سازه های با شکوه ایرانی، که نباید دیدنشان را از دست داد

چُغازَنبیل

زیگورات دوراونتاش یا همان چغازنبیل نیایشگاهی باستانی از دوران ایلام است. این سازه که هزار و ۲۵۰ سال پیش از میلاد در منطقه شوش در خوزستان امروزی بنا شده است، نخستین اثر ثبت شده در فهرست میراث جهانی یونسکو از ایران است. این نیایشگاه به دستور اونتاش گال، پادشاه بزرگ ایلام باستان، برای ستایش ایزد اینشوشیناک، نگهبان شهر باستانی شوش ساخته و در حمله سپاه آشور بانیپال به همراه تمدن ایلامی ویران شد. در ساخت این بنا از آجرهای پخته با کتیبه‌هایی به خط میخی استفاده شده است.

ارگ راین

ارگ یا قلعه راین در شهر کرمان، اثر تاریخی باقیمانده از دوران ساسانیان است. این ارگ با مساحت بیست و دو هزار متر مربع، دومین بنای خشتی بزرگ جهان بعد از ارگ بم است. قلعه در حصاری به طول ده متر و با چندین برج در اطراف آن حفاظت می‌شود. درب باعظمت و شکوه سمت شرق ارگ، تنها راه ورود به آن است. از مهمترین بخش‌هاسی این قلعه می‌توان به سازه حاکم نشین، خانه‌های اعیان، بازار و آتشکده اشاره کرد. البته محله‌هایی برای سکونت عوام نیز در این قلعه وجود دارد.

سازه‌های آبیِ تاریخی شوشتر

سازه‌های آبی تاریخی شوشتر مجموعه‌ای به هم پیوسته از ۱۳ اثر تاریخی شامل پلها، بندها، آسیاب‌ها، آبشارها، کانال‌های دست کند و تونل‌های عظیم هدایت آب هستند که در ارتباط با یکدیگر کار می‌کنند.  این سازه زیبا و جالب که در شوشتر استان خوزستان بنا شده است، از دوران هخامنشیان تا پادشاهی ساسانی برای بهره‌مندی بیشتر از آب استفاده شده است. پیش از بازدید از این سازه عجیب، باید بر تپه نزدیک سازه رفت تا نظاره‌گر عظمت علم مهندسی ایرانیان در دوران باستان شد. در سفرنامه ژان دیولافوآ باستان‌شناس نامدار فرانسوی از این محوطه به عنوان بزرگ‌ترین مجموعه صنعتی پیش از انقلاب صنعتی یاد شده‌است.

قلعه‌ بابک

قلعه یا دژ بابک در دوران ساسانیان ساخته شده است. بابک خرمدین و یارانش در این قلعه در نزدیکی شهرستان کلیبر آذربایجان شرقی بر بلندای کوهی ۳ هزار و ۲۰۰ متری سنگر داشتند. آنان آیین خرمدینی را ترویج می‌کردند و با خلفای عباسی سر جنگ و دشمنی داشتند. درست مقابل ورودی قلعه، درگاهی وجود دارد که تنها امکان عبور یک نفر را دارد و برجبانان در ورودی قلعه می‌توانستند، هر ورود و نفوذی را رصد کنند. قلعه دارای بنایی سه طبقه متشکل از یک تالار اصلی با هفت اتاق پیرامون آن، چندین اتاق منتهی به تالارهای میانه، انبار و آب انبارها با طاقی جناغی شکل است.

خانه یخی میبد

در فاصله ۵۰ کیلومتری از یزد، در نزدیکی شهر میبد، بزرگترین یخچال خشتی جهان با نام خانه یخی بنا شده است. عمر این سازه به دوران صفویان مربوط است. این بنا هشت هزار متری به گونه‌ای طراحی و ساخته شده است تا بتوان یخ مورد نیاز در فصل گرما را در آن ذخیره کرد. سختی نگهداری یخ در فصل گرما باعث می‌شده، به عنوان یک کالای ارزشمند در گذشته شناخته شود.

نقش رجب

منطقه تاریخی نقش رجب در مرودشت فارس جایی در نزدیکی تخت جمشید قرار دارد. قدمت این محوطه به دوران ساسانی بازمی‌گردد. نقش رجب از لحاظ بصری شباهت زیادی به نقش رستم دارد پرار که در این محوطه نیز اطلاعات تاریخی به تصویر کشیده شده است. نقش رجب از سه محوطه غار مانند با تصاویری از سه مجلس تاجگذاری اردشیر ساسانی بنیانگذار سلسله ساسانی و شاپور یکم فرزند اردشیر تشکیل شده است.