دیپلمات پیشین ایران در سازمان ملل متحد گفت: بخش مهمی از توافق ایران و غرب، مستلزم همکاری با آژانس است و اگر این همکاریها از سر گرفته نشود، ما حداکثر تا اواخر مهر امسال یعنی موعد انقضای قطعنامه ۲۲۳۱، شاهد فعال شدن مکانیسم ماشه خواهیم بود.
کوروش احمدی در گفتوگو با خبرنگار جماران، با بیان اینکه در حال حاضر نه ایران و نه آمریکا هیچ کدام اصل مذاکره را نفی نمیکنند، اظهار کرد: اگرچه ترامپ صحبتهای ضد و نقیضی مطرح میکند، اما باز هم حرف از مذاکره میزند. مقامات ایرانی نیز اعلام کردهاند چنانچه آمریکا تضمین دهد که در حین مذاکره به ایران حمله نمیشود، سر میز گفتوگو حاضر خواهد شد. این یعنی جمهوری اسلامی نیز مذاکره را ممکن و شاید حتی مفید میداند. حداقل ما برای رفع تحریمها، نیاز به مذاکره داریم و اگر ایران حاضر به مذاکره نگردد، آنگاه سوال این است که پس تکلیف تحریمها چه میشود؟!
وی با بیان اینکه به نظر من، اهداف آمریکا و اسرائیل با هم متفاوت است، افزود: به نظر می رسد هدف آمریکا منحصرا بحث هستهای ایران است. ترامپ در ۶ ماه اخیر تنها در مورد مسأله تسلیحات هستهای صحبت کرده و اگر چیزی در مورد توان موشکی ایران گفته هم صرفا صحبت از موشکهای دوربرد و قارهپیما بوده است. یعنی هم ترامپ در آن دستورالعملی که در 6 فوریه امضا کرد، صرفا بر لزوم پرهیز ایران از ساخت موشک «قارهپیما» تأکید داشت و هم وزیر خارجه آمریکا ۲، ۳ باری که در مورد موشکهای ایران صحبت کرده، صرفا به موشکهای دوربرد اشاره کرده است.
دیپلمات پیشین ایران در سازمان ملل متحد ادامه داد: اما اسرائیل اهداف دیگری دارد. حملات رژیم صهیونیستی در جنگ ۱۲ روزه به ایران، عمدتا به اهدافی بود که هیچ ربطی به برنامه هستهای نداشت و خصوصا حملات آن در روزهای آخر جنگ و به عنوان مثال حمله به مقرهای پلیس، سپاه، بسیج و یگان ویژه باعث میشود این احتمال را بدهیم که رژیم قصد ایجاد هرجومرج و فروپاشی در ایران را داشت. به طور کلی چندین دهه است که اسرائیل سیاست تضعیف کشورهای منطقه را دنبال میکند و این بار در پی آن است که با تضعیف ایران، موقعیت خود را به عنوان هژمون منطقه تثبیت کند. از این منظر نیز مذاکرات برای ما مهم است تا بتوانیم از طریق آمریکا، اسرائیل را مهار کنیم یا حداقل نگذاریم ایالات متحده به پیشرفت اهداف اسرائیل در منطقه کمک کند.
احمدی با اشاره به صحبت های ترامپ در مورد نابودی کامل تأسیسات هستهای ایران، بیان کرد: اما وزارت دفاع آمریکا در آخرین مورد اعلام کرد که حملات این کشور صرفا باعث شده برنامه هستهای ایران برای دو سال به عقب بیفتد. این نشان میدهد که آمریکاییها چندان بابت میزان تخریب تأسیسات هستهای ما مطمئن نیستند. همچنین آمریکا اطلاع ندارد که ذخایر اورانیوم غنیشده ایران چه شده است. مدیرکل آژانس نیز صحبتی داشته با این مضمون که اگر ایران بخواهد، میتواند برنامه هستهای مخفی داشته باشد و با یک آبشار کوچک، کار غنیسازی را ادامه دهد. لذا طرفهای غربی هنوز تمایل دارند بر سر مسائل هستهای با ایران مذاکره کنند.
وی اضافه کرد: به علاوه، صرف نظر از اینکه حمله به تأسیسات هستهای ما چه نتیجهای داشته، طرف مقابل احتمالا دنبال این است که شرایط حاکم بر فعالیت هستهای ایران شکلی حقوقی هم پیدا کند. یعنی در روی کاغذ و با امضای دو طرف، دقیقا مشخص شود که تکلیف برنامه هستهای ایران چه خواهد بود. برای ایران نیز مهم است که صرف نظر از انجام یا عدم انجام غنیسازی، برنامه هستهای ادامه پیدا کند. اینها همه موضوعاتی است که ازسرگیری مذاکرات را برای دو طرف ضروری میکند.
این تحلیلگر مسائل بینالملل با بیان اینکه ظاهرا اکنون بین عراقچی و ویتکاف تماسهایی برقرار است، گفت: اینکه جمهوری اسلامی از آمریکا خواسته برای آغاز مجدد گفتوگوها، تضمین دهد که دوباره به ایران حمله نمیکند، شرط قابل درکی است. هر چند اصولا در روابط بینالملل، تضمین معنا ندارد. حتی ممکن است آمریکا شفاها چنین تضمینی بدهد، اما سپس آن را نقض کند.
احمدی با تأکید بر اهمیت از سرگیری همکاریها با آژانس، عنوان کرد: مصوبه مجلس نیز همکاری با آژانس را به طور مطلق رد نکرده، بلکه آن را تعلیق و شرایطی را برای بازگشت مجدد به همکاریها تعیین کرده است. مطابق مصوبه مجلس، اکنون تصمیم برای ادامه این همکاریها در دست شورای عالی امنیت ملی است و اگر این شورا شروط ایران برای ازسرگیری همکاریها را محققیافته بداند، میتواند ضمن اطلاع به مجلس، اجازه همکاریها با آژانس را بدهد.
وی با بیان اینکه این قانون مجلس واکنشی طبیعی و منطقی به حمله آمریکا به تاسیسات هستهای ما بود، ادامه داد: اما باید توجه داشت اگر عدم همکاری ایران با آژانس ادامه یابد، بیمیلی نسبت به توافق معنا میشود و قطعا عدم توافق با غرب، منجر به فعالسازی مکانیسم ماشه خواهد شد. بخش مهمی از توافق، مستلزم همکاری با آژانس است و اگر این همکاریها از سر گرفته نشود، ما حداکثر تا اواخر مهر امسال یعنی موعد انقضای قطعنامه ۲۲۳۱، شاهد فعال شدن مکانیسم ماشه خواهیم بود.
