جامعه بهعنوان محیطی گستردهتر از خانواده، نقش مهمی در شکلگیری و تقویت هویت طلبگی دارد. تعامل طلاب با اقشار مختلف جامعه، آشنایی با نیازها و مسائل مردم، و ایفای نقشهای اجتماعی، زمینهساز تقویت احساس مسئولیت و تعهد دینی در آنان میشود. طلاب با حضور در مساجد، مدارس، مراکز فرهنگی و اجتماعی، میتوانند نقش مؤثری در ارتقای سطح آگاهی دینی و اخلاقی جامعه ایفا کنند.
به گزارش جماران به نقل از ایران پژواک، با گذشت بیش از یک قرن از بازتأسیس حوزه علمیه قم، این نهاد دینی همچنان بهعنوان یکی از ارکان اصلی تربیت عالمان دینی و پاسداری از معارف اسلامی در ایران و جهان اسلام شناخته میشود. در این مسیر، عوامل متعددی در شکلگیری و تثبیت هویت طلبگی نقش داشتهاند که در این میان، نهاد خانواده و جامعه از جایگاه ویژهای برخوردارند.
خانواده بهعنوان نخستین محیط اجتماعی فرد، نقش بنیادینی در شکلگیری شخصیت و هویت طلبگی ایفا میکند. باورها، ارزشها و نگرشهای والدین نسبت به دین و تحصیل علوم دینی، تأثیر مستقیمی بر گرایش فرزندان به طلبگی دارد. مطالعات نشان میدهد که خانوادههایی که به ارزشهای دینی پایبند هستند و محیطی مبتنی بر اخلاق و معنویت فراهم میکنند، زمینهساز تربیت فرزندانی با تمایل به تحصیل در حوزههای علمیه میشوند.
نقش والدین در موفقیت تحصیلی فرزندان طلبه نیز حائز اهمیت است. حمایتهای عاطفی، اقتصادی و فرهنگی خانواده میتواند انگیزه و پایداری طلبه را در مسیر تحصیل و تهذیب تقویت کند. همچنین، آشنایی خانواده با ویژگیها و الزامات زندگی طلبگی، از جمله سادهزیستی، تعهد به ارزشهای دینی و مسئولیتهای اجتماعی، میتواند درک متقابل و حمایت مؤثرتر از طلبه را تسهیل نماید.
جامعه بهعنوان محیطی گستردهتر از خانواده، نقش مهمی در شکلگیری و تقویت هویت طلبگی دارد. تعامل طلاب با اقشار مختلف جامعه، آشنایی با نیازها و مسائل مردم، و ایفای نقشهای اجتماعی، زمینهساز تقویت احساس مسئولیت و تعهد دینی در آنان میشود. طلاب با حضور در مساجد، مدارس، مراکز فرهنگی و اجتماعی، میتوانند نقش مؤثری در ارتقای سطح آگاهی دینی و اخلاقی جامعه ایفا کنند.
از سوی دیگر، جامعه نیز با پذیرش و حمایت از طلاب، زمینهساز تقویت هویت طلبگی میشود. احترام به جایگاه علمی و معنوی طلاب، فراهمسازی فرصتهای تبلیغی و آموزشی، و مشارکت در فعالیتهای دینی و فرهنگی، از جمله راهکارهای حمایت جامعه از طلاب است.
تعامل خانواده و جامعه در تربیت طلبه
تعامل مؤثر بین خانواده و جامعه میتواند نقش بسزایی در تربیت طلابی متعهد و کارآمد ایفا کند. خانوادههایی که با نهادهای دینی و فرهنگی در ارتباط هستند و در فعالیتهای اجتماعی مشارکت میکنند، زمینهساز تربیت فرزندانی با هویت دینی قوی و مسئولیتپذیر میشوند. همچنین، جامعهای که خانوادهها را در مسیر تربیت دینی فرزندان حمایت میکند، میتواند بستر مناسبی برای رشد و بالندگی طلاب فراهم آورد.
با وجود نقشهای مهم خانواده و جامعه در هویتسازی طلبگی، چالشهایی نیز در این مسیر وجود دارد. تغییرات فرهنگی و اجتماعی، گسترش رسانههای نوین، و کاهش تعاملات سنتی، از جمله عواملی هستند که میتوانند بر هویت طلبگی تأثیرگذار باشند. برای مقابله با این چالشها، لازم است به موارد زیر توجه شود:
1. تقویت ارتباط بین حوزههای علمیه و خانوادهها: برگزاری جلسات آموزشی و مشاورهای برای والدین، میتواند آگاهی آنان را نسبت به ویژگیها و نیازهای زندگی طلبگی افزایش دهد.
2. افزایش تعامل طلاب با جامعه: فراهمسازی فرصتهای تبلیغی، آموزشی و فرهنگی برای طلاب، میتواند زمینهساز تقویت ارتباط آنان با جامعه و درک بهتر از نیازهای مردم شود.
3. استفاده از رسانههای نوین برای ترویج هویت طلبگی: تولید محتواهای جذاب و متناسب با نیازهای روز، میتواند در معرفی صحیح هویت طلبگی به جامعه مؤثر باشد.
کلام آخر اینکه توجه به نقش نهاد خانواده و جامعه در هویتسازی طلبگی، بیش از پیش اهمیت مییابد. با تقویت تعامل بین خانواده، جامعه و حوزههای علمیه، میتوان زمینهساز تربیت طلابی متعهد، آگاه و کارآمد شد که در مسیر ترویج معارف اسلامی و خدمت به جامعه نقشآفرینی کنند.
