با ظهور و گسترش صنعت همزمان ارتباطات و در امتداد آن اینترنت به عنوان شبکه ارتباطی و اطلاعاتی جهانی، فضای جدیدی در عرصه زندگی انسان به وجود آمد که می‌توان از آن به عنوان فضای مجازی یاد کرد.
اینترنت و به دنبال آن شبکه های اجتماعی مانند بسیاری از پدیده های دیگر دارای پیامدهای مثبت و منفی می باشد که با برنامه ریزی و بالا بردن سطح آگاهی عمومی می توان از دستاوردهای مثبت آن بهره گرفت و پیامدهای منفی را به حداقل رساند.
متاسفانه در جامعه امروز با تنگناها و آسیب ‌هایی رو به رو هستیم که ریشه در ضعف توانمندی افراد در ابعاد روانی و اجتماعی دارد، در حالی که می‌ توان با بهره‌ گیری هوشمندانه از ابزارها و فناوری ‌های ارتباطی و رسانه‌ ای برای رسیدن به اهداف تربیتی و آموزشی در کاهش آسیب ‌های فردی و اجتماعی سود جست.
اطلاع یافتن کاربران از تهدیدات فضای مجازی می تواند در پیشگیری از پیامدها و کاهش اثرات مخرب این فضا بسیار موثر باشد. پیامدهایی مانند دور کردن افراد خانواده از یکدیگر، ایجاد اعتیاد روانی، به خطر افتادن امنیت شخصی، طلاق عاطفی، ایجاد روابط خارج از چارچوب خانواده، بلوغ زودرس، کاهش روابط و تعاملات اجتماعی از جمله اثرات مستقیم و غیر‌مستقیم فضای مجازی شمرده می‌شوند.
با این حال فضای مجازی در کل، فضایی آموزنده است و نگاه به آن به صورت یک تهدید اصلا درست نیست و امروزه باید به این فکر باشیم که چگونه از این فضا به خوبی استفاده کرده و آن را مدیریت کنیم.
یکی از مسائل اصلی مدیریت فضای مجازی آشنا کردن و دادن اطلاع و دانش کافی به مخاطبانی است که می ‌خواهند از این فضا استفاده کنند، زیرا اگر استفاده کنندگان آگاهانه به این فضا وارد نشوند و نفهمند که برای چه از شبکه‌های اجتماعی مجازی استفاده می ‌کنند امکان آلوده شدن در این فضا برایشان وجود دارد و تنها کسانی موفق خواهند بود که با علم و آگاهی از آن استفاده می ‌کنند.
توسعه روابط و سرمایه اجتماعی، رفع افسردگی و بیرون آمدن از تنهایی برای بعضی از جوانان افسرده و بیکار و گردش اطلاعات از پیامدهای مثبت شبکه‌ های اجتماعی است، اما ممکن است فرد در اثر حضور مستمر در این شبکه ‌های مجازی و عدم تعامل با افراد و جماعات واقعی دچار انزوا شود.
یکی از آسیب های مهم فضای مجازی، اعتیاد به آن است که افراد معتاد به این ابزاز، به علت استفاده افراطی از اینترنت، با معضلات زیادی گریبان گیر هستند و این نوع اعتیاد مدرن، در جامعه ما نیز با گسترش روزافزون استفاده از اینترنت، رشد فزاینده ای پیدا کرده است که خود آغاز یک آسیب بزرگ برای نیروی انسانی کشور می باشد.
قبح ‌زدایی از برخی ناهنجاری های اجتماعی و ترویج رفتارهای نامتعارفی از قبیل قماربازی اینترنتی، شرط‌ بندی اینترنتی و ازدواج اینترنتی از دیگر آسیب ‌ها و صدمات ناشی از عضویت شبکه ‌های اینترنتی به شمار می ‌رود که گرچه در بدو امر کاملا فردی و شخصی به نظر می ‌رسند اما نتیجه آن به جمع نیز سرایت می ‌کند و باعث تزلزل در بنیان نهادهای اجتماعی و بخصوص کانون خانواده به عنوان نهاد مهم اجتماعی می ‌شود.
لازم است به صورت یک واقعیت اجتماعی به پدیده شبکه ‌های اجتماعی مجازی نگاه شود. مادامی که در برخورد با یک پدیده، فرهنگ سازی صورت نمی گیرد و به علت تفاوت ‌های فرهنگی که در عالم مجازی و عالم حقیقت وجود دارد مشکلاتی پدید می ‌آید، باید روش های استفاده صحیح از هر پدیده‌ ای را قبل از استفاده از آن آموخت.
به هر روی باید پذیرفت نسل امروز ما به این فضاها ورود پیدا کرده و حضوری جدی در آن دارد. به این ترتیب والدین، نظام آموزشی، سیاستگذاران و برنامه ریزان می ‌توانند با مشارکتی جمعی در هدایت افراد در به کارگیری عناصر فضای مجازی اثرگذار باشند.
ایجاد شبکه ‌های سالم بومی باید در چارچوب فرهنگ بومی خودمان انجام گیرد و تمام محتویات این شبکه ‌ها باید مناسب و غنی و در عین ‌حال جذاب و در راستای ارزش ‌های انسانی، اخلاقی، ملی و دینی باشد، به ‌گونه ای که تمام قالب ‌های ارائه ‌شده در آن فرهنگی ایرانی - اسلامی را به نمایش بگذارد.
7294/2007
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند

موضوعات داغ

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.