در روزگاری نه چندان دور بیمار شدن و مراجعه به بزرگ‌ترین بیمارستان سمنان، کابوسی از صف‌های طولانی پذیرش و کمبود پزشک و پرستار و تجهیزات و هزینه‌های بالا بود که تمثالی از دردی عمیق را بر پیکر نالان بیماران این شهر تراشه می‌کرد.
همه مردم سمنان بیمارستان کوثر را می‌شناسند چرا که بیشترین بار درمان این استان بر روی شانه‌های این دارالشفا بوده و همچنان می‌باشد که با اجرای مرحله به مرحله طرح تحول نظام سلامت در دولت تدبیر و امید، نویدی از قرارگیری شبکه بهداشت و درمان کشور و به طبع آن سمنان و این بیمارستان بر مدار توسعه و کاهش معضلات برای مردم و حوزه سلامت بوده است.
۱۴ مهرماه سال گذشته بود که بر روی خروجی خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا) مرکز سمنان گزارشی با عنوان « بیمارستان کوثر سمنان و مشکلاتی که حل شدنی است» قرار گرفت.
کمبود مشهود نیروی انسانی، شلوغی اورژانس و بخش‌ها، نارضایتی از نحوه کار سامانه نوبت دهی، شلوغی بالین بیمار و نبود حضور پزشک بر سر بیماران، از جمله مشکلاتی بود که در این گزارش بیماران این بیمارستان از آن شکایت داشتند.
هنوز یک سال از انتشار این گزارش نگذشته است که بار دیگر با مراجعه به بیمارستان کوثر روی دیگر سکه را که از فعال شدن توانایی‌های نهفته طرح تحول نظام سلامت حکایت دارد را نظاره کردیم.
در گزارش سال گذشته ایرنا یکی از شهروندان که برای انجام تزریقات به بیمارستان کوثر آمده بود، شکایت داشت که به منظور تزریق دو عدد آمپول برای یکی از اعضای خانواده وارد بیمارستان شده و ورود تا خروجش نزدیک به ۴۵ دقیقه به طول انجامیده است.
شکایت از شلوغی و صف‌های طولانی بخش پذیرش در بخش اورژانس بیمارستان کوثر و همچنین مشاهده صحنه‌های دلخراش در این بخش در زمان دریافت خدمات سرپایی و تزریقات ساده، از شکایت‌هایی بود که شهروندان این استان را کلافه کرده بود.
اما حالا دیگر اورژانس شلوغ نیست، در صف پذیرش تنها ۲ نفر ایستاده اند، تخت‌ها به فاصله کمی از هم قرار نگرفته‌اند و از پذیرش بیماران در راهرو هم خبری نیست. بیماران با پرده‌های آبی رنگ از هم جدا شده‌اند، اما پرستاران و رزیدنت‌ها دیگر به مشقت از لابه‌لای تخت‌ها خودشان را به بالین بیمار نمی‌رسانند.
دکتر محمد معماریان رئیس بیمارستان کوثر سمنان در گفت و گویی با خبرنگار ایرنا، علت درمان دردهای این بیمارستان را جدا شدن بخش خدمات سرپایی و تزریقات از بخش پرازدحام اورژانس عنوان می‌کند.
تفکیک و راه‌اندازی بخش‌های مختلف در این بیمارستان و همچنین تقویت سامانه گویای نوبت‌دهی از دیگر مواردی است که معماریان به آن‌ها اشاره دارد که سبب کاهش زمان پذیرش و حضور متقاضیان در بیمارستان شده و بهبود کیفیت و خدمات و در نتیجه افزایش رضایت مردم را به دنبال داشته است.
او می‌گوید: بسیاری از بیماران به دلیل پایین بودن هزینه‌ها در این بیمارستان تمایل به دریافت هرگونه خدمات را در اینجا داشتند که اجرای طرح تحول نظام سلامت و کاهش هزینه‌ها در همه مراکز دولتی، کاهش تعداد مراجعان را به همراه داشته است.
وی با اشاره به اینکه راه‌اندازی کلینیک‌های تخصصی وابسته به این بیمارستان نیز به کاهش بار مراجعان به این بیمارستان کمک شایانی کرده است، بیان کرد: راه اندازی این کلینیک‌ها علاوه بر کاهش تعداد مراجعان به بخش اورژانس و از بین رفتن شلوغی این بخش، بهبود کیفیت خدمات را نیز به همراه داشته است.
رئیس بیمارستان کوثر سمنان اضافه کرد: شهروندان می‌توانند با مراجعه به این کلینیک‌های مستقر در بخش جنوب این بیمارستان خدمات مورد نظرشان را دریافت کنند و توسط پزشکان متخصص و فوق تخصص معاینه و درمان شوند.
وی تاکید کرد: بیماران پس از دریافت مشاوره و تشخیص پزشکان مستقر در کلینیک‌ها می‌توانند در صورت نیاز به بخش مورد نظرشان مراجعه کنند که این امر علاوه بر جلوگیری از اتلاف وقت، مشاهده درد بیماران بدحال و صحنه‌های دلخراش را برای آن‌ها به صفر می‌رساند.
کاهش هزینه بستری بیماران از ۳۷ به پنج درصد
رئیس بیمارستان کوثر سمنان می گوید: اجرای طرح تحول نظام سلامت سهم بیماران از هزینه بستری را از ۳۷ به پنج درصد برای روستائیان و ۱۰ درصد برای شهرنشینان کاهش داده است.
فوق تخصص ریه و مراقبت‌های ویژه گفت: کاهش سهم بیمار بستری به میزان ۲ درصد در حوزه روستائی و ۴ درصد در حوزه شهری از دیگر دستاوردهای این طرح است.
حفاظت مالی از بیماران بستری در برابر هزینه‌های کمرشکن در بیمارستان‌های دولتی، ساخت، توسعه، تجهیز و نوسازی تخت‌های بیمارستانی، بهره برداری از اورژانس هوایی و استقرار یک فروند بالگرد آمبولانس، نوسازی ناوگان آمبولانس‌های اورژانس پیش بیمارستانی، به‌کارگیری ۱۲ دستگاه آمبولانس جدید، بهره برداری از خدمات هتل بیمارستان برای نخستین بار در استان سمنان از جمله خدماتی است که به گفته معماریان با اجرای طرح تحول نظام سلامت در کلیه بیمارستان‌ها از جمله کوثر ارائه شده است.
ارتقای فرهنگ رفتاری کارکنان و پزشکان با مراجعان
بیماری در گزارش قبلی ما از رفتار نامناسب و خشن یکی از پزشکان اورژانس بیمارستان کوثر سمنان گلایه داشته و گفته بود: در مراجعه به بخش اورژانس و اخذ نوبت برای پزشک این بخش، با مسایلی مانند ازدحام و ورود همزمان چند بیمار مواجه بودیم که با برخورد نامناسب و خشن پزشک مواجه شدم.
گلناز ملک، رفتار نامناسب را تنها محدود به پزشک اورژانس ندانست و در برخی کارکنان نیز چنین رفتاری را مشاهده کرده بود.
ملک، از بی نظمی و شلوغی در خارج از اتاق پزشک اورژانس و نیز بی مسوولیتی کارکنان در کنترل این وضعیت گلایه‌مند بود.
شهروند دیگری نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، از وضعیت تکریم ارباب رجوع در این بیمارستان، خودداری کارکنان حاضر در بخش اورژانس، اطلاعات و بخش بستری، از پاسخگویی لازم و مناسب به بیماران و مراجعه‌کنندگان و برخورد نامناسب آن ها ابراز گلایه کرده بودند.
به سراغ یکی از همراهان بیمار بستری در بخش داخلی بیمارستان کوثر می رویم.
هزینه‌ها کم شده، توجه وزارت بهداشت به بیماران کم‌درآمد بیشتر شده، سطح بهداشت، رسیدگی و پاسخگویی پرستاران و پزشکان و حتی نیروی‌های خدماتی نیز مطلوب است، این‍ها را مادری که کنار صندلی تخت دخترش که عمل جراحی دندان داشته است، می‌گوید.
دکتر معماریان نیز در این باره می‌گوید: کلیه کارکنان این بیمارستان موظف به رعایت شئونات ارباب رجوع و بیماران بستری و همراهانشان هستند و باید بهترین رفتار را با آنان داشته باشند تا دردی بر دردهای آنان تلنبار نشود.
وی از دادن تذکر در مرحله نخست و حتی اخراج کارکنان خاطی خبر می‌دهد و گفت: پزشکان، پرستاران و نیروهای خدماتی و کلیه کارمندان این بیمارستان در خصوص رفتار نامناسب با بیماران و مراجعان، استفاده نکردن از تلفن همراه در ساعت کاری و بسیاری از مسائل دیگر، آموزش‌های لازم را فراگرفته اند و در صورت تخلف برخوردهای لازم صورت می‌گیرد.
افزایش رضایت بیماران با افتتاح مرکز دیالیز بیمارستان کوثر
این مرکز با ظرفیت ۲۰ تخت دیالیز در اردیبهشت ۹۸ به بهره‌برداری رسید که با پیش‌بینی و تمهیداتی که صورت گرفت، تخت‌های آن به ۳۷ تخت نیز افزایش یافت.
زهرا مرادی یکی از بیماران این مرکز می‌گوید: با راه‌اندازی این مرکز جدید دیالیزی، کیفیت خدمات افزایش یافته است و هیچ نگرانی از پذیرش در این بخش ندارم.
رئیس بیمارستان کوثر نیز با ابراز خوشحالی از اینکه در استان سمنان از نظر خدمات‌دهی به بیماران دیالیزی مشکل وجود ندارد، گفت: با افتتاح این مرکز ضمن افزایش قابل توجه کیفیت خدمات به بیماران این استان، برای پذیرش مسافران نیازمند به دیالیز نیز با مشکلی مواجه نیستیم.
خدمات بخش دیالیز
انجام همودیالیز استاندارد به مدت چهار ساعت در هر جلسه دیالیز، انجام مراقبت‌های پرستاری استاندارد طی جلسات دیالیز برای ارتقای سلامت جسمی و روانی بیماران بخش دیالیز، دارودرمانی طبق دستور پزشک طی درمان همودیالیز، تزریق خون و فرآورده های خونی طبق دستور پزشک طی همودیالیز و بررسی فاکتورهای آزمایشگاهی بیماران به صورت دوره ای در مقاطع ماهانه، سه ماهه و ۶ ماهه، از جمله خدمات این بخش است که معماریان برای ما گفت.
مرگ و میر در بیمارستان کوثر پایین‌تر از میانگین کشور
رئیس بیمارستان کوثر سمنان از مراجعه ۷۳ هزار نفر به این بیمارستان در سال گذشته خبر داد و افزود: سال ۹۷ چهار هزار و ۵۰۰ بیمار در بخش ویژه این بیمارستان بستری و ۵۳ هزار بیمار سرپایی درمان شدند.
وی از ارائه خدمات پاراکلینیک به ۲۵۴ هزار نفر در سال ۹۷ خبر داد و بیان کرد: با وجود اینکه ۵۰ درصد مراجعان به این بیمارستان بالای ۷۰ سال سن دارند اما میزان مرگ و میر در این بیمارستان پایین تر میانگین کشوری است.
به گفته معماریان، میانیگین مرگ و میر در بیمارستان‌های کشور سه درصد و در بیمارستان کوثر سمنان ۱.۲۳ درصد است.
نگاهی به بیمارستان کوثر از ساخت تاکنون
طرح ساخت مرکز آموزشی، پژوهشی و درمانی کوثر در آبان سال ۱۳۸۵ در پی سفر پر برکت مقام معظم رهبری به استان سمنان مورد تایید و تصویب قرار گرفت و در زمینی به مساحت ۳۲ هکتار و با زیربنای ۲۵ هزار متر مربع توسط وزارت راه و شهرسازی (سازمان مجری ساختمان ها و تاسیسات دولتی و عمومی) در همان سال عملیات ساخت آن آغاز شد.
بخش کت لب، پست کت، آی سی یو، جراحی قلب باز و اتاق عمل مرتبط، با توجه به ضرورت و صلاحدید تیم مدیریتی دانشگاه علوم پزشکی سمنان در مهرماه ۱۳۹۱ در این مرکز شروع به فعالیت کرد و در نهایت در زمستان ۱۳۹۱ با سفر ریاست جمهوری وقت به صورت رسمی افتتاح شد.
انتقال بیمارستان فاطمیه (س) سابق به این مرکز به عنوان مرکز داخلی در مرداد ۱۳۹۲ با بخش های داخلی مردان، شیمی درمانی، داخلی زنان، اعصاب و روان، دیالیز، اورژانس داخلی ، آی سی یو داخلی و سی سی یو انجام شد و بیمارستان به صورت رسمی مورد بهره برداری قرار گرفت.
مطابق با زمانبندی های انجام شده انتقال بخش های جراحی از بیمارستان امیرالمومنین (ع) در خرداد ۱۳۹۳ صورت گرفت و فعالیت خود را به عنوان مرکز جراحی با بخش های اورژانس جراحی، جراحی مردان، جراحی زنان، جراحی سرپایی، آی سی یو جراحی و اتاق عمل آغاز کرد و در تاریخ مذکور مرکز آموزشی، پژوهشی و درمانی کوثر به عنوان مرکز داخلی و جراحی در سمنان به فعالیت خود در ارائه خدمات تشخیص و درمانی ادامه داد.
مراکز درمانی در مدیریت شهری جزو اساسی ترین بخش های طراحی شهری محسوب می شود. در میزان کیفیت سطح خدمات رسانی در مراکز درمانی عوامل مختلفی درگیر هستند که از مهم ترین این عوامل می توان به خدمات رسانی کارکنان، تشخیصی و رفاهی اشاره کرد. خدمات تشخیصی شامل روند تشخیص بیماری با کمک گرفتن از تجهیزات تشخیصی مانند دستگاه عکسبرداری و تبحر کادر پزشکی است.
همچنین از خدمات رفاهی می توان به راحتی دسترسی بیمار و همراهان به عوامل رفاهی اولیه مانند توقفگاه خودرو، محل استراحت همراهان، دسترسی بیمار و همراهان به خدمات دارویی و فیزیوتراپی اشاره کرد.
طبق آمار وزارت بهداشت سرانه جمعیت به تخت بیمارستانی ۲.۶ تخت در ازای هر ۱۰۰۰ نفر جمعیت است که هم اکنون در ایران این رقم ۱.۶ تخت در هر ۱۰۰۰ نفر بیان می شود، از این رو بهبود کیفیت خدمات رسانی می تواند در جبران این کمبود موثر باشد.
بیمارستان کوثر در عمل به یکی از شریان های حیاتی درمانی استان سمنان تبدیل شده و با ارایه خدمت به زائران عبوری حرم رضوی، نقش قابل توجهی در ارایه خدمات درمانی به هموطنان از مرکز تا شرق کشور دارد.
۹۸۹۱/۶۱۰۳
