مرتضی پدریان روز پنجشنبه در باره حوادث آبان امسال در پی سهمیه‌بندی و افزایش قیمت بنزین در گفت و گو با ایرنا در اصفهان افزود: مردم در زمان حاضر از حکومت مطالباتی دارند که این امر در یک بازه زمانی چندساله شکل گرفته است و برای این خواسته‌ها، علل جامعه‌شناختی و تاریخی وجود دارد.
این جامعه‌شناس ادامه داد: بیشتر مطالبات کنونی مردم، نه سیاسی، بلکه بیشتر جنبه اجتماعی و اقتصادی دارد و به‌جز سال ۸۸، اکنون مردم، بیشتر خواسته‌های اجتماعی و اقتصادی خود را دنبال می‌کنند.
پدریان با بیان اینکه ما در۴۰ سال اخیر برخی از شعارها را بیشتر مدِ نظر قرار داده‌ایم، گفت: عدالت اجتماعی، سیاسی و اقتصادی همواره پس از انقلاب مطرح بوده است اما در عمل و در برخی شاخص‌ها، عدالت‌های اجتماعی، سیاسی و اقتصادی وجود ندارد و بر همین اساس هم اعتراضاتی رُخ می‌دهد.
وی تصریح کرد: هم‌اکنون مردم نسبت به عباراتی مانند عدالت اجتماعی، سیاسی و اقتصادی دیدگاه مثبتی ندارند و همین امر باعث می‌شود که در برخی روزها اعتراضاتی را مشاهده کنیم.
پدریان با اعتقاد به اینکه ارائه مجوز برای بیان اعتراض‌ها می‌تواند شور و هیجان منفی اجتماعی را کمتر کند و خسارت‌های اجتماعی در پی نداشته باشد، خاطرنشان کرد: خودِ نهادها و دستگاه‌های حاکمیتی باید ایمنی و امنیت این گردهمایی‌ها را برقرار کنند تا مردم بتوانند آزادانه بصورت مسالمت‌آمیز، نظراتشان را انعکاس دهند.
این پژوهشگر اجتماعی تصریح کرد: شعارهای پس از انقلاب نشان می‌دهد که ما باید به سمت جامعه آرمانی مبتنی بر عدالت که برای مردم ترسیم شده بود، پیش برویم، اما اکنون در باور عمومی این احساس وجود دارد که با آرمان یادشده فاصله داریم و بر همین اساس رفتارهای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی مسوولان، متناسب با شعارهای مذکور نبوده است.
پدریان با بیان‌اینکه لازم است حاکمیت جواب‌های قانع‌کننده برای مطالبات مردم داشته باشد، گفت: با این حال می‌بینیم که در برخی از سال‌ها اعتراضات مردم مورد سرکوفت و سرکوب قرار گرفته و بر همین اساس یک مطالبه فروخفته‌ای در بین مردم وجود دارد که در برخی از روزها خود را مانند ناآرامی‌های آبان امسال نشان می‌دهد.
این جامعه شناس خاطرنشان کرد: مردم این پرسش را دارند که چرا وقتی پولی نیست، سودجویان رقم‌های سنگین را اختلاس و دزدی می‌کنند و چگونه است که پول‌های زیادی به جیب افرادی خاص می‌رود و مردم از آن بی‌بهره مانده‌اند.
وی با اشاره به اینکه توزیع ناعادلانه خدمات اجتماعی در بین مردم بسیار به چشم می‌آید، گفت: نابرابری که حس شود باعث می شود که خودِ مردم برای رفع نیازهای خود به‌پا خیزند و بر همین اساس مسئولان باید اولویت‌ها و خواسته‌های مردم را جدی بگیرند.
این جامعه‌شناس با هشدار در باره اینکه سرکوب تجمع‌های مردمی باعث از دست‌رفتن سرمایه اجتماعی حاکمیت می‌شود، افزود: یک حکومت برای ادامه حیات خود نیازمند اقتدار است و بر همین اساس نباید اجازه داد تا فاصله بین مسوولان و مردم روزبه‌روز بیشتر شود زیرا این امر پیامدهای منفی به‌دنبال خواهد داشت.
وی تصریح کرد: وضعیت فردگرایی در کشور ما کم‌کم به‌سمت ذره‌ای شدن پیش می‌رود، به بیان دیگر، در فردگرایی، فرد، منافع خود را به منافع جمع گره می‌زد، اما در ذره‌ای شدن، فرد فقط به سود خود می‌اندیشد و همین امر باعث خواهد شد که جامعه به سمت هرج و مرج پیش برود و کنترل آن نیز سخت‌تر بشود.
پدریان با تاکید بر حفظ شان و جایگاه مردم ادامه داد: در تصمیم‌گیری‌های اقتصادی، سیاسی و فرهنگی باید نظر مردم در اولویت قرار گیرد و عموم نباید حس کنند که در بین مسوولان جایگاهی ندارند.
این استاد دانشگاه اصفهان خاطرنشان کرد: تجربه بنزین به ما نشان می‌دهد که تصمیم‌گیران باید برای اقناع عمومی بکوشند و در وقایع اخیر باید بستر ذهنی برای افزایش قیمت بنزین آماده می‌شد و در صورتی که شرایط اینگونه پیش می‌رفت ممکن بود چنین خساراتی نیز برای کشور در پی نداشته باشد.
