وقف، آن هم از نوع مشارکتی بهترین نوع از سرمایه اجتماعی و انسانی است که در صورت اشاعه آن در جامعه گرههای بسیار از مشکلات اقتصادی به ویژه اشتغال را باز می کند. قرنهاست که وقف به عنوان حسنه جاریه و همیشه ماندگار، مورد وثوق جامعه است. افراد خیر و بزرگمنش بسیاری از اموال خود را بنا به اقتضای نیاز روز وقف کرده اند و برکات این خصلت نیکو تا سالها باقی مانده و افرادی زیاد از آن منتفع شده اند.
تاکنون آنچه از سوی خیران با نیات مختلف وقف می شده، به صورت انفرادی و دامنه انتفاع آن گسترده بوده اما متولیان در راستای توسعه فرهنگ بخشش، درصدد ترویج مفهوم وقف از نوع مشارکت عمومی در یک عمل نیکوکارانه برآمده اند تا همه در رفع نیازهای جامعه سهیم باشند.
در این نوع وقف، افراد با پرداخت مبلغی ناچیز یا ارائه دانش و مهارت خود در امری نیکوکارانه مشارکت کرده و بستر نفع جامعه را از این سرمایه اجتماعی فراهم می کنند.
دو نهاد موقوفاتی بزرگ و موثر خراسان رضوی در امر وقف گام های بلندی در مسیر ترویج وقف مشارکتی برداشته و به موفقیت هایی در این زمینه دست یافته اند اما هنوز بخش های مغفول مانده بسیاری وجود دارد که نیازمند اقداماتی مانند وقف مشارکتی است.

* آستان قدس رضوی و موقوفات مشارکتی
معاون امور حقوقی و موقوفات آستان قدس رضوی در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: وقف نامه های آستان قدس رضوی 640 فقره است که از این تعداد 420 وقفنامه مربوط به پیش از انقلاب اسلامی است.
حجت الاسلام رضا دانشور ثانی افزود: این موقوفات دارای 2 هزار و 200 رقبه هستند که برخی از آنها وقف منفعتی بوده و از محل درآمدشان هزینه های مربوط به ارائه خدمات به زائران در حرم مطهر رضوی تامین می شود.
وی اظهار داشت: وقف مشارکتی در آستان قدس رضوی پیشتر نیز وجود داشته و در این چارچوب برخی موقوفات قدیمی این نهاد با مشارکت یک یا چند نفر ثبت شده است.
وی گفت: وقف مشارکتی به شیوه ای که امروز رایج است مربوط به 10 سال پیش می باشد که بر اساس آن افرادی که بضاعت اندک دارند می توانند با ارائه وجه نقد در وقفهای مشارکتی آستان قدس رضوی شرکت کنند.
حجت الاسلام دانشور ثانی افزود: وجوه نقدی واقفان در موقوفات مشارکتی در حساب خاصی نگهداری می شود سپس آستان قدس رضوی ملک یا زمینی را خریداری می کند و پس از ساخت یا بهره برداری آن، موقوفه ای به نام افرادی که هزینه ها را تامین کردند به ثبت می رسد.
وی اظهار داشت: پروژه زائرشهر و زائرسرای آستان قدس رضوی که در دوران تولیت حجت الاسلام رئیسی برای تامین اسکان زائران در دست ساخت است با موقوفات مشارکتی خیران ایجاد شده است.
وی گفت: در زائرشهر و زائرسرا بلوک های دارای سوئیت های چند نفره وجود دارد که برای ساخت هر مترمربع آن 150 میلیون ریال هزینه می شود و هر واقف می تواند در قالب وقف مشارکتی این هزینه را تقبل کند.
معاون امور حقوقی و موقوفات آستان قدس رضوی افزود: تاکنون بسیاری از سوئیتهای زائرشهر و تعدادی از سوئیتهای زائرسرا از محل وقفهای مشارکتی ساخته شده و هزینه بقیه آنها از محل درآمدهای سایر موقوفات آستان قدس رضوی تامین شده است.
وی اظهار داشت: زمینه مشارکت افرادی که بضاعت ایجاد یک وقف مستقل را ندارند در امور فرهنگی، آموزشی و علمی آستان قدس رضوی نیز فراهم شده و هیچ محدودیتی در نیت شرکت کنندگان در وقفهای مشارکتی وجود ندارد.

* مشارکت در وقف براساس نیاز، ماندگار است
معاون فرهنگی، اجتماعی اداره کل اوقاف و امور خیریه خراسان رضوی نیز در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: اصل مشارکت در همه امور منجر به توسعه و رفع کمبودها و مشکلات می شود و بر پایه همین اصل امروزه متولیان در پی توسعه فرهنگ وقف از طریق جلب مشارکت مردم با سرمایه های اندک هستند.
حجت الاسلام جمال ایزدی افزود: وقف براساس نیاز، ماندگار است لذا برای توسعه فرهنگ مشارکت در امور نیکوکارانه با هدف انتفاع عموم جامعه، وقف مشارکتی بهترین نوع وقف محسوب می شود.
وی اظهار داشت: با توجه به اینکه دولت نمی تواند همه وظایف اجتماعی را انجام دهد، اگر وقف مشارکتی گسترش یابد، می توان نیمی از مشکلات جامعه را با وقف حل کرد.
وی گفت: اینکه واقعه عاشورا هنوز در جامعه ماندگار بوده و فرهنگ آن ترویج می شود، به سبب وقف هایی است که واقفان با نیت برگزاری مراسم عزاداری برای حضرت اباعبدالله الحسین (ع) انجام داده اند.
معاون اداره کل اوقاف و امور خیریه خراسان رضوی افزود: وقف به نگهداری و ماندگاری موضوعات در جامعه کمک می کند لذا برای رفع مشکلات اجتماعی، وقف مشارکتی بهترین راه حل است.
وی با اشاره به وجود 24 هزار و 924 مورد وقف ثبت شده استان در سامانه جامع موقوفات کشور اظهار داشت: چند سالی است که توسعه وقف مشارکتی در دستور کار اداره کل اوقاف و امور خیریه خراسان رضوی قرار گرفته و در این ارتباط همکاری های مشترک با نهادهای مختلف انجام گرفته است.
حجت الاسلام ایزدی، بزرگترین موقوفه مشارکتی استان را موقوفه مهر فاطمی دانست و گفت: در این راستا یک مجتمع در زمینی به مساحت هزار و 54 مترمربع با زیربنای 2 هزار و 276 مترمربع شامل 17 واحد تجاری و 28 واحد مسکونی در خیابان صاحب الزمان (عج) مشهد از طریق تسهیلات قرض الحسنه خریداری و به نام موقوفه مهر فاطمی در نظر گرفته شد.
وی افزود: ارزش این موقوفه 160 میلیارد ریال است و در قالب 320 هزار سهم به قیمت هر سهم 500 هزار ریال در نظر گرفته شده که افراد می توانند با خرید سهم در این موقوفه مشارکتی سهیم شوند.
وی اظهار داشت: تاکنون 29 هزار و 85 واقف خیراندیش با خرید سهام در این موقوفه مشارکت کرده اند.
معاون اداره کل اوقاف و امور خیریه خراسان رضوی گفت: موقوفه مشارکتی دیگری در حوزه قرآن و عترت با همکاری اداره کل آموزش و پرورش ایجاد شده که تاکنون 50 میلیون ریال برای راه اندازی نیروگاه خورشیدی 20 کیلوواتی آن جمع آوری شده است.
وی افزود: موقوفه مشارکتی دانشکده تربیت مدرس علوم قرآنی مشهد برای ساخت یک ساختمان جدید در منطقه الهیه مشهد به ثبت رسیده که هم اکنون این ساختمان از محل جمع آوری وقف های کوچک مردم در حال ساخت است.
وی ادامه داد: موقوفه مشارکتی علم و فناوری یکی از مهمترین موقوفات مشارکتی استان است که تاکنون مبالغ بسیار برای ایجاد یک مکان به منظور انجام فعالیت های علمی و تحقیقاتی از سوی افراد خیراندیش جمع آوری شده است.
معاون اداره کل اوقاف و امور خیریه خراسان رضوی گفت: همچنین موقوفه مشارکتی قرآنی در جهت ساخت مکانی برای انجام فعالیت های قرآنی، موقوفه مشارکتی برای ایجاد کتابخانه، موقوفه مشارکتی برای حمایت از نخبگان دانش آموزی، حمایت از مددجویان بهزیستی و مشارکت در ساخت زائرسرا و درمانگاه در استان به ثبت رسیده است.
حجت الاسلام ایزدی یکی از مهمترین ثمرات وقف مشارکتی را در حوزه اقتصادی و اشتغال براساس نیاز روز جامعه دانست و افزود: در این راستا انجمن یاوران متشکل از این اداره کل و اداره کل آموزش فنی و حرفه ای استان ایجاد شده است.

* مشارکت در وقف مهارت و اشتغال، نیاز امروز
مدیر کل آموزش فنی و حرفه ای خراسان رضوی نیز در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: مهارت آموزی به این معنا است که فردی برای به دست آوردن شغل و کسب درآمد، بتواند مهارتی در یکی از رشته های اشتغالزا بیاموزد.
افشین رحیمی افزود: منابع دولتی برای توسعه مهارت آموزی در کشور محدود است و این اداره کل با همکاری بخش خصوصی سالانه به 120 تا 130 هزار نفر در قالب 20 میلیون نفرساعت می تواند آموزش های مهارتی ارائه دهد.
وی اظهار داشت: بهترین راه برای رسیدن به اشتغال، مهارت آموزی است اما ظرفیت کانال مهارت آموزی دولت محدود است و برای افزایش این ظرفیت دو روش استفاده از بخش خصوصی برای ایجاد آموزشگاه است اما همه توان پرداخت شهریه آموزشگاه را ندارند و اینجاست که واقفین و خیرین می توانند به ترویج مهارت آموزی کمک کنند.
رحیمی با اشاره به وجود 963 آموزشگاه فعال فنی و حرفه ای بخش خصوصی در خراسان رضوی گفت: در 9 ماه امسال 100 هزار نفر در مراکز دولتی و خصوصی فنی و حرفه ای دوره های مهارتی را گذرانده اند.
وی افزود: در این میان نیازهای پاسخ داده نشده بسیار در حوزه مهارت آموزی وجود دارد که در دو حوزه می توان آن را تعریف و به آن پاسخ داد.
مدیر کل آموزش فنی و حرفه ای خراسان رضوی اظهار داشت: در حوزه اول، متقاضی برای مهارت آموزی در یک رشته زیاد است و به دلیل کمبود فضای آموزشی از بخش خصوصی برای ارائه آموزش ها بهره می گیریم و در حوزه دوم جامعه نیاز به مهارت در رشته ای دارد که هنوز آموزش های مهارتی برای آن تعریف نشده است که در این بخش از کمک خیرین و موقوفات استفاده می کنیم.
وی گفت: خیرین می توانند با اهدای بخشی از اموال خود ساختمانی را برای مرکز آموزش فنی و حرفه ای ایجاد کنند یا برای یک مرکز فنی و حرفه ای تجهیزات خریداری و هدیه کنند و یا هزینه ایجاد رشته و آموزش آن برای تعدادی از افراد را تقبل نمایند.
وی خاطر نشان کرد: تاکنون وقف های بسیار برای احداث بیمارستان، مدرسه و مسجد در جامعه ایجاد شده است اما وقف برای مهارت و اشتغال کمتر اتفاق افتاده است در حالی که نیاز امروز جامعه توسعه چنین وقفی است.
مدیر کل آموزش فنی و حرفه ای خراسان رضوی گفت: بهترین مدل برای توسعه فرهنگ وقف مهارت و اشتغال، جلب مشارکت سرمایه های خرد به صورت نقدی یا غیرنقدی است که می تواند ریشه بیکاری در جامعه را از بین ببرد.
رحیمی افزود: در اواخر فروردین ماه امسال، انجمن یاوران وقف و مهارت با حضور رئیس سازمان فنی و حرفه ای کشور در مشهد رونمایی و گامی در جهت توسعه وقف مشارکتی برای مهارت و اشتغال برداشته شد.
وی اظهار داشت: از آن زمان تاکنون 2 قطعه زمین برای ساخت آموزشگاه فنی و حرفه ای وقف شده اما کافی نیست و شاید یکی از بزرگترین ضعف های این بخش عدم اطلاع رسانی مناسب در باره این انجمن بوده که باید با همکاری رسانه ها این ضعف را جبران کرد.
7489 / 6053
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.