پایگاها خبری جماران: مدیر مدرسه فقهی امام خمینی(س) قم با تأکید بر اینکه اسلام با حجاب خواسته کرامت جامعه زنان را حفظ کند، گفت: اتفاقاتی که این روزها افتاده مورد تأیید نیست. همان طوری که مقام معظم رهبری هم به اشاره گذشتند، این نه منطقی و صحیح بود و نه فایده داشت. یعنی این کارها باعث می شود همان احترام حجاب که در اذهان مردم هست هم ریخته شود و آسیب ببیند. اولا حرکت این طوری خودش غیرشرعی است. مرد نامحرمی که زن نامحرم را بگیرد و به زور سوار ماشین کند و احیانا کنار رفتن پوشش زن، همه اینها خلاف شرع است و نتیجه عکس دارد.
مشروح گفت و گوی خبرنگار جماران با آیت الله سید مجتبی طاهری خرم آبادی را در ادامه می خوانید:
حضرت اباعبدالله الحسین(ع) یکی از اهداف قیام خودشان را امر به معروف و نهی از منکر عنوان کرده اند. سوی دیگر این روزها مسأله حجاب به عنوان کی اط مصادیق این امر بسیار مطرح می شود. جایگاه حجاب در امر به معروف و نهی از منکر و نگاه اسلام به این موضوع چیست؟
امر به معروف و نهی از منکر یک بحث دامنه دار و طولانی است و مسأله عمل نکردن به حجاب هم می تواند از مصادیق منکر باشد. ولی من بحث را این طور مطرح نمی کنم و می خواهم دو، سه محور را با توجه به اتفاقاتی که در ایام گذشته افتاد و ادله ای که برای حجاب وجود دارد به صورت تفکیکی عرض کنم.
نکته اول اصل حجاب است. همان طور که همه می دانند اصل حجاب واجب است به خاطر اینکه صراحت آیات قرآن در سوره های نور و احزاب آمده است. البته آیه جلباب شأن نزول خاصی دارد اما یک اصل اساسی از آن آیه هم استفاده می شود. اما سوره نور به پیامبر اکرم(ص) دستور داده که باید روسری زنان مسلمان طوری باشد که سر و گردن و سینه آنها را پوشش بدهد.
ما یک وقت فکر نکنیم پوشش با حجاب فرق دارد؛ پوشش فارسی و حجاب عربی است. حجاب یعنی مانعی که بین دو چیز فاصله می اندازد. مثلا دیوار را هم حجاب می گویند که بین منزل شما و دیگری فاصله می اندازد و دید را از دیگری می گیرد. در این مورد حجاب هم یعنی چیزی که مانع دید دیگری شود.
وقتی آیه قرآن را داریم چرا بعضی ها در اصل وجوب حجاب خدشه وارد می کنند؟ من واقعا تعجب می کنم؛ مخصوصا دوستان محترمی که خودشان اهل علم هستند و سر و کار با قرآن و معارف اسلام دارند. اصل حجاب به حکم صریح قرآن واجب است و شکی در آن نیست.
دلیل دوم «سیره متشرعه» است. سیره متشرعه متصل به زمان معصوم برای همه ما حجت است و ما می دانیم این سیره برای زنان مؤمن حجاب بوده و معصومین هم خودشان به آن عمل و ترغیب کرده اند. در رتبه بعد فتوای علما به وجوب حجاب است که در این مسأله ما مخالف نداریم. فتوای اجماعی فقها است و البته آنها این فتوا را از قرآن و سیره اهل بیت(ع) گرفته اند.
نکته بعدی در مورد ضروری بودن حجاب است. اگر ما تعریف ضروری را روشن کنیم دیگر بعضی از دوستان خدشه وارد نمی کنند که چرا حجاب ضروری دین است. هر چیزی در اسلام که انکار او با انکار خدا و رسول(ص) مساوی باشد، ضروری دین است؛ و منکر او اگر عمدا این کار را بکند و ادامه و انتشار بدهد، از نظر حکم خداوندی کارش به جاهای باریک منتهی می شود. بنابر این، با توجه به اینکه حجاب از آیه قرآن استفاده می شود، اگر کسی انکار کند یعنی انکار قرآن و رسالت پیامبر(ص) کرده است. لذا منکر آیه حجاب، منکر ضروری دین می شود.
چیزی که مهم است و مرحوم شهید مطهری به درستی در ذیل آیه جلباب اشاره کرده اند این است که خدای متعال خواسته یک اصل اساسی را به همه زنان مؤمن بفهماند که زن مسلمان همواره باید دارای یک نوع وقار، سنگینی و حفظ ظاهر شود که هیچ چشم طمع کاری در او طمع نورزد. اسلام خواسته زن مثل یک درّ در صدف و از دسترس هر خطاکار طمع ورزی به دور باشد.
برعکس، کسانی که این را یک نوع وهن به جامع زنان تلقی می کنند، اسلام با این کار خواسته کرامت جامعه زنان را حفظ کند. اسلام خواسته احترام جامعه زنان را حفظ کند و از چیزی که زنان را ملعبه و عروسک قرار می دهد جلوگیری کند. خواسته زنان حریمی برای خود ایجاد و به دیگران اعلام کنند ما اهل عفت و پاکدامنی هستیم؛ حریم خصوصی ما مربوط به خودمان است و هیچ ناپاکی حق ورود به این حریم را ندارد. این تکریم، احترام و بزرگداشت زن است.
اسلام با فعالیت شرعی و درست زن هیچ مخالفتی ندارد
همواره اشیاء قیمتی را در دسترس همگانی قرار نمی دهند. هرکسی درّ و یاقوتی و طلایی داشته باشد همیشه آن را در یک جای خیلی محکم پنهان و نگهداری می کند که از دسترس خارج باشد. زن هم به دید اسلام همین است؛ اسلام خواسته زنان را محترم نگه دارد و حفظ کند از اینکه آنها وسیله چشم چرانی مردان ناپاک باشند. این احترام زن است و نه سلب آزادی زن است و نه خواسته جلوی فعالیت زن را بگیرد.
اسلام با فعالیت شرعی و درست زن هیچ مخالفتی ندارد و موافقت هم دارد. در بعضی جاها واجب هم هست؛ مثل مسائل پزشکی که واجب کفایی است زنانی بیایند و در این امر شرکت کنند تا بتوانند دیگر زنان مؤمن را علاج کنند.
اگر در امر به معروف طوری عمل شود که تنفر آور باشد، حتما نباید انجام شود و چنین کاری ممنوع است
نظر شما در خصوص نحوه ترویج این امر واجب و برخوردهایی که این روزها کلیپ های آن در فضای مجازی پخش می شود چیست؟
اتفاقاتی که این روزها افتاده مورد تأیید نیست. همان طوری که مقام معظم رهبری هم به اشاره گذشتند، این نه منطقی و صحیح بود و نه فایده داشت. یعنی این کارها باعث می شود همان احترام حجاب که در اذهان مردم هست هم ریخته شود و آسیب ببیند. اولا حرکت این طوری خودش غیرشرعی است. مرد نامحرمی که زن نامحرم را بگیرد و به زور سوار ماشین کند و احیانا کنار رفتن پوشش زن، همه اینها خلاف شرع است و نتیجه عکس دارد.
هم کسی که این رفتار با او شود حتما ناراحت می شود و اگر خودش هم اعتقاد کوچکی داشته، آن هم از بین می رود و هم کسی که این صحنه ها را ناظر است حتما متنفر می شود. همان طور که علمای بزرگ هم فرموده اند، در امر به معروف و نهی از منکر باید طوری عمل شود که موجب تنفر افراد جامعه نشود؛ اگر طوری عمل شود که تنفر آور باشد، حتما نباید انجام شود و چنین کاری ممنوع است. امر به معروف شرایط و جایگاه خودش را دارد و همه فقها فرموده اند اگر احتمال تأثیر نیست کسی نباید امر به معروف یا نهی از منکر کند.
باید فرهنگ سازی کنیم که متأسفانه در چند دهه ای که از انقلاب گذشته آن طوری که باید و شاید و شایسته بوده فرهنگ سازی نشده و در این زمینه کوتاهی شده است. ما نتوانسته ایم مسائل اصلی از جمله حجاب را آن طوری که شایسته است به زنان و دختران قانع و احکام اسلام را معرفی کنیم. در ذهن آنها شبهاتی هست و ما نباید با آنها برخورد تند و غیر منطقی کنیم. اساسا این بندگان خدا دشمنی با احکام اسلام ندارند و از کمبود و کم کاری ما است که نتوانسته ایم آن طوری که باید و شاید احکام اسلام را تبلیغ کنیم.
البته دشمن هم در نقطه مقابل با تمام قوا کوشیده و سعی داشته حکم اسلام را در این زمینه سست کند و ما متأسفانه در مقابل او حرکت درست و شایسته ای انجام نداده ایم و لذا عقب مانده ایم.
حجاب از واجبات و ضروریات است
همه زنان و دخترانی که در جامعه حاضر می شوند طبق قانون اسلام و دستور قرآن باید محجبه باشند
احکام اسلام تعطیل بردار نیست که مثلا بگوییم الآن چون فقر داریم نباید نماز بخوانیم
نظر شما درباره الزام یا عدم الزام حجاب چیست؟
باید این کلمه حجاب «اجباری» و «اختیاری» توضیح داده شود. حجاب از واجبات و ضروریات است و همه زنان و دخترانی که در جامعه حاضر می شوند طبق قانون اسلام و دستور قرآن باید محجبه باشند. البته نه اینکه من باید بالای سر او حاضر شوم و این اجبار رادر خیابان پیاده کنم، وظیفه آنها این است که این کار را بکنند؛ چون حدود اسلام در جامعه با شخص فرق می کند. ممکن است کسی در منزلش خطایی کند و هیچ ربطی هم به جامعه ندارد؛ ما کاری به او نداریم و متعرض او هم نیستیم. در جامعه وظیفه دیگری دارد و مثل همه قوانین دیگر، باید این قانون را هم حفظ کند.
برای احترام به حقوق دیگران بنده و شما مجبوریم چراغ قرمز را بایستیم؛ ولو اینکه مثلا اعتقاد به چراغ قرمز هم نداشته باشیم. قانون خدا هم همین است؛ وقتی می خواهیم در جامعه حضور پیدا کنیم؛ شخص خود ما باید حکم اسلام را در جامعه پیاده کنیم. اما منظور این نیست که با کتک او را وادار کنند؛ منظور این است که حجاب واجب است و در جامعه باید به آن ملتزم بود و شخص نباید در جامعه اسلامی کاری کند که این حریم شکنی اتفاق بیفتد.
اما رعایت نکردن حجاب تجاوز به حقوق دیگران است؛ مرد مسلمانی که نباید نامحرم ببیند، مجبور است در خیابان نامحرم ببیند و این درست نیست. این هم مثل هر قانون دیگری در جامعه رعایتش لازم است و اینکه بعضی ها می گویند چون مشکلات دیگر داریم به حجاب نپردازیم هم حرف درستی نیست. پرداختن به حجاب را این طور قبول نداریم که بخواهد با زور باشد ولی احکام اسلام تعطیل بردار نیست که مثلا بگوییم الآن چون فقر داریم نباید نماز بخوانیم.
البته بر حاکمان، مجریان و سردمداران جامعه اسلامی لازم است که در همه ابعاد به مشکلات مردم و جامعه اسلامی رسیدگی کنند و نه یک مشکل را بگیرند و دیگران را رها کنند. یعنی ما یقه حجاب را بگیریم و از آن طرف به تخلف های بزرگی که ریشه جامعه را می سوزاند اصلا اعتنا نکنیم یا از کنارش بگذریم. چپاول ها، اختلاس ها و حقوق دیگر زنان و مردان جامعه را نبینیم و بعد یقه حجاب را بگیریم، از نظر عملکرد درست نیست.
