زندگینامه آیت الله فضل الله محلاتی

فضل‌الله مهدی‌زاده محلاتی از روحانیان برجسته و مبارزان فعال پیش از انقلاب اسلامی و از نزدیک‌ترین یاران امام خمینی (س) بود که به‌عنوان نخستین نماینده امام خمینی (س) در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و نماینده دوره اول مجلس شورای اسلامی شناخته شد. او نقش مؤثری در سازمان‌دهی نیروهای انقلابی، هدایت تشکیلات روحانیت مبارز و تثبیت ساختارهای انقلاب اسلامی ایفا کرد و سرانجام در جریان مأموریت رسمی در دوران جنگ تحمیلی، به شهادت رسید.

تولد و خانواده فضل‌الله مهدی‌زاده محلاتی در ۱۸ تیر ۱۳۰۹ شمسی در شهر محلات استان مرکزی، در خانواده‌ای مذهبی و ساده‌زیست چشم به جهان گشود. پدر او غلامحسین مهدی‌زاده از کسبه متدین بازار و کشاورزان محلی بود و مادرش صدیقه رضایی نام داشت. خانواده او از نظر اقتصادی در سطح متوسط و از نظر اعتقادی پایبند به آموزه‌های دینی بودند. وی در سال ۱۳۳۱ شمسی با اقلیم‌السادات شهیدی محلاتی ازدواج کرد و حاصل این زندگی، چند فرزند از جمله احمد و محمود بود که برخی از آنان در عرصه‌های علمی و اجتماعی فعالیت داشتند. --- تحصیلات تحصیلات ابتدایی را از شش‌سالگی در مکتب‌خانه مدرسه میرزا در محلات آغاز کرد و پس از پایان دوره ابتدایی، وارد مسیر تحصیلات حوزوی شد. در دروس مقدماتی از آموزش‌های سید جلال‌الدین شهیدی محلاتی بهره برد. در سال ۱۳۲۴ شمسی به حوزه علمیه قم مهاجرت کرد و سطوح عالی فقه و اصول را نزد استادانی چون: آیت‌الله سید محمدتقی خوانساری، آیت‌الله سید حسین طباطبایی بروجردی، علامه سید محمدحسین طباطبایی و به‌ویژه در درس خارج فقه و اصول، از محضر امام خمینی (س) استفاده کرد. --- مسیر شغلی و فعالیت‌ها فعالیت‌های اجتماعی و سیاسی او از دوران جوانی آغاز شد. در دهه ۱۳۳۰ و ۱۳۴۰، با جریان‌های مذهبی و سیاسی فعال علیه نظام پهلوی ارتباط داشت و مدتی با نیروهای مذهبی مبارز همکاری می‌کرد. پس از اوج‌گیری نهضت اسلامی، به یکی از چهره‌های مؤثر در سامان‌دهی شبکه روحانیت مبارز تبدیل شد و نقش فعالی در انتقال پیام‌ها و اعلامیه‌های نهضت داشت. پس از پیروزی انقلاب، به عنوان نماینده مردم محلات و دلیجان در اولین دوره مجلس شورای اسلامی انتخاب شد و مسئولیت‌های متعددی در نهادهای انقلابی بر عهده گرفت. --- ارتباط با امام خمینی (س) فضل‌الله محلاتی از شاگردان مستقیم امام خمینی (س) در حوزه علمیه قم بود و از لحاظ فکری، سیاسی و تشکیلاتی از یاران وفادار ایشان به شمار می‌رفت. پس از پیروزی انقلاب، با حکم مستقیم امام خمینی (س) به عنوان نخستین نماینده ایشان در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی منصوب شد و به صورت مستمر رابط میان سپاه و رهبری انقلاب بود. این ارتباط نه صرفاً اداری، بلکه مبتنی بر اعتماد ویژه امام خمینی (س) به شخصیت انقلابی و اخلاقی او بود. --- رویدادهای مهم و نظریات از مهم‌ترین رویدادهای زندگی او می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: مشارکت فعال در مبارزات روحانیت علیه رژیم پهلوی اعلام رسمی خبر پیروزی انقلاب اسلامی از رادیو سراسری ایران نقش محوری در سازمان‌دهی ساختار عقیدتی ـ فرهنگی سپاه پاسداران از نظر فکری، بر پیوند «دیانت و سیاست» و نقش روحانیت در هدایت اجتماعی تأکید داشت و معتقد بود نهادهای نظام اسلامی باید بر پایه اخلاق دینی و تبعیت از ولایت فقیه اداره شوند. --- دوران پس از انقلاب اسلامی ایران پس از استقرار نظام جمهوری اسلامی: به عنوان نماینده امام خمینی (س) در سپاه پاسداران به فعالیت پرداخت. در جامعه روحانیت مبارز مسئولیت‌های تشکیلاتی داشت. در مجلس شورای اسلامی (دوره اول) به عنوان نماینده فعال بود. در دوران جنگ تحمیلی ایران و عراق در مأموریت‌های نظارتی و پشتیبانی از جبهه‌ها حضور مستمر داشت. --- پایان زندگی و محل دفن او در روز ۱ اسفند ۱۳۶۴ شمسی در جریان حمله جنگنده‌های ارتش بعث عراق به هواپیمای حامل مسئولان جمهوری اسلامی، در حوالی ۲۵ کیلومتری اهواز به شهادت رسید. پیکر وی پس از تشییع رسمی، به شهر قم منتقل شد و در حرم حضرت فاطمه معصومه (س) به خاک سپرده شد. شهادت او به عنوان یکی از حوادث شاخص دوران جنگ تحمیلی شناخته می‌شود.