رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران با بیان این که طی سال های گذشته تمامی مجوز های در حوزه بلند مرتبه سازی به صورت سلیقه ای و با تشخیص شهرداری منطقه و مسئولین ارشد شهرداری تهران صادر شده است، گفت: در حال حاضر تمام تصمیمات متخلفانه در شوراهای معماری مناطق متوقف و مسئولیت این کار به شهردار مناطق واگذار شده است.
محمد سالاری در گفت و گو با خبرنگار جماران ، درخصوص وضعیت بلند مرتبه سازی در تهران اعلام کرد : یکی از مهم ترین چالش های شهری درطول سالهای گذشته عدم اجرای دقیق مفاد طرح تفصیلی شهر تهران بوده است. علیرغم اینکه در یکی از بندهای طرح تفصیلی شهر تهران تصریح شده است که شهرداری باید بلافاصله نسبت به تدوین ضوابط بلند مرتبه سازی اقدام کند و در مبادی ذی ربطی مانند کمیسیون ماده 5 ، شورای شهر و شورای عالی شهرسازی آن را به تصویب برساند، اما با وجود گذشت 6 سال از ابلاغ طرح، شهرداری تهران نسبت به انجام این تکلیف اقدام نکرده است و اساساً در طی سال های گذشته تمامی مجوز های صادر شده در حوزه بلند مرتبه سازی به صورت سلیقه ای و با تشخیص شهرداری منطقه و مسئولین ارشد شهرداری تهران صادر شده است.
وی در ادامه گفت : این در صورتی است که موضوع بلند مرتبه سازی اساساً در کلان شهرها و شهرهای بزرگ با توجه به محدودیت زمین و محدودیت گسترش افقی، شاید بحثی طبیعی باشد اما در دنیا از این به عنوان یک فرصت استفاده می شود. یعنی برای بلند مرتبه سازی به عنوان یک لایه، همه مطالعات علمی انجام می گیرد و بعد اقدام می کنند. به عنوان مثال بررسی می کنند که در مسیر گسل های زلزله نباشند و دارای زمین هایی باشند که زمانی که ساختمان به صورت عمودی ساخته می شود فضای سبز باز و گسترده ای را به عنوان سرانه های شهری در اختیار شهر قرار دهد.
وی همچنین افزود: در سال های گذشته این مطالعات به صورت کامل و جامع انجام نشده است و صرفاً درآمد زایی ملاک تشخیص و صدور مجوز بوده است؛ هیچ یک از مطالعات زیست محیطی، مطالعات شهرسازی، ترافیکی و تامین پارکینگ ملاک مطالعه نبوده است. اینکه وقتی یک ساختمان بلند مرتبه یا مگامال ها ساخته می شود چقدر ممکن است تبعات اجتماعی داشته باشند؟ چه قدر می تواند گره های ترافیکی ایجاد کند ؟ و... چون این مطالعات به صورت کامل و جامع صورت نگرفته است لذا به یک تهدید تبدیل شده است.
سالاری با اشاره به صدور مجوز مال ها و مگامال ها در سطح شهر تهران، بیان کرد : اساساً مال و مگامال در دنیا یک فرصت است زیرا با ایجاد یک مگامال در یک منطقه شهری، مردم آن منطقه همه خدماتشان را از آنجا می گیرند. این اشکال ندارد و بسیار خوب است اما اشکالی که در تهران وجود دارد این است که اساسا در طرح تفصیلی تصویب شده بود که شهرداری زمانی که دستور ساخت مگامال یا پاساژی را می دهند باید نیاز سنجی کند و ببیند قبلاً در آن منطقه چه کاربری ها و قابلیت هایی وجود داشته است و آیا این طرح یا پروژه جوابگوی نیاز مردم هست یا نه، و بعد در حوزه آن کمبود ها مجوز صادر کند و ضمناً اگر مجوز می دهد بررسی کند که باعث مسائلی همچون ترافیک و... نشود. در حال حاضر مگامال ها در اصل یک سکونت گاه را از بهره برداری انداخته اند و این فرصت استثنایی را به تهدید تبدیل کرده اند.
وی در ادامه در رابطه با نقش کار چاق کن ها در صدور این نوع مجوز ها در مناطق مختلف اظهار کرد: آقایان چمران و قالیباف برای این که به جامعه نشان دهند که خیلی قانونمدار هستند آمدند و برای اولین بار طرح تفصیلی برای شهرداری تهران ارائه دادند. چون تا قبل از این طرح تفصیلی تدوین نشده بود و برنامه ها به صورت بخشنامه ای و دستور العملی اجرا می شد. کلیات طرح تفصیلی، شامل پوسته و هسته است که پوسته آن 4 پهنه دارد؛ پوسته R یعنی سکونت گاه ، M :مختلط ، G:حفاظت و S : کار و فعالیت تجاری ، اداری و خدماتی است. اما محتوایش شامل 40 تکلیف است که باید انجام می شد. آقای قالیباف زمانی که این طرح را ابلاغ کردند هیچ کدام از تکالیف را انجام ندادند. وقتی آن تکالیف اصلی در شهری که قبلاً شکل گرفته است انجام نشود شما نمی توانند تغییری در آن ایجاد کنید.
رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران ابراز داشت: چون آن تکالیف انجام نشده بود و آنها هم می خواستند به صورت نمادین به مردم پیامی بدهند که خیلی قانون مدار هستند، این طرح را ابلاغ کردند و همین عدم انجام تکالیف و ابلاغ بدون مطالعات آن باعث شد که نه تنها شهر ما از محل طرح تفصیلی هدایت و راهبری نشد و در اصل زیست پذیری در آنجا ارتقا پیدا نکردند بلکه خود طرح تفصیلی باعث شد بسیاری از چالش هایی مانند بلند مرتبه سازی ها و مگامال های نامتناسب و... ایجاد شود. زمانی که طرح تفصیلی تصویب شد متوجه شدند که این طرح ها در مناطق، امکان اجرایی شدن ندارد که از همین رو در کنار آن 1100 بخش نامه ابلاغ کردند .
عضو شوای شهر تهران گفت: قرار بر این بود با اجرای طرح تفصیلی بخش نامه های قدیم از بین برود و طرح تفصیلی در سامانه قرار بگیرد و هر کسی بر اساس پلاک ثبتی اش بداند برای ملکش چه میزان سطح اشتغال و طبقه داشته، چه میزان باید پول پرداخت کند و چه اندازه در پهنه قرارگرفته است. اما چون تکالیفش را انجام ندادند و دوباره 1100 بخش نامه ابلاغ کردند؛ این بخش نامه ها تبدیل به محل باند بازی و ایجاد رانت و فساد و شوراهای معماری مناطقی شد که در آن ها تصمیماتی گرفته می شد که کمیسیون ماده 5 هم نمی توانست با آنها مقابله کنند .
وی در پایان افزود: یکی از کارهای مهمی که ما در دوره پنجم با همکاری شهرداری انجام داده ایم این بود که آقای نجفی یک بخش نامه در حوزه شهر سازی صادر کرد و آن توقف تصمیمات متخلفانه در شوراهای معماری مناطق بود و مسئولیت این کار به شهردار مناطق واگذار و ابراز شد که با کوچکترین تخلفی برخورد می شود. اگر به این ترتیب تکالیف طرح تفصیلی انجام شود فضای شفاف و اعتماد سازی ایجاد و این فضا شفاف موجب می شود مردم از طریق همان سامانه بتوانند حقوق خود را شناسایی کنند و این موضوع باعث حذف دلالان واسطه ها و کار چاق کن ها خواهد شد.
