محدودیت منابع آبی در خمین که سرزمینی حاصلخیز با استعدادهای کشاورزی است موجب شده که معیشت و زندگی مردم این خطه در سال های اخیر با چالش مواجه شود و در این راستا زعفران کاری با نیازهای آبی کم برای ساکنان این شهرستان، گنج پنهانی در دل خاک محسوب می شود.

به گزارش جماران، بر اساس آخرین آمار موجود در بخش تولید و عملکرد جهانی زعفران، ایران با تولید 336 تن زعفران در رتبه اول، هند با تولید 22 تن در رتبه دوم، یونان با تولید هفت و 2 دهم تن در رتبه سوم، افغانستان با تولید 6 تن در رتبه چهارم، مراکش با تولید 2 و 6 دهم تن در رتبه پنجم، اسپانیا با تولید 2 و 3 دهم تن در رتبه ششم، ایتالیا و چین با تولید یک تن در رتبه های هفتم و هشتم قرار داشته اند.
بنا بر گزارش معاونت امور باغداری وزارت جهاد کشاورزی، بیشترین سطح زیر کشت زعفران ایران در خراسان رضوی با 75هزار و 185 هکتار است.
بااین‌ حال در برنامه ششم توسعه، پیش‌بینی افزایش تولید و سطح زیر کشت زعفران پیش بینی شده به ‌طوری‌ که در سال 97، 17 تن، سال 98، 23 تن و سال 99، 30 تن افزایش تولید در سیاست های راهبردی دیده شده است.
نکته جالب اینجاست که بر اساس گزارش تارنمای شبکه خبری «الجزیره» تحریم های آمریکا به بازار صادرات زعفران ایرانی رونق بخشیده است چرا که ایران به عنوان تولید کننده مسلم زعفران در بازارهای جهانی اقبال مناسبی دارد.
استان مرکزی به عنوان دومین قطب صنایع مادر تخصصی و با وجود صنعتی بودن در زمره 10 استان نخست کشور در بخش کشاورزی است که 90 هزار بهره بردار شامل 20 درصد شاغلان استان در این حوزه فعال هستند.
5 هکتار از اراضی کشاورزی استان مرکزی در سال جاری زیر کشت زعفران رفت که به صورت متوسط از هر هکتار، سه و هفت دهم کیلوگرم زعفران برداشت شد.
کشت زعفران در بیشتر شهرستان های استان مرکزی انجام می شود و خمین از نظر سطح زیر کشت، رتبه نخست در این محصول را به خود اختصاص داده است.
زعفران کاری به عنوان قلب تغییر الگوی کشت در خمین در شرایط حاد خشکسالی ناجی کشاورزان است چرا که موجب کاهش هزینه های تولید و رونق صادرات می شود و تمرکز بر این برنامه می تواند معیشت خانوارهای کشاورز خمین را تامین کرده و نمونه موفقی در تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی باشد.
زعفران گیاهی مقاوم به خشکی است که با خود سهم شغلی مناسب، درآمد زایی و ارزآوری بالا می آورد و تحمل گیاه در شرایط سخت زیستی، جابه جایی و نگهداری آسان، بی نیازی به ماشین آلات سنگین در مراحل کاشت و برداشت، بهره وری بالا در سطح کشت کم و خواص دارویی و غذایی آن از مزایایی است که باید تصمیم سازان حوزه کشاورزی استان مرکزی را بر آن دارد تا آن را به عنوان کشت جایگزین در سطح وسیع در خمین انتخاب کنند.
گام های اولیه در جایگزینی الگوی کشت در استان مرکزی به ویزه خمین با کشت و توسعه زعفران برداشته شده که در همین مدت کوتاه توانسته مرهمی بر زخم کهنه خشکسالی در منطقه و بهبود کیفیت معیشت بهره برداران باشد.
خمین در تولید زعفران جایگاه نخست استان مرکزی را دارد و این شهرستان با داشتن خاک مستعد و آب و هوای نیمه گرمسیری، زمستان ملایم و تابستان گرم و خشک، محل مساعدی برای کشت و تولید طلای سرخ شناخته شده است.
زعفران خمین با توجه به ویژگی های اقلیم و خاک، از عطر، رنگ و طعم از کیفیت بالایی در کشور برخوردار است و با استاندارد کشوری مطابقت دارد.
یک کارآفرین زعفران کار در خمین گفت: هر هکتار مزرعه زعفران به طور متوسط در سال های اولیه کشت و باروری محدود تا رسیدن به باروری مطللوب 800 میلیون ریال ارزش ریالی دارد که با کسر 100 میلیون ریال هزینه تولید سود خوبی نصیب بهره بردار می کند.
«حامد اسلامی» افزود: این درحالی است که هر هکتار مزرعه لوبیا که کشت رایج این خطه است 240 میلیون ریال ارزش ریالی دارد که با کسر 80 میلیون ریال هزینه تولید سود ناچیزی عاید کشاورز می شود.
وی بیان کرد: نیاز آبی محصول لوبیا قابل قیاس با زعفران نیست، دوره آبیاری محصول زعفران از مهر تا اردیبهشت ماه است که این زمان مصرف آب کشاورزی بسیار ناچیز است و در صورت بارندگی مناسب نیاز به آبیاری چندانی نیست.
وی گفت: جایگاه محصول زعفران ایران باید در جهان حفظ شود و دولت با فراهم کردن بستر صادرات فرصت عرضه زعفران ایران را با برند کشورهایی نظیر اسپانیا ندهد.
این زعفران کار موفق افزود: از طرف دیگر دولت با پرداخت تسهیلات ارزان قیمت بهره برداران را حمایت کند چرا که کاشت زعفران سرمایه گذاری بلند مدت است و هزینه کاشت هر هکتار 400 میلیون ریال است که در سالهای اول باردهی تولید و سود اوری محدودی دارد.
یک زعفران کار دیگر در خمین گفت: در شرایطی که این خطه با کم آبی مواجه است با مدیریت مصرف آب می توان محصولات کم آب بر را جایگزین محصولات پر مصرف آب کرد.
«مهدی حسنی» افزود: زعفران محصولی است که نیاز آبی محدودی دارد ضمن اینکه سود اور است و کشت این محصول در کنار محصولات دیگر سود خوبی نصیب کشاورز می کند.
وی خواستار پرداخت تسهیلات ارزان قیمت و خرید تضمینی این محصول شد و افزود: همه بهره برداران مهارت بازاریابی ندارند و بیشتر آنها محصول را به صورت فله به دلالان می فروشند.
حسنی افزود: دلالان نیز این محصول را به کشورهای دیگر صادر و سود هنگفتی عاید خود می کنند و مهمتر اینکه کشورهای دیگر زعفران را بنام و برند خود عرضه می کنند.
مدیر جهاد کشاورزی خمین گفت: تغییر الگوی کشت به عنوان راهکاری اساسی برای توسعه بخش کشاورزی و از بهترین راه حل های مبارزه با کاهش پیامدهای پدیده خشکسالی است که در سال‌های اخیر مورد توجه قرار گرفته است.
«عباس ارشدی» افزود: تغییر الگوی کشت با توجه به روند خشکسالی‌ها و کاهش منابع آبی الزام است چرا که برداشت های بی رویه آب در سال های کم آبی در خمین افت شدید سطح منابع آبی را در این خطه رقم زده و تراز منفی آب سفره‌های زیرزمینی باعث شده تا مشکلات جدی در حوزه کشاورزی بروز کند.
وی بیان کرد: یکی از راهکارهای مهم در راستای برون‌ رفت از این مشکل تغییر الگوی کشت و تولید محصولات کم‌آب‌بر با ارزش‌افزوده بالا توسط کشاورزان است.
ارشدی ادامه داد: با توجه به خشکسالی های اخیر توصیه می شود در مناطق کم آب برای بهره وری بهینه از زعفران به عنوان کشت جایگزین استفاده شود چرا که نیاز چندانی به آب ندارد.
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان خمین اظهار داشت: سطح زیر کشت محصول زعفران در خمین 56 هکتار مزارع بارور است و با با استقبال کشاورزان این سطح روبه افزایش دارد.
ارشدی بیان کرد: میانگین تولید این محصول از هر هکتار زمین زیرکشت در خمین بیش از پنج کیلوگرم است و پیش بینی می شود امسال 285 کیلوگرم طلای سرخ در این شهرستان تولید و روانه بازار شود.
وی ادامه داد: مجموع اراضی زیر کشت زعفران در خمین به 67 هکتار رسیده که 12 هکتار آن غیر بارور است و سال آینده بارور می شود.
مدیر جهاد کشاورزی خمین یادآور شد: زعفران از محصولات مقاوم به خشکی است که در سال های اخیر کاشت آن در خمین به ویژه در بخش مرکزی که با کم آبی مواجه است ترویج شده است.
ارشدی افزود: ترکیب غالب شغلی در خمین با رسته های کاری کشاورزی و صنایع وابسته آن است که نباید مورد تهدید خشکسالی واقع شود و در این خصوص تغییر الگوی کشت محصول به عنوان راه حل تضمین کننده شغل و تولید ثروت دنبال می شود.
وی افزود: بر همین اساس هر سال 20 درصد سطح زیر کشت محصول زعفران در این شهرستان افزایش می یابد.
مدیر جهاد کشاورزی خمین گفت: با برنامه های حمایتی دولت در قالب تسهیلات اشتغال روستایی و کشت محصولات کم آب بر سطح زیر کشت زعفران و گیاهان دارویی دیگر نظیر گل محمدی در این شهرستان روبه افزایش است.
به گفته ارشدی کشت این محصول در هر هکتار سه فرصت شغلی ایجاد کرده است و در مجموع 60 بهره بردار و کارآفرین در این شهرستان به کاشت زعفران اشتغال دارند.
رییس سازمان جهاد کشاورزی استان مرکزی نیز گفت: سطح زیر کشت زعفران در استان مرکزی 200 هکتار است که بیشترین آن مربوط به شهرستان خمین است.
«مجید آنجفی» افزود: میانگین تولید زعفران بین سه و نیم تا چهار کیلوگرم در هکتار است و پیش بینی می شود 800 کیلوگرم زعفران خشک در این استان امسال تولید و روانه بازار مصرف شود.
وی اظهارداشت: کشت گیاهان دارویی، زعفران و گل محمدی در این استان روبه افزایش است چرا که سیاست دولت تدبیر و امید در حوزه کشاورزی کشت با ارزش افزوده بالا است و مختصات کشت های جایگزین به گونه ای است که سازگاری زیستی و ثبات کاری بیشتر را برای بهره برداران به ارمغان می آورد.
رئیس جهاد کشاورزی استان مرکزی خاطرنشان کرد: به منظور تحقق این امر طرح های ترویجی کشت گیاهان دارویی، زعفران و گل محمدی در استان اجرایی شده است.
معاون برنامه ریزی و بین الملل گیاهان دارویی وزارت جهاد کشاورزی در جشنواره زعفران استان مرکزی در خمین گفت: سطح زیر کشت زعفران امسال 2 هزار و 400 هکتار افزایش یافته است.
« جواد میر عرب» تصریح کرد: بر اساس برنامه پنج ساله توسعه کشت 16 هزار هکتاری در حوزه زعفران هدفگذاری شده وبا استقبال کشاورزان از کشت گیاهان کم آب بر امید می رود که وزارتخانه در زعفران کاری از برنامه های خود فراتر رود.
وی بیان کرد: زعفران به دلیل نیاز آبی کم، اشتغالزایی مناسب ، دآامد زایی و ارزاوری بالا، تحمل گیاه در شرایط سخت زیستی، جابه جایی و نگهداری آسان، و خواص دارویی و غذایی از دیر باز یک محصول استراتژیک و باارزش برای مناطق کم آب محسوب می شود.
معاون برنامه ریزی و بین الملل گیاهان دارویی وزارت جهاد کشاورزی گفت: 135 تن زعفران خشک در هفت ماه امسال ازایران به کشورهای دیگر صادر شد.
میر عرب افزود: صادرات زعفران در سال جاری 178 میلیون دلار ارزآوری و تولید ثروت برای کشور داشته است.
وی اظهارداشت:صادرات محصول زعفران امسال از نظر وزنی 48 درصد و از نظر ارزش 27 درصد نسبت به مدت مشابه پارسال افزایش یافته است.
معاون برنامه ریزی و بین الملل گیاهان دارویی وزارت جهاد کشاورزی گفت: سطح زیر کشت زعفران در کشور 108 هزار هکتار است و پیش بینی می شود 400 تن زعفران خشک امسال از آن برداشت شود.
میر عرب ادامه داد: پارسال 367 تن زعفران در کشور تولید شد که 263 تن آن به کشورهای هدف صادر شد و پیش بینی می شود صادرات و تولید امسال افزایش یابد.
وی تصریح کرد: ایران با شرایط کم آبی مواجه است و برای افزایش بهره وری باید الگوی کشت تغییر کند و زعفران به عنوان گیاه ارزشمند و استراتژیک کم آب بر می تواند ارزآور و اشتغالزا باشد.
معاون برنامه ریزی و بین الملل گیاهان دارویی وزارت جهاد کشاورزی گفت: وزارت جهاد کشاورزی تولید هدفمند و سودآور را در دستور دارد و رنجیره ارزش زعفران به وزارت بازرگانی منتقل شده است.
میر عرب افزود: برای تقویت جایگاه زعفران در بازارهای جهانی باید استاندارد سازی تولید و بسته بندی مناسب و برند سازی مد نظر باشد.
وی با بیان اینکه دولت از بهره برداران زعفران و گیاهان دارویی با جدیت حمایت می کند، افزود: این حمایت در قالب پرداخت تسهیلات اشتغال پایدار روستایی، تدارک بذر زعفران و ارایه خدمات مشاوره ای است.
شهرستان خمین 105 هزار نفر جمعیت دارد که 52 درصد آن کشاورز هستند و این شهرستان در تولید زعفران رتبه اول استان مرکزی را دارد.

 

انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند
نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.