باستانشناسان موفق به کشف یک «نقش سوزنی» شدند که به صورت انتزاعی بر صخرههای کوهستان مرودشت فارس حجاری شده است. ابوالحسن اتابکی، دکترای تاریخ خبر کشف این نویافته تاریخی را اعلام کرد و به جماران گفت: «این نقش سوزنی یکی از زیباترین نقوش صخرهای استان فارس است که به روش «خراش سوزنی» (needle scratching) بر سنگهای نرم و آهکی کوهستان مرودشت حجاری شده است.»
به گزارش خبرنگار جماران؛ باستانشناسان موفق به کشف یک «نقش سوزنی» شدند که به صورت انتزاعی بر صخرههای کوهستان مرودشت فارس حجاری شده است.
ابوالحسن اتابکی، دکترای تاریخ خبر کشف این نویافته تاریخی را اعلام کرد و گفت: «این نقش سوزنی یکی از زیباترین نقوش صخرهای استان فارس است که به روش «خراش سوزنی» (needle scratching) بر سنگهای نرم و آهکی کوهستان مرودشت حجاری شده است.»
او ادامه داد: «نقش انسانی (چوپان یا الههای مسبک) با کلاه انتزاعی و روبانی مواج، همراه با تزیینات خوشهای در کنار آن (شبیه تاج و روبانهای حجاری شده در نقوش صخرهای ساسانی) و چند منگوله از چوبدستی یا کمان طراحی شده است و اطراف آن چند ستاره به شکل ضربدر احاطه کرده که خلاقیتی شکوهمندانه به آن بخشیده است.»
این پژوهشگر افزود: «سبک انتزاعی این نقش نشان میدهد که هنرمند دوره ساسانی، سدهها پیش از «اندره برتون» و «پیکاسو»، با سبکی که امروزه ما «سوررئالیسم» مینامیم آشنا بوده و آن را در تصور ذهنی خود به شکل خلاقی به تصویر کشیده است.»
او به جماران گفت: «در کنار همین نقش، طرح یک درخت سرو زیبا و سایبانی که بر فراز آن (به گمان) پرچمی طراحی شده، به همراه چند بز کوهی دیده میشود که با همین نقش سوزنی در ارتباط است.»
میراث ساسانی زیر ذره بین پژوهشگران تاریخ
یک پژوهشگر ارشد تاریخ هم درباره گاهنگاری و سبکشناسی این نقوش سوزنی گفت: «با بررسی سبکها و مقایسه با کتیبههای ساسانی مجاور، همچنین بررسی شباهت این نقش سوزنی با نقوش دوره ساسانی مانند کلاه و روبان، میزان جرمزدگی و روش ترسیم نقوش نو یافته در میابیم که این نقشها در اواخر دوره ساسانی بر فراز کوهستانهای دشت مرودشت ایجاد شدهاند.»
نجمه ابراهیمی افزود: «نقوش سوزنی کاخ تچر و کاخ زنان شاهی در تخت جمشید، نقش سوزنی سوارکار صخره حاجیآباد شهر استخر و نقش سوزنی «اسبی با حالت چهارنعل» در شمال دشت مرودشت، نمونههایی از نقوش سوزنی دوره ساسانی هستند که پیشتر در فارس مرکزی شناسایی شدهاند.»
به گفته پژوهشگران، اهمیت این کشف تنها به دلیل قدمت تاریخی آن نیست، بلکه نشاندهنده خلاقیت و نوآوری هنرمندان ساسانی است که مفاهیم انتزاعی و تجریدی را در هنر صخرهای به کار بردهاند. سبک این نقوش، با وجود محدودیت ابزارهای آن زمان، پیچیدگی و دقت بالایی دارد و بیانگر درک عمیق از نمادها و فرمهای بصری است.
علاوه بر این، کشف این نقش سوزنی، زمینههای جدیدی برای مطالعه تأثیرات فرهنگی، هنری و مذهبی دوره ساسانی فراهم میکند و میتواند الهامبخش پژوهشهای مقایسهای میان هنر باستانی ایران و جنبشهای هنری مدرن جهان باشد. برخی از کارشناسان بر این باورند که این گونه آثار نشان میدهد که عناصر خلاقانه و تفکر انتزاعی در هنر ایرانی، پیشینهای بسیار کهن دارد و محدود به هنر مدرن غرب نیست.
