اجرایی شود و مردم اهمیت آن احساس کنند. اگر مردم بدانند وقتی صرفه جویی می کنند، چه اثرات مهمی برای کشور دارد، همراهی خواهند کرد. با این حال، ما ناچار به سمت حرکت برای مدیریت و بهینه سازی مصرف انرژی هستیم. اگر این اقدام صورت نگیرد، سال به سال شرایط تامین انرژی کشور سخت تر می شود. اگر صرفه جویی کنیم، می توانیم در صادرات گاز، بنزین و گازئیل و برق به خوبی وارد شویم. شبکه برق و انتقال گاز ما شرایط خوبی دارد و باید از این امتیاز استفاده کرد.
تجهیزات کمبازده و بیتوجهی به تنوع سوخت، تهدیدی برای آینده انرژی کشور
وی در عین حال ضمن تاکید بر ضرورت توجه به ایجاد تنوع در سبد سوختی کشور، خاطرنشان کرد: در کشور، ما تنوع سوخت کم داریم. برای نمونه در بخش حمل و نقل باید سراغ گاز طبیعی هم برویم. زمانی 24 درصد سبد سوخت را در حمل و نقل داشت اما ما مشوقهای لازم را ندادیم. در بحث برقی کردن خودروها هم ما ضعیف هستیم. اقلام و تجهیزاتی که در اختیار مردم هم قرار می دهیم، از نظر بازدهی بسیار پایین است و ما حتی 20 و 25 درصد بازدهی را در سیستمهای سرمایشی و گرمایشی داریم. این موضوعات هم باید مدنظر قرار گیرد.
نمی توانیم مسیر فعلی را ادامه دهیم
نایب رئیس کمیسیون انرژی مجلس با بیان اینکه باید برای آن دسته از پرمصرفها، چه در بخش خانگی و تجاری و چه در بخش صنایع، مسیر بهینه سازی مصرف را پیس ببریم، گفت: این موضوع در برنامه هفتم دیده شده و حتما ما باید این شرایط را ایجاد کنیم. ما نمی توانیم مسیر فعلی را ادامه دهیم، متاسفانه هر چه تولید می کنیم را مصرف می کنیم.
تا زیرساختها آماده نشود، افزایش قیمت انرژی به فقرا آسیب میزند
سنگدوینی ادامه داد: دولت هم باید شرایط و ابزار اجرای طرح را فراهم کند، بعد از اینکه شرایط صرفه جویی را برای مردم فراهم کرد، می تواند سازوکار بهینه سازی مصرف انرژی را اجرایی کند و فراهم کردن این زمینه ها هم فقط با تشکیل سازمان بهینه سازی مدیریت مصرف انرژی می تواند انجام شود. بنابراین ابتدا باید آیین نامه ها و مقدمات اجرایی انجام شود تا شرایط برای اجرا فراهم باشد. باید زمینه خرید و فروش انرژی در بورس هم آماده شود. تا زمانی که شرایط فراهم نشود، نمی توانیم طرح مدیریت مصرف را پیش ببریم؛ چرا که افزایش قیمتها، در بعضی از اقلام و تقریبا در اکثریت ارزاق و اقلام مصرفی مردم تاثیر می گذارد. در این صورت بیشتر طبقات پایین جامعه تحت تاثیر قرار می گیرد. باید آیین نامه ها نوشته و زیرساختها آماده شود. در کنار آن شرایط عرضه هم فراهم شود، آن زمان است که می توانیم افزایش قیمتها را اعمال کنیم.
وی با اشاره به بازدهی پایین در بخش نیروگاهی کشور و ضرورت ارتقای نیروگاه ها به سیستم سیکل ترکیبی که بازدهی را از 30 درصد به بیش از 50 درصد می رساند در کنار آن خودرویی که تولید می کنیم، بین 14 تا 15 لیتر در 100 کیلومتر مصرف می کند، گفت: ما باید بخش خصوصی را وارد چرخه انرژی کشور کنیم. اگر نشود شرایط سختی در کشور حاکم خواهد شد.
هشدار درباره واردات ۷ میلیارد دلاری بنزین؛ اجرای طرحها باید شتاب بگیرد
میتوان بنزین را عادلانه توزیع کرد، بدون افزایش قیمت
نایب رئیس کمیسیون انرژی درباره بنزین نیز گفت: در اجرای طرح، بحت توزیع عادلانه بنزین و فرآوده ها می تواند شامل افزایش قیمت نباشد و تنها افراد وارد عرضه در بورس شوند. ضمن اینکه باید بررسی و اجرای این طرح ها را سرعت دهیم. اگر سرعت ندهیم، باید بیش از 7 میلیارد دلار بنزین وارد کنیم.
