عقلانیت بر همه امور آیت‌الله بجنوردی اعلی‌الله مقامه‌الشریف سایه افکنده بود.
تقریبا همه کسانی‌که به نوعی با ایشان مرتبط بودند و یا با او حشر و نشر داشتند؛ هدف نهائی آن عالم وارسته را ارتقای فرهنگی و اصلاح دینی و ترویج اخلاق و آزادی و در یک کلام اعتلای انسانیت در سایه حقیقیت دین می‌انگارند.
محور انتخاب مباحث علمی ( حوزوی - دانشگاهی) و به‌طور کلی گفتمانی آن مرحوم نیز همین سه موضوع بوده است.
اول؛ اصلاح فرهنگی ( زدودن فرهنگ جزم اندیشی و ترویج فرهنگ ناب اسلامی).
دوّم؛ اصلاح برخی از آورده‌های فقهی نا متناسب با شرایط زمانی و مکانی و ترویج نو اندیشی دینی.
سوم؛ توجه به اصل کرامت و حقوق انسان.
آیت‌الله بجنوردی ترویج اخلاق، آزادی، عقلانیت، علم و اصلاح دین و فرهنگ را در شکستن بن‌بست‌ها و تکریم انسان‌هایی می‌دانست که عمر خود را در راه تحقق این ارزش‌ها و اهداف صرف کرده‌اند و با خلق آثار ارزشمند، راه رستگاری و پیشرفت را به جامعه و نسل‌های بعد نشان داده‌اند.
مرحوم آیت‌الله سید محمد موسوی بجنوردی از این‌رو قابل تقدیر است که خود اندیشمندی فقیه، نویسنده، امروز اندیش و اسلام شناسی عاقل و آزادی‌خواه و عدالت‌جو بود که عمر خود را در راه حقیقت و عقلانیت و کرامت انسان صرف کرد.
به همین دلیل شایسته است پژوهشگران و نویسندگانی که همین اهداف ارزشمند را در حوزه و دانشگاه پی‌گرفته و آثاری ارزشمند در این حوزه‌ها ایجاد کرده‌اند؛ در قالب همایشی ضمن جمع‌آوری و تنطیم و انتشار آثار و دیدگاهای او به بررسی و معرفی آثار و نحله‌‌های فکری آن فقیه حقوق‌دان بپردازند.
آیت‌الله سید محمد موسوی بجنوردی بیش از نیم قرن، مستمراً در راه هدف‌های اصلاح دینی، فرهنگی، علمی و سپس نوآوری‌های فقهی-اصولی و حقوقی کوشید و در این راه با تولید آثار و مقالات ارزنده‌ای از جمله کتاب مجموعه مقالات که در ۳ جلد و با این مشخصات به طبع رسیده است؛ انقلاب اسلامی و نگرش‌های نو به حقوق زن، بررسی مفهوم و معیار کودکی در تفکر اسلامی و قوانین ایران برای بهره‌مندی از حقوق مربوطه حقوق کودک، القواعد الکلیه فی‌الشریعه الاسلامیه حسب المذهب الجعفری، ملاک حقوق زنان و مردان، کلون سازی، نقش زنان در حقوق کیفری اسلام، فروع اجمالی صلاه، تعدد زوجات در اسلام، عقد بیمه و غناء.
آنچه در آثار ۶۰ سال فعالیت علمی- اجتماعی او مشاهده می‌گردد، تلاش مستمر برای اصلاح فرهنگ دین، اولویت بخشی به عنصر زمان و مکان در اجتهاد و رویکردهای احکام فقهی، مبارزه با خرافات و برخورد عقلانی و علمی با دین، به ویژه شناساندن فرهنگ تهجر و تعصب و مبارزه برای اصلاح و زدودن این فرهنگ است.
