دکتر محمد محمودی کیا عضو هیئت علمی پژوهشکده امام خمینی(س) و انقلاب اسلامی در یادداشتی برای جماران نوشت: میز مذاکرات و دیپلماسی تنها یک ابزار برای دفاع از حقوق ایران و ایرانیان است؛ ابزاری که بیتردید نیازمند یک پشتوانه قدرتمند است. قدرت چانهزنی در پشت میز مذاکره برآمده از قدرت اجتماعی، میزان انباشت سرمایه اجتماعی و نیز میزان آمادگی و سطح توان دفاعی در داخل است.
حمله غافلگیرانه ۱ ژوئن اوکراین به پایگاههای نظامی روسیه و نابودی بخش قابلتوجهی از هواپیماهای راهبردی آن، درست در میانه مذاکرات صلح، نشانهای برای هوشیاری هر چه بیشتر و تاکیدی بر «رئالیسم هوشمند» است.
این حادثه تأکیدی دوباره بر آن است که یادآور شویم دوره خوشبینیها و ائتلافسازیهای پایدار به پایان راه خود رسیده! میز مذاکرات و دیپلماسی تنها یک ابزار برای دفاع از حقوق ایران و ایرانیان است؛ ابزاری که بیتردید نیازمند یک پشتوانه قدرتمند است. قدرت چانهزنی در پشت میز مذاکره برآمده از قدرت اجتماعی، میزان انباشت سرمایه اجتماعی و نیز میزان آمادگی و سطح توان دفاعی در داخل است.
در شرایط کنونی، ضروری است از تقلیل وفاق به شرکت سهامی خاص جریانهای سیاسی پرهیز کرد! وفاق یک منطق خردمندانه و نشانه بلوغ فضیلتها درون یک جامعه است؛ فضیلتهایی چون ترجیح منافع جمعی بر منافع فردی؛ تقدم منافع ملی بر منافع جریانی؛ روداری و پذیرش و احترام به تکثرگرایی؛ حاکمیت خرد بر حکمرانی و رفتار جمعی و ... .
به نظر در سختترین روزها و مراحل مذاکرات، همان میزان که احتمال دستیابی به توافق وجود دارد، امکان امتناع از آن نیز محتمل است؛ درست مانند حرکت در لبه برنده تیغ!
در چنین هنگامهای باید از امنیت و منافع ملی در کمال هوشیاری صیانت کرد. هرگونه دوگانهسازی یا تضعیف میدان و دیپلماسی و سرداران آن، خیانت به منافع ملی است؛ خواه از زبان دوستنمایان بیخرد برخیزد و یا بددلان ایرانستیز!
روح رئالیسم هوشمند تاکیدی است بر آن که میدان و دیپلماسی دو روی یک سکهاند که در زمین منافع ملی ایرانیان قرار دارد.
با این همه و علیرغم ازدیاد فشارها در عرصه نظام بینالمللی طی هفتهها و روزهای اخیر و ظهور نشانههای هشدارآمیز از امکان اعمال یک سیاست تهاجمی علیه ایران همچون تهدیدهای نظامی اسرائیل و یا اظهارات مقامات اروپایی بر امکان بازگشت تحریمها در نتیجه اعمال گزینه اسنپبک، آنچه مایه دلگرمی است وجود عقلانیت در سطوح بالای تصمیمگیری و هماهنگی میان سیاستهای اعلانی و اعمالی در حوزه میدان و دیپلماسی است که مدیریت بهینه موانع و عبور از دشواریهای مسیر پیشرو را نوید میبخشد؛ آنچه که بیش از همه مرهون و نتیجه سیاست سازنده وفاق در داخل است.
بر خود فرض دانستم از مواضع اصولی، عقلانی، اجماعساز و وحدتآفرین رئیس جمهور، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح، رئیس مجلس، و وزیر امور خارجه، تقدیر و تشکر نمایم که صدای رسای عقلانیت، آرامش و تدبیر در این روزهای سخت هستند.
وظیفه اخلاقی و میهنی همه کنشگران دلسوز ایران و نیز جامعه نخبگانی، صیانت از آرامش و رعایت اخلاق در فضای سیاست داخلی و پرهیز از اختلافافکنیهاست.
