به گزارش ایرنا ، منار مجموعه تاریخی بسطام در دوره سلجوقی و در قسمت شرقی مسجد بایزید ساخته شده است. تاج این بنا در قسمت بالایی با ترکیب های هندسی آجری مزین شده است. این سازه که حدود 14 متر ارتفاع دارد، به دلیل خارج شدن از حالت تعادل ، مطالعات گسترده ای به منظور آسیب شناسی و مرمت آن در حال انجام است.
مدیر پایگاه میراث فرهنگی بسطام و خرقان یکشنبه به خبرنگار ایرنا گفت: با توجه به تغییر وضعیت و ایجاد حرکت در این منار که در دوره سلجوقیان ساخته شده ، مطالعات بر روی این سازه برای اجرای فرآیند مرمت در حال انجام است.
حامد عادل ، قدیمی ترین اثر معماری این مجموعه را مربوط به قرن سوم هجری دانست و گفت: در حفاری هایی که در زمان پروفسور عدل انجام شد، بخش هایی باقی مانده از دیواره هایی زیر مسجد سلجوقی به دست آمد که به عقیده این باستان شناس، از نظر معماری نخستین هسته شکل گیری این مجموعه بوده و به نام مسجد اول بایزید معروف است.
وی با بیان اینکه به عقیده پروفسور عدل، به نظر می رسد ساختار اصلی صومعه بایزید هم مربوط به همان دوره بوده اما در دوره ایلخانی تزئین شده باشد، افزود: پس از آن مسجد سلجوقی و منار آن قدیمی ترین بناهای این مجموعه هستند.
وی ادامه داد: مسجد سلجوقی که نوع آجر کاری و شیوه ی معماری اش بیانگر دوره آن است و منار آن نیز که به منار سلجوقی معروف است، پیشینه ای 900 ساله دارند.
مدیر پایگاه میراث فرهنگی بسطام و خرقان، با اشاره به اینکه در دوره های گذشته ، منار سلجوقی از حالت تعادل خارج شده و دارای حرکت شده، ابراز داشت: در دوره پهلوی داربست هایی در اطراف آن نصب می شود که بیشتر جنبه حفاظتی داشته اما اینکه آیا این داربست ها اثری بر روی منار داشته اند یا خیر، مشخص نیست.
عادل با بیان اینکه اکنون پس از 40 سال آزمایش هایی بر روی منار انجام می شود، تأکید کرد: نیت ما مرمت منار است و اگر امکان حذف داربست ها وجود داشته باشد پس از تکمیل مطالعات و نتیچه گیری های لازم این کار را انجام می دهیم.
وی تصریح کرد: ممکن است این مطالعات و اجرای کار یک یا 2 سال زمان ببرد اما این میزان در مقایسه با پیشینه 900 ساله بنا اندک نیست و باید کار را در سطح استانداردی انجام داد.
مدیر پایگاه میراث فرهنگی بسطام و خرقان به انجام آزمایش ارتعاش بر روی منار سلجوقی اشاره کرد و گفت: بر روی تمام قسمت های داخلی و بیرونی این بنا حسگر نصب شده و در چندین حالت به وسیله ابزارهای گوناگون متصل با داربست و منفصل از آن آزمایش ارتعاش انجام شد.
عادل افزود: با استفاده از غلتک نیز آزمایش ارتعاش انجام شد تا میزان تأثیرگذاری حرکت وسایل نقلیه سنگین مشخص شود.
وی با طرح این پرسش که آیا سازه ای که پس از 900 سال و با وجود رخدادهای گوناگون همچنان پابرجا مانده، شایستگی مطالعه ندارد، یادآور شد: به دلیل این اهمیت بود که گروهی مشاور به سرپرستی دکتر حجازی به مجموعه آمده و پس از مطالعات اولیه و تهیه و تدوین اطلاعات کسب شده، موضوع یادشده به عنوان یکی از نمونه های موردی ارزشمند، در کارگاه آموزشی بین المللی مرمت و مقاوم سازی بناهای تاریخی ارائه شد.
*** نقشه دقیقی از ساختار منار در دست نیست
عادل با اشاره به انجام مرحله دوم مطالعات بر روی منار سلجوقی ابراز داشت: یک متخصص ژئوتکنیک نیز در بسطام حضور یافته و بستر منار را از نظر خاک، مصالح و ملات به شکل میدانی و آزمایشگاهی مورد بررسی قرار داد.
وی با بیان اینکه فتوگرامتری این سازه نیز توسط کارشناسان دیگری انجام شد، افزود: یک برداشت بسیار دقیق از بیرون و داخل منار برای شروع مطالعات و همچنین تحلیل آسیب ها انجام شد.
مدیر پایگاه میراث فرهنگی بسطام و خرقان ادامه داد: در این سال ها هیچ نقشه دقیق ساختاری و سازه ای از این بنا تهیه نشده و تنها نقشه های معماری آن در دسترس بود در حالی که این نقشه ها به مطالعات مرمتی منار کمک چندانی نمی کند.
وی درخصوص انجام دوره های پایش بر روری منار سلجوقی هم توضیح داد: چندین ایستگاه ثابت بر روی دیوارها و کف در نظر گرفته شده تا بتوان سه یا چهار دوره پایش را انجام داد.
عادل با بیان اینکه این پایش تاکنون بر روی منار انجام نشده، اضافه کرد: در این دوره ها مشخص می شود آیا منار حرکت دارد و یا به حالت تعادل رسیده است. در کشورهای پیشرفته این روش ها به صورت پیوسته در طول سال و برای بناهای دارای اهمیت انجام می شود.
به گزارش ایرنا، مجموعه آرامگاهی بایزید بسطامی شامل آثاری از دوره های مختلف اسلامی است که در کنار مرقد و خانقاه سلطان العارفین قرار گرفته است. مسجد دوم بایزید، گنبد غازان خان، دالان و ایوان الجایتو، برج کاشانه، مدرسه شاهرخیه و همچنین منار سلجوقی از جمله بخش های مهم این مجموعه است.
شهرستان شاهرود دارای 148 اثر تاریخی در فهرست میراث ملی است که از این تعداد، 63 اثر مربوط به بناها و محوطه های تاریخی، 73 تپه تاریخی و 11 اثر معنوی است.
7359/6167
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند

موضوعات داغ

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.