انسان

هَلْ أَتَى عَلَى الْإِنْسَانِ حِينٌ مِنَ الدَّهْرِ لَمْ يَكُنْ شَيْئًا مَذْكُورًا ⁽¹⁾

هرآينه بر انسان مدتى از زمان گذشت و او چيزى در خور ذكر نبود.

إِنَّا خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ مِنْ نُطْفَةٍ أَمْشَاجٍ نَبْتَلِيهِ فَجَعَلْنَاهُ سَمِيعًا بَصِيرًا ⁽²⁾

ما آدمى را از نطفه‌اى آميخته بيافريده‌ايم، تا او را امتحان كنيم. و شنوا و بينايش ساخته‌ايم.

إِنَّا هَدَيْنَاهُ السَّبِيلَ إِمَّا شَاكِرًا وَإِمَّا كَفُورًا ⁽³⁾

راه را به او نشان داده‌ايم. يا سپاسگزار باشد يا ناسپاس.

إِنَّا أَعْتَدْنَا لِلْكَافِرِينَ سَلَاسِلَ وَأَغْلَالًا وَسَعِيرًا ⁽⁴⁾

ما براى كافران زنجيرها و غلها و آتش افروخته آماده كرده‌ايم.

إِنَّ الْأَبْرَارَ يَشْرَبُونَ مِنْ كَأْسٍ كَانَ مِزَاجُهَا كَافُورًا ⁽⁵⁾

نيكان از جامهايى مى‌نوشند كه آميخته به كافور است:

عَيْنًا يَشْرَبُ بِهَا عِبَادُ اللَّهِ يُفَجِّرُونَهَا تَفْجِيرًا ⁽⁶⁾

چشمه‌اى كه بندگان خدا از آن مى‌نوشند و آن را به هر جاى كه خواهند روان مى‌سازند.

يُوفُونَ بِالنَّذْرِ وَيَخَافُونَ يَوْمًا كَانَ شَرُّهُ مُسْتَطِيرًا ⁽⁷⁾

به نذر وفا مى‌كنند و از روزى كه شر آن همه جا را گرفته است مى‌ترسند.

وَيُطْعِمُونَ الطَّعَامَ عَلَى حُبِّهِ مِسْكِينًا وَيَتِيمًا وَأَسِيرًا ⁽⁸⁾

و طعام را در حالى كه خود دوستش دارند به مسكين و يتيم و اسير مى‌خورانند:

إِنَّمَا نُطْعِمُكُمْ لِوَجْهِ اللَّهِ لَا نُرِيدُ مِنْكُمْ جَزَاءً وَلَا شُكُورًا ⁽⁹⁾

جز اين نيست كه شما را براى خدا اطعام مى‌كنيم و از شما نه پاداشى مى‌خواهيم نه سپاسى.

إِنَّا نَخَافُ مِنْ رَبِّنَا يَوْمًا عَبُوسًا قَمْطَرِيرًا ⁽¹⁰⁾

ما از پروردگار خود مى‌ترسيم، در روزى كه آن روز عبوس و سخت و هولناك است.

فَوَقَاهُمُ اللَّهُ شَرَّ ذَلِكَ الْيَوْمِ وَلَقَّاهُمْ نَضْرَةً وَسُرُورًا ⁽¹¹⁾

خدا ايشان را از شر آن روز نگه داشت و آنان را طراوت و شادمانى بخشيد.

وَجَزَاهُمْ بِمَا صَبَرُوا جَنَّةً وَحَرِيرًا ⁽¹²⁾

به پاداش صبرى كه كرده‌اند پاداششان را بهشت و حرير داد.

مُتَّكِئِينَ فِيهَا عَلَى الْأَرَائِكِ لَا يَرَوْنَ فِيهَا شَمْسًا وَلَا زَمْهَرِيرًا ⁽¹³⁾

در آنجا بر تختها تكيه زده‌اند نه هيچ آفتابى مى‌بينند و نه سرمايى.

وَدَانِيَةً عَلَيْهِمْ ظِلَالُهَا وَذُلِّلَتْ قُطُوفُهَا تَذْلِيلًا ⁽¹⁴⁾

سايه‌هاى درختانش بر سرشان افتاده و ميوه‌هايش به فرمانشان باشد.

وَيُطَافُ عَلَيْهِمْ بِآنِيَةٍ مِنْ فِضَّةٍ وَأَكْوَابٍ كَانَتْ قَوَارِيرَا ⁽¹⁵⁾

كاسه‌هاى سيمين و كوزه‌هاى شراب ميانشان به گردش در مى‌آيد.

قَوَارِيرَ مِنْ فِضَّةٍ قَدَّرُوهَا تَقْدِيرًا ⁽¹⁶⁾

كوزه‌هايى از سيم كه آنها را به اندازه پُر كرده‌اند.

وَيُسْقَوْنَ فِيهَا كَأْسًا كَانَ مِزَاجُهَا زَنْجَبِيلًا ⁽¹⁷⁾

در آنجا جامى بنوشانندشان كه آميخته با زنجبيل باشد،

عَيْنًا فِيهَا تُسَمَّى سَلْسَبِيلًا ⁽¹⁸⁾

از چشمه‌اى كه آن را سلسبيل مى‌گويند.

وَيَطُوفُ عَلَيْهِمْ وِلْدَانٌ مُخَلَّدُونَ إِذَا رَأَيْتَهُمْ حَسِبْتَهُمْ لُؤْلُؤًا مَنْثُورًا ⁽¹⁹⁾

همواره پسرانى به گردشان مى‌چرخند كه چون آنها را ببينى، پندارى مرواريد پراكنده‌اند.

وَإِذَا رَأَيْتَ ثَمَّ رَأَيْتَ نَعِيمًا وَمُلْكًا كَبِيرًا ⁽²⁰⁾

چون بنگرى، هر چه بنگرى نعمت فراوان است و فرمانروايى بزرگ.

عَالِيَهُمْ ثِيَابُ سُنْدُسٍ خُضْرٌ وَإِسْتَبْرَقٌ وَحُلُّوا أَسَاوِرَ مِنْ فِضَّةٍ وَسَقَاهُمْ رَبُّهُمْ شَرَابًا طَهُورًا ⁽²¹⁾

بر تنشان جامه‌هايى است از سُندس سبز و استبرق. و به دستبندهايى از سيم زينت شده‌اند. و پروردگارشان از شرابى پاكيزه سيرابشان سازد.

إِنَّ هَذَا كَانَ لَكُمْ جَزَاءً وَكَانَ سَعْيُكُمْ مَشْكُورًا ⁽²²⁾

اين پاداش شماست و از كوششتان سپاسگزارى شده است.

إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا عَلَيْكَ الْقُرْآنَ تَنْزِيلًا ⁽²³⁾

ما قرآن را بر تو نازل كرديم، نازل‌كردنى نيكو.

فَاصْبِرْ لِحُكْمِ رَبِّكَ وَلَا تُطِعْ مِنْهُمْ آثِمًا أَوْ كَفُورًا ⁽²⁴⁾

در برابر فرمان پروردگارت صابر باش و از هيچ گناهكار يا ناسپاسى اطاعت مكن.

وَاذْكُرِ اسْمَ رَبِّكَ بُكْرَةً وَأَصِيلًا ⁽²⁵⁾

و بامدادان و شامگاهان نام پروردگارت را بر زبان بياور.

وَمِنَ اللَّيْلِ فَاسْجُدْ لَهُ وَسَبِّحْهُ لَيْلًا طَوِيلًا ⁽²⁶⁾

در پاره‌اى از شب سجده‌اش كن و در همه درازناى شب تسبيحش گوى.

إِنَّ هَؤُلَاءِ يُحِبُّونَ الْعَاجِلَةَ وَيَذَرُونَ وَرَاءَهُمْ يَوْمًا ثَقِيلًا ⁽²⁷⁾

اينان اين دنياى زودگذر را دوست دارند و آن روز دشوار را پس پشت مى‌افكنند.

نَحْنُ خَلَقْنَاهُمْ وَشَدَدْنَا أَسْرَهُمْ وَإِذَا شِئْنَا بَدَّلْنَا أَمْثَالَهُمْ تَبْدِيلًا ⁽²⁸⁾

ما آدميان را آفريديم و اعضا و مفاصلشان را نيرومند گردانيديم و اگر خواهيم، به جاى آنها قومى همانندشان بياوريم.

إِنَّ هَذِهِ تَذْكِرَةٌ فَمَنْ شَاءَ اتَّخَذَ إِلَى رَبِّهِ سَبِيلًا ⁽²⁹⁾

اين اندرزى است. پس هر كه خواهد، راهى به سوى پروردگار خويش برگزيند.

وَمَا تَشَاءُونَ إِلَّا أَنْ يَشَاءَ اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ كَانَ عَلِيمًا حَكِيمًا ⁽³⁰⁾

و شما جز آن نمى‌خواهيد كه خدا خواسته باشد، زيرا خدا دانا و حكيم است.

يُدْخِلُ مَنْ يَشَاءُ فِي رَحْمَتِهِ وَالظَّالِمِينَ أَعَدَّ لَهُمْ عَذَابًا أَلِيمًا ⁽³¹⁾

هر كس را كه بخواهد مشمول رحمت خود سازد، و براى ستمكاران عذابى دردآور آماده كرده است.