به گزارش ایرنا، در سیلاب اخیر فارغ از طبیعی یا غیرطبیعی و یا یکی از بلایای طبیعی دنیا، نباید از دخالت انسانی در طبیعت و ساخت و سازها در مسیل ها بدلیل کمبود بارش ها طی دهه های اخیر غفلت کرد، چه بسا ساخت سدها و مسیرهای غیرکارشناسی، قطع بی رویه درختان و تخریب منابع طبیعی با چرای دام ها و غفلت از ایجاد سیل بندها را طی دهه های اخیر باید از جمله عوامل بروز سیلاب اخیر که منجر به کشته شدن 63 نفر و مصدومیت صدها نفر از هموطنان مان و بروز خسارات مالی جبران ناپذیری شد، دانست.
همچنین نباید از همدلی مردم و مسئولان در مدیریت و کنترل سیلاب اخیر هم چشم پوشی کرد، چه بسا این مهم از فاجعه ای بزرگ و غمبارتر با وجود این حجم از سیلاب جلوگیری کرد و به همبستگی ملی تبدیل شد.
چهارمحال و بختیاری گرچه از استانهای برف گیر و کوهستانی کشور به شمار می رود اما با پدیده خشکسالی یک دهه گذشته، مردم این استان را با بارش های به نسبت خوب پاییز و زمستان سال زراعی 97-98 به کاهش تبعات خشکسالی و خروج از آن امیدوار کرد.
در همین حال بدنبال سیل مخرب گلستان و نیز هشدارهای سازمان هواشناسی مبنی بر وقوع سیل در روزهای پایانی سال 97 و نیمه نخست فروردین ماه سال جاری، مدیریت بحران چهارمحال و بختیاری با دستور استاندار و لغو مرخصی مدیران تشکیل شد.
سیلاب دوشنبه ششم فروردین ماه 98 در چهارمحال و بختیاری با ورود سامانه نخست بارش ها آغاز شد که آگاهی بخشی مردم در ابتدای امر موجب شد تا خسارات با توجه به حجم بالای بارش بیش از 250 میلیمتر در کوهرنگ به حداقل ممکن کاهش یابد.
در همین راستا 300 اکیپ ستاد مدیریت بحران چهارمحال و بختیاری در نقاط مختلف استان و بویژه در مناطقی که احتمال وقوع سیلاب و حوادث طبیعی وجود داشت، تشکیل شد و استاندار چهارمحال و بختیاری به منظور مدیریت بحران در خصوص احتمال وقوع سیل ناشی از بارندگی ها در موج اول بارش ها راهی منطقه بازفت شهرستان کوهرنگ شد تا کار را بصورت میدانی دنبال کند.
بدنبال هشدار هواشناسی مبنی بر بارش شدید باران، ذوب برف ها و سقوط بهمن در موج اول بارش ها و احتمال طغیان رودخانه ها و وقوع سیلاب، شورای هماهنگی مدیریت بحران با دستور استاندار چهارمحال و بختیاری به حالت آماده باش کامل درآمد و با وقوع سیلاب چهار روستای 'سیف آبادخان '،'دزک سرچشمه' ، 'صفا آباد' و 'فخرآباد' از توابع دهستان دوآب صمصمامی در معرض طغیان رودخانه و سیلاب قرار گرفت.
در همین حال ممنوعیت تردد در محور شهرکرد، کوهرنگ به مسجد سلیمان و بالعکس بدلیل بارش شدید باران و احتمال وقوع سیلاب و ریزش بهمن در ارتفاعات اعلام شد، مدارس و خانه های معلم آماده اسکان سیل زدگان و مسافران نوروزی شد، برای روستاهای سیل خیز کوهرنگ محموله های نفتی ارسال شد، معاون اول رئیس جمهوری در تماس تلفنی با استاندار پیگیر اوضاع مناطق سیل زده شد، حجم سیل به قدری بود که میزان خروجی آب رودخانه های سرچشمه کارون به سمت خوزستان را 4 هزار مترمکعب برآورد کردند، دهها خانه برای جلوگیری از خسارت های بیشتر به مردم تخلیه و 7 پل در جاده های اصلی این استان بدنبال بارش شدید باران و وقوع سیلاب به زیر آب رفت، سیلاب 3 روستای کوهرنگ و 15 روستا را در معرض خطر سیلاب قرار داد و رودخانه های کارون و زاینده رود طغیانی شد.
اما یکی از مهمترین علل وقوع سیلاب فروردین در چهارمحال و بختیاری بارش بالای 200 میلیمتری موج دوم بارش ها در این استان و نوع کوهستانی بودن و توپوگرافی منطقه ذکر شده است.
شیب بالای 20 درصد در مناطق مختلف این استان و بارش های بالای 100میلیمتری در بروز سیلاب و هدایت آنها به مناطق پایین دست از جمله خوزستان از عوامل بروز سیلاب در این استان است.
در بارش های بهاری چهارمحال و بختیاری اگرچه تمام استان درگیر این پدیده شد، اما شدت این بارش ها در 2 منطقه بحرانی کوهرنگ و لردگان بیشتر بود.
سیلاب اخیر در استان چهارمحال و بختیاری موجب تخریب صدها خانه مسکونی، پل ها و جاده ها، مزارع پرورش ماهی و کشاورزی، ریزش کوه و رانش زمین و فرو رفتن 3 روستای کوهرنگ به زیر آب شد، اما نکته قابل تامل حفظ جان سیل زدگان در این حادثه بود.
استاندار چهارمحال و بختیاری پس از فروکش کردن سیلاب با عبور موج دوم بارش ها و استقرار جو پایدار در استان اعلام کرد که هیچ گونه تلفات جانی نداشتیم اما باعث تخریب و خسارات زیادی به بخش های دامی، اماکن مسکونی و تاسیسات زیربنایی استان شد.
اقبال عباسی تصریح کرد: در موج اول و دوم بارش ها برخی از زیرساخت های استان شامل جاده ها و پل ها، مزارع کشاورزی، باغات، مزارع شیلات و پرورش ماهی و خانه های شهری و روستایی دچار آسیب دیدگی شد.
وی با اشاره به اختصاص 500 میلیارد ریال اعتبار از سوی دولت به صورت علی الحساب به این استان یادآور شد: دولت بخشی از خسارت های وارده به چهارمحال و بختیاری را پرداخت می کند.
وی گفت: میزان خسارت در موج نخست بارش ها به این استان بیش از 4 هزار میلیارد ریال بوده است.
مدیرکل مدیریت بحران چهارمحال و بختیاری نیز از مسدود شدن تمامی راه های روستایی بدنبال سیلاب و تلاش عوامل مدیریت بحران در بازگشایی آنها خبر داد.
ستار فرهادی افزود: در موج اول و دوم سیلاب ها بیش از 400 خانوار در شهرستان های استان از مناطق حادثه خیز به سمت مناطق امن هدایت و اسکان اضطراری شدند و بیش از 400 اقلام کمکی در بین خانوارهای سیل زده توزیع شد.
بگفته فرهادی بازگشایی جاده ارتباطی دهستان موگویی با مرکز شهرستان کوهرنگ نیز که از فصل زمستان بسته شده است، پس از بهبود شرایط جوی آغاز می شود.
فرهادی، خسارت های اولیه ناشی از بارش های اخیر در این استان را حدود 6 هزار میلیارد ریال برآورد کرد و گفت: خسارت های نهایی پس از دریافت گزارش از سوی فرمانداران جمع بندی و اعلام خواهد شد.
میزان بارش ها در موج اول و دوم بارش ها در کوهرنگ بیش از 300 میلیمتر بود که به اندازه یک فصل بارشی است.
در همین حال مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال وبختیاری با اشاره به بارش های سیل آسا گفت: سیلاب بیش از 100 میلیارد ریال خسارت به بخش های مختلف منابع طبیعی استان وارد کرده است.
علی محمدی مقدم افزود: از این میزان 40 میلیارد ریال به سدها و بندهای خاکی و مابقی در بخش های دیگر منابع طبیعی خسارت است.
بگفته وی 10 درصد از سدها و بندهای خاکی استان دچار خسارت شد که با تخصیص اعتبار این خسارت ها رفع خواهد شد.
وی با اشاره به اینکه 2 هزار و 300 سد سنگی و ملاتی و 86 بند خاکی در استان احداث شده است، افزود: در بارندگی های اخیر حجم ذخیره آب در سدها و بندهای خاکی به 25 میلیون مترمکعب افزایش یافته است.
محمدی مقدم به اهمیت احداث سدها و بندهای خاکی در راستای طرح های آبخیزداری اشاره کرد و گفت: اجرای این طرح ها در افزایش ذخیره آب، تقویت سفره های زیرزمینی و کاهش سرعت سیلاب و کنترل دبی آب رودخانه و کاهش خسارت های جانی نقش دارد.
همچنین به دلیل بالا آمدن آب سد و همچنین افزایش خطر شکسته شدن و یا سرریز سد 'گنج' لردگان، دستور تخلیه واحدهای مسکونی 3 روستا و رودخانه های منتهی به این سد صادر شد و در عین حال ساکنان 8 روستا و شهر که در حاشیه و مسیر این سد قرار داشتند در معرض آسیب قرار گرفتند که نسبت به تخلیه منازل اقدام کردند.
در همین حال فرماندار لردگان هشدار داده بود که ساکنان مسیر رودخانه ها تا فاصله یکصد متری باید منازل خود را تخلیه کنند و از مردم خواست به هشدارها و اخطارهای ستاد بحران توجه کنند، در همین حال مدارس، مساجد و ورزشگاه های این منطقه برای اسکان ساکنان آماده سازی شد.
حسین پور آقایی افزود: با سرریز شدن و یا شکسته شدن سد، احتمال وجود خسارت به روستاهای پایین دست از جمله روستای گنج، امیران، بابااحمدی، میلان، شهریار، چار دره و شهر مالخلیفه زیاد بود که خوشبختانه این اتفاق نیفتاد، اما اکثر زمین های کشاورزی شهرستان به زیر سیلاب رفت.

**اطلاع رسانی به موقع مانع نابودی بیشتر مزارع شد
با وجود درگیر شدن 9 شهرستان با سیلاب، در خصوص این سیلاب آمادگی در بخش کشاورزی وجود داشت و اطلاع رسانی در این زمینه صورت گرفت.
تعدادی از سدهای خاکی بخش کشاورزی خشک شده بود اما با بارش های اخیر بازگشایی شده و سد بیدکان نیز اینک ذخیره خوبی دارد.
میزان ابتدایی خسارت به بخش کشاورزی در بخش شیلات 270 میلیارد ریال برآورد شد و حدود 5 هزار و 700 هکتار در بخش مزارع و 2 هزار و 900 هکتار باغ در سیلاب دچار آبگرفتگی شد و تخریب شد.
قنات ها، کانال ها و پمپاژ آب 260 مورد آسیب دید و یکهزار و 200 میلیارد ریال میزان خسارت در بخش های مختلف کشاورزی ناشی از سیلاب است.
در همین حال رئیس سازمان جهاد کشاورزی چهارمحال و بختیاری گفت: 120 بند و سد خاکی در این استان که با هدف آبخیزداری و نفوذ آب به لایه های زمینی ایجاد شده است در پی موج دوم بارش ها تکمیل شده است.
ذبیح الله غریب افزود: اکنون تمام ظرفیت این بندها و سدهای خاکی با حجم 50 میلیون متر مکعب در موج دوم بارش بهاری این استان تکمیل شده است.
وی، تقویت بنیه بدنه و استحکام بخشی به 23 سد خاکی در هفته جاری توسط کارشناسان آبخیزداری این سازمان را یادآور شد و گفت: تمامی این بندهای خاکی ایمنی و در برابر سیلاب مقاوم هستند.
وی از افزایش ورودی آب نسبت به خروجی دو سد خاکی ' گنج ' لردگان و سد خاکی' نصیرآباد' کوهرنگ از یکشنبه شب خبر داد و گفت: ماموران ستاد حوادث استان با تجهیزات کامل و استقرار در محل ، کنترل و مدیریت این منابع آبی را در دستور کار قرار داده اند.

**وعده پرداخت خسارت به چهارمحال و بختیاری مانند استان گلستان
استاندار چهارمحال و بختیاری با اشاره به میزان بالای خسارت سیلاب در این استان تاکید کرد: دولت مصمم است، پرداخت خسارت سیلاب در این استان، همانند استان گلستان باشد.
اقبال عباسی پس از دیدار با معاون سازمان برنامه و بودجه کشور در شهرکرد در گفت و گو با خبرنگاران افزود: هر نوع خسارتی به سیل زدگان استان گلستان پرداخت شود، همان نوع خسارت نیز از سوی دولت به چهارمحال و بختیاری اختصاص خواهد یافت.
به گفته وی، میزان خسارت موج اول بارش ها در چهارمحال و بختیاری بیش از 4 هزار میلیارد ریال است که بخش های زیربنایی، کشاورزی و خانه های مسکونی را دچار آسیب کرد.
استاندار چهارمحال و بختیاری اظهار داشت: در این سیلاب بخش زیرساختی یک هزار و 770 میلیارد ریال و خانه های روستایی و شهری 710 میلیارد ریال و بخش کشاورزی یک هزار و 520 میلیارد ریال آسیب دید.
معاون سازمان مدیریت برنامه و بودجه نیز در سفر به چهارمحال و بختیاری پیگیری ارزیابی خسارات وارد شده به این استان شد.
سیدحمید پورمحمدی گل‌سفیدی، با اشاره به خسارت های موج اول بارش های فروردین در کشور گفت: این سازمان بزودی گزارش نهایی خسارت های وارده به بخش های مختلف کشور را تدوین و در اختیار دولت قرار می دهد.
وی در دیدار از مناطق سیل زده چهارمحال و بختیاری در گفت و گو با خبرنگاران افزود: استان های کشور گزارشی از خسارت های اولیه را ارسال کرده اند و سازمان برنامه و بودجه در حال دریافت گزارش های نهایی از استانهاست.
وی تصریح کرد: پس از دریافت گزارش نهایی خسارت ها، دولت و این سازمان اعتبار لازم را برای جبران بخشی از خسارت زیرساخت ها، باغات و روستاها اختصاص می دهد.

** تخریب بیش از 2 هزار واحد مسکن شهری و روستایی
2 هزار و 150 واحد مسکونی چهارمحال و بختیاری بدلیل بارش و سیلاب آسیب دید که 650 واحد مسکونی بین 60 تا 100 درصد در شهرها و روستاهای استان دچار آسیب شد از سوی دیگر برخی از خانه ها قابل تعمیر نیست و نیازمند تخریب و بازسازی جدید است.
البته در بارش های پنجم و ششم و 11و 12 فروردین ماه سال جاری 110 واحد مسکونی مددجویان بهزیستی استان چهارمحال و بختیاری تخریب و 623 واحد دچار خسارت جدی شد.
سطح معابر روستایی چهارمحال و بختیاری در اثر سیلاب دچار آسیب جدی شد و 120 هزار مترمربع تخریب شد.
پس زدن فاضلاب به سمت خانه ها یکی از مشکلاتی بود که در ستاد مدیریت بحران اعلام و برای مقابله با آن برنامه ریزی شد و از سوی دیگر 7 شهر استان در معرض کدورت آب شرب قرار داشت که این مساله با فروکش کردن سیلاب رفع شد.
میزان خسارت به طرح های آبی در برآورد اولیه 5 هزار میلیارد ریال اعلام شد ولی هیچ کدام از سدهای استان تخریب نشد و پایداری خود را حفظ کرد.
در این سیلاب آب شرب 53 روستا دچار مشکل شد و بیش از 530 میلیارد ریال خسارت به بخش آب و فاضلاب روستایی وارد شده است
ورودی سد زاینده رود از 150 مترمکعب در ثانیه به 280 مترمکعب افرایش یافت و در این بارش ها حوزه کارون 3 هزار و 500 مترمکعب ورودی داشت اما باعث تخریب حوضه آبریز شد.
در این بین تعدادی از جاده ها پس از بارش بسته شد اما در نهایت 160 جاده و محور روستایی و 70 پل بزرگ و کوچک دچار خسارت جدی شد.
به دلیل ریزش برف و سقوط بهمن گردنه چری و شاه منصوری طی چندین نوبت مسدود شد که بلافاصله پس از فروکش کردن سیلاب این دو مسیر باز شد.

**بارش بی سابقه برف و باران در استان
در روز ششم فروردین بیشترین میزان بارش در استان 250 میلیمتر در شهرستان کوهرنگ گزارش شد و میزان بارندگی در شهرستان لردگان به عنوان دومین استان پر بارش 147 میلیمتر بود با وقوع بارش های سیل آسا در لردگان فرماندار لردگان از تخلیه 64 باب منزل مسکونی در این شهرستان بدنبال بارش های این هفته و احتمال طغیان رودخانه و آبگرفتگی خبر داد.
برهان حسین پور آقایی افزود: از این تعداد 56 واحد مسکونی در بخش فلارد این شهرستان قرار داشت که بدلیل احتمال سرریز و یا شکستگی سد گنج تخلیه شد.
بگفته وی، ساکنان منازل مسکونی روستاهای گنج، شهریار و چارده در پایین دست سد به مکان های امن نقل مکان کردند.
وی اظهار داشت: 8 واحد مسکونی دیگر نیز در روستای 'گوگر' بخش مرکزی شهرستان لزدگان بدلیل ترک خوردگی و خرابی منازل مسکونی در بارش های اخیر تخلیه شد.
در همین حال مدیرکل مدیریت بحران چهارمحال و بختیاری از اسکان اضطراری 300 خانوار سیل زده در پی بارش های سیل آسا خبر داد.
ستار فرهادی افزود: این خانوارها در شهرستان های لردگان، اردل، شهرکرد و کوهرنگ با همکاری دستگاه های عضو ستاد مدیریت بحران در مناطق امن اسکان یافتند.

**همدلی مردم و مسئولان باعث کاهش خسارت ها شد
با تشکیل به موقع ستاد بحران در چهارمحال و بختیاری بیش از 70 روستا و 4 شهر بحرانی درگیر سیلاب شدند اما خوشبختانه هیچ تلفات یا مفقودی نداشت.
مردم روستاهای در معرض سیلاب و رانش به موقع به پیام های خطیر مسئولان گوش دادند و منطقه بحرانی را ترک کردند و از سوی دیگر مسئولان نیز مردم را در مناطق امن اسکان اضطراری دادند.
تاکید می شود سیلاب اول و دوم در چهارمحال و بختیاری بواسطه اطلاع رسانی گسترده رسانه های رسمی امکان بروز هرگونه شایعه ای را خنثی کرد و در کنار رسانه های رسمی شبکه های مجازی نیز به انتشار لحظه به لحظه سیلاب به نقل از این رسانه ها پرداختند.
از نکات اثر گذار در این سیلاب ها ، هشدارهایی بود که از طریق گروههای تلگرامی و پیامک به مردم مخابره می شد و بیشتر سهم اطلاع رسانی در این دو موج سیلابی مربوط به گروه های تلگرامی بود.

** موج دوم سیلاب ها و تجربه موج اول
موج دوم سیلاب ها در چهارمحال و بختیاری از یازدهم فروردین ماه آغاز شد و شدت بارش ها در دوازدهم بهمن ماه بود که هیچ خسارت جانی نداشت.
در موج دوم بارش ها 2 سد نصیرآباد و گنج در کوهرنگ و لردگان در آستانه شکستن قرار گرفت که از شکسته شدن آنها جلوگیری شد.

**امدادرسانی سپاه
همزمان با بارش های موج اول و دوم فروردین در استان امداد رسانی و کمک به سلیزدگان با حضور نیروهای سپاه حضرت قمر بنی هاشم (ع) انجام گرفت.
در راستای کمک رسانی به مناطق آسیب دیده و در معرض آسیب بارش های سیلابی، سپاه حضرت قمر بنی هاشم تعداد بیش از 15 دستگاه خودروهای مهندسی،امدادی،خدماتی خود را تجهیز و به مناطق آسیب دیده اعزام کرد.

**خسارت موج اول و دوم 6 هزار میلیارد
مدیرکل مدیریت بحران چهارمحال و بختیاری میزان خسارت موج اول و دوم سیلاب ها به استان را بین 5 هزار و 500 تا 6 هزار میلیارد ریال برآورد کرد.
ستار فرهادی افزود: بیشترین خسارت ها به مزارع کشاورزی، زیرساخت ها و جاده ها و مزارع شیلات وارد شد.

** تقدیر رئیس جمهوری، معاون اول و وزارت کشور از استاندار
رئیس جمهوری و معاول اول رئیس جمهوری به صورت تلفنی در زمان بارش ها پیگیر مدیریت بحران استان از استاندار چهارمحال و بختیاری شدند و از اقدامات انجام شده ابراز رضایت و تقدیر کردند.
در پی مهار بحران خانمان برانداز سیلاب در چهارمحال و بختیاری وزارت کشور نیز در نامه ای مدیریت بحران در این استان را هوشمندانه توصیف کرد.

** مدل مدیریت بحران با کار جمعی مدیریتی
از مهمترین نکات سیلاب های اخیر در چهارمحال و بختیاری کار جمعی و تیم مدیران و دستگاه ها اجرایی بود که باعث شد سیلاب خسارت جانی نداشته باشد.
در این بین رفتار تیمی و عملکرد گروهی می تواند یکی از الگوهای مدیریتی در همه امور برای استان باشد.
به گزارش ایرنا، چهارمحال و بختیاری دارای 10 شهرستان با جمعیتی افزون بر 947 هزار نفر است که این استان از نظر جغرافیایی سرچشمه دو رودخانه کارون و زاینده رود و بخشی از دز است که یک دهه با خشکسالی مواجه شد اما سیلاب های امسال بخشی از بی آبی را تا حدود کمی جبران خواهد کرد.

**تنها راه نجات از سیلاب اجرای طرح های آبخیرداری است
به دلیل شرایط توپوگرافی و اراضی شیب دار در چهارمحال و بختیاری مهمترین راهکار نگه داشت آب در این استان آبخیزداری و آبخوان داری است.
وجود دو سد خاکی گنج در لردگان و نصیر اباد در کوهرنگ از فاجعه انسانی در سیلاب اخیر جلوگیری کرد.
تاکنون 2 هزار بند ملاتی، 80 بند خاکی، 314 گابیون، 7 مورد آبگیر، 100 سد خشکه چین، 16 مورد کف بند و سد زیرزمینی در بخش آبخیزداری منابع طبیعی استان اجرا شده است.
گرچه سیلاب با هجوم خود به شهرها و روستاهای کشور از جمله چهارمحال و بختیاری از خود ویرانی برجای گذاشت اما روی دیگر بارش ها سیل آسا دادن جان تازه ای به طبیعت و محیط زیست بود.
تالاب بین المللی چغاخور چهارمحال و بختیاری بیش از 80 درصد آبگیری شد و آب در تالاب بین المللی گندمان نیز سرریز شد.
بسیاری از چشمه های خشک شده استان احیا شد و دبی آب چشمه کوهرنگ از 200 متر مکعب به 500 متر مکعب افزایش یافت. بی شک دشت های استان نیز که طی 10 سال خشکسالی به دشت های ممنوعه و ممنوعه بحرانی تبدیل شده بود از وضعیت بهتری برخوردار شده اند گرچه این استان چندان از آبهای سطحی برخوردار نمی شود و انباشت برف می تواند در بهبود تراز آب های زیرزمینی این استان موثر واقع شود.
در همین حال کارشناسان معتقدند؛ سیلاب ها اگرچه مخرب هستند، اما صرفنظر از اقدامات مخرب انسانی و دست اندازی آنان به طبیعت، در مواقع بحرانی و کم آبی فرصت و نعمت هستند که در صورت هوشمندی مسئولان با احداث سیل بندها و کنترل آنها به سمت سدها، می تواند ایران خشک را از بحران کم آبی رهایی بخشد.
7363/2097/6021
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند

موضوعات داغ

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.