متخصص طب فیزیکی و توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی جهرم، سه‌شنبه با بیان این مطلب در گفت و گو با ایرنا اظهار داشت: متاسفانه بسیاری از ایرانی‌ها به سبب شیوه زندگی نادرست، ورزش نکردن، انجام برخی فعالیت‌های نامناسب، دچار آرتروز زانوی زود هنگام می‌شوند.
دکتر قهرمان بمانا افزود: آرتروز به معنای ساییدگی مفصل و تخریب سطح مفصلی و به دنبال آن تغییر شکل، درد و محدودیت حرکت در مفصل است، در آرتروز غضروف مفصل به تدریج نازک شده و از بین می‌رود.
وی بیان کرد: در آرتروز، استخوان اضافه در اطراف سطح مفصل به وجود می‌آید و بعد از مدتی در اطراف استخوان ۲ طرف مفصل استخوان‌های اضافه ساخته می‌شود که به آنها استئوفیت osteophyte می‌گویند.
این پزشک متخصص ادامه داد: شایع‌ترین آرتروز، آرتروز مفصل زانو است و بعد از مفصل زانو، آرتروز در مفصل لگن، ستون فقرات، انگشتان دست و شست پا اتفاق می‌افتد.
بمانا با بیان اینکه بیشترین آرتروز در مفصل زانو رخ می‌دهد، اظهار داشت: در مفصل زانو، ۲ استخوان ساق و ران روی هم قرار می‌گیرند که این دو استخوان سطح صافی دارند و راه رفتن را کنترل می‌کنند. مفصل زانو مفصلی است که نیاز به حمایت عضلات و بافت‌های نگهدارنده اطراف دارد.
به گفته وی آسیب به رباط‌ها، مینیسک، عضلات و همچنین استخوان کشکک، تاثیری مستقیم در بروز آرتروز زانو دارد.
بمانا با بیان اینکه که آرتروز زانوی اولیه بیشتر در بانوان مشاهده می‌شود، بیان کرد: آرتروز مفصل زانو اولیه از سن ۴۵ تا ۵۰ سالگی به بالا اتفاق می‌افتد و در این حالت عملا تخریب غضروف مفصلی رخ می‌دهد.
وی گفت: آرتروز ثانویه هنگامی رخ می‌دهد که به زانو آسیب‌ها و ضرباتی وارد شده باشد، مانند پارگی مینیسک در فوتبالیست‌ها که زانو را مستعد آرتروز میکند و یا اختلالات مادرزادی همچون انحراف در زانو مانند پای پرانتزی و قرارگرفتن استخوان کشکک در جای نامناسب و همچنین ابتلا به آرتریت روماتویید (روماتیسم) و درگیری سیستم ایمنی که غضروف داخل مفصل را تخریب می کند.
این متخصص، مهمترین علامت آرتروز را درد و خشکی مفاصل بیان کرد و گفت: از دیگر نشانه‌های شایع این بیماری، محدودیت در حرکت است که بیشتر در مفصل زانو مشاهده می‌شود.
وی، شایع‌ترین محل دردهای آرتروز مفصل زانو را بیشتر در داخل زانو یا زیر کشکک عنوان کرد و افزود: چون داخل زانو منطقه‌ای است که وزن را منتقل میکند به ساق پا، همین امر فشار به سمت داخلی زانو وارد میکند.
این متخصص طب فیزیکی و توانبخشی ادامه داد: بستگی به نوع آرتروز، درمان آن نیز متفاوت است، برخی از آرتروزهای اولیه در صورت مراعات قابل درمان هستند و این عارضه اگر از نوع شدید آن نباشد با استراحت دادن به مفصل، مصرف داروهای موضعی، انجام روش‌های غیر دارویی شامل فیزیوتراپی‌ها و ورزش‌ها که پزشک تجویز میکند، می‌توان وضعیت را به خوبی کنترل کرد.
بمانا ادامه داد: با ورزش‌های مناسب و تغذیه صحیح و اصولی، کاهش وزن و کمتر کار کشیدن از مفاصل می‌توان از شدت آرتروز جلوگیری کرد.
او افزود: در مراحلی که شدت بیماری بالاتر است، از روش‌های تزریقی داخل مفصل نیز استفاده می‌شود که این روش نیز انواع مختلف دارد و بر اساس نیاز بیمار و تجویز پزشک مورد استفاده قرار می‌گیرد اما در نهایت که آرتروز بسیار پیشرفته و مانعی در برابر فعالیت فرد باشد یا باعث ایجاد انحراف مفصل شود، می‌توان برای بیمار عمل جراحی انجام داد که این عمل به صورت تعویض مفصل زانو است.
وی بیان داشت: مسایل ژنتیکی و نوع فعالیت‌ها، استفاده زیاد از پله‌ها و وزن زیاد مهمترین علل شیوع بالای آرتروز زانو در ایران است.
