ناصری: آقای خاتمی هنوز هم بر این عقیده هستند که یکی از بزرگترین ابزارهای مدیریت صحیح و سالم در اداره کشور تفویض اختیارات از رئیس جمهور و وزرا به استان ها و مناطق است. ما در سیل های اخیر نیز مشاهده کردیم که استانداران برای بعضی از کارها نمی توانستند تصمیم بگیرند. این تفویض اختیار در بسیاری از کشورهای توسعه یافته انجام شده است و اگر روزی در کشور دنبال شود حتما به نفع کشور خواهد بود.

پایگاه خبری جماران: سخن سیدمحمد خاتمی از مطلوب بودن شیوه حکومت فدرالی واکنش هایی را برانگیخت.

به گزارش خبرنگار جماران، رئیس دولت اصلاحات اخیرا در دیدار با اعضای شورای شهر تهران به راه‌اندازی شوراها در دولت اصلاحات و موانع پیش‌رو اشاره و بیان کرد: شوراها را به عنوان سمبل جامعه مدنی راه‌اندازی کردیم که مورد استقبال فراوان قرار گرفت و این استقبال نشان دهنده سیر جامعه ما به سوی مردم‌سالاری بود.

او در ادامه راه‌اندازی شوراها را یک کار بزرگ و موجب افتخار جمهوری اسلامی دانست و گفت: شاید در حال حاضر از نظر سیاسی مناسب نباشد اما مطلوب‌ترین شیوه حکومت مردمی، اداره فدرالی است که آن زمان در وزارت کشور ۱۰ منطقه هم مشخص کردیم اما از نظر قانون اساسی نمی‌توانیم فدراتیو باشیم.

به دنبال این اظهارات برخی اساتید دانشگاه و فعالان سیاسی مطالبی را بیان کردند. یکی از جنجالی ترین واکنش ها به اظهارات خاتمی یادداشت سیدجواد طباطبایی استاد پیشین دانشگاه تهران و پژوهشگر تاریخ اندیشه سیاسی بود. طباطبایی اظهارات خاتمی را نسنجیده خواند و گفت که خاتمی صلاحیت لازم برای بیان این جملات را ندارد.

 

سیدجواد طباطبایی: سخن خاتمی نسنجیده است

این استاد دانشگاه در یادداشتی که در کانال تلگرامی خود منتشر کرده، می‌گوید: من درست نمی توانم بفهمم که چرا رئیس جمهور پیشین، که باید بداند که هر سخن جایی و هر نکته مکانی دارد، خطاب به اعضای شورای شهر دربارۀ مسائل کلان حاکمیتی کشور چنین مطلب مهمی را مطرح کرده است؟ آقای رئیس جمهور اسبق باید بداند که تصمیم گیری در چنین مواردی به هیچ وجه در صلاحیت اعضای شورای شهر نیست که مردم برای ادارۀ امور جاری شهر انتخاب می کنند و برحسب تعریف اگر صلاحیتی داشته باشند باید رسیدگی به امور جاری شهر باشد و، به این اعتبار، صلاحیتی برای مداخله در امور کشور ندارند. وانگهی، خود آقای رئیس جمهور اسبق چه صلاحیتی دارد که چنین بحث مهم حاکمیتی را با گروهی که آن ها نیز در این موارد فاقد صلاحیت هستند، در میان گذاشته است. با پایان یافتن دوره ریاست جمهوری، رئیس جمهور نیز شهروندی بیش نیست و اگر نظری داشته باشد باید آن نظر را مستدل بیان کند و پاسخ بگیرد، اما بیان چنین مباحثی، در چنین سطح عامیانه ای، در مناسبت های سیاسی در شأن رجل سیاسی نیست.

سیدجواد طباطبایی در آخر از خاتمی خواست: به عنوان یک شهروند، که اندکی بیشتر از شما در این مباحث فکر کرده و به ویژه این‌که سیاست باز نیست، از شما می خواهم که این سخنان را محترمانه پس بگیرید و به اطرافیان خودتان هم توصیه کنید که وارد این مباحث نشوند.

 

از تیتر رسانه های اصولگرا تا آشتی دادن محمد قوچانی

نسنجیده خواندن سخنان خاتمی از سوی طباطبایی در کنار اظهارات دیگر طباطبایی در این یادداشت با استقبال رسانه های اصولگرا رو به رو شد تا جایی که محمد قوچانی، روزنامه نگار اصلاح طلب معتقد به لیبرالیسم در سرمقاله ای به فضای به وجود آمده پرداخت.

اظهارات طباطبایی در رسانه های اصولگرا با تیتر «آقای خاتمی! به جای حرف زدن از فدرالیسم از فساد اطرافیان خود بگوئید» منتشر شد. محمد قوچانی، سردبیر روزنامه سازندگی که ارگان حزب کارگزاران (با گرایش لیبرالی) است در سرمقاله اش سعی می کند فضای به وجود آمده را تلطیف کند: سخن ناتمام حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمحمد خاتمی درباره‌ی ضرورت فدرالیسم در ایران در دیدار با شورای شهر تهران به نقد تمام‌عیار دکتر سیدجواد طباطبایی بر این رأی منجر شده است. تا جایی که برخی تحلیلگران از آن به یک شکاف در اصلاح‌طلبان و روشنفکران ایران یاد کرده‌اند غافل از آنکه رابطه‌ی خاتمی ـ طباطبایی رابطه‌ای سیاسی نیست؛ نسبتی فکری است.

 

اداره فدرالی ایران مطلوب نیست

محمد طبیبیان اقتصاددان معتقد به لیبرالیسم نیز در یادداشتی در همین روزنامه نوشت: در تاریخ نمونه هاى متعددى وجود دارد که چند حکومت و یا فرهنگ و منطقه جدا گانه با هم جمع شده و تشکیل یک دولت فدرال داده اند. اما اینجانب نمونه اى از اینکه یک کشور جمع را با طرح فدرالى کردن به صورت پراکنده در آورند نمى شناسم. در مورد ایران مطلوب هم نیست. شاید مورد حکومت فدرال در آمریکا که موفق هم بوده و کشورى را که مناطق و جزایر آن در اقیانوس آرام و اقیانوس اطلس، قطب شمال و دریاى کاراییب گسترده و سرزمین اصلى خود یک قاره است را در کنار هم قرار داده یک نمونه موفقى تلقى شود.

طبیبیان ادامه داد: مسئله ما منع قانون اساسى نیست حتى اگر قانون اساسى هم اجازه مى داد به دلایل مشخص این که هر استان حاکم و مجلس قانون گذارى مستقل داشته باشد فقط به معنى تجزیه کشور است. این تاریخ و مراحل با تاریخ و مراحل آمریکا بنیاداً متفاوت است.

 

غلامرضا کاشی: باید درباره مقصود خاتمی از ایده و پیامد فدرالیسم گفت و گو کنیم

محمدجواد غلامرضا کاشی استاد علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی نیز در یادداشتی تلگرامی به طرح ایده فدرالیسم از سوی سیدمحمد خاتمی پرداخت.

این استاد دانشگاه ابتدا با بیان آنکه دو روایت اقتدارگرایانه و همچنین دموکراتیک از «سوسیالیسم» وجود دارد، می نویسد: ضرورت دارد درباره مقصود اصلی ایشان از این ایده و پیامد فدرالیسم گفت و گو  کنیم. اما این ایده، نمونه‌ای از طرح مساله ناسیونالیسم از سنخ صدای دوم است. ممکن است کسانی با اصل ایده فدرالیسم موافق نباشند، اما اگر قائل به مقاومت در مقابل بالاگرفتن ایده ناسیونالیسم اقتدارگرایانه هستند؛ باید ابتکار عمل را به دست بگیرند و مقصود آقای خاتمی را به زبان دیگر، و نامگذاری دیگر بیان کنند.

کاشی با بیان اینکه گوشمان در سیاست به موسیقی مونوفونیک و تک‌صدایی عادت کرده است، باید به نوای چند صدا بیاندیشی ادامه داده است: به نظرم آقای خاتمی راز بی‌رنگ شدن ایده دمکراسی‌خواهی را دریافته است. دمکراسی‌خواهی پیشترها، در بستر درکی تک‌صدایی از هویت ملی ساخته شد. حاصل منحصر شدن سودمندی‌های آن برای گروه اندکی در تهران و شهرهای بزرگ بود و اکثریت گروه‌های اجتماعی چیزی از طعم آن نچشیدند. حال احیای ایده دمکراسی مستلزم درکی چندصدا از هویت ملی است. حال اگر ایده فدرالیسم کفایت این کار را ندارد، به یک ایده جانشین بیاندیشیم.

 

رئوفیان: با فدرالیسم اقتصادی محسن رضایی موافقم اما ...

ابوالقاسم رئوفیان، فعال سیاسی اصولگرا نیز در مخالفت با سخنان خاتمی به سایت آزادی گفت: «نمی‌دانم قصد و نیت آقای خاتمی یا کسانی که طرفدار اداره کشور به شیوه فدرالی هستند واقعا چیست و چه شاخص‌هایی را برای آن تعریف می‌کنند اما معتقدم که فدرال بر اساس مکتب، ملیت و قومیت باشد چنانچه در گذشته تجربه شده و الان هم در عراق، سوریه و برخی از کشورهای اروپایی وجود دارد و جواب نداده است، غیر ضروری و نادرست است».

این فعال سیاسی اصولگرا با تاکید بر اینکه مشکلات موجود در کشور ما ناشی از شیوه اداره کشور از سوی دولت‌ها است و نه روابط مردم ، گفت: «حکومت به شیوه فدرال در تاریخ ایران تجربه شده و ناموفق بوده است. حتی در زمان هخامنشایان نیز فدرال بود و حکومت مرکزی به مناطق مختلف اختیار داده بود. به عبارتی تمرکز در حکومت مرکزی نبود و استقلال داده شده بود. در کتیبه نقش رستم می‌بینید که داریوش کشور را به ایالت‌هایی مختلف تقسیم کرده بود و هر کدام از این‌ها سکه ضرب می‌کردند و نیروی نظامی داشتند. این استقلال نظامی و اقتصادی یکی از عمده‌ترین خطرات فروپاشی برای یک حکومت است.»

وی افزود: « من با با فدرالیسم اقتصادی آنطور که محسن رضایی طرح کرده بود، موافقم اما دادن اختیار در حوزه‌های نظامی، دفاعی و سیاسی درست نیست و خطر تجزیه ایجاد می‌کند.»

 

عبدالله ناصری: دولت اصلاحات به دنبال افزایش اختیارات شوراها بود

عبدالله ناصری، عضو بنیاد باران در همین زمینه  در گفت و گو با خبرنگار جماران گفت: یکی از اولین کارهایی که در دولت اصلاحات و با پیگیری های شخص مصطفی تاج زاده دنبال شد و به نتیجه رسید بحث شوراها بود. در بحث شوراها دو هدف دیگر نیز در وزارت کشور تعقیب شد؛ یکی تغییر قانون شوراها بود که در این راستا قرار بود برای شوراها افزایش اختیارات منظور شود. به این صورت که فعالیت شوراها در حد تعیین شهردار و نظارت بر شهرداری خلاصه نشود.

وی افزود: با این ایده از  مراکز فرهنگی شهرها گرفته تا مدیریت های بیمارستانی و مراکز خدماتی و بهداشتی همه در قانون جدید جزو اختیارات شوراها قرار می گرفتند. این همان چیزی است که در کشورهای توسعه یافته شکل می گیرد. متاسفانه این بخش از کار یعنی تغییر قانون شوراها با برکناری و حکم قضایی علیه آقای تاج زاده عملا مسکوت ماند و دوستان بعدی هم آن را پیگیری نکردند.

این فعال سیاسی همچنین ادامه داد: دومین چیزی که در دستور کار وزارت کشور و سازمان امور اداری و استخدامی وقت قرار داشت این بود که به جای آنکه روند تکثیر استان ها دنبال شود، با بررسی شرایط و مقتضیات جغرافیایی و فرهنگی استان ها به گونه ای در هم ادغام شوند که مثل ساختارهای تاریخی قدیم، کشور مثلا به 10 ایالت یا استان بزرگ تقسیم شود و مدیران این حوزه ها فارغ از آنکه چه عنوانی دارند، اختیارات کاملا مطلوب و فوق العاده ای شبیه به اختیارات رئیس جمهور داشته باشند.

عضو بنیاد باران یادآور شد: ایده دولت اصلاحات، شخص آقای خاتمی، وزارت کشور، سازمان اداری استخدامی و شورای عالی اداری این بود که اختیارات از تهران به پایتخت بیرون برود، در استان ها توزیع شود و استانداران الزاما برای هر کاری نیاز به هماهنگی با یک وزیر یا رئیس دولت نداشته باشند. این طرح بسیار عالی بود که متاسفانه هم مجلس هفتم، بعضی از نهادهای دیگر و کانون های حاکمیتی با آن مخالفت کردند.

ناصری گفت: آقای خاتمی هنوز هم بر این عقیده هستند که یکی از بزرگترین ابزارهای مدیریت صحیح و سالم در اداره کشور تفویض اختیارات از رئیس جمهور و وزرا به استان ها و مناطق است. ما در سیل های اخیر نیز مشاهده کردیم که استانداران برای بعضی از کارها نمی توانستند تصمیم بگیرند. این تفویض اختیار در بسیاری از کشورهای توسعه یافته انجام شده است و اگر روزی در کشور دنبال شود حتما به نفع کشور خواهد بود.

 

موضع گیری سیدجواد طباطبایی ناشی از مسائل شخصی است

این فعال رسانه ای اصلاح طلب در ارتباط با موضع گیری تند سیدجواد طباطبایی نیز ابراز عقیده کرد: درباره آقای طباطبایی متاسفانه باید به دو نکته اشاره کنم. اول آنکه اساسا گفتمان اصلاح طلبی با خیلی از دیدگاه های آقای طباطبایی مغایرت دارد. بسیاری از دیدگاه های سیاسی ایشان در چارچوب نظریه ایرانشهری اساسا به تمرکز قدرت و توتالیتاریسم می انجامد. مساله دوم هم این بود که آقای سیدجواد طباطبایی سالها مدعی بود که یک شاخص و یک نماد در مراکز آکادمیک و دانشگاهی است. او باور داشت که جریان نهادهای نمایندگی ولی فقیه یا جریانی مثل آقای مصباح یزدی در دانشگاه نمی تواند با او رقابت کند. اما با ظهور اندیشه و گفتمان اصلاح طلبی عملا این مرجعیت به نخبگان به سمت طرفداری اصلاح طلبی کشیده شد و عملا مرجعیت و توجه از آقای طباطبایی برداشته شد.

ناصری افزود: من موضع گیری آقای طباطبایی را موضع گیری شخصی می دانم؛ همچنان که معتقدم مواضع هوشنگ امیراحمدی در ارتباط با دولت اصلاحات از مسائل شخصی ناشی می شود. اساسا نیز اصلاح طلبان با دیدگاه های هوشنگ امیراحمدی مخالفند و اصلا درباره ماموریت و شخصیت او باورهایی دارند.

این فعال سیاسی اصلاح طلب در پایان گفت: به این ترتیب بحث آقای خاتمی یک بحث اساسی، تاریخی و به نفع توسعه کشور است. توسعه حتما زمانی شکل می گیرد که تمرکز زدایی از کانون های تصمیم گیری صورت بگیرد و توزیع قدرت و اختیارات نهادینه شود.

 

انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند

موضوعات داغ

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.