اخراج و استعفای شماری از دیپلمات های ارشد از وزارت خارجه آمریکا باعث بروز نگرانی هایی شده است که توانایی ایالات متحده در رسیدگی به بحران های سیاست خارجی به شدت کاهش یابد. گویی ترامپ چندان به دیپلماسی معتقد نیست و می خواهد شعارهایش را از راه دیگری به کرسی بنشاند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، روزنامه تایمز انگلیس در گزارشی نوشت: خروج شماری از دیپلمات های ارشد از وزارت خارجه آمریکا باعث بروز نگرانی هایی شده است که توانایی ایالات متحده در رسیدگی به بحران های سیاست خارجی مانند کره شمالی به شدت تقلیل یابد.
تیلرسون برای اصلاح کادر وزارت خارجه، برخی دیپلمات ها را اخراج و برخی دیگر را به استعفا وادار کرده است و از برخی دیگر هم سلب مسئولیت شده و دیگر وظیفه ای برعهده آنها نیست.
تعداد کارکنان دولتی که سمت های رده بالا مانند سفیر و وزیر را دارند، تا پایان سال به نصف کاهش می یابد و از 39 به 19 می رسد.
دولت ترامپ تنها 10 پست از 44 پست سیاسی را در این بخش پر کرده است. در حقیقت، رئیس جمهور هنوز معاون وزیر خارجه در شرق آسیا و یا سفیر کره جنوبی را علیرغم بحران ناشی از آزمایش های هسته ای «کیم جونگ اون» رهبر کره شمالی تعیین نکرده است.
کاخ سفید در خاورمیانه فشار جدیدی را برای صلح میان اسرائیلی ها و فلسطینیان ایجاد کرده است اما سفیران خود در عربستان سعودی، اردن، مصر و قطر را هنوز منصوب نکرده است. وزارت خارجه همچنین دستیار وزیر خارجه برای امور آفریقا را هنوز تأیید نکرده است؛ پستی که به طور معمول وضعیت در زیمبابوه در دوران پسا-موگابه را تحت تأثیر قرار می دهد، زیرا نفوذ چین در منطقه افزایش می یابد.
«بن کاردین» نماینده ارشد دموکرات در کمیته روابط خارجی سنا به تایمز گفت: «ما در همه بخش ها کار نمی کنیم. به نظر می رسد که [دولت ترامپ] اولویت دیپلماسی را در استراتژی امنیت ملی ما کاهش داده است.» گویی ترامپ چندان به دیپلماسی معتقد نیست و می خواهد شعارهایشان را از راه دیگری به کرسی بنشاند.
دموکرات ها در مجلس نمایندگان در نامه اعتراضی در هفته گذشته هشدار دادند که «به نظر می رسد که بر هم زدن صفوف دیپلماتیک ارشد ما عمدا صورت می گیرد.»
«جان مک کین» سناتور جمهوری خواه نیز نامه مشابهی را به ثبت رساند و به «رکس تیلرسون» وزیر خارجه هشدار داد که «قدرت دیپلماتیک آمریکا در داخل ضعیف شده است، زیرا بحران های پیچیده جهانی در حال رشد است.» تیلرسون به طور گسترده ای از کار خود ناراضی است و ارتباطش با ترامپ مساعد نیست. در ماه اکتبر، او در یک کنفرانس مطبوعاتی فوق برنامه ترامپ را فردی «سبک مغز» خواند. چند روز قبل از آن نیز ترامپ در تلاش برای تضعیف وزیر خارجه، تلاش های تیلرسون را برای مذاکره با کیم جونگ اون هدر دادن وقت دانست.
با این حال به نظر می رسد که آنها در مورد یک موضوع اتفاق نظر دارند: هر دو مشتاق هستند تا به طور چشمگیری نقش وزارت خارجه را کم رنگ کنند. کاخ سفید پیشنهاد کرده بود که بودجه این وزارت خانه را 30 درصد کاهش دهد تا به 38 میلیارد دلار در سال برسد؛ اقدامی که «لیندزی گراهام» سناتور جمهوری خواهی آن را «افراطی و بی پروا» نامیده است. ماجرا از آنجا آغاز شد که در دولت ترامپ بودجه وزارت خارجه به یک سوم کاهش و بودجه نظامی افزایش یافت.
تیلرسون دو شرکت مشاوره مدیریتی را استخدام کرده است تا بتواند آنچه را که او به عنوان «بوروکراسی بیش از حد» می بیند، کاهش دهد. زمانی که وی در ماه دسامبر گذشته به عنوان وزیر خارجه تعیین شد از تجربه دولتی برخوردار نبود، اما بسیاری از کارکنان در ابتدا خوشبین بودند زیرا وی با توجه به مدیریت «اکسون موبیل» یک شرکت نفتی با سابقه طولانی در نقاط مختلف دنیا، تجارب بالایی داشت.
با این وجود به گفته منابع داخلی در ماه های اخیر، روحیه موجود در وزارت خارجه آمریکا کاهش یافته است. وی در ماه اوت اعلام کرد که قصد دارد چندین نماینده ویژه دیپلماتیک از جمله مقامات مربوط به بحران سوریه و توافق هسته ای ایران را اخراج کند. بسیاری از آنها چوب ناتوانی تیلرسون در پرداخت 80 میلیون دلار به کنگره برای مقابله با کارزار تبانی با روسیه را خوردند.
وزیر خارجه آمریکا به بهانه تعدیل نیرو در وزارتخانه تحت فرمان خود، شماری از دیپلمات های بلندپایه آمریکا را از کار برکنار می کند که اکثریت آنها زنان، لاتین تبارها یا سیاه پوستان هستند.
تیلرسون قصد دارد تعدادی از کارکنان و دیپلماتهای بلندپایه زن، لاتین تبار یا سیاه پوست شاغل در این وزارتخانه را به رغم برخورداری از استعداد و تجربه لازم در حوزه تخصصی خود از کار برکنار نماید.
رکس تیلرسون برای اجرای سیاست های رئیس جمهور به منظور افزایش بودجه نظامی، به اصلاحاتی در این وزارتخانه دست زده است. اما اینکه چرا فقط سیاه پوستان و آمریکایی های لاتین تبار از وزارتخارجه باید جدا شوند، موضوعی است که رنگ نژادپرستانه تفکر ترامپ را به نمایش می گذارد.
با این حال، سیاستمداران فعلی و پیشین نسبت به این تصمیم وزارتخارجه آمریکا ساکت ننشستند و هر یک از منظر خاصی به آن نگاه کرده و عملکرد دولت چهل و پنجم آمریکا را زیر سئوال بردند.
«رابرت نیکولاس برنز» دیپلمات بازنشسته که معاون وزیر خارجه «جورج دبلیو بوش» بود، گفت: «ایالات متحده در مرکز هر بحرانی در سراسر جهان قرار دارد و شما به سادگی نمی توانید موثر عمل کنید اگر دستیار و سفیر نداشته باشید.» او این اقدام را ننگی برای دیپلماسی دانسته است.
«ریچارد هاس» رئیس شورای روابط خارجی، اصلاح ساختار وزارت خارجه با کاهش نیروهای آن را منعکس کننده سه مساله می داند: «مخالفت با نقش برجسته آمریکا در جهان، نفرت از دیپلماسی و غرور که می گوید این تخصص لازم نیست.»
«سوزان هنسی» عضو اندیشکده بروکینگز هم در این باره گفت: «باب گیتس و سوزان رایس تا چه زمانی می خواهند اقدامات رکس تیلرسون را تایید کنند؟»
«تد لیو» نماینده مجلس آمریکا با کنایه به سابقه مدیریتی تیلرسون خطاب به او گفت: دلیلی وجود ندارد وزارت امور را همچون یک شرکت اداره کنیم. آنجا یک بخش دولتی است نه یک شرکت.»
«بن رودز» مشاور امنیت ملی کاخ سفید در دوره اوباما هم می نویسد: آنچه ترامپ - تیلرسون در وزارت خارجه انجام می دهند، ویران کردن خدمات خارجی و بازنشستگی آمریکا از رهبری نظم لیبرالی در بین الملل است.»
«تام پریلو» نماینده پیشین آمریکا هم اظهار داشت: «جنگ ترامپ و تیلرسون در سپاه دیپلماتیک، جنگ با عظمت آمریکاست. من نمی توانم درباره هزینه ای که این کار برای کشور دارد، چیزی بگویم.»
به گفته انجمن خدمات خارجی وزارت خارجه آمریکا، امسال شمار افرادی که در آزمون ورودی خدمات خارجی ایالات متحده جذب این وزارتخانه می شوند، به نصف تقلیل می یابد.
کاردین گفت: «تیلرسون در وزارت خارجه کارهایی انجام داده است که منجر به خروج قابل توجهی از دیپلمات های حرفه ای از این وزارتخانه شده است.»
موج این انتقادات تا لزوم برکناری رکس تیلرسون به خصوص بعد از آن که دیپلماتی را برای همراهی ایوانکا ترامپ در سفر به هند اعزام نکرده است، پیش رفت و از ترامپ خواسته اند تا تیلرسون را برکنار کند.
