با وجود اینکه آنچه اعلام شده یک چارچوب توافق تجاری است و نه نهایی، اما تأثیرات واقعی آن بر بازارها و بخش های اقتصادی آغاز شده و سوالاتی را در مورد بازندگان و برندگان ایجاد کرده است.
به گزارش جماران به نقل از الجزیره، دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا و اورسولا فون دِرلایِن، رئیس کمیسیون اروپا -روز یکشنبه- از دستیابی به «بزرگترین معامله تجاری تاریخ» در جریان دیداری که در زمین گلف ترامپ در اسکاتلند انجام شد، خبر دادند.
به گزارش بی بی سی، با وجود اینکه آنچه اعلام شده یک چارچوب توافق تجاری است و نه نهایی، اما تأثیرات واقعی آن بر بازارها و بخش های اقتصادی آغاز شده و سوالاتی را در مورد بازندگان و برندگان ایجاد کرده است.
ترامپ.. یک دستاورد سیاسی و اقتصادی بزرگ
اعلام این توافق لحظه پیروزی بزرگی برای رئیس جمهور آمریکا است که وعده داده بود روابط تجاری با شرکا را بازسازی کند.
به گفته تحلیل موسسه "کاپیتال اکونومیکس"، اتحادیه اروپا ممکن است به دلیل این توافق با کاهش 0.5 درصدی در تولید ناخالص داخلی مواجه شود، که نشان دهنده حجم امتیازاتی است که اروپایی ها در ازای کاهش تعرفه ها ارائه کرده اند.
همچنین، به گزارش بی بی سی با استناد به ارقام تجارت بین دو طرف در سال گذشته، گزارش ها پیش بینی کرده اند که این معامله حدود 90 میلیارد دلار از طریق درآمد حاصل از عوارض بر واردات اروپایی به خزانه آمریکا تزریق خواهد کرد.
با این حال، این دستاورد ممکن است طولانی نباشد، زیرا انتظار می رود در این هفته داده های اقتصادی مهم آمریکا در مورد تورم، مشاغل و اعتماد مصرف کننده منتشر شود که ممکن است میزان اثربخشی سیاست حمایتی ترامپ را نشان دهد.
مصرف کننده آمریکایی.. زیان مستقیم
در مقابل، به نظر می رسد شهروند آمریکایی بزرگترین بازنده در کوتاه مدت است. با وجود اینکه تعرفه های جدید بر کالاهای اروپایی به حداکثر حد مورد انتظار (30٪) نرسیده است، اما وضع عوارض با نرخ 15٪ همچنان بار سنگینی است.
به گزارش بی بی سی، این عوارض مستقیماً به افزایش قیمت محصولات وارداتی منجر می شود و بحران گرانی معیشت را که آمریکایی ها از زمان بازگشت ترامپ به کاخ سفید از آن رنج می برند، تشدید می کند.
همچنین بی بی سی توضیح داد که شرکت های آمریکایی که کالاها را از اتحادیه اروپا وارد می کنند، ابتدا این هزینه ها را متحمل می شوند، اما به احتمال زیاد این بار را به مصرف کنندگان نهایی منتقل می کنند، که هزینه زندگی روزمره را برای میلیون ها خانواده افزایش می دهد.
شرکت های خودروسازی.. پارادوکس دوگانه
یکی از بزرگترین بخش های متأثر شده، بخش خودرو است، به طوری که آمریکا عوارض بر واردات خودروهای اروپایی را از 27.5٪ به 15٪ کاهش داده است، که فشار مستقیم بر شرکت های آلمانی مانند "فولکس واگن"، "بی ام و" و "مرسدس" را کاهش می دهد، اما اثر عوارض را به طور کامل از بین نمی برد.
انجمن تولیدکنندگان خودروی آلمان "وی دی ای" (VDA) هشدار داده است که عوارض جدید سالانه "میلیاردها دلار" برای این بخش هزینه خواهد داشت.
اما شرکت های آمریکایی سازنده خودرو، با کاهش عوارض اتحادیه اروپا بر خودروهای آمریکایی از 10٪ به 2.5٪، از حمایت معنوی برخوردار شدند.
اما در اینجا پارادوکس ظاهر می شود، زیرا بسیاری از خودروهای آمریکایی در کانادا و مکزیک مونتاژ می شوند، که باعث می شود آنها مشمول عوارض 25 درصدی در داخل بازار آمریکا شوند، یعنی بالاتر از آنچه که برای خودروهای اروپایی وضع شده است. این بدان معناست که تولیدکنندگان داخلی ممکن است خود را در معرض تهدید رقابت ناعادلانه قرار دهند.
بازار انرژی ایالات متحده.. بزرگترین برنده
به گفته ترامپ و فون در لاین به رسانه ها، بخش اساسی این توافق شامل تعهد اروپا به خرید 750 میلیارد دلار انرژی آمریکایی، علاوه بر 600 میلیارد دلار سرمایه گذاری است که شامل بخش های مختلف از جمله تجهیزات نظامی و انرژی هسته ای می شود.
فون در لاین گفت: «ما گاز و نفت روسیه را با واردات عظیم گاز طبیعی مایع، نفت و سوخت هسته ای آمریکا جایگزین خواهیم کرد». این اقدام، با توجه به دور شدن روزافزون از وابستگی به انرژی روسیه از زمان جنگ اوکراین، ارتباط امنیت انرژی اروپا با ایالات متحده را تقویت می کند.
شوک در بخش داروسازی اروپا
یکی از بحث برانگیزترین پرونده ها در این توافق، پرونده صنایع دارویی است. در حالی که ترامپ اظهار داشت که داروهای اروپایی شامل این توافق نمی شوند، فون در لاین برعکس آن را تأیید کرد، که باعث سردرگمی شد و به شرکت های دارویی اروپایی که امیدوار بودند معافیت کامل از عوارض داشته باشند، آسیب رساند.
اهمیت این بخش در وابستگی زیاد آن به بازار آمریکا نهفته است، مانند داروی "اوزمپیک" برای درمان دیابت نوع 2 که توسط یک شرکت دانمارکی تولید می شود و به طور گسترده در آمریکا فروخته می شود.
در ایرلند، انتقادات سیاسی در پی تأثیرات احتمالی این توافق بر بخش داروسازی محلی افزایش یافته است.
بازار هواپیمایی.. تجارت بدون اصطکاک
در اقدامی برای کاهش تنش ها، طرفین توافق کردند که برخی از محصولات استراتژیک مانند هواپیما، قطعات یدکی و برخی مواد شیمیایی و کشاورزی را از عوارض معاف کنند.
فون در لاین اشاره کرد که "اتحادیه اروپا همچنان به دنبال توافقات معافیت متقابل دیگر، به ویژه در بخش های شراب و مشروبات الکلی است."
این اقدام تبادل تجاری بین بزرگترین دو نهاد اقتصادی جهان را بدون پیچیدگی های گمرکی برای کالاهای خاص تسهیل می کند.
اتحادیه اروپا.. امتیازات سنگین و تزلزل داخلی
اگرچه این توافق یک دستاورد دیپلماتیک به خودی خود محسوب می شود - به گفته بی بی سی - اما اتحادیه اروپا مجبور شد امتیازات سنگینی ارائه دهد. آمریکا عوارض بالایی (50%) بر صادرات فولاد و آلومینیوم اروپا حفظ کرد و کاهش عوارض گمرکی کمتر از آن چیزی بود که بروکسل به دنبال آن بود.
شایان ذکر است که انتقادات در داخل بلوک اروپا، به ویژه فرانسه و مجارستان، افزایش یافته است. نخست وزیر فرانسه، فرانسوا بائرو، روز توافق را «تاریک برای اتحاد ملت های آزاد» توصیف کرد، در حالی که نخست وزیر مجارستان، ویکتور اوربان، گفت: «ترامپ، فون در لاین را در صبحانه خورد» که بیانگر نارضایتی اروپا از نتیجه مذاکرات است.
علیرغم این اختلافات، رئیس کمیسیون معتقد بود که این توافق از یک جنگ تجاری غیرقابل تحمل در شرایط اقتصاد کند جلوگیری می کند و معتقد است که «به پایدارتر شدن روابط تجاری کمک می کند».
بازارهای جهانی.. واکنش فوری
بازارهای سهام در آسیا و اروپا بلافاصله پس از اعلام این توافق افزایش یافت، زیرا مؤسسات مالی آن را «توافقی دوستانه با بازارها» می دانستند، به گفته کریس وستون، تحلیلگر بازار در شرکت استرالیایی «پیپرستون»، که اشاره کرد «این توافق وضوح و ثبات را برای سرمایه گذاران فراهم می کند و یورو را در کوتاه مدت تقویت می کند.»
این توافق پس از هفته ها تشدید تنش از سوی آمریکا صورت می گیرد، به طوری که دولت ترامپ در آوریل به اصطلاح «عوارض روز آزادی"»به میزان 30 درصد بر صادرات اتحادیه اروپا اعمال کرد.
از آن زمان، بروکسل به دنبال خنثی کردن تشدید تنش از طریق مذاکرات پیچیده، با انگیزه نگرانی های اقتصادی و امنیتی، به ویژه با افزایش وابستگی اروپا به چتر دفاعی آمریکا در بحبوحه بحران اوکراین، بوده است.
مذاکره کنندگان سابق اتحادیه اروپا، مانند جان کلارک، هشدار داده اند که «اتحادیه در موقعیت ضعیفی قرار داشت و چاره ای جز پذیرش نداشت» و افزودند که «آنچه رخ داد روز بدی برای تجارت بین المللی است، اما می توانست بدتر باشد.»
