به گزارش ایرنا، حسین عباسی نیا روز چهارشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با اشاره به تغییر و تحولاتی که به اقتضای زمان در نحوه عزاداری مردم این استان در ایام محرم ایجاد شده است، افزود: در بیشتر محله ها، کوی و کومه ها حدود 10 روز مانده به ماه محرم مردم، آئین هایی خاصی را جهت استقبال از این ماه برگزار می کردند.
وی اظهار کرد: بدین ترتیب با این اقدام، فرا رسیدن ماه حسینی را به عموم اهالی اعلام می کردند و از مراسم زیبای قبل ازماه محرم، مشق قمه بود که در محله ها توسط جوانان و نوجوانان اتفاق می افتاد و برای این مهم در یکی از منازل تکیه کوچکی را تدارک می دیدند.
عباسی نیا گفت: حدود یکساعت مانده به غروب آفتاب، جوانان محله در آن تکیه تجمع می کردند و بعد با راهنمایی و اهالی جمع در یک صف طویلی مراسم مشق انجام می دادند.
این محقق اضافه کرد: این مراسم به رغم اینکه قبل از فرا رسیدن ماه محرم برگزار می گردید، اما از شور و حال خاصی برخوردار بود و اهالی محله با شوق زائدالوصفی به این مراسم می پرداختند.
وی بیان کرد: خانواده ها نیز در محله تجمع کرده و شاهد برگزاری این مراسم می شدند و بعضی از خانواده ها نیز در مسیر عزاداران چای و یا شربت پخش می کردند و مراسم مشق قمه تقریبا در همه محله ها برگزار می شد و عزاداران شب هنگام نیز از تکیه جمع شده و بصورت نشسته عزاداری می کردند.
این پژوهشگر، محقق و مدرس تئاتر ادامه داد: ابتدا یک نفر 'اشتله خوانی' می کرد و شور و حالی در رثای یکی از قهرمانان کربلا به صورت دکلمه می خواند و همه باهم حزین خوانی می کردند.
وی افزود: این مراسم تا نیمه های شب ادامه داشت و خانواده ها نیز نیز در گوشه ای از حیاط و یا در اتاقی جوار تکیه جمع شده و دراین عزاداری شرکت می کردند و این مراسم تا شروع ماه محرم ادامه پیدا می کرد و پس از شروع ماه تا حدودی رنگ می باخت چرا که که برای این مهم خانواده ها به مسجد مراجعه می کردند و با شروع ماه محرم همه شب مراسم عزادارای در مساجد بر پا بود در حالی که مراسمی که حال برگزار می گردد، کاملا متفاوت است.
عباسی نیا اظهار کرد: در گذشته عزاداران هر شب با دسته های سینه زن و زنجیر زن به راه می افتاد و در منزل یکی از اهالی محله مردم عزاداری را بر پا می کردند و هنگام مراجعت، علمی را با خود به مسجد محله می آوردند و این علم مربوط به صاحبخانه بود.
وی ابراز کرد: بر این اساس ایام ماه محرم به مسجد محله جهت حمل در دسته عزاداری تحویل داده می شد، این مراسم اصطلاحا تحویل علم می گفتند،که در اصطلاح محلی'علم دالیجا گتماخ'می گفتند.
این پژوهشگر، محقق و مدرس تئاتر ادامه داد: از مراسم دیگر ایام ماه محرم بجز، حرکت دسته عزادارای هر محله در روز بخصوص شرکت عزاداران محله در مراسم عزاداری حرکت در دسته های محله هایی دیگری بود.
وی بیان کرد: نیمه محله برای اینکه دسته عزاداری هر چه باشکوهتر برگزار گردد، از محله دیگر که نزدیک آن محله بود در حد بضاعت خود کمک می کردند و یک سینه زن و زنجیر زن همراهی کرد و این مهم در اغلب محله ها مرسوم بود که در اصطلاح محلی این عمل را (کمک کتماخ) دسته عزاداری کمک می گفتند.
عباسی نیا خاطرنشان کرد: روز عاشورا بیشتر محله مراسم شبیه خوانی سیار به راه می انداختند که در نوع خود بسیار باشکوه بود و هزاران نفر از این اپرای مذهبی دیدن می کردند، محله هایی که شبیه خوانی سیار نداشتند از دسته های تعزیه خوان حرفه ای درخواست می کردند که در میدان محله تعزیه روز عاشورا برگزار نمایند.
وی بیان کرد: غروب روز عاشورا بیشتر خانواده ها مراسم شام برای اهالی محله داشتند اما برعکس امروزه، شام آن روز عبارت بود از سبزی، پنیر، نان و حلوا و بعضی از خانواده ها آش را هم به این مجموعه اضافه می کردند پس از صرف شام، مراسم شام غریبان را که مراسم بسیار باشکوهی بود، بجای می آوردند.
این پژوهشگر، محقق و مدرس افزود: بیشتر شورهایی که در مراسم شام غریبان خوانده می شد در رابطه با حضرت زهرا بر بالین ائمه اطهار بود.
'دور ای اوز قانیه غلطان،حسین عطشان حسین جان گلیب زهار سنه میهان حسین جان '
وی اظهار کرد: مراسم شام غریبان در اکثر مساجد برگزار می گردید و عزاداران از مسجد محله در حالی که پرچم هایی را به شکل آویخته روی دوش گرفته به طرف مسجد زینبیه حرکت می کردند و در مسجد زینبیه زنجان عزاداری به اوج خود می رسید و شورهایی که خوانده می شد، بیشتر در وصف امام از زبان حضرت زینب بود.
عباسی نیا خاطرنشان کرد: این مراسم همه ساله تا اواسط سلطنت پهلوی پا برجا بود و اهالی با شور شوق زائدالوصفی به این مراسم می پرداختند که متاسفانه امروزه عزاداری ماه محرم شکل عوض کرده و خلاصه شده به حرکت دسته عزاداری و لباسی که در گذشته عزاداران باید به تن می کردند.
وی اظهار کرد: سپس دسته های عزاداری به ترتیب سینه زن، زنجیر زن، مشق قمه حرکت می کردند و این دسته ها را ریش سفیدان که در جلو دسته حرکت و مدیریت می کردند و با اقدام این ریش سفیدان دسته از جلوی هر مسجدی که عبور می کرد اهالی آن مسجد فانوس به دست از آنها استقبال می کردند.
7320/6085
خبرنگار: اعظم شامی *** انتشار دهنده: رویا رفیعی
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند

موضوعات داغ

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.