برخی از پرسش ها همچنان سال ها پس از گذشت یک موضوع خود را نمایان می کند. یکی از این پرسش ها این است که چه عاملی بیشترین تاثیر را بر پذیرش قطعنامه از طرف ایران داشت؟
به گزارش خبرنگار جماران، با وجود گذشت سال ها از پذیرش قطعنامه ۵۹۸ و پایان جنگ تحمیلی اما همچنان پرسش هایی درباره علت و چرایی برخی اتفاقات رنگ نباخته است از جمله آنها تعویق پذیرش قطعنامه های بین المللی است. در سالروز این اتفاق مهم در کشور به این پرسش که طبق نظر برخی از کارشناسان نظامی و سیاسی ادامه جنگ به شکست نظامی ایران منجر می شد و آیا چنین تحلیلی مبنای قبول قطعنامه 598 بود؟ یا فشارهای ناشی از جنگ شهرها، جنگ نفتکشها، وجود سلاحهای بیولوژیک و کشتار جمعی باعث پذیرش قطعنامه 598 شد؟ با کنکاشی در کتاب پرسش ها و پاسخ ها (جنگ ایران و عراق) پاسخ می دهیم:
پذیرش قطعنامه 598 یک امر فوری و آنی نبود بلکه حتی ایران در اصلاح محتوا و تصویب قطعنامه اقداماتی را انجام داد و از جمله با خاویر پرز دکوئیار دبیرکل سازمان ملل همکاری داشت. از سوی دیگر، قرار نبود جنگ تا ابد ادامه پیدا کند. ما به هیچ وجه برای طولانی شدن جنگ برنامه نداشتیم، بلکه ادامه جنگ تنها برای فشار نظامی به عراق برای به دست آوردن امتیازهای لازم سیاسی بود و این امتیازها تا حدی در قطعنامه 598 لحاظ شده بود ولی ایران خواهان تغییراتی در بندهای قطعنامه 598 بود تا موقعیت بهتری را به دست آورد و شرایط جمهوری اسلامی برای صلح بهتر محقق شود که این امر تا حدی ناقص ماند و ایران پیش از کسب موقعیت لازم، مجبور به پذیرش آن شد.
همانطور که گفته شد قطعنامه 598 تا حدی مورد رضایت ایران بود و بر خلاف سایر قطعنامه ها، ایران آن را رد نکرد و حتّی در تهیه پیش نویس آن در برخی موارد با دبیرکل سازمان ملل و دبیر شورای امنیت همکاری داشت، ولی جمهوری اسلامی ایران اعتقاد داشت که برخی از بندها از جمله بند "معرفی متجاوز" باید پیش از بند "آتش بس" به اجرا در آید و لذا در این باره بین ایران و شورای امنیت اختلاف نظر وجود داشت. چانه زنیهای سیاسی و تأخیر در پذیرش قطعنامه برای تأمین این اهداف بود و تشدید فشارهای نظامی از جمله حملات گسترده عراق به شهرها و به کارگیری وسیع سلاح های شیمیایی و سایر عوامل تنها موجب تسریع در پذیرش رسمی قطعنامه شد.
برشی از کتاب پرسشها و پاسخها (جنگ ایران و عراق)؛ ص ۱۲۲-۱۲۳؛ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ؛ فرهاد درویشی
