در چنین روزی یکی از غم انگیزترین و دردناک ترین رویدادهای تاریخ جنگ در جهان رقم خورد، رویدادی که شاید برای التیام زخم های آن سال های سال زمان لازم باشد.
هرچند امسال پس از گذشت 29سال از این فاجعه و تراژدی انسانی، شاید غبار فراموشی زمان روی این رویداد نشسته و افکار عمومی جهان تا حدودی آن را فراموش کرده باشد، اما روح انسان های آزاده جهان هنوز هم برای این فاجعه، آزرده خاطر هستند.
شاید باید گفت مرگ مردمان بی گناه حلبچه با طعم خردل (ایپریت) با چاشنی تاول زای گاز اعصاب تابون و سارین وبوی مرگ آور سیانوژن؛ تراژدی تلخ غیرمنتظره ای بود که پس از جنگ جهانی دوم رخ داد و هنوز هم پس از سال ها آثار و تبعات آن باقی است.
ابعاد جنایت جنگی رژیم بعث علیه بشریت در حلبچه آن چنان گسترده بود که با وجود سکوت رسانه ای غرب، موقعیت بین‏المللی عراق و حامیان غربی و عربی وی را بسیار تضعیف کرد، اما باز هم مرگ پنج هزار انسان بی گناه، جرمی نبود که بتوان روی آن سرپوش گذاشت.
**بخش رسانه ای فاجعه حلبچه
شهر حلبچه ساعت 14 روز 25 اسفند 66 توسط میراژهای بمب افکن و هواپیمای سوپر اتاندارد فرانسوی رژیم بعثی بمباران شد.
در این حملات هوایی که به دستور مستقیم صدام و علی حسن المجید معروف به علی شیمیایی صورت گرفت بر اثر آن پنج هزار نفر کشته و بیش از 15 هزار نفر از اهالی این شهر 30 هزار نفری مجروح شدند.
نیروی هوایی عراق پنج نقطه شهر را با استفاده از انواع بمب های شیمیایی از جمله گازهای اعصاب وی ایکس، سارین و تابون و گاز خردل بمباران کرد.
این شهر چند روز قبل از فاجعه یاد شده با بمب های متعارف هدف قرار گرفته بود و ساکنان آن اطلاع چندانی از بمباران شیمیایی و راه های مقابله با آن نداشتند که همین امر باعث افزایش تلفات و شدت این فاجعه شد.
بسیاری از ساکنان این شهر جنگ زده هنگام این حمله شیمیایی به پناهگاه ها و زیرزمین خانه های خود پناه بردند و بر اثر خفگی و از دست دادن قدرت دید و تاول های پوستی، جان خود را از دست دادند.
ابعاد گسترده این فاجعه و بازتاب رسانه ای آن، باعث شد که مردم جهان از وقوع این جنایت هولناک با خبر شوند و باعث شد بسیاری از سران کشورهای مختلف و انجمن ها و سازمان های غیردولتی در سراسر جهان آن را محکوم کنند و آن را جنایت علیه بشریت اعلام کنند.
**بخش حقوقی و بین المللی فاجعه حلبچه
شاید در تاریخ سیاسی جهان برای نخستین بار بود، حکومتی دیکتاتور این گونه مردمان خود را به کام مرگ می کشاند و در فاصله کوتاه چند ثانیه هزاران بی گناه را قربانی سیاست های ددمنشانه خود کند.
شواهد و قرائن گویای آن است که از منظر حقوق بین المللی؛ بمباران شیمیایی حلبچه نقض آشکار پروتکل 17 ژوئن 1925 در محکومیت کاربرد سلاح های شیمیایی، اسناد کنفرانس صلح لایحه 1899 و1907، ماده 6 اساسنامه دادگاه نورنبرگ 1964، ماده 5 عهدنامه واشنگتن 1922، ماده 3 اعلامیه جهانی حقوق بشر 1948و کنفرانس منع کاربرد از سلاح های شیمیایی (پروتکل منع استفاده از سلاح شیمیایی 1929 و کنوانسیون چهارم ژنو 1949) بود.
گفته شده است که در مجموع 207 شرکت اروپایی از جمله شرکت هایی از کشورهای هلند، آلمان و فرانسه به رژیم بعث عراق سلاح کشتار جمعی فروخته اند.
بعدها دادگاه بین المللی لاهه در کش و قوسی، جنایات بمباران شیمیایی صدام حسین را نسل کشی علیه بشریت اعلام کرد و به آن رای داد.

**رژیم بعث عراق رکوردار استفاده از سلاح شیمیایی در جهان
در طول هشت سال دفاع مقدس نیروهای عراقی بارها به استفاده گسترده از سلاح های ضد انسانی پرداختند و با حمله های شیمیایی علیه اهداف جنگی و غیرنظامی ایران، رکورد استفاده مکرر و گسترده از این سلاح ها را به نام ارتش خود به ثبت رساندند.
نخستین حمله شیمیایی عراق علیه ایران در بیست و سوم دی 1359 هجری خورشیدی در 50 کیلومتری غرب ایلام صورت گرفت.
اما یکی از بزرگ ترین جنایت های رژیم بعث عراق حمله به سردشت بود که در این حمله 110 تن از ساکنان غیرنظامی این شهر کشته شدند و هشت هزار تن دیگر نیز در معرض گازهای سمی قرار گرفتند و مسموم شدند.
سکوت مجامع بین المللی پس از این رویداد سبب شد تا این رژیم به استفاده از سلاح های کشتار جمعی ادامه و از آن پس به صورت مستمر نواحی گوناگون ایران و مناطق کردنشین عراق را مورد هجوم سلاح های شیمیایی قرار دهد.
اما در واقع می توان گفت که بمباران شیمیایی حلبچه یکی از تلخ ترین رویدادهای جنگ تحمیلی است.
عراق هنگامی از سلاح های شیمیایی در طول جنگ هشت ساله بهره می برد که جزو 120 کشور امضا کننده پروتکل ژنو درباره منع استفاده از سلاح‏های سمی و شیمیایی بود.

**حلبچه سمبل مقاومت
پس از این رویداد بسیاری از شاعران و هنرمندان کُرد زبان در سوگ قربانیان این فاجعه انسانی به خلق آثار ادبی و هنری پرداخته و با نگاهی هنرمندانه این مظلومیت ها را بازگویی می کنند.
هر چند طراحی هزاران تابلو نقاشی و اجرای دهها نمایش و فیلم تنها می تواند گوشه هایی کوچک از دردهای قربانیان حلبچه بازگو کند اما این شهر اینکه به سمبلی از مقاومت و مظلومیت مردم این دیار تبدیل شده است.
رویداد حلبچه یکی از تراژدیک ترین رویداد تاریخ معاصر مردم اقلیم کردستان عراق است و به نمادی از مظلومیت و فریاد دادخواهی مردم این اقلیم تبدیل شده است.
قربانیان حلبچه بخش کوچکی از 182 هزار قربانی رژیم بعث در عملیات این رژیم مرسوم به انفال بود و به همین دلیل تابلویی در مدخل ورودی مزار شهدای حلبچه و بنای یادبودی که به یاد پنج هزار شهید فاجعه شیمیایی در این شهر بنا شده، عبارت (ورود بعثیان به داخل قبرستان ممنوع است) خودنمایی می کند.
اکنون پس از 29 سال از فاجعه حلبچه هنوز هم یاد قربانیان این رویداد در مناطق مختلف جهان گرامی داشته می شود و مسبب این رویداد نیز در 29 اسفند 1382(20 مارس 2003) به بهانه داشتن سلاح شیمیایی مورد حمله ائتلاف بین‌المللی به رهبری آمریکا و بریتانیا قرار گرفت و برای همیشه از صفحه روزگار محو شد.
پایان
**عبدالله رحمانی خبرنگار ایرنا مرکز کردستان
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند

موضوعات داغ

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.