بیست و سوم آذر ماه سال 57 بود که خبرنگار نشریه اونیتا در محل اقامت امام در نوفل لوشاتو حاضر شد و با ایشان به گفت و گو پرداخت.
به گزارش خبرنگار جماران، اونیتا از باسابقهترین نشریات چپ جهان بود که در زندگی سیاسی ایتالیا نقش مهمی ایفا کرد و روزگاری ارگان بانفوذ بزرگترین حزب کمونیست اروپای غربی بود که روز بیست و سوم آذر ماه سال 57 و در اوج بالا گرفتن مبارزات مردمی علیه رژیم شاه، خبرنگار خود را برای مصاحبه به نوفل لوشاتو محل اقامت امام خمینی (س) فرستاد تا درباره اسلام و مدرنیزه کردن ایران گفت و گو کند. در این گفت و گو امام سازش با رژیم شاه را نفی کرد. متن گفت و گو در ادامه آمده است:
سؤال: [کشور ما ایتالیا با توجه فراوان وقایع ایران و کوشش ملت ایران علیه دیکتاتوری خاندان پهلوی را دنبال می کند. و در عین حال سخن بعضی از جراید گویای این است که حکومت اسلامی نسبت به مدرنیزه کردن ایران توسط شاه یک قدم عقب است، در این مورد نظر شما چیست؟]
جواب: به تصدیق خود شما خاندان پهلوی یعنی شاه و پدرش بیش از پنجاه سال است که با دیکتاتوری بر ایران حکومت می کنند، و با پشتیبانی قدرتهای استعماری از هیچ جنایتی به ملت ایران دریغ نکرده اند. ذخایر کشور، مخصوصاً نفت را در اختیار اجانب گذاشته اند. هرگونه فریاد آزادیخواهی و اعتراض به دیکتاتوری را با سرنیزه خاموش کرده اند. قتل عامهای مکرری در این پنجاه سال به دست این دودمان انجام شده است. آزادی به تمام معنی از مردم سلب شده است. هیچ گاه مردم حق انتخاب نداشته اند. گویندگان و نویسندگان کشته شده اند و یا زندانی هستند و یا ممنوع از گفتن و نوشتن. مطبوعات را از نوشتن حقایق محروم کرده اند و در یک کلمه، تمامی مبانی بنیادی و دموکراسی را نابود کرده اند، که تمامی این واقعیتهای تلخ را در یک سال اخیر، هم شاه و هم اطرافیانش اعتراف کرده اند. و حالا من می پرسم که با ملتی تا این حد ستمدیده و سلطانی تا این حد دیکتاتور، مدرنیزه کردن کشور چه مفهومی می تواند داشته باشد؟ آیا طلای سیاه ما را تاراج کنند و در ازای آن میلیاردها دلار اسلحه را در کشور انبار کنند. این معنی نوسازی کشور است؟ تأسیس کارخانجات صنعتی مونتاژ با سرمایه های خارجی و سرمایه های وابستگان داخلی آنها از جمله خود شاه که مملکت را به طرف یک مستعمرۀ تمام عیار پیش می برد و کارگر ایرانی را با دستمزدهای ناچیز در خدمت آنها درمی آورد به معنی مدرنیزه کردن کشور است؟ کشاورزی را نابود کرده اند و در عوض گندم و برنج و سایر مواد غذایی به مقدار بیش از نود درصد مصرف داخلی را از خارج وارد می کنند. این به معنی مدرنیزه کردن کشور است؟ از تحصیلکرده های ما، از دانشجو و دکتر و مهندس و سایر متخصصین و روشنفکران، زندانها را پر کرده اند و از خارج دکتر و مهندس وارد می کنند. اینها در منطق شاه و جرایدی که از او پول گرفته اند، به معنی نوسازی کشور است و حرف ما که خواستار حکومت اسلامی هستیم که در سایۀ آن به همۀ این جنایتها و خیانتها پایان داده می شود به معنی یک قدم عقب بودن است؟ نه. این پایان دادن به ارتجاع شاهنشاهی 2500 سالۀ پوسیده است.
ــ [آیا شما تصور می کنید که با تمام جنبشهای آزادیبخش در کشورهای مختلف عرب که هر کدام براساس روش خاصی و در شرایط خاصی برای استقلال ـ مانند ملت فلسطین ـ خودمختاری، آزادی سیاسی، اقتصادی و عقیدتی مجاهدت می کنند پیوند دارید؟]
ــ نهضت مقدس اسلامی موجود در ایران با هیچ گروهی در خارج از کشور ارتباط سازمانی ندارد. ولی ما امیدواریم که چون ملت ایران همیشه از مبارزۀ همۀ آزادیخواهان بخصوص برادران فلسطینی علیه اسرائیل متجاوز حمایت کرده است. و ما بیش از پانزده سال است که همیشه در اعلامیه ها و سخنرانیها نهضت آنان را تأیید کرده ایم و در حد امکان به یاری آن برخاسته ایم، آنان و همۀ آزادیخواهان جهان امروز از مبارزات حق طلبانۀ ملت ایران حمایت کنند. امیدواریم که این کار را هر چه بیشتر و سریعتر انجام دهند.
ــ [در مبارزه علیه شاه، نیروی مذهبی مایۀ اتحاد قشرها و لایه های مختلف نیروهای سیاسی است. نظر شما نسبت به شرکت مبارزین متحد و مردمی جنبش انقلابی که می گویند بعضی از آنان مارکسیست هستند و گاهی اظهار نمی کنند چیست؟]
ــ بله، امروز اسلام به صورت یک مکتب مترقی که قادر است تمامی نیازهای بشر را تأمین کند و مشکلات او را حل نماید مورد توجه همۀ مسلمین جهان بخصوص ملت مسلمان ایران قرار گرفته است. و بیش از نود و پنج درصد مردم ایران مسلمانند و خواستار استقرار
حکومت اسلامی و اجرای قوانین مترقی اسلامند. و تمامی قشرها در سراسر کشور در این خواستها هم صدا و در صف واحدند. و اگر عده ای که شمارۀ آنها بسیار هم محدود است شعاری غیر از اسلام دارند یا مغرضند، که اگر مأمور خود رژیم ایران نباشند از قدرتهای خارجی دستور می گیرند، و یا به علت اینکه اسلام را نشناخته اند و آنچه را از اسلام شنیده اند از تبلیغات غلط و انحرافی بوده است. از این جهت به سایر مکتبها پناه برده اند و این عده را ما معتقدیم با پیاده شدن اسلام به آغوش آن برمی گردند.
ــ [بیشتر روزنامه ها در ایتالیا و فرانسه، امروز از خطر یک «جنگ داخلی» صحبت می کنند و تصورشان این است که تنها راه حل سازش، انتخابات مجلس مشروطه، مراجعه به آرای عمومی، امیدوارکننده است تا بتوان از برخورد بین مردمی که به حرف شما گوش می کنند و ارتش جلوگیری کرد. آیا واقعاً شکاف بین ارتش و مردم وسیع است؟ در اینجا صحبت از کادرهای بالای ارتش که در خدمت شاه هستند نیست.]
ــ اولاً سازش با شاه یعنی سازش با یک فرد ظالم و خائن. و این سازش، خود بزرگترین خیانت است که هرگز در قاموس اسلام و یک مسلمان واقعی نمی گنجد. و در ثانی سازش از سیاسیون در طول سلطنت این دودمان با تجربه های تلخی در گذشته اتفاق افتاده است و ملت ایران امروز بیدار شده و این فریب را هرگز نمی خورد. و آن دسته از مطبوعات که صحبت از جنگ داخلی می کنند باید بدانند که خیلی پیش از این خود شاه برای خنثی کردن نهضت مردم ایران، دست به چنین تبلیغاتی زده است و مردم را همیشه از تجزیه و تبدیل آن به ایرانستان می ترساند[1] و می گفت که مخالفین من می خواهند ایران را به ایرانستان تبدیل کنند. و این صرفاً یک تهدید توخالی است و ملت فریب آن را نمی خورد. و اما ارتش، شاه خوب می داند که به این ارتش نمی تواند امیدوار باشد. این روزها از ایران اخبار سرپیچی ارتشیان می رسد. سربازها از سربازخانه ها فرار می کنند. افسران جوان از اطاعت فرماندهان خود سرپیچی می کنند. ارتشیان، جز یک عدۀ معدود که از وابستگان و سرسپردگان شاهند، مسلمانند و دیر یا زود به ملت خواهند پیوست و شاه قادر به ادامۀ حکومت خود نخواهد بود.
ــ [تمامی ناظرین قبول دارند که تظاهرات بزرگ یکشنبه و دوشنبۀ گذشته[2] یک مراجعه به آرای عمومی علیه شاه و له حکومت اسلامی بود. آنها همچنین قبول کرده اند که بلوغ عظیم ملت ایران را که به حرف شما گوش می کنند به رسمیت بشناسند، ولی سلطه و قدرت باز ادامه دارد. زیرا شاه قصد ترک قدرت را ندارد و بنابراین تحت چه فرم دیگری مبارزۀ توده ای می تواند علیه شاه ادامه پیدا کند؟]
ــ پایۀ پوشالی قدرت شاه را که توسط خودش بنا گردیده بود و بر آن تکیه داشت، ملت مبارز فرو ریخت، و به همین دلیل قدرت او نمی تواند ادامه پیدا کند. همین شاه بود که چند سال گذشته هنگامی که حزب مبتذل[3] خود را اعلام کرد گفت هر که به ما رأی ندهد یا جایش در زندان است و یا از کشور اجازه می دهیم که خارج شود. امروز می بینید که ملت ایران او را مجبور می کند که رسوایی شکست حزب رستاخیز فرمایشی خود را قبول کند. و همین شاه بود که در مورد زندانیان سیاسی عقیده داشت که باید در زندان پوسیده و بمیرند، و دیدیم که فشار ملت او را مجبور می کند که بعضی از آنان را آزاد کند و دهها شکست دیگر که ملت بر او وارد آورده و به یاری خدای تعالی او را برای همیشه از قدرت برکنار خواهد کرد. و در این راه از هر شیوۀ ممکن استفاده می کند. اگر به همین روش مسالمت آمیز شاه کنار نرود آن وقت است که او و حامیانش غرامت سختی خواهند پرداخت.
ــ [شما در جریان گروه تحقیقی درخواست شده توسط پرزیدنت کارتر هستید. دولت اسلامی شما می تواند علیه قدرتهایی که از نظر اقتصادی استثمارش کرده اند یا از نظر سیاسی، ایران و منافعش را تحت فشار قرار داده اند، ارتباطش را قطع نماید. آیا یک گفتگوی دوجانبه البته با شرایط کاملاً مساوی با ایالات متحده را پیش بینی کرده اید؟]
ــ تا زمانی که شاه بر سر کار است و کنار نرفته است، ما هیچ مذاکره ای را نمی پذیریم. و در صورتی که یک دولت اسلامی مستقل متکی به آرای ملت سر کار آمد در آن موقع با هر دولتی که مایل باشد در زمینه های مختلف حاضر به مذاکره هستیم. و ما در روابطمان با سایر کشورها همچنان که ظلم را نمی پذیریم به کسی هم ظلم نمی کنیم. و اگر کشوری با چنین سیاستی عمل کند و به هیچ یک از قدرتهای استعماری وابسته نباشد و استقلال کامل خود را حفظ نماید قطعاً در دنیای امروز در محاصرۀ اقتصادی و سیاسی قرار می گیرد. این شاه و دولت غیرقانونی اوست که چون هیچ گونه پیوندی با ملت ندارد و از طرف ملت محکوم به سقوط است، از این جهت قدرتهای خارجی در برابر حفظ قدرت، هر چه را بر او تحمیل می کنند و او هم ناگزیر از پذیرفتن است.
ــ [کارگران ایتالیا با ملت ایران که مبارزه می کنند هستند. همین احساس در جای دیگر هم وجود دارد. دولتها طور دیگر فکر می کنند، و می توان گفت که جهاد شما از حدود مرزهای اسلامی گذشته است و توسط ملتها شناخته شده، عقیدۀ شما چیست؟]
ــ امروز همچنان که قدرتهای شیطانی در سطح جهانی برای غارت ملت ضعیف دست در دست یکدیگر گذاشته اند، ملتها باید در مبارزات حق طلبانۀ خود یکدیگر را حمایت کنند. و ما امیدواریم که در این لحظات حساس همۀ آزادیخواهان جهان، ملت مسلمان و رشید و قهرمان ایران را یاری نمایند. ملت ایران بدون اتکا به غرب و شرق می خواهد روی پای خود بایستد و بر سرمایه های مذهبی و ملی خود استوار باشد. ملتهای جهان از این طرز فکر برخلاف مسیر دولتها، پشتیبانی می کنند و خواهند کرد.
صحیفه امام، ج 5، ص 230-234
