اگر آدم ناتوان، بی‌پول، بی‌پارتی، بی‌وکیل حقش جایی از بین می‌رفت، نزد تو، ای امیرالمؤمنین! قوی بود تا حقش را بگیری. انسان ضعیف و بی‌چاره پناه‌گاه خودش را امیرالمؤمنین(علیه السلام) می‌دانست، پناه‌گاه خودش را حکومت عدل علی(علیه السلام) می‌دانست. ما دنبال چنین حکومتی هستیم و باید تلاش کنیم این‌گونه بشویم. «الْقَرِیبُ وَالْبَعِیدُ عِنْدَکَ فِی ذَلِکَ سَوَاءٌ»؛ ای علی! آنهایی که به تو نزدیک یا دورند، همه نزد تو یک‌سان و یک نواخت هستند. علی(علیه السلام) همه را با یک چشم می‌دید، اما اگر یک روز ـ خدای ناخواسته ـ خلاف ارزش‌های علی(علیه السلام) عمل شد، آن وقت است که بنده و جناب‌عالی همه مسئول هستیم.
به گزارش جماران؛ آیت الله العظمی صانعی (قدس سره) در مورد فضایل و مناقت حضرت علی (علیه السلام) می گویند: سیزده رجب، روز ولادت امیرالمؤمنین(علیه السلام) را در مقابل بنی‌امیه که سیزده رجب را شوم قرار دادند، ارج بنهیم. سیزده رجب روز ولادت امیرالمؤمنین(علیه السلام) بوده است و برای شیعیان روز بزرگی است، رفت و آمد و دید و بازدید داشته باشیم، و شعائر اسلامی را حفظ نماییم. در پرتو زنده نگه‌داشتن این شعائر می‌توانیم حالات و ارزش‌های امیرالمؤمنین(علیه السلام) را مطالعه کنیم و حکومت او را به جامعه بشناسانیم و به مردم بگوییم ما دنبال حکومتی همانند حکومت علی(علیه السلام) هستیم.
ظاهراً شیخ مفید، شهید اول و سیّد مرتضی، امیرالمؤمنین (علیه السلام) را در شب بیست و هفتم رجب، با این عبارت‌ها و جملات زیارت می‌کردند: «وَ لا لأَحَدٍ عِنْدَکَ هَوَادَةٌ یُوجَدُ الضَّعِیفُ الذَّلِیلُ عِنْدَکَ قَوِیّاً عَزِیزاً حَتَّى تَأْخُذَ لَهُ بِحَقِّهِ وَالْقَوِیُّ الْعَزِیزُ عِنْدَکَ ضَعِیفاً ذَلِیلاً حَتَّى تَأْخُذَ مِنْهُ الْحَقَّ الْقَرِیبُ وَالْبَعِیدُ عِنْدَکَ فِی ذَلِکَ سَوَاءٌ».[1] به آن حضرت عرض می‌کنیم: تو ملاحظه هیچ‌کس را نمی‌کردی، نه ملاحظه اقوام و نه ملاحظه رفیق. به ابن عباس هم نوشت که اگر پسر خودم هم خلافی کرده بود، او را تنبیه می‌کردم.
اگر آدم ناتوان، بی‌پول، بی‌پارتی، بی‌وکیل حقش جایی از بین می‌رفت، نزد تو، ای امیرالمؤمنین! قوی بود تا حقش را بگیری. انسان ضعیف و بی‌چاره پناه‌گاه خودش را امیرالمؤمنین(علیه السلام) می‌دانست، پناه‌گاه خودش را حکومت عدل علی(علیه السلام) می‌دانست. ما دنبال چنین حکومتی هستیم و باید تلاش کنیم این‌گونه بشویم. «الْقَرِیبُ وَالْبَعِیدُ عِنْدَکَ فِی ذَلِکَ سَوَاءٌ»؛ ای علی! آنهایی که به تو نزدیک یا دورند، همه نزد تو یک‌سان و یک نواخت هستند. علی(علیه السلام) همه را با یک چشم می‌دید، اما اگر یک روز ـ خدای ناخواسته ـ خلاف ارزش‌های علی(علیه السلام) عمل شد، آن وقت است که بنده و جناب‌عالی همه مسئول هستیم.
کلامی از امام خمینی در مورد امیر مؤمنان(علیه السلام)
سیدنا الاستاذ (سلام الله علیه) در بحث اسفارشان مطرح کردند که علی بن ابی‌طالب(ع) با رسول‌الله (صل الله علیه و آله و سلم) در مقام‌های معنوی هیچ تفاوتی نداشتند، همان‌طوری که رسول‌الله می‌توانست وحی دریافت کند، علی هم می‌توانست و هیچ تفاوتی نداشتند، هر کدام می‌شد رسول خاتم بشوند، فقط چون رسول‌الله زمانش زودتر بود، او رسول خاتم شد و دیگر رسول خاتم هم تکرار بردار نبود، علی رسول خاتم نشد.[2]
علی بن ابی‌طالب(علیه السلام) که دارای چنین مقامی هست، ابن‌ملجم را که می‌داند قاتلش خواهد شد، زندانی نمی‌کند؛ برای این‌که متهم نشود که مردم را اذیت می‌کند، می‌داند عبدالرحمن قاتلش است، اما نمی‌تواند برای جامعه ثابت کند این قاتل من است، اگر هم بگوید، دشمنان باور نمی‌کنند، برای حفظ آزادی و عدالت، برای این‌که بفهماند اسلام چگونه است، خودش را فدا می‌کند: «قتل فی محراب عبادته لشدة عدله».[3]
---------------------
[1]. المزار فی کیفیة زیارات النبیّ والأئمة:، ص103. از جمله زیارات، زیارت در شب و روز عید مبعث است که در بیست و هفتمین روز از ماه رجب قرار دارد...، شیخ مفید، سید مرتضی و شهید اول فرمودند: وقتی خواستی این زیارت را در حرم امیرالمؤمنین(ع) بخوانی، بر درِ قبّه شریفه، روبه‌روی ضریح مطهّر بایست و بگو: ... هیچ‌کس در نزد تو قادر به شیطنت و کج‌اندازی نیست. شخص ضعیفِ ذلیل در نزد تو قوی و عزیز است تا زمانی که حقّش را از ظالم بستانی و شخص توانمند و عزیز نزد تو ضعیف است تا زمانی که حق مظلوم را از او بستانی و همه انسان‌ها؛ چه آنانی که به تو نزدیک هستند و چه آنانی که از تو دورند، در نزد تو در دریافت حقّ‌شان برابرند.
[2]. تقریرات فلسفه، ج3، ص352.
[3]. خارج فقه، کتاب المکاسب، بیع، جلسه740، 25/11/1388.
