هر حرکت ترکیه در تلآویو به عنوان یک تهدید تفسیر میشود: خرید هواپیما، ساخت کشتیهای جنگی، تولید موشک، حضور در غزه، روابط با حماس، یا حتی مانور در دریای مدیترانه، همگی به عنوان یک خطر وجودی برای اسرائیل تلقی میشوند.
به گزارش جماران، الجزیره در گزارشی نوشت: در حالی که تنش بین اسرائیل و ترکیه تشدید می شود، سه مقام ارشد ترکیه در سفری بی سابقه به دمشق رفتند که نشان دهنده تغییری چشمگیر در صحنه منطقه ای است.
هاکان فیدان، وزیر امور خارجه ترکیه، یاشار گولر، وزیر دفاع، و ابراهیم کالین، رئیس سازمان اطلاعات ملی (MİT) به پایتخت سوریه سفر کردند، سفری که پیام های واضح و قوی را به همراه داشت.
این دیدار کمتر از ده روز قبل از پایان مهلت تعیین شده برای نیروهای دموکراتیک سوریه (قسد/SDG) برای اجرای توافق 10 مارس انجام شد، به طوری که هاکان فیدان، وزیر امور خارجه اظهار داشت که دلیل اصلی عدم پایبندی «قسد» به این توافق، هماهنگی آن با اسرائیل است و گفت:
«این واقعیت که برخی از فعالیت های "قسد" با هماهنگی اسرائیل انجام می شود، در حال حاضر مانع بزرگی برای گفتگوهای جاری با دمشق است.»
در منطقه ای که نیروهای اسرائیلی تنها سی کیلومتر با پایتخت سوریه فاصله دارند، فیدان برای اولین بار به این شکل واضح و صریح اتهامات خود را متوجه اسرائیل کرد. او پیش از این در اظهارات تلویزیونی مشکلات ادغام قسد در دولت سوریه را به نقش اسرائیل مرتبط کرده بود.
اما مهمترین اظهارات از دمشق بود، جایی که فیدان جمله ای عمیقاً معنادار را اضافه کرد: «ثبات سوریه به معنای ثبات ترکیه است و این برای ما بسیار مهم است.»
پاسخ اسرائیل: ائتلاف ضد ترکیه در مدیترانه
هنوز هواپیماهای هیئت ترکیه ای به باند فرودگاه آنکارا نرسیده بودند که اسرائیل از یک حرکت متقابل خبر داد. تصاویری از نخست وزیر یونان و رئیس جمهور قبرس یونانی در تل آویو در رسانه ها منتشر شد که لباس هایی هماهنگ به رنگ آبی بر تن داشتند، در دیداری که به نظر می رسید اعلامیه ای برای یک ائتلاف جدید در شرق دریای مدیترانه است.
یونان و قبرس یونانی از جمله اولین تهدیدات امنیتی در محاسبات ترکیه هستند و با اسرائیل دیدارهایی صمیمانه برای تقویت همکاری سه جانبه در دریای مدیترانه داشته اند، پیامی سیاسی و بدون ابهام برای آنکارا.
نتانیاهو در کنفرانس مطبوعاتی مشترک اظهارات مستقیمی را متوجه ترکیه کرد و گفت:من خطاب به کسانی که فکر می کنند قادر به بازسازی امپراتوری خود بر روی سرزمین های ما هستند، می گویم: این را فراموش کنید. هرگز اتفاق نخواهد افتاد. همکاری ما توانایی ما را برای دفاع از خود تقویت می کند.
این اظهارات نه تنها ترکیه را هدف قرار می دهد، بلکه ابعاد فرهنگی و سیاسی عمیق تری نیز دارد، زیرا به دنبال تحریک ترس های مدفون شده در آگاهی عربی - که توسط منابع غربی تغذیه شده است - از بازگشت «عثمانی های جدید» است. همانطور که برخی از سیاستمداران در یونان سعی کردند با صحبت از «بازگشت ترک ها» شهروندان خود را بترسانند، طرف هایی در خاورمیانه به ترویج ایده احیای دولت عثمانی توسط آنکارا پرداختند.
نتانیاهو با قرار گرفتن در کنار رهبران یونان و قبرس، به دنبال دامن زدن به این ترس مصنوعی و هدفمند بود.
تحولی کیفی در روابط اسرائیل و ترکیه
یونان و قبرس مدتهاست که سیاست های نمادینی را علیه ترکیه اعمال می کنند، اما این بار موضوع متفاوت است. همکاری با اسرائیل علیه آنکارا دیگر صرفاً یک مانور پوپولیستی نیست، بلکه به یک سیاست منطقه ای جدی تبدیل شده است.
این دو کشور با همکاری اسرائیل در تلاشند تا دایره نفوذ ترکیه در دریای مدیترانه را محدود کنند و حتی به اسرائیل اجازه می دهند حضور نظامی در نزدیکی جزایر مجاور سواحل ترکیه داشته باشد، اقدامی که ترکیه نمی تواند آن را نادیده بگیرد.
اسرائیل همچنین به سمت همکاری با هر کسی که با ترکیه مخالف است، پیش می رود. اسرائیل روابط خود را با هند - که از موضع ترکیه در حمایت از پاکستان خشمگین است - تقویت می کند و هماهنگی خود را با برخی از کشورهای عربی که از افزایش نفوذ ترکیه در منطقه می ترسند، افزایش می دهد. همچنین، لابی های اسرائیلی در ایالات متحده، به ویژه از طریق جریان های انجیلی، فعالانه در تلاشند تا پروژه های ترکیه را در جنبه های مختلف با مشکل مواجه کنند.
این تحرکات شامل ممانعت از دستیابی ترکیه به جنگنده های "اف-35"، جلوگیری از مشارکت آن در ماموریت های حفظ صلح در غزه، تضعیف نقش آن در فعالیت های بشردوستانه و مقابله با ارتباط آن با جنبش حماس است. اعضای کنگره آمریکا، به ویژه کسانی که تحت تأثیر نفوذ اسرائیل قرار دارند، پیوسته اظهارات خصمانه علیه ترکیه صادر می کنند.
اسرائیل به کارزار رسانهای متمرکز علیه پروژه امنیتی ترکیه با هدف ایجاد منطقه عاری از تروریسم ادامه میدهد. در حالی که وزیر امور خارجه ترکیه اخیراً در تهران تجاوزات اسرائیل را محکوم میکرد، اسرائیل در تلاش بود تا ترامپ را متقاعد کند که حمله جدیدی را علیه ایران آغاز کند.
سوریه: داغترین صحنه درگیری
در حال حاضر سوریه داغترین صحنه درگیری نفوذ بین اسرائیل و ترکیه است. در حالی که ترکیه دیدگاه یکپارچهای را برای سوریه ارائه میدهد - یک کشور واحد، با یک ارتش واحد و یک سرزمین یکپارچه - اسرائیل به حمایت از طرح تقسیم کشور به سه منطقه از طریق مداخلات نظامی مستقیم ادامه میدهد.
اقدامات اسرائیل تا جایی پیش رفت که منطقهای نزدیک به محل اقامت رئیس جمهور سوریه، احمد الشرع، در دمشق را هدف قرار داد و از این بمباران به عنوان تهدیدی مستقیم مبنی بر اینکه عواقب امتناع از سیاستهای اسرائیل میتواند ویرانگر باشد، تلقی میشود.
در واقع سوریه به میدان درگیری بین آنکارا و تلآویو تبدیل شده است. در حالی که ترکیه با کمک ارتش سوریه و برخی از گروههای مسلح در تلاش است تا «قسد» را از نظر نظامی محاصره کند، اسرائیل در تلاش است تا با تحریک عوامل خود از درون «قسد»، به ویژه گروه «فهیمان حسین» و برخی از عناصر طایفه دروزی و نصیری، و حتی از طریق شبکههای مخفی در داخل گروه «داعش»، این تلاشها را خنثی کند.
آیا حمله به «قسد» منجر به گسترش اشغالگری اسرائیل خواهد شد؟
مهلت داده شده به «قسد» برای ادغام در نهادهای دولتی سوریه رو به پایان است و ترکیه احتمال عملیات نظامی را مطرح میکند، اما میداند که چنین عملیاتی ممکن است راه را برای هرج و مرجی باز کند که اسرائیل از آن برای گسترش اشغالگری خود در داخل سوریه استفاده کند.
در صورت وقوع درگیریهای بزرگ، اسرائیل ممکن است دمشق را بمباران کند یا زیرساختهای حیاتی کشور را هدف قرار دهد، با این تصور که در این مورد با هیچ گونه بازدارندگی مواجه نخواهد شد. اسرائیل همچنین قسد (به ویژه شاخه نظامی آن YPG) را ابزاری حیاتی برای مانعتراشی در برابر تحرکات ترکیه میداند و به راحتی زوال این کیان را نمیپذیرد.
در صورتی که اسرائیل این برگه را از دست بدهد، طوایف و مولفههای دیگری که از آنها به عنوان ابزار استفاده میکند، مانند دروزیها و نصیریها، ممکن است از ترس اینکه سرنوشت مشابهی پیدا کنند، از آن دور شوند.
بنابراین، انتظار میرود که اسرائیل تمام تلاش خود را برای حفظ برگه «قسد/YPG» به کار گیرد، اما سوال اینجاست: آیا توانایی کافی برای موفقیت در این امر را دارد؟ این چیزی است که روزهای آینده آشکار خواهد کرد.
آیا ترکیه دست به عملیات نظامی علیه «قسد» خواهد زد؟
ترکیه معتقد است که «قسد» که از نظر جغرافیایی و سیاسی در محاصره قرار دارد، نمیتواند مدت زیادی دوام بیاورد و این امر دست برتر را در میدان به آن میدهد.
با وجود همه اینها، انجام یک عملیات نظامی مستقیم با مشارکت ارتش ترکیه آخرین گزینه است و محتملترین استراتژی، جدا کردن «قسد» از عشایر عربی است که حدود 75 درصد از عناصر مسلح آن را تشکیل میدهند - و حقوق خود را از ایالات متحده دریافت میکنند - که باعث میشود «YPG» به تنهایی در میدان بماند.
علیرغم اعلام مظلوم عبدی مبنی بر اینکه «قسد» دارای 100 هزار جنگجو است، ارقام واقعی، بر اساس اطلاعات اطلاعاتی ترکیه، از 45 هزار نفر تجاوز نمیکند که 30 هزار نفر از آنها از عشایر عربی و 15 هزار نفر از گروههای کرد و غیره هستند.
همچنین نیروهای مسلح ترکیه تخمین میزنند که شاخه YPG بین 10 تا 15 هزار عنصر مسلح دارد که تنها 8 تا 10 هزار نفر از آنها قادر به جنگیدن هستند و بقیه واحدهای امنیتی برای ماموریتهای داخلی هستند.
بنابراین، وقوع هرگونه درگیری مستقیم، به احتمال زیاد شاهد مشارکت عشایر عرب در جنگ علیه ترکیه یا دمشق نخواهد بود و «YPG» نیز توانایی مقاومت در برابر حمله دوجانبه از هر دو طرف را ندارد. بنابراین، تمام امید خود را به حمایت اسرائیل بسته است.
ترکیه قصد دارد «قسد» را از متحدان عرب خود محروم کند و سپس «YPG» را بدون دخالت مستقیم ارتش خود، بلکه با استفاده از نیروهای متحد خود در ارتش سوریه، از نظر میدانی محاصره کند.
آیا ممکن است جنگی بین اسرائیل و ترکیه در بگیرد؟
اظهارات مکرر وزرا، مسئولان و مراکز تحقیقاتی اسرائیلی نشان میدهد که اسرائیل ترکیه را «دشمن اول» میداند و مواضع دفاعی خود را بر این اساس بنا میکند.
هر حرکت ترکیه در تلآویو به عنوان یک تهدید تفسیر میشود: خرید هواپیما، ساخت کشتیهای جنگی، تولید موشک، حضور در غزه، روابط با حماس، یا حتی مانور در دریای مدیترانه، همگی به عنوان یک خطر وجودی برای اسرائیل تلقی میشوند.
تحرکات اخیر با قبرس و یونان بخشی از این روند است، اما شدیدترین نبرد در داخل ایالات متحده در جریان است، جایی که اسرائیل از نفوذ خود برای جلوگیری از برنامههای تسلیحاتی ترکیه و پروژههای سیاسی و اقتصادی آن استفاده میکند.
تا این لحظه، ترکیه به طور رسمی اسرائیل را به عنوان تهدیدی در دکترین امنیتی خود نپذیرفته است، اما محافل سیاسی، امنیتی و اطلاعاتی به طور علنی این موضوع را بیان میکنند. هاکان فیدان، خود، در روزهای اخیر بارها قسد را با اسرائیل مرتبط دانسته است، که نشان دهنده تغییر احتمالی در موضع رسمی در آینده نزدیک است.
با این حال، جنگ آشکار بین ترکیه و اسرائیل مانند هر درگیری دیگری نخواهد بود. ترکیه، کشور عضو ناتو، که روابط نزدیکی با ایالات متحده دارد و دارای قویترین ارتش و اقتصاد در منطقه است، حریفی قدرتمند است. هرگونه درگیری بین آن و اسرائیل شوکی جهانی ایجاد میکند که روند رویدادها در خاورمیانه را تغییر میدهد.
