شکایت مدرنا از فایزر بخاطر کپی برداری از فناوری ساخت واکسن کرونا

جی پلاس، شانون تایم کلینر، مسئول ارشد حقوقی شرکت مدرنا در یک بیانیه مطبوعاتی اعلام کرد ما معتقدیم شرکت‌های فایزر و بایون تک به صورت غیرقانونی از نوآوری‌های مدرنا (در ساخت واکسن کرونا) کپی برداری کرده اند و به استفاده از آن‌ها بدون اجازه ادامه داده اند. مدرنا اعلام کرده است این شکایت را در دادگاه ناحیه‌ای ماساچوست آمریکا و همچنین در آلمان مطرح کرده اند. به نوشته واشنگتن پست، ثبت شکایت حقوقی ممکن است به جدال دادگاهی بین یک غول داروسازی بین المللی – فایزر – و یک استارت آپ زیست فناوری – مدرنا – منجر شود، که دومی هیچ محصولی را پیش از دریافت مجوز اضطراری از سازمان غذا و دارو (FDA) در آمریکا برای فروش عرضه نکرده است و در اواخر سال ۲۰۲۰، یک سال بعد از شیوع همه گیری کووید-نوزده، مجوز تولید واکسن را از این سازمان دریافت کرد. در شرایطی که شکایت حقوقی درباره حق ثبت اختراع، پدیده‌ای رایج در زمینه زیست فناوری است، ممکن است این شکایت‌ها سال‌ها طول بکشند تا حل و فصل شوند و معمولاً کار آن‌ها به دادگاه‌های تجدیدنظر فدرال می‌کشد. به گزارش واشنگتن پست، ممکن است این مناقشه بین سه تا پنج سال به طول بینجامد.

خبرگزاری صدا و سیما نوشت؛ فایزر روز جمعه اعلام کرد باید متن شکایت نامه را بررسی کند و در این لحظه پاسخی ندارد. بایون تک ماه گذشته در پاسخ به یک شکایت در زمینه حق ثبت اختراع از سوی شرکت آلمانی کیور وَک اعلام کرد نوآوری آنها، اصیل است و  ما قویاً از این نوآوری در برابر تمامی اتهامات مبنی بر نقض حق ثبت اختراع، دفاع خواهیم کرد. مدرنا اعلام کرد قصد ندارد واکسن فایزر-بایون تک را از بازار جمع آوری کند، چون باید از دسترسی ادامه دار به این دارو‌های حیات بخش اطمینان حاصل شود. استفان بنسل، مدیر عامل مدرنا در بیانیه‌ای مطبوعاتی اعلام کرد ما این شکایت را ارائه داده ایم تا از فناوری نوآورانه قالب اِم آر اِن اِی (mRNA) که به آن دست پیدا کردیم، میلیارد‌ها دلار برای ساخت آن سرمایه گذاری کردیم و اختراع آن را یک دهه پیش از همه گیری کووید-۱۹ ثبت کردیم، محافظت کنیم.

هر دو شرکت از فروش واکسن‌های کرونا در دوران همه گیری، ده‌ها میلیارد دلار پول به دست آوردند. مدرنا، از زمان تاسیس در سال ۲۰۱۰، واکسن‌های بر پایه‌ی آر اِن اِی تولید کرده است. بایون تک، که یکی دیگر از شرکت‌هایی است که با قالب آر اِن اِی کار می‌کند، پس از شروع همه گیری، شراکت با فایزر را آغاز کرد. واکسن‌های هر دو تولید کننده از روش یکسانی برای ارسال رشته‌ای از پیام رسان آر اِن اِی به سلول‌های فرد استفاده می‌کنند، که دستور العمل ساخت پروتئین اسپایک را که روی سطح ذرات ویروس کرونا یافت می‌شوند، همراه خود انتقال می‌دهد. این مسئله باعث واکنش سیستم ایمنی بدن می‌شود و در مقابل عفونت و بیماری، محافظت ایجاد می‌کند. مدرنا مدعی شده است واکسن تولیدی فایزر-بایون تک اصلاحات شیمیایی اِم آر اِن اِی دقیقاً مشابه‌ای دارد. مدرنا می‌گوید این اصلاحات در سال ۲۰۱۵ مورد تایید قرار گرفته اند.

به گزارش واشنگتن پست، این اصلاحات طراحی شده اند تا مانع از پاسخ ناخواسته ایمنی در صورت ورود اِم آر اِن اِی به سیستم بدن انسان شوند. دومین نوآوری‌ای که مدرنا مدعی شده است شرکت رقیبش به صورت غیرقانونی از آن کپی برداری کرده است، در واکنش به نشانگان تنفسی خاورمیانه (مرس) تولید شده است. مدرنا اعلام کرد این نوآوری به رمزگشایی چرخه کامل پروتئین اسپایک در فرمول بندی نانوذرات چربی برای ویروس کرونا مربوط می‌شده است.

تولید واکسن‌ها از حمایت موسسه‌های ملی بهداشت (NIH) آمریکا برخوردار بود و دانشمندان آن کمک‌های مهمی به کشف نوآوری‌های موثر در تولید واکسن‌ها کردند. مدرنا سال گذشته، دانشمندان موسسه‌های ملی بهداشت را از فهرست شکایت کنندگان حق ثبت اختراع کنار گذاشت و همین امر منجر به مشاجره‌ای بر سر مالکیت فکری اختراعات شد. مدرنا گفته است در حال گفتگو با دولت است تا راه حلی پیدا کند. مدرنا در بیانیه مطبوعاتی روز جمعه، اعلام کرد هیچ یک از حق ثبت اختراعاتی که در شکایت علیه فایزر-بایون تک مطرح شده است، با مشارکت موسسه‌های ملی بهداشت به دست نیامده است. مدرنا همچنین گفت نمی‌خواهد در ازای فروش واکسن فایزر-بایون تک به کشور‌های با اقتصاد ضعیف، غرامت مالی دریافت کند یا شرایطی را ایجاد کند که پای دولت آمریکا هم به این مشاجره باز شود.

شرکت‌های آربیوتوس بایوفارما و جنونت ساینسز از مدرنا به دلیل نقض حق ثبت اختراع شکایت کرده اند و مدعی شده اند که آن‌ها از اختراع نانو ذرات چربی توسط این شرکت استفاده کرده اند. به گزارش واشنگتن پست، ماه گذشته، شرکت داروسازی آلنیلام از مدرنا و فایزر به دلیل استفاده از فناوری نانوذرات خود شکایت کرد.