رابطه عجیب ورزش و توهین

ورزشی جماران، فرشته مقدم: برنامه ال چیرینگینو تلویزیون اسپانیا در بهترین حالت ممکن است یک تجربه عجیب داشته باشد اما یکشنبه هفته گذشته با بحث درباره تفاوت های جزیی توهین های انگلیسی وارد قلمرو جدیدی از سوررئالیسم شد. 

آن ها دو ساعت درباره اخراج جود بلینگام، بازیکن رئال مادرید در دیدار برابر اوساسونا به خاطر توهین به خوسه لوییس مونوئرا مونترو (داور) بحث کردند. بحث درباره این نبود که بلینگام از یک کلمه توهین آمیز استفاده کرده است بلکه درباره توضیح آن عبارت و مقصودش بود. 

مانند چیزی که کارلو آنچلوتی ادعا کرد که "برو به درک" مانند آن توهین جنسی نیست و آن دو با هم فرق دارند. با کارشناسان زبان مشورت شد، بحث های جدی صورت گرفت و ابروها در هم رفت و همه این موضوع را خیلی جدی گرفتند. در برنامه برجسته دیگر عبارات توهین آمیز پایین صفحه نمایش دیده می شد انگار که خبر فوری است یا به روز رسانی نتایج. 

صرف نظر از اینکه بلینگام دقیقا چه چیزی گفت یا چه منظوری داشت، آن آخرین نمونه از رابطه عجیب ورزش با توهین است. 

در قانون جدید فرمول یک که برای این فصل وضع شده است در صورت توهین در نشست های خبری و مصاحبه ها از امتیاز راننده ها کم خواهد شد. به نوشته اتلتیک، نخستین تخلف با جریمه ۴۰ هزار یورویی همراه خواهد شد، دومین بار ۸۰ هزار یورو هزینه خواهد برداشت و سومین بار این رقم به ۱۲۰ هزار یورو خواهد رسید. آن یعنی بارها فحاشی اما سومین بار همراه با محرومیت و کاهش امتیاز است. 

عنوان قهرمانی ممکن است با چند حرف ناشایست تعیین شود، مضحک است اما پذیرفتنی است که نشان می دهد همه باید کمی بزرگ شوند. یک سال زحمت به خاطر بیان عبارات توهین آمیز بر باد می آورد. 

مکس فراشتپن، قهرمان فرمول یک جهان در نشست خبری گفت: "شما نیاز دارید کمی از عقلتان استفاده کنید. ترجیح می دهم روی موضوعات دیگر تمرکز کنیم، تلاش روی بهتر کردن امنیت، بهتر کردن عملکرد عمومی ماشین های فرمول یک، به جای اینکه روی چنین چیزهایی تمرکز کنیم. آن کمی غیر ضروری است."

توهین ها از دیرباز در جهان ورزش وجود داشتند. دیوید بکام، دیگر مرد انگلیسی رئال مادرید که روزهای درخشانی را در منچستریونایتد سپری کرده بود نخستین کارت قرمزش را در اسپانیا پس از توهین ناموسی به کمک داور دریافت کرد. در انگلیس نسبت به اسپانیا آن عبارت آنقدر توهین آمیز نیست. 

سر الکس فرگوسن علاقه مند به توهین کردن بود و در حالی که از زبان بزرگسالانه اش اغلب در کنار زمین برای بازیکنان و مربیان حریف استفاده می کرد گاهی اوقات در ملا عام هم عبارات توهین آمیز به کار می برد. قابل توجه ترینشان پاسخ به برخی خبرنگاران بود که از عملکرد سباستین ورون (خرید منچستریونایتد در سال ۲۰۰۱) راضی نبودند. سرمربی وقت یونایتد به رسانه ها گفت: "همه شما احمق های ... هستید."

در طرف دیگر شهر، روبرو مانچینی یکی از بامزه ترین صحنه ها را در این رابطه رقم زد. در پایان و روز مهیج فصل ۱۲-۲۰۱۱ منچسترسیتی برای فتح لیگ برتر انگلیس به پیروزی برابر کوئینز پارک رنجرز نیاز داشت، شرایط به گونه ای که می خواست پیش نرفت زمانی که جیمی مکی مهمان ها را ۲ بر یک پیش انداخت، مانچینی واکنشی تندی نشان داد و چند بار توهین ناموسی بر زبان آورد بدون اینکه به کسی اشاره کند. می توانست منظورش با بازیکنان بوده باشد، یا بازیکنان تیم حریف، یا دستیارانش یا خراب شدن آن روز بزرگ. 

در ۱۹۷۰ برایان کلاف که یک فحاش ریشه دار در پشت صحنه بود به خاطر بددهانی هواداران ناتینگام فارست در جایگاه ها عصبانی شد تا جایی که پیش از بازی بنری در دست گرفت که رویش نوشته بود: "جنتلمن توهین نمی کند، لطفا- برایان." کمی بعد زمانی که کلاف برای گرفتن پست در انگلیس در رقابت بود هواداران به روش خودشان پاسخش را دادند: "برایان، لطفا نرو- جنتلمن."

فراتر از فوتبال یکی از توهین هایی که خیلی توجه ها را جلب کرد و هزینه زیادی در برداشت به سرنا ویلیامز بر می گردد. تنیسور آمریکایی در نیمه نهایی اپن آمریکا در سال ۲۰۰۹ در ست دوم از کیم کلایسترس ۶ بر ۵ عقب بود و در گیم دوازدهم هم حریفش ۱۵ بر ۳۰ پیش بود که داور خطای پایش را اعلام کرد و موجب شد رقیبش دو مچ پوینت (امتیاز بازی) داشته باشد. او که عصبانی و ناراحت بود رو به داور خط کرد و گفت: "به خدا قسم من توپ ... را خواهم گرفت و آن را در گلوی ... فرو خواهم کرد."

واضح است که جریمه به خاطر تهدید کردن می توانست بیشتر باشد نه به خاطر به کار بردن توهین اما از او امتیاز کم شد تا بازی را به حریفش واگذار کند. سپس ۱۰۵۰۰ دلار جریمه شد. 

در حالت معمول بازیکنان به خاطر به کار بردن الفاظ رکیک جریمه می شوند اما گاهی می تواند با شکستشان همراه شود. در تنیس واشینگتن سال گذشته دنیس شاپووالف به خاطر نشان دادن یک علامت زشت به یک هوادار در جریان دیدار برابر بن شلتون جریمه شد. 

در کریکت با وجود تاریخ پرآوازه به عنوان یک ورزش اصیل فحش دادن در آن رایج است، بیشتر به شکل کری خوانی. مانند زمانی که مایکل کلارک، کاپیتان استرالیا به جیمی اندرسون انگلیسی گفت: "برای شکسته شدن بازوی ... آماده باش." مسئولین اگر متوجه شوند توهین کرده اید آن را پیگیری می کنند. چند سال پیش تراویس هد ۱۵ درصد از دستمزد بازی اش را به خاطر توهین به خود از دست داد (جریمه شد). او حتی به حریف یا داور فحش نداد. 

به کار بردن کلمات F و C برای اغلب مردم تکان دهنده است و به همین خاطر هنگام پخش اگر میکروفون ها توهینی را ثبت کرده باشند انتظار عذرخواهی می رود. یا زمانی که یک بازیکن هیجان زده در مصاحبه پس از بازی از الفاظ رکیک استفاده می کند. اخیر این اتفاق پس از پیروزی پلی موث برابر لیورپول در اف ای کاپ رخ داد و نیکلا کاتیچ، مدافع پلی موث خوشحالی خود را با استفاده از کلمات زننده در پخش زنده تلویزیون توصیف کرد. به شکل جالبی گابریل کلارک مصاحبه کننده از آن رد شد و مجری داخل استودیو به خاطر آن عبارات زننده عذرخواهی کرد. 

گوینده های رادیو و تلویزیون عذرخواهی نمی کنند چون آن ها روی کلمات خود خیلی حساس هستند (از هر کلمه ای استفاده نمی کنند) اما اگر در چنین شرایطی عذرخواهی نکنند مسئول شبکه آن ها را جریمه می کنند. 

در بحران کرونا چنین مسائلی مشکل ساز شد: ورزشگاه های خالی، فرقی نمی کرد گوینده ها به چه اندازه صداگذاری کنند باز هم توهین ها شنیده می شد. 

جو دیویس، گوینده لس آنجلس داجرز که در جولای ۲۰۲۰ در جریان دیدار برابر هیوستون آستروس در یک لحظه حساس کلمه ناپسندی را به کار برد گفت: "اوه، درست است. در ورزشگاه های خالی متوجه چیزهایی می شویم که قبلا تجربه شان نکردیم. به خاطر حرفی که زدم عذرخواهی می کنم."

پس چرا ما توهین می کنیم؟ چرا در یک شرایط مشخص تنها یک کلمه جواب می دهد و به همین خاطر مادرتان مجله رول شده را روی سرتان می کوبد؟ دکتر رابی لاو، استاد زبان شناسی انگلیسی در دانشگاه استون که به صورت تخصصی روی الفاظ رکیک کار می کند گفت: "اساسا مردم از فحش به عنوان تخلیه روانی استفاده می کنند تا ناراحتی، خشم، تعجب یا شادی خود را نشان دهند. همانطور که می دانید هر نوع هیجان مضاعف."

علاوه بر این در رابطه با ورزشکاران می توانند موجب بهبود عملکردشان شود. نه جدی، تحقیقات آکادمیک آن را می گوید. 

مقاله ای از این تحقیقات در فرانتیرز در روانشناسی توسط گروهی از دانشگاهیان آمریکایی و انگلیسی به نام های نیکلاس واشموث، ریچارد استفنز و کریستوفر بالمن سال گذشته منتشر شد که ثابت می کرد توهین کردن پاسخ های فیزیولوژیکی، روانشناختی و درد را تعدیل می دهد، بنابراین تاثیر مثبت این مکانیسم ها عملکرد فیزیکی را قابل قبول می سازد. 

در این بررسی با جزییات به تجربیات پرداخته شده است و از افراد خواسته شده است فعالیت های ورزشی مشخصی انجام دهند مانند بلند کردن وزنه تا تست محکم گرفتن‌ و سپس دوباره انجام دادن آن کارها پس از ۱۰ دقیقه توهین کردن. به طور حیرت انگیزی پس از فحش دادن عملکرد بهتر می شود. 

آیا یک کلمه توهین آمیز مناسب در زمین برای ابراز خشم می تواند مانع از حمله فیزیکی بازیکن شود و خشم خود را به جای مشت هایش از طریق تارهای صوتی هدایت کند؟ احتمالا نه، اما زمانی که چند کلمه توهین آمیز گفته می شود آن برای جلوگیری از مشت زدن کسی کافی نیست. 

دکتر لاو گفت: "انکار پذیری بسیار محتمل تری نسبت به زمانی وجود دارد که میلیون ها نفر شما را تماشا می کنند و شما به سمت کسی می روید و به صورتش مشت می زنید. واقعا نمی توانید آن را انکار کنید، درست است؟ سپس می توانم ادعا کنم من توهین نکردم چون کسی آن را نشنید. من می توانم این ادعا را داشته باشم. بسیار خوب، در واقع من گفتم چنگال." 

در نهایت شنیدن صدای توهین یک ورزشکار نباید تعجب برانگیز یا تکان دهنده باشد. آن ها انسان هستند. شاید فوتبال یا فرمول یک یا هر در ورزش دیگری نباید به این اندازه نگران این موضوع باشد.