در اقدامی بیسابقه، پلیس فدرال بلژیک دو نظامی اسرائیلی را که به ارتکاب جنایات جنگی در غزه متهماند، بازداشت کرد. گروههای حقوق بشری این بازداشت را «نقطه عطفی» در مسیر پاسخگویی به جنایات علیه فلسطینیان میدانند.
به گزارش سرویس ترجمه و بینالملل جماران، میدل ایست آی نوشت: پلیس بلژیک روز یکشنبه دو سرباز ارتش اسرائیل را که به اتهام ارتکاب جنایات جنگی در نوار غزه تحت تعقیب بودند، بازداشت کرد. این اقدام پس از ثبت شکایاتی از سوی دو گروه حقوق بشری—بنیاد هند رجب (HRF) و شبکه جهانی اقدام حقوقی (GLAN)—صورت گرفت. این دو سرباز برای شرکت در جشنواره موسیقی «تومارولند» وارد خاک بلژیک شده بودند.
در بیانیه مشترک این دو نهاد آمده است: «مظنونان با نمایش آشکار نمادهای نظامی در جشنواره تومارولند شناسایی و بازداشت شدند.»
واکنشها: گامی بزرگ در مسیر عدالت بینالمللی
دیاب ابو جهجا، مدیر بنیاد HRF، این بازداشتها را «نقطه عطفی تاریخی» توصیف کرد و گفت: «این نخستین بار است که یک کشور اروپایی صلاحیت جهانی علیه سربازان اسرائیلی را به رسمیت میشناسد و دست به بازداشت آنها میزند.»
دیربلا مینوگ، وکیل ارشد شبکه GLAN، نیز این اقدام را «بزرگترین گام عملی در پاسخگویی به نسلکشی جاری در غزه» خواند و افزود: «ما در آستانه شکلگیری یک دومینوی حقوقی در سراسر اروپا و جهان هستیم.»
شواهد از خود سربازان؛ ویدیو و تصویر از جنایت
به گفته گروههای حقوقی، اتهامات مطرحشده شامل استفاده از غیرنظامیان به عنوان سپر انسانی و تخریب بیدلیل اموال در غزه است. شواهد این اقدامات از طریق ویدیوها و تصاویر منتشرشده در شبکههای اجتماعی توسط خود این سربازان بهدست آمده است. یکی از آنها تصاویری از انفجار ساختمانها در غزه و لبنان را منتشر کرده و دیگری در کنار یک فلسطینی که بهعنوان سپر انسانی استفاده شده، عکس گرفته است.
پشتوانه حقوقی اقدام بلژیک
دفتر دادستانی فدرال بلژیک اعلام کرد که با استناد به ماده ۱۴/۱۰ قانون آیین دادرسی کیفری جدید (لازمالاجرا از ۲۸ آوریل ۲۰۲۴)، صلاحیت قضایی برای پیگیری جرائم بینالمللی را دارد. این ماده امکان تعقیب قضایی جرائم جنگی بر اساس کنوانسیونهای ژنو و کنوانسیون منع شکنجه را برای دادگاههای بلژیک فراهم میکند. دادستانی افزود که دستور بازجویی از این دو سرباز صادر شده و آنها پس از مصاحبههای اولیه، آزاد شدهاند. در حال حاضر جزئیات بیشتری از روند تحقیقات منتشر نشده است.
نهادهای حقوقی: این پایان کار نیست
سازمان HRF که مقر آن در بروکسل است، از زمان آغاز جنگ در غزه (اکتبر ۲۰۲۳) بیش از ۸۰۰۰ مدرک مستند از جنایات جنگی گردآوری کرده است. این نهاد اعلام کرده که در کشورهای مختلف اروپا و آمریکای لاتین در حال پیگیری پروندههای جنایی علیه نظامیان و مقامات اسرائیلی است، اما این اولین بار است که تلاشهای حقوقی آن به بازداشت واقعی منجر میشود.
در بیانیهای مشترک آمده است: «ما با قاطعیت و تواضع از این پیشرفت استقبال میکنیم و از مقامات بلژیکی میخواهیم که تحقیقات را تا رسیدن به عدالت، مستقل و کامل ادامه دهند.»
همزمانی معنادار با سخنان پادشاه بلژیک
نکته قابلتوجه آن است که این دستگیریها در همان روزی انجام شد که پادشاه بلژیک، فیلیپ، وضعیت جاری در غزه را «ننگی برای بشریت» توصیف کرد. او همچنین حمایت کشورش از درخواست سازمان ملل برای پایان فوری بحران انسانی در غزه را اعلام کرد.
