جی پلاس؛
اولین وزیر نفت جمهوری اسلامی که بود و از چه سابقه ای برخوردار بود؟
با پیروزی انقلاب اسلامی و تشکیل دولت موقت، مهندس مهدی بازرگان دست به انتخاب افرادی برای تشکیل کابینه زد. در این میان اما وزارت نفت از حساسیت ویژه ای برخوردار بود.
جی پلاس- منصوره جاسبی: مرحوم مهندس علی اکبر معین فر به عنوان اولین وزیر نفت جمهوری اسلامی به حساب می آید. او در سال ۱۳۰۷ در تهران متولد شد و در سال ۱۳۲۶ با قبولی در رشته راه و ساختمان دانشکده فنی دانشگاه تهران وارد این دانشگاه شد. در همان سال های اول دانشجویی و با آغاز مبارزات ملی شدن صنعت نفت در سال 1327 به این جریان پیوست.
علی اکبر معین فر پس از پایان تحصیل در رشته مهندسی در سال ۱۳۳۰، حوالی سال ۱۳۳۱ برای خدمت سربازی عازم شد.
او فعالیت خود در صنعت نفت را از سال ۱۳۳۲ در آبادان آغاز کرد. کودتا علیه مصدق به شدت او را برآشفت.
مهندس علی اکبر معین‌فر در سال های دهه 1350-1330 شمسی با انجمن اسلامی مهندسین همکاری داشت و به فعالیت های سیاسی ـ مذهبی مهندس بازرگان علاقه مند شد، همین آشنایی میان آنان، باعث شد تا مرحوم مهندس مهدی بازرگان که به عنوان نخست وزیر هیات دولت موقت انتخاب شده بود، در همان روزهای اول پیروزی انقلاب اسلامی پیشنهاد منصب وزیر مشاور و سرپرست سازمان برنامه و بودجه معین فر را به امام بدهد که با نظر مثبت ایشان مواجه شد و امام خمینی (س) در حکمی در تاریخ بیست و چهارم بهمن ماه سال ۵۷ مطابق با پانزدهم ربیع الاول ۹۹ حکمی خطاب به مرحوم معین فر صادر کردند:
"جناب آقای مهندس علی اکبر معین فر
طبق پیشنهاد نخست وزیر دولت موقت و تصویب کلی شورای انقلاب نسبت به هیأت وزیران، جناب عالی به سمت وزیر مشاور و رئیس سازمان برنامه و بودجه منصوب می شوید. از خداوند متعال توفیق دولت موقت و جناب عالی را در ایفای وظایفی که عهده دار شده اید و جلب رضای [ذات] مقدسش را خواهانم.
روح الله الموسوی الخمینی"
صحیفه امام؛ ج ۲۱، ص ۶۴۰
و اینچنین به عنوان اولین دولتمردان پس از پیروزی انقلاب اسلامی وارد عرصه کار و تلاش شد. علی اکبر معین فر بعدها یعنی در تاریخ هشتم مهر ماه سال ۵۸ مطابق با هشتم ذیقعده ۹۹ به عنوان وزیر پیشنهادی نفت به امام معرفی شد و ایشان با این پیشنهاد موافقت کردند و اینچنین او که سال ها در این عرصه فعالیت کرده بود، با حکم امام، لقب اولین وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران را دارا شد و دومین حکم را از بنیانگذار جمهوری اسلامی دریافت کرد. متن حکم امام در ادامه آمده است:
"بسمه تعالی
جناب آقای مهندس علی اکبر معین فر
طبق پیشنهاد نخست وزیر دولت موقت و تصویب کلی شورای انقلاب نسبت به هیأت وزیران، جناب عالی به سمت وزیر نفت منصوب می شوید. از خداوند متعال توفیق دولت موقت و جناب عالی را در ایفای وظایفی که عهده دار شده اید و جلب رضای ذات مقدسش را خواهانم.
روح الله الموسوی الخمینی"
فعالیت سیاسی مهندس معین فر در جمهوری اسلامی با حضور او در اولین انتخابات مجلس شورای اسلامی ادامه پیدا کرد. این انتخابات در بیست و چهارم اسفند سال ۵۸ برگزار شد و او در فهرست ائتلافی بزرگ تهران قرار گرفت و سرانجام با کسب یک میلیون و چهارصد و سی و نه هزار و سیصد و شصت رای به عنوان نفر چهارم لیست به اولین مجلس شورای اسلامی راه پیدا کرد.
بعدها اما او از مناصب سیاسی دوری کرد و در جامعه علمی کشور به خدمت پرداخت. موضوع مهندسی زلزله و به طور دقیق، طراحی ساختمان ها در برابر زلزله در کشور با نام «معین فر» رقم خورده و او اولین کسی است که برای ایجاد این مهم دست به کار شد. پیشنهاد طرح تهیه تاریخچه زلزله های مخرب ایران - که بعدها مبنای تهیه «پهنه بندی زلزله» ایران شد و در قالب کتابی به نام «زلزله های تاریخی ایران» ثبت شد؛ ایجاد شبکه شتاب نگاری کشور، - که از خدمات بنیادی ایشان در زمان خدمت در دفتر فنی سازمان برنامه و بودجه به شمار می‌آید؛ آغاز تدوین آیین‌نامه زلزله ایران در دهه 1340 با راهنمایی دکتر ابوالحسن بهنیا از جمله کارهای برجسته او در مهندسی راه و ساختمان است.
علی اکبر معین فر در دوازدهم دی ماه سال ۹۶ بر اثر بیماری کلیوی درگذشت.
دیدگاه تان را بنویسید